twitter eski hesap tweetleri
sıkıltı @sikilti
can sıkıntısı – kalp sıkıntısı – akıl sıkıntısı – ruh sıkıntısı – iç sıkıntısı – göğüs sıkıntısı – …….
ebû akīl lebîd bin rebîa bin mâlik bin ca‘fer el-âmirî el-ca‘ferî
ölümüm gecikse de fazla yaşasam ne geçecek elime,
parmakların kavradığı bir asaya muhtaç olmaktan öte.
abdulkerim zeydân – çev : hayreddin karaman
zarûret halinde murdar hayvan etini yememek bir nevi intihardır.
aydınlanma hareketi
çocuğunuzu daha 9 yaşındayken bir din misyonerinin eline teslim etmek pedagojik intihardır.
tekin çolakoğlu & e.esra erturan
değişen çağda değişmemek intihardır.
şuurlu öğretmenler derneği
anadil gelişiminin tamamlanmadığı bir dönemde, ana dil eğitiminden neredeyse vazgeçerek, onun üzerine yabancı dil bina etmek intihardır.
özlem / sinemya
allah bize akıl vermiş tabiki doğal affete karşı gelemeyiz ama kader deyip oturmak intihardır. çabalamayıp,oturduğun yerden dua ederek olmaz
onur dursun
bilim gazeteciliğinde
popülaritenin
ve
pozitif bilimlerin
hegemonyası
onur dursun
bilim gazeteciliğiyle ilgili çeşitli tanımlar mevcuttur. bilim gazeteciliğinin/haberciliğinin ne olduğuna ilişkin üzerinde uzlaşıya varılmış bir tanım mevcut değildir.
onur dursun
bilim gazeteciliği, diğer bütün gazetecilik türleri gibi bir türdür. bu türlerle aynı kurallara tabi olan bilim gazeteciliği, eleştirel düşünmeyi gerektirmektedir.
onur dursun
angler’a (2017, s. 23) göre bilim gazeteciliği, karmaşık bilimsel kavramları irdelemeyi ve görevini istismar eden bilim insanlarını hesap verebilir kılmayı amaçlamakta ve bilimsel alanın derinlemesine anlaşılmasını sağlamaktadır.
onur dursun
kuşkusuz bilim gazeteciliğinin mevcut durumunu, sözde toplumsal fayda düşüncesinden hareketle tümden onaylamamız mümkün değildir.
onur dursun
hedef kitlenin popüler beklentileriyle, diğer bir ifadeyle piyasacı bir düsturla şekillenen, siyasi bağımlılıklarını gözeten kitle medyasının birçok alanı gibi bilim gazeteciliği de sorunlu ve yetersizdir.
onur dursun
bilimin kitle medyasıyla kamusallaşmasının izleri 17. yüzyıla kadar uzanmaktadır ama asıl kurumsallaşma 20. yüzyıl boyunca, bilimsel gelişmelere paralel yaşanmıştır.
onur dursun
örneğin bilim muhabirleri, abd’de 1900’lerde olağanüstü insanlar olarak nitelendirilmiş, 1930-1940’lı yıllarda toplumun kurtuluşunun bilim olduğu konusunda kamuyu ikna eder bir rol üstlenmiştir.
onur dursun
bilim haberlerine ilişkin diğer önemli bir nokta ise bu haberlerin hangi sayfalarda yer bulduğudur. bilim haberlerinin büyük bir bölümü bilim sayfaları dışında yayınlanmaktadır.
onur dursun
bilim haberciliği açısından diğer bir sorun ise, bazı bilim dallarının daha hegemonik olmasıdır. son yıllarda özellikle sağlık ve teknoloji haberleri ön plandadır.
onur dursun
gazetecilik daha orta-alt sınıf düzeyli bir kamu varsayımından hareketle içeriklerini oluşturmaktadır. bilim ise orta-üst sınıf bir kitlenin anlayacağı düzeyde ilerlemektedir.
onur dursun
bilim insanları medyanın bilimi basitleştirebileceği, haber editörleri ise bilimsel jargonun medya içeriklerini genel-kamunun anlayabileceği düzeyden uzaklaştırabileceği endişeleri bilim gazeteciliğinin başka bir sorunudur.
onur dursun
bilim insanları, bilgileri yavaş yavaş yayarken gazeteciler hızlı bir şekilde yaymaktadır. bilim insanları, hakiki bir oryantasyona sahipken, gazetecilerin oryantasyonu bireyseldir. bilim insanları, rasyonel referanslarla hareket ederken gazeteciler duygusal …….
onur dursun
fjæstad’a göre (2007, s. 128), bilimde yenilik, doğruluk ve ilginçlik gibi bir sıralama takip edilirken, haber medyasında yenilik, ilginçlik ve doğruluk gibi bir sıralama ön plandadır.
onur dursun
bilim haberciliğinin diğer bir sorunu ise niteliği düşük bilimsel çalışmalara odaklanmasıdır.
onur dursun
de semir (2000), gazetelerin kapitalist beklentiler doğrultusunda hareket ettiğini düşünmektedir.
onur dursun
analiz sonucunda bilimsel niteliğe sahip 291 haber tespit edilmiştir. bu haberlerin 72’si cumhuriyet’e, 68’i milliyet’e, 62’si sözcü’ye, 46’sı hürriyet’e, 43’ü ise sabah’a aittir.
onur dursun
bu bilgiler ışığında bilim haberlerinin (291), 5 gazetedeki toplam habere (5585) göre oranı % 5,21’dir.
onur dursun
sonuç olarak türkiye’deki bilim gazeteciliğinin tıp/doğa/teknoloji eksenli bir yapılanma yolunda ilerlediği anlaşılmıştır.
onur dursun
kamusal alanda demokratik süreçleri destekleyecek ve kamusal alanı eşitlikler/haklar düzleminde kurumsallaştırmaya çalışacak toplum bilimsel araştırmalar medya aracılığıyla yeterli düzeyde kamuyla paylaşılamamaktadır.
onur dursun
sosyal bilimler alanında yapılan çalışmalar kamusal alanla yeterince iletişim kuramamaktadır.
selahattin avşaroğlu & hayri koç
yaşam doyumu
ile
sıkıntıyı tolere etme
arasındaki ilişkide
iyimserliğin aracı etkisi
erkin şâhinöz
ben çok iyi iktisatçıyım
demek yetmiyo
ben çok iyi makina mühendisiyim
demek yetmiyo.
onun yanına
felsefe sosyoloji
vs. her şeyden biraz
koyabilmek lâzım.
mehmet yavuz
iş hayatında takım elbise ve kravat zorunluluğu olan erkekler farkında olmadan ciddi bir tehlike altında yaşıyor.
süleyman uludağ
dünya kelimesi, “yakın olmak” mânasına gelen dünüv kökünden türemiş “en yakın” anlamındaki ednâ kelimesinin müennesidir. ……. dünya kelimesinin “alçaklık, kötülük” mânasındaki denâet kökünden geldiği de ileri sürülmüştür. …….
cengiz kallek
sözlükte “haddi aşma, hata, cehalet, gaflet” gibi anlamlara gelen seref kökünden türetilmiş olan isrâf genel olarak inanç, söz ve davranışta dinin, akıl veya örfün uygun gördüğü ölçülerin dışına çıkmayı, özellikle mal veya imkânları meşrû olmayan amaçlar için …….
türkiye israfı önleme vakfı
israf
mehmet nuri inel & hakan yıldırım
operasyonel mükemmellik
üzerine
israflar için
bir model denemesi
erdem ergin
19. yüzyıl
halk şiirindeki
gelenek, eğitim ve etkileşimin
sosyal yaşama etkisi
erdem ergin
âşık veli, şarkışla’nın iğdecik köyünde doğdu. şairin annesi de babası da şairdir fakat okuma yazma bilmedikleri …….
âşık veli, genç yaşta anne ve babasını kaybetmiştir.
sevgilisinin başka birine verilmesiyle birlikte büyük acı çekmiş ve şu dizeleri söylemiştir:
âşık veli
hel hel ettim mağara’dan uçurdum
telli kız’ın gitti derler bu yola
elim ile evlerini göçürdüm
telli kız’ın gitti derler bu yola
erdem ergin
veli’nin ölümü ise son derece trajik olmuştur. “at birdenbire yekinince eyerle dal arasında sıkıştı ve eyerin kaşı göğsüne saplandı. o vaziyette köy kadar gitti. konu komşu tedaviye çalıştılarsa da, yaptıklarından ne olacak. ancak bir hafta yaşayabildi. …….
ibn sînâ
ölüm, sararıp solma ve kuruma, bedensel doğanın, maddenin suretini gerektirmesi ve çözülüp dağılan şeyin yerine bedelini getirerek onu olduğu gibi koruması yolundaki kusurundan ileri gelir. sararıp solma düzeni de kesinlikle bir amaca dönüktür. çünkü sararıp solma düzeni
ibn sînâ
için bedende görevli doğal olmayan bir neden vardır ki o da sıcaklıktır. yine sararıp solma düzeninin ilineksel anlamda doğa olan bir nedeni vardır. sıcaklık ve doğadan her birinin bir amacı vardır. sıcaklığın amacı yaşlığı çözümleme ve dönüştürmedir. böylece maddeyi
ibn sînâ
düzenli olarak sararıp solmaya sevk eder ki bu da bir amaçtır.
hilmi yavuz
sözlere bak, bağı çözük çiçekler
gibi ortada, dağılmış duruyor
nerdesin? hangisinde? solmakta mısın
doğrularda ve yalanda?
pınar doğu
fuzûlî kanamıştı o yara
+
kimbilir kimlerden daha gerçekti
ateşlerdi dokunduk ve akıp geçti
söylenmeyen ansızın görülürdü
ardımızda kalanlardı, hiç dönmedik
kedimize baktık ve geçti
+
kimbilir nasıl ölürdük
bilmesek yavaşça solmayı?
mehmet erol
bir
sözlü tarih metni olarak
kıssa-i zelzele
ve
konusunun
anadolu basınına yansıması
ali tan
kıssa-ı zelzele’nin
kelime kadrosu
ve
geçiş dönemi özellikleri
mustafa kundakcı
moldo kılıç,
ısak şaybekov
ve
kalık akıyev’in
“zelzele” temalı
şiirlerinde
toplumsal eleştiri
burçak evren
sinemamızdaki ilk renkli çekimi baha gelenbevi 1948 yılında birlik film (iskender necef) adına çektiği bir yuva böyle yıkıldı romanından sinemaya aktardığı çıldıran kadın adlı filmde yapmıştır.
kerim usta
ilk renkli türk filmi- halıcı kız
poetikbella / zehrâ mustafa
tasavvuf, illegal islam’dır. tarikatlar, din mafyasıdır.
kerim evren
türkçe bağına destursuz girmek
kerim evren
pek çok alanda olduğu gibi, “doğru ve güzel türkçe” açısından da artık can sıkıcı olmaktan çıkıp giderek “yürek yakıcı” bir hâl alan gerileme dönemi yaşıyoruz.
kerim evren
gazete / tv’lerin özellikle de kültür / sanat sayfasını hazırlayan meslektaşlarımızın türkçe dilbilgisi ve yazım kurallarını bilmemeleri, bağışlanamaz kusurdur.
ahmet haluk ünal
hiper aktivizm hiç bir zaman kayda değer bir sonuç üretmemiştir.
fulya küçükaksoy
kanser miyim?
+
esra dankı
kanser olduğumu öğrendim !
+
yonca yücel
kanser olduğumu nasıl öğrendim?
+
gürsel nur dağ
kanser olduğumu nasıl öğrendim?
+
başak çakmak
kanser miydim?
+
yağmur bircan
kanser miydim?
+
ezgi akbaş
kanser ile mücadelem
nuran özlük
psikanalitik
edebiyat eleştirisi
açısından
gayya
mefhumunun
şiire yansıması
nuran özlük
edebî eserlerin incelenmesinde kimi yazar, kimi okur, kimi eser merkezli pek çok edebiyat teorisi ve eleştirisi ortaya atılmış ve bu çerçevede pek çok eser incelenmiştir. bunlardan biri psikanalitik edebiyat eleştirisidir.
nuran özlük
freud, “yazar ve düşlem” başlıklı yazısında sanatçıyı “şu sanatçı denen acayip kişi” olarak nitelendirir. çünkü bizi nasıl etkilediği, ruhumuzda uyanmasını hiç ummadığımız heyecanların doğmasını nasıl sağladığı sanatçı olmayanlar tarafından hep merak konusu olmuştur.
nuran özlük
psikanaliz ile insanın korkuları, endişeleri, özlemleri, kederleri, arzuları vb. çözümlenmeye çalışılırken sanat metninde kullanılan imge/sembol/motifler ve bunların vermek istediği mesajlar ya da bunlardaki anlamları açığa çıkarmak psikanalizin edebiyat sahasındaki
nuran özlük
faaliyetlerinden birisidir.
nuran özlük
arapça bir kelime olan gayya (غيا ,(cehennemde bir kuyu veya derenin adıdır. mecaz anlamda ise belalı yer, içine düşenin bir daha çıkamayacağı anlatan yer/durum ya da karmaşık işlerin döndüğü yer veya çok çapraşık durum demektir.
nuran özlük
toplumumuzda gayya, daha çok kuyu/çukur kelimeleriyle birlikte gerçek anlamı dışında daha çok kötü/berbat/karmaşık duygu/düşünce/olay/durumları ifade etmek için kullanılmaktadır.
nuran özlük
gayya mefhumunu şiirin içinde kullanmaktan ziyade şiirinin ismine vererek ön plana çıkan/çıkaran dört şair tevfik fikret, şükûfe nihal, nâzım hikmet ve salâh birsel’dir.
nuran özlük
ali ihsan kolcu’nun çalışmasında belirttiği üzere baudelaire’in “leş” adlı şiiri ile fikret’in “gayyâ-yı vücûd”u üslup ve içerik açısından büyük benzerlikler göstermektedir. “gayyâ-yı vücûd”, tevfik fikret’in “en etkili, dehşet duygusu uyandıran şiirlerindendir.
tevfik fikret
işte gayyâ-yı vücûd, işte o zulmet, o batak;
beşerin işte, pür ümmîd ü heves, kıvranarak
ka’r-ı târında şinâh ettiği girdâb-ı ufûl!
+
rûh-ı sâfı şeb-i a’mâkına ettikçe nüzûl
çırpınır gayz u teneffürle; fakat bî-ârâm
edecektir bu nüzûlünde ebedlerle devâm.
nuran özlük
fikret, şiirde varlığı/varlık âlemini gayya kuyusuna benzetmiştir. varlığı bu şekilde tasvir eden fikret’in hâletiruhiyesindeki marazi bedbinliği, “hiçbir kurtuluş ümidi bırakmayan bu hayat görüşü, fikret’i bu devirde mutlak bir acze sürüklemiştir.”
nuran özlük
kaplan, fikret’in beden yapısı ile psikolojisi arasındaki uyuma dikkat çeker. fikret’in yapısı “piknik”e yakın “atletik”tir. atletik tipler bir dengesizlik başgösterdiği zaman şizofreniye doğru meyletmektedirler. bunların normal mizaçları şitoizmdir.
şükûfe nihal
ince, dar bir merdiven, bir daha ve bir daha;
indikçe derinleşen, koyulan bir karaltı;
girinti çıkıntılar, derinden homurtular;
burası bir yer altı, burası bir yer altı!…
nuran özlük
şükûfe nihal, 1935 yılında yayımladığı şile yolları adlı eserinde “gayya” şiirine tekrar yer verir. ancak şiir üzerinde bazı değişiklikler yapmıştır.
nuran özlük
gayya”nın ilk yayımlandığı tarih, 1929 dünya ekonomik buhranı’nın türkiye’yi derinden etkilediği 1930 senesidir.
nuran özlük
gayya kuyusu”nda nâzım hikmet bir yandan ülkesinin insanları için duyduğu özlem ve endişeyi yansıtmakta, bir yandan da ezilmişliğin farkına vararak bilinçlenmeleri için onları uyarmaktadır.
nâzım hikmet
seydi fakıllı köyünde kadınlar art arda dizilmiş su çekerler
art arda bağlanmışlar bir tek ipe
su çekerler gayya kuyusundan,
su çeker taş devri kadınları
nuran özlük
30 ağustos 1962 tarihini taşıyan “gayya kuyusu” adlı şiirde anadolu insanının çektiği sıkıntılar küçültülmüş ölçekte seydi fakıllı köyü vasıtasıyla verilir.
salâh birsel
başlayınca eğer gayya
kuyunun ortasında şakkadak
bir yüreksöken gelip kavuşsa
yarı açlık yarı tokluk
siz uykulardan uyanmayın
nuran özlük
1972 yılında yayımlanan haydar haydar’da yer alan “gayya” da “anlamı bağırmayan” şiirlerdendir. birsel, kelime seçimi, olayı kelimelerin ses değeri ile anlatma eğilimiyle müzikaliteyi önemseyişi bu şiirinde de dikkati çekmektedir.
nuran özlük
bir sanatçı olarak dünyaya geldiğine inanan bir çocuğun ileriki yıllarda bir şiiri sebebiyle mahkemeye verilmesi ve içinde bulunduğu siyasi ortam, şairin “gayya” şiirindeki karamsar bakış açısının da bir sebebidir.
fatih yıldız
bir cinayetin anatomisi:
emine bulut
rostem siyahtaş
bir cinayetin anatomisi
(hasret daşlı)
necati tonga
cumhuriyet dönemi
türk edebiyatında
beddua şiirleri
kadın eserleri kütüphanesi ve bilgi merkezi vakfı
kadın hayatlarını yazmak:
oto/biyografi, yaşam anlatıları, mitler ve tarih yazımı
uluslararası sempozyum bildiri kitabı
erendiz atasü
annemle babamın mezarlarına uzanmış kendimi tanıyorum, öğreniyorum. gövdemin – erkek dokunuşlarından uzakta- eskiden olduğu gibi boş, yarım ve kuru olmadığını fark ediyorum.
tomris uyar
beşikten mezara kadar çeviri!
adeline virginia stephen / virginia woolf – çev : oya dalgıç
ucuz zekâ gösterilerinin, parlak taşlamaların ve hatta mezarda bile acısı içinden çıkmayacak bayağılığın -daha çok da baştan savmacılığın- yazarı olarak kalacağım gelecek kuşaklara.
adeline virginia stephen / virginia woolf
çok şişman bir kadın, bir kız, bir erkek resmi tatili geçirdi -tam bir güneş ışığı ve keyif gününü- kilise avlusunda aile mezarlarını ziyaret ederek.
adeline virginia stephen / virginia woolf
sonra haig’ın mezarı var her tarafına koyu kırmızı gelincikler sıkıştırılmış.
adeline virginia stephen / virginia woolf
mezarın üstünde o anda ziyafet çeken öyle kilolu bir kadın.
adeline virginia stephen / virginia woolf
yeni odamda doğallıkla yazamıyorum daha, çünkü masa doğru yükseklikte değil, ellerimi ısıtmak için eğilmem gerekiyor.
adeline virginia stephen / virginia woolf
ama bitkin düştüm: bataklığımı istiyorum, kırlarımı, havadar odamda usulca uyanmayı.
adeline virginia stephen / virginia woolf
ama galiba en mutlu olduğum yer kendi odam.
adeline virginia stephen / virginia woolf
odamı derleyip toplayarak yatıştırdım kendimi.
adeline virginia stephen / virginia woolf
odamı yeniden düzenledikten sonra (masamı güneş alacak biçimde çevirerek: kilise sağda; pencere solda; çok hoş bir yeni manzara)
arif dino
döner kebap dönmez olsun
taştan mantar tarlası
çok yaşasın ölüler
hicrî
göñlüm alınca baña dilber vefâlar gösterür
ihtiyârum gidicek elden cefâlar gösterür
ümîdî
dil virme ümîdî sakın âlâyiş-i dehre
kim âkıbetü’l-emr anun sonı hebâdur
maşallah kızıltaş
besnili lüzûmî
ve
kaybolan dîvânı
m. öcal oğuz
yozgatlı hüznî’ye
göre
şair ve şiir
hüznî
âlim cahil cahil m ahir
kuzgun zâhid kum ru fâcir
tûtî ümmî ördek şair
porsuk camuz hâr küheylan
hüznî
kimi müftî kimi ’nâib
kimi şair kimi kâtib
kimi matlub kimi tâlib
akıl ermez ne hikmet var
hüznî
hizbî nâşâd olsun âbâd şehr-ı yozgad pek latif
cây-ı dilber kâtip erler şi’re eyler i’tibar
halil çeltik
rumeli şairlerine
göre
rumeli coğrafyası
mezâkî
idüp rûm illerün zevkin mezâkî sâde-rûlarla
gönül ne meyl-i sitanbul ne fikr-i üsküdâr eyler
hayâlî
her hakîme hemdem olsam hikmet-i yunan bilir
zehr-i gam def’ine tiryâk istesem ejder sunar
ishâk
gör e ishâk gör e üsküb’i virmez feleğe
meleğe yer komadı şehrümüzün oğlanı
hayretî
ilâhî bu beligrad’un esâsın üstüvâr eyle
içinde cümle mahbûbın cihân durdukça var eyle
sâbit
ilm-i şerîfünüz ki adîmü’l-misâldür
ma’lûmdur harâbe-i bosna ne hâldür
+
virdiler bosna’da mansıb diyü bir cây-ı azâb
göricek hâtıra vâdî-i cehennem geldi
âşık çelebi
siketvâr’un segidür varsa serdârını segbânun
külehdârunla havfun ile derdin kime ağlaya
+
n’ola kanlu yaşumdan deşt ü sahrâ lâlezâr olsa
bahâr oldı yine tuna aka başladı bulanık
mesîhî
soyınup tunca’ya girer güzeller
açılur ak göğüsler ince beller
hayâlî
keştî-i bâdeyi gel tunca’ya karşı çekelim
ey diyen edrine’de zevk-i sitanbul olmaz
kadri hüsnü yılmaz
divan şairlerinin
meydan okumaları
ve
kendi şiirlerine nazire istekleri
sefa alperen öztürk & alper özorak
sünnetin
cinsel fonksiyonlar
üzerine etkisi
hüseyin aydemir & ahmet gökçe
sünnetin
ejakülasyon kontrolü
üzerine etkileri
zeki bayraktar
elektif erkek sünneti;
medikolegal tartışmalar
ve
güncel literatür
s.n. cenk büyükünal
toplumumuzda
sünnet uygulamaları
ve
tarihi gelişimine
bir bakış
m. cumhur izgi
tedavi amaçlı olmayan
erkek çocuk sünnetinin
etik değerlendirmesi
taylan akkayan
bedenin
kültürel gerekçelerle
sakatlanması
ve
söğüt’te sünnet
ercan sivaslı & ali ihsan bozkurt & haluk ceylan & yavuz coşkun
gaziantep bölgesindeki
anne ve babaların
sünnet ile ilgili
bilgi, tutum ve davranışları
necmi sarı
rivâyetlere göre
sünnetin (hitânın)
tarihi
ve
ahkâmı
halil şengül & arzu bulut
erkek çocuklarda
yapılan sünnet
ve
hasta hakları boyutunun
incelenmesi
ulviye ünüvar
sünnetsiz ve sünnetli
yetişkinlerin
beden algıları
ve
benlik saygıları
suna nil kurşun
10 yaş altı
erkek sünnet çocuklarının
sünneti algılayışlarının,
bu durum karşısında yaşadıkları güçlüklerin
ve
anksiyete düzeylerinin
incelenmesi
şemsettin kırış
sünnet perspektifinden
“cinsel istismâr”
üzerine bazı
mülâhazalar
neotroy games
entrika
neotroy games
politikacılar, askerler, gazeteciler, aktivistler ve iş adamları… bir ülkenin geleceğini bunlardan daha iyi şekillendirebilecek başka bir oluşum var mı?
esad mansur
siyasi entrikalar
karşısında
bir değil
bin kez
uyanık olun!
murat yetkin
insanoğlunun merak ve entrika eğilimi hiç bitmeyecek.
orkun ok
entrikalar ardında
bir arayış
orkun ok
kimi zaman entrikalara kurban gidiyoruz, kimi zaman da o entrikaları ortaya çıkaranlar oluyoruz bizler.
ata atun
kıbrıslı rumların
bizans entrikaları
tiyatro ışık uzmanları dayanışma ve yardımlaşma derneği
tiyatro türleri:
modern tiyatro
tiyatro ışık uzmanları dayanışma ve yardımlaşma derneği
vodvil: ……. bugün konusu çok entrika , kaba-saba şakaları bulunan , söz oyunlarına ve yanlış anlamalara büyük yer ayıran , metinden çok irticale önem veren komedi türü anlamına gelmektedir .
melis yalçın
popüler kültür ürünü olarak
türk televizyon dizilerinde
etnografik iletişim kodların
kullanımı:
diriliş “ertuğrul” dizisi örneği
melis yalçın
savaş, adalet, cesaret, fedakarlık, mücadele, aşk, entrika gibi konular işlenmektedir.
h. harika durgun
tanzimat devri romanlarında
ölümcül kadınlar (femme fatale)
h. harika durgun
ölümcül kadın, erkeğin egemen olduğu toplumda, otoriteye başkaldıran bir kadını temsil ettiği için okura bir “şeytan” olarak sunulur. hile, yalan, entrika, cinayet onun silahlarıdır.
johann wolfgang von goethe
ve sevgili dostum, yanlış anlaşılmaların ve tembelliğin, dünyada entrika ve kötülükten belki daha fazla yanılgıya yol açtığını bu küçük mesele de bir kez daha anlamış oldum.
laurence sterne
ciddiyetin özü entrika, dolayısıyla riyaydı.; – insana kendisini olduğundan daha duyarlı, daha bilgili göstererek dünyanın gözüne girmesi için öğretilmiş bir hileydi; hem de bütün yapmacıklıklarıyla.
gustav meyer / gustav meyrink
dünya entrika ve zehirlerle dolu…
robert greene
eğer dünya dev bir entrika sarayı ise ve biz de onun içinde kısılıp kalmışsak, oyundan vazgeçmenin bir yararı yoktur.
bu ancak sizi güçsüz kılar ve güçsüzlük sizi perişan eder.
falih rıfkı atay
istanbul şehri bir yara. burada büyük idealler ve ilhamlar yok.
burası entrika, rezalet, hile, korkaklık karargâhı. hain erkekler ve namussuz kadınlar şehri.
stendhal
entrika çevirmeyi bilmeyen erdemli bir rahip bir köye tanrı’nın bir armağanıdır.
murat menteş
burada, entrika üniveristesi’nin fitne fakültesi’nde şeytanın hazırladığı müfredatı işlemiyoruz.
ahmet deniz
iyilik iyiyse, yeryüzünde entrika, zulüm, fesat, işkence, kan, gözyaşı niye var ?
niccolò di bernardo dei machiavelli
hükümdar, meleklerin değil, güç, entrika ve kıskançlığın dünyasında yaşar.
tülüce tokat
büyülü gerçekçilik
tülüce tokat
katı kuralları, altında yatan mantıksal ilkeleri ve bir aradalığın zarar görmemesi için oluşturulan yasalarıyla gerçeklik can sıkıcı hale gelmeye elverişlidir.
tülüce tokat
hemen herkesin gerçekliğin üzerine geldiğini hissettiği, bunaldığı, kaçacak yer aradığı zamanlar olur.
tülüce tokat
gerçeklik, bireyden katı taleplerde bulunarak baskı yaratıcı bir hal alabilir.
tülüce tokat
her ne kadar sıkıcı olsa da gerçekliğe ihtiyacımız var.
tülüce tokat
sanat başlı başlına insanın gerçeklikten kaçarak bir süreliğine de olsa hayali dünyalara sığınmasına verilen ad.
tülüce tokat
büyülü gerçekçilikse hayali dünyaların masala yakın versiyonlarını sunuyor bana göre.
tülüce tokat
gerçekliğin büyüsünden arındırdığı dünya yeniden büyülü bir hal alıyor romanın ya da filmin öyküsü içinde. büyüsü bozulmuş dünyayı yeniden büyülemek amacı taşıyan sanatsal bir tür.
tülüce tokat
insan sadece gerçekliğe değil, hayal kurmaya, hayalin içinde sürüklenmeye, katılıklardan, belirginliklerden, planlardan kaçmaya da ihtiyaç duyar. bu anlamda iki yönlü bir varlıktır: gündüz yaşamı ve gece yaşamı gibi ayrılmıştır gerçeklik ve hayali olan.
tülüce tokat
edebiyattaki büyülü gerçekçilik en fazla ilgimi çeken kısım.
tülüce tokat
her roman bir yolculuksa da, söz konusu büyülü gerçekçilik olduğunda bu yolculuk evrenler arasındadır ve bu niteliğiyle masala olduğu kadar bilimkurguya da yaklaşan bir türdür.
tülüce tokat
sinemanın büyülü gerçekçiliğidir bence bilimkurgular ve fantastik filmler.
tülüce tokat
gerçekliği kurutucu olmaktan çıkaran şeylerden biridir tesadüfler, karşılaşmalar, şans ya da bahtsızlıklar.
tülüce tokat
yarın ne olacağından emin olduğumuzda o gün can sıkıcı bir hal alır; bir yıl boyunca ne olacağını bilmemiz durumundaysa ömrümüzden bir sene çalınmış gibi hissedebilirdik.
tülüce tokat
büyülü gerçekçilik yaşamın kendisinde mevcuttur zaten, sadece onu fark edemeyecek denli meşgulüzdür çoğu zaman.
hakan cengiz
gönüllü sade yaşam
davranışının
ölüm tüketimi
davranışına
yönelik tutumlar
üzerine etkisi:
türk ve amerikan
kültürleri arasında
bir karşılaştırma
hakan cengiz
yaşam tarzı kavramı genel olarak; bir bireyin faaliyetleri, ilgi alanları, beğenileri ve tercihlerinin toplam önerisi olarak ifade edilebilir.
hakan cengiz
gönüllü sadelik, insanların tüketici olarak davranışlarını sadeleştirdiği bir yaşam tarzı felsefesidir. gönüllü sade yaşamı benimsemiş bireyler, bu yaşam felsefesinin karakteristiklerini yaşantılarına farklı düzeylerde uygulamaktadır.
hakan cengiz
doğum, mezuniyet, evlilik, ölüm vb. olaylar insanların yaşantılarında sınırlı sayıda tecrübe ettikleri kritik yaşam olayları arasındadır. bu gibi durumlarda tüketicilerin gündelik yaşantılarında sergiledikleri davranışlara benzer davranışlar sergilememeleri olasıdır.
hakan cengiz
bu tez kapsamında gönüllü sade yaşamı tercih etmiş bireylerin ölüm tüketimi davranışlarına yönelik tutumlarının da sade bir görünüm arz edip etmediği ve gönüllü sade yaşamla ölüm tüketimi arasındaki muhtemel ilişkilerin neler olduğu sorgulanmaktadır.
hakan cengiz
“yaşam tarzı” kavramı pazarlama disiplininde ilk kez 1963 yılında william lazer tarafından tanımlanmıştır. bu tanıma göre yaşam tarzı;
william lazer
toplum içerisindeki yaşam dinamiklerinden ortaya çıkan bir sistemler kavramıdır. yaşam tarzı, belirgin ve karakteristik bir yaşam biçimini ifade etmenin yanı sıra, toplumun ya da tüketicinin yaşam tarzını yansıtan satın alma ve tüketme eylemlerinin bütünüdür.
hakan cengiz
levy’ye göre, bir tüketicinin kullanmış olduğu ürün ve hizmet toplamı o tüketicinin yaşam tarzının aynası niteliğindedir.
hakan cengiz
kültür, bir tüketici olarak bireyin davranışlarını etkileyen yaşam tarzları ve değerlerinin içine işlemektedir. dünya kültürleri, yaşam tarzları ve değerler bakımından göreceli olarak birbirlerinden farklıdır.
hakan cengiz
literatürde “gönüllü sade yaşam tarzları”, kısaca “gönüllü sadelik” olarak da ifade edilmektedir. sadelik; yalın olma durumu, yalınlık anlamlarına gelmektedir.
hakan cengiz
insan davranışlarının karmaşıklığı ve yaşam tarzlarının öznelliği nedeniyle, gönüllü sadelik kavramı için herkes tarafından kabul görmüş bir tanım önermek mümkün değildir.
hakan cengiz
gönüllü sadelik, her bireyin içinde bulunduğu yaşam koşullarında kendisinin keşfedeceği bir tecrübedir. bununla birlikte elgin ve mitchell gönüllü sadeliği, görünüşte sade ancak manen zengin bir yaşam tarzı olarak tanımlamışlardır.
hakan cengiz
görünüşte sade ve manen zengin bir yaşam tarzı; tüketimde kanaatkârlığı, güçlü bir çevresel duyarlılığı, daha insancıl çalışma ve yaşam koşullarını arzulamayı ve topluluk içerisinde daha yüksek düzeyde psikolojik ve ruhani potansiyele ulaşma
hakan cengiz
amacını bünyesinde barındırmaktadır.
hakan cengiz
her ne kadar gönüllü sade yaşam tarzları, tüketici yaşam tarzı olarak 1970’li yıllar itibariyle medya ve akademik çevrenin ilgisini çekmeye başlamışsa da, kökleri insanlık tarihine dayanmaktadır.
hakan cengiz
gönüllü sadelik geçmişten günümüze, sanatçılar, bilim insanları, dini liderler, yöneticiler, şair ve yazarlar tarafından yaşam tarzı olarak benimsenmiştir.
hakan cengiz
bilinçli, maksatlı ve planlanmış bir yaşam tarzı olan gönüllü sadelik, insanlara daha yüksek bir yaşam standardı sunmaktadır. gönüllülük esası bireylerin sade yaşam tarzını zorunda oldukları için değil, kendileri arzu ettikleri için seçmelerine dayanmaktadır.
hakan cengiz
literatürdeki çalışmalardan hareketle bilinçli tüketim, özgüven, özgür irade, kendini ifade etme, kendine yeterli olma, kendine saygı duyma ve kendini gerçekleştirme gibi kavramların gönüllü sadeliğin alt değerleri olduğu söylenebilir.
hakan cengiz
bu kavramların toplam önerisi, daha sade bir yaşam biçimini vurgulamaktadır.
hakan cengiz
gönüllü sadelik, bireylerin kendilerini iyi hissetmeleri ve mutlu olmaları ile yakından ilişkilidir. mutluluğa ve kendi yaşamını kontrol yetkisine sahip olmaya giden yol, bireylerin bu alt değerlere hangi düzeyde sahip olduklarına bağlıdır.
hakan cengiz
gönüllü sade yaşayan bireyler için kalite vazgeçilmez bir unsurdur. gönüllü sade yaşayan birçok kişi satın alma davranışlarında kaliteyi ön planda tutarlar. bunun temelinde kaliteli ürünlerin daha dayanıklı olacağı varsayımı yatmaktadır.
hakan cengiz
bir bireyin gönüllü sade yaşantısının temelini, kişisel güdülerin yanı sıra sosyal, çevresel ve ahlaki güdüler de oluşturabilmektedir.
hakan cengiz
gönüllü sadelik gerek kavram olarak, gerekse yaşam tarzı olarak farklı şekillerde algılanabilmektedir. bu algılamaların bazıları popüler medya tarafından oluşturulmaktadır.
hakan cengiz
medyada gösterilmeye çalışıldığı gibi gönüllü sade yaşam, ağaçların arasında ve kırsal bölgede yaşamakla aynı şey değildir. bu tarz bir yaşam tarzı modern gerçekliğe uymamaktadır.
hakan cengiz
ölüm, bireylerin gündelik yaşantılarında en azından düşünsel olarak tecrübe ettikleri ve sahip oldukları değerler ve davranışsal özellikler bakımından farklı şekillerde etkilendikleri bir olgudur.
hakan cengiz
bireyler yaşamlarının belirli evrelerinde yakınları ve kendileri için tıbbi, törensel, toplumsal ve yasal açılardan ölüm gerçeğiyle yüz yüze gelebilmektedirler.
hakan cengiz
hayatımızın merkezine yerleşmiş bir kavram olan ölüme, pazarlama yazınında bugüne kadar gereken ilgi gösterilmemiştir. hayatımızın merkezine yerleşmiş bir kavram olan ölüme, pazarlama yazınında bugüne kadar gereken ilgi gösterilmemiştir.
hakan cengiz
jessica mitford’un 1963 yılında yazmış olduğu “the american way of death”adlı kitabı pazarlama disiplini dışında kalsa da,
hakan cengiz
amerikan cenaze hizmetleri pazarında yer alan yüksek maliyetli ölüm tüketimi ürünlerini ve cenaze evlerinin pazarlama stratejilerini ağır bir şekilde eleştirmektedir.
hakan cengiz
ölüm, insanların yaşamlarında yalnızca bir kez yaşayacakları bir olgudur. dolayısıyla tüketicilerin cenaze hizmetleri pazarına konu olan ürün ve hizmetler hakkında yüksek düzeyde tecrübe sahibi olmaları çok olası değildir.
hakan cengiz
toplumların ölüm olgusunu nasıl karşıladıkları, yaşayış biçimleri hakkında ipucu niteliğindedir. ölüm olgusuna verilen tepki ve karşılama biçimi, neredeyse her toplumda cenaze törenlerinin düzenlenmesiyle ortaya konmaktadır.
hakan cengiz
yaşamın anlamsızlığına inanılması yok oluş fikriyle yakından ilişkilidir. insanların öldükten sonra bir yaşamın olmadığına inanması, ölüme hazırlanmama ya da ölüm olgusunu önemsiz olarak görme gibi durumlara sebep olmaktadır.
hakan cengiz
insanlık tarihinden beri, birçok toplumda ölümün sosyal düzeni bozduğuna inanılmıştır.
hakan cengiz
ölümden sonra yaşamın varlığına inanmak, inanmamak veya ölümü yalanlamak ölümün toplumlar için ifade ettiği anlamı ve dolayısıyla defin ve tören şekillerini etkileyebilmektedir.
hakan cengiz
sağır, günümüzde modern hayatın ölümü kurumsallaştırdığını ve ölüm sürecindeki ve sonrasındaki ritüel ve kültürel davranışların kaybolduğunu öne sürmektedir.
hakan cengiz
ölüm tüketimi ile ilgili ritüel davranışlar kültürlere göre farklılık göstermekle birlikte, pine, ölen kişinin yakınlarının cenaze ile ilgili işlemler için yapmış olduğu harcamaları tüm toplumlarda var olan ortak bir davranış biçimi olduğunu öne sürmektedir.
hakan cengiz
ölüm tüketimi ile ilgili yapılan harcamalar her toplumun kendisine has cenaze hizmetleri pazarının oluşmasına, gelişmesine ve dönüşmesine katkı sağlamaktadır.
hakan cengiz
cenaze hizmetleri pazarı, tüketicilerin talep ve ihtiyaçlarını karşılayabilmek için çok farklı çeşitlilikteki ürün ve hizmetleri onlara sağlamaktadır.
hakan cengiz
hatta bazı durumlarda, cenaze hizmetleri pazarı geliştirmiş olduğu alternatiflerle, cenaze törenlerinin seyrini ve dolayısıyla ölüm olayının insanlar tarafından karşılanma biçimini dahi şekillendirebilmektedir.
hakan cengiz
insanların ölümle ilgili faaliyetlere para harcamak istemesi, küçük işletmeleri cenaze hizmetleri pazarıne konu olan farklı çeşitteki ürün ve hizmetleri sağlamaya teşvik etmiştir. bunun neticesinde ölüm tüketimi kazançlı bir iş alanı olarak ortaya çıkmıştır.
hakan cengiz
makinelerin çalışması nasıl fosil yakıtlara bağımlıysa, endüstrileşmenin de ölümden bağımsız olarak gerçekleşeceğini düşünmek imkânsızdır.
hakan cengiz
cenaze ve defin giderleri, ölüm olayının gerçekleşmesiyle başlayan ve yas tutmanın bitmesiyle sona eren süreçte yapılan masrafları kapsamaktadır.
hakan cengiz
cenazenin nakli, saklanması, gömülmesi, mezar yerinin alınması, kazılması, dini törenlerde yapılan bütün masraflar ile yas boyunca yapılan ikramlar, mezarın yaptırılması ve basın organlarına verilen ilanlar dâhil tüm kalemleri kapsamaktadır.
hakan cengiz
cenaze hizmetleri pazarı günümüzde, sağlık endüstrisi ile iç içe bir görünüm arz etmektedir. kuşkusuz yaşanan tıbbi gelişmelerin ve buna paralel olarak sağlık sisteminin gelişmesinin bu duruma etkisi büyüktür.
hakan cengiz
batı toplumlarında 1940’ların sonlarında ölümlerin %70’i evde gerçekleşmişken, 1980’li yılların ortalarında ölümlerin %80’inden fazlası kurumsal ölçekte yani sağlık kuruluşlarında gerçekleşmiştir.
hakan cengiz
bu durum, insanların hastanede ve morglarda kaldıkları sürenin ekonomik anlamda bir karşılığı olduğu gerçeğini de beraberinde getirmektedir.
hakan cengiz
amerika’da yaklaşık 20.000 cenaze evi, 115.000 kabristan ve anma töreni alanı, 1700 adet krematoryum bulunmaktadır ve cenaze hizmetleri pazarı yaklaşık olarak 15 milyon dolarlık bir değere sahiptir.
hakan cengiz
türkiye’de cenaze hizmetleri pazarı amerikan cenaze hizmetleri pazarından oldukça farklı bir görünüme sahiptir. ölümle ilgili neredeyse her türlü işlem belediyeler tarafından vatandaşlara ücretsiz olarak sunulmaktadır.
hakan cengiz
ölüyü defnetmek ve cenaze törenini gerçekleştirmek için kullanılan ürün ve hizmetler, geride kalanların kendilerini iyi hissetmelerini sağlamaktadır.
hakan cengiz
ölen kişinin ya da yakınlarının cenazenin özel bir araziye ya da kabristan içerisinde belirlenen özel bir yere defnedilmesini istemesi durumunda, mezar yeri ücreti artabilmektedir.
hakan cengiz
amerikan kültüründe ise özellikle geleneksel cenaze törenlerinde cenazenin nakli, limuzin gibi lüks araçlarla gerçekleştirilmektedir.
hakan cengiz
amerikan ve türk kültüründe, cenaze törenlerinde geleneksel ve resmi kıyafetler tercih edilmekte ve matem ifade eden siyah ya da koyu tonlardaki renkler tercih edilmektedir.
hakan cengiz
türk kültüründe yakınların ve komşuların cenaze evine yemek desteği verdiği de bilinmektedir. türk kültüründe yer alan böylesi bir davranışın temelinde ikram edilenlerin, ölen kişinin ruhuna gideceği ve günahlarının affolunacağı inancı yatmaktadır.
hakan cengiz
hıristiyanlık inancında mumların özellikle cenaze törenlerinde manevi bir anlamı bulunmakta, mum ışıkları dünyanın karanlığını aydınlatan ilahi ışık olarak görülmektedir.
hakan cengiz
amerika’da daha yaygın olarak tercih edilen mezarlık çeşidi, yalnızca ölen kişinin ismi, doğum tarihi, resmi ve ölüm tarihi gibi bilgilerin yazıldığı mezar taşının toprağın üzerinde kalacak biçimde düzenlenmesidir.
hakan cengiz
türk kültüründe ise, mezarlığın dikdörtgen bir biçimde toprağın üzerinde kalan mermer ya da granitlerle tasarımlanması ve bu yapının başına ölüye dair bilgilerin ya da resminin yer aldığı bir mezar taşının eklenmesi esastır.
hakan cengiz
türk cenaze hizmetleri pazarında yer alan ürün ve hizmetlerin, zaman içerisinde amerikan cenaze hizmetleri pazarında yer alan ürün ve hizmetlerle benzeştiği söylenebilir.
hakan cengiz
cenaze törenleri insanları ağlatan, eğlendiren, savaştıran ya da bunlardan alıkoyan binlerce farklı kombinasyondan oluşan özel durumlardır.
hakan cengiz
cenaze törenine verilen tepkinin ya da düzenleniş şeklinin bu denli farklı kombinasyondan oluşması, ölümün evrensel etkisinin bir göstergesidir.
hakan cengiz
cenaze törenlerinin gösterişli mi yoksa sade mi olduğunu belirleyen ve çoğu toplumun mutabık olduğu bazı noktalar vardır.
hakan cengiz
michael jackson’un cenaze töreninde, amerikan cenaze hizmetleri pazarında kullanılan neredeyse bütün ürün ve hizmetler yoğun bir biçimde kullanılmıştır.
hakan cengiz
uzunpostalcı, cenazenin toprağa tevdi edilmesinin çevre temizliği, sağlık, insanın saygınlığının korunması ve ölümü hatırlatma türünden birçok hikmeti bulunduğunu vurgulamaktadır.
hakan cengiz
çevreci gömülmenin genellikle gösterişten uzak bir biçimde gerçekleştirilmesi nedeniyle bazı kaynaklarda doğrudan gömülme olarak da anılabilmektedir.
hakan cengiz
evde gömülme, cenazeyi ziyarete ve define hazırlama işlemlerinin cenaze yetkilisinin katılımı eşliğinde evde hazırlanmasına dayanmaktadır.
hakan cengiz
amerikan cenaze hizmetleri pazarının törenlerde sunmuş olduğu çeşitli hizmetler, cenaze törenlerine katılım ve rolleri de etkilemektedir. çoğu törende törenin seyri, cenaze yöneticisi adı verilen kişiler tarafından yönetilmektedir.
hakan cengiz
bu tez kapsamında gönüllü sade yaşam tarzları ile ölüm tüketimini teorik bir çerçeveye oturtabilmek ve aralarındaki muhtemel ilişki ağlarını açıklayabilmek amacıyla gösterişçi tüketim teorisi ve referans grup teorisi seçilmiştir.
hakan cengiz
veblen aylak sınıfın teorisi adlı kitabında, aylak sınıfın yükselişini ve 1800’lü yılların sonlarına doğru sergiledikleri gösterişçi tüketim davranışlarını ele almaktadır.
hakan cengiz
gösterişçi tüketim, sosyal sınıf farklılıklarından türetilen ve baskın bir biçimde “altüst” sınıf faaliyeti olarak tanımlanan bir olgudur. söz konusu sınıf, ürünleri servetlerinin bir göstergesi veya kanıtı olarak kullanmaktadır.
hakan cengiz
veblen’e göre, lüks ürünler ve yaşam konforu aylak sınıfın tekelindedir. buna göre toplumun geri kalanı ve bu kesimden de özellikle kadınlar, aylak sınıfın yaşamını lüks içerisinde sürdürebilmesine hizmet eden bireylerden oluşmaktadır.
hakan cengiz
lüks ürünlerin bireyler tarafından tüketilmesindeki en temel nedenlerden birisi, bu ürünleri tüketmenin bireyleri saygın kişiler olarak göstereceği düşüncesidir.
hakan cengiz
tersi bir durum, yani lüks ürünlere sahip olamama durumu ise, birey için değersizlik ve bir kabahat unsuru olarak görülmektedir.
hakan cengiz
gönüllü sadelik, boş zaman yaratma hareketi olarak da tanımlanmaktadır. bu bağlamda gösterişçi tüketime eğilimli bireylerle, gönüllü sade yaşayanların boş zaman yaratma gayelerini birbirlerine karıştırmamak gerekir.
hakan cengiz
gönüllü sadelik, yapılan işten elde edilen gelir az olsa dahi, çalışma koşullarına saygı duymayı bünyesinde barındıran yeni bir kültür sunmaktadır. tüketimde müsriflik ve gösterişçi tüketim yerine, kanaatkârlığı önermektedir.
hakan cengiz
bazı toplumlarda cenaze törenleri, tüketime konu olan ürün ve hizmetler aracılığıyla bir şölen edasında kutlanabilmekte iken, bazılarında mümkün olduğunca sade bir şekilde düzenlenmektedir.
hakan cengiz
insanlar cenaze törenlerine, ölen kişiyi anmanın ötesinde çeşitli eğlencelere katılmak ve sunulan ikramları tüketmek için katılabilmektedirler.
hakan cengiz
gösterişçi tüketim teorisi her ne kadar tüketim bağlamında gönüllü sadelikle zıt bir görünüm arz etse de, geçmiş ve günümüz arasında ölüm tüketimi açısından köprü kurmaya olanak tanıyacak güçtedir.
hakan cengiz
tüketici olarak bireylerin davranış kalıpları referans grupları ve sosyal sınıflar gibi tutum ve değerlerin etkisi altındadır. referans grupları, bireylerin satın alma kararlarını verirken öykündükleri kişilerden oluşmaktadır.
hakan cengiz
gösterişçi tüketime konu olan ürünler genelde pahalı ve lüks ürünlerden oluşmaktadır. michman golf gibi pahalı bir aktivite için kullanılan lüks ürünlerin tüketilmesinde referans gruplarının etkisinin güçlü olduğunu öne sürmektedir.
hakan cengiz
gönüllü sade yaşam; eğitim kurumları, kamu kuruluşları, dernek ve vakıflar ve hatta işletmeler tarafından özendirilmelidir. özellikle ülkemizde gönüllü sadelik kavramının ifade ettiği anlam, birçok insan tarafından bilinmemektedir.
şevket ökten
kan davası:
kanın öcü
ya da
şeref uğruna
verilen
kolektif savaş
şevket ökten
kan davalarına neden olan ilk eylemde ve/veya öç alma sürecinde faillerin en çok kullandıkları savunmalardan biri “şeref” kavramıdır.
şevket ökten
şeref ve yasallık arasındaki çelişki bugüne dek varlığını sürdürmüş asli bir çelişkidir.
nurduran duman
biz insan ne zaman şereflenmeyi hak edeceğiz?
batuhan seke
şerefsizliğin gücü
kur’an / allah / tanrı – çev : şaban piriş
allah, katında en şerefliniz, ondan en çok sakınanınızdır.
nâbî
der beyân-ı şeref-i istanbul
+
andadur mertebe-i ‘izz ü şeref
gayri yirlerde olur ‘ömr telef
ahmed hâşim / ahmet hâşim
düşünüş ayrılığından dolayı hakaret, öteden beri bizde kullanılan aşınmış bir silahtır. ki, şerefsiz bir miras halinde, aynı cinsten kalem sahipleri arasından batından batıla intikal eder.
naciye güngörmüş
ölümünün 140. yıldönümünde
sandor petöfi
(1823—1849)
naciye güngörmüş
ülkesini, ulusunu bağımsız ve özgür görmek isteyen petöfi bu duygularını, düşüncelerini defalarca şiirlerinde dile getirmiştir. bu tarzdaki ilk şiirlerinde tıpkı romantiklerin yaptıkları gibi şanlı mazi karşısında bugünkü şerefsiz durum için ağlar, üzülür.
ahmed / ta’ib
olalı kahve-i rûmî nümâyân
nohudî-meşreb oldu cümle yârân
halil erdoğan cengiz
bade’nin yani şarabın adı kahvedir. gereği gibi tokluğa, halis süte kahve denilmektedir ve rayiha(koku) anlamına da gelmektedir.
kökboyasıgillerden yirmi kadar türü bulunan ve en makbulü coffea arabica olan bir ağacın adı kahvedir. aynı ağacın meyvesinin
halil erdoğan cengiz
çekirdeği yine kahvedir. bu çekirdeğin kavrulduktan sonra toz durumuna getirilmişi de, kalın çekilmişi, kırıklanmışı da kahvedir. bunlar yetmezmiş gibi hem çekirdeğinin, hem de tozunun kaynatılmasından elde edilen içecek dahi kahvedir. bir rengin adı
halil erdoğan cengiz
kahvedir. kahvehanelerin adı keza kahvedir.
jean de thévenot
türklerin kendilerine özgü bir içeceği vardır ve adına kahve derler. günün her saati kullanılır. bu içecek acı ve siyahtır ve biraz yanık kokar. ağız yanmasın diye küçük yudumlarla içilir. kahvehane adı verilen yerlerde hazır satılan bu içecek, dumanın mideden
jean de thévenot
başa yükselmesini engeller, acılara iyi gelir ama uyku kaçırır.
charles white
iyi yapılmış bir türk kahvesi hayal edilebilecek en lezzetli içkidir kuşkusuz. duyguları uyarırken sinirleri de diriltir. ama kahvenin zevkine gerçekten varabilmek için doğulu olmak şart.
thomas aquinas
vicdânsız günâhkârdır.
kürşat haldun akalın
avrupa’da
ussal ekonomik etkinliğin
yükselişi sürecinde
katolik iktisat ahlakı
kürşat haldun akalın
skolastikler, ticari alış verişi yalnızca günahkarlık olarak kınamakla kalmamakta fakat bununla birlikte, tüccarların da hile ve sahtekarlıkla birlikte dalavere ve aldatma suçunu işlemekte olduklarına işaret ettikleri gibi, tüccarın kazancını kendi …….
muharrem balcı
tabii hukukta
hak, adalet ve özgürlük
-eleştirel bakış-
nurduran duman
hepimiz
yıldız tozuyuz!
sufi zentrum rabbaniyya
her insanın
gökyüzünde
bir yıldızı vardır
tayfun timoçin
kehanetten bilime
yıldızlar arasında
yolculuk
ebru şenocak
mitolojik konulu
bir halk hikâyesi
“leylâ ile mecnûn hikâyesi”
merkezinde
yıldıza dönüşüm
azize baygal
toplumsal ve kültürel
bir ürün olarak
yıldız olgusu
ve
yıldız-medya ilişkisi
m. berrin bulut
terör yönetimi kuramı
(dehşet yönetimi kuramı)
asmin güneş karakaş
cinsel yönelim
ayrımcılığının
işe alım niyeti
üzerindeki
etkisi:
deneysel bir çalışma
pemra oğuz
ben bu hayata bir kez geldim, tek atış hakkımı birilerinin ne düşüneceği kaygısıyla harcayamam.
pemra oğuz
tc vatandaşı bir kadın olarak yaşadıklarımızı okumaktan da utanmamalıyız diye düşünüyorum, yazıyorum.
pemra oğuz
hayatımda ilk kez gaz bombasından yaşardı gözlerim.
pemra oğuz
tanrı “ben” in ta kendisi…benden olan bana varan. ahlak? işte buna inanmıyorum.
pemra oğuz
yırtılmış bir kalbim var ve teselliyi iğneli omuzlarda aramadım.
pemra oğuz
bazı kitapları, “yazar”larından daha çok seviyorum.
pemra oğuz
bütün bildiklerimi okul önlüğümün yakasına astım
savaş kayan
türk şiirinde marjinal söylem ve yeraltı şiiri
savaş kayan
marjinal söylemde heteroseksüel anlayış, daha çok erkeğin gözünden kadına bakma ve kadını bir zevk nesnesi olarak görme, onu or.spulaştırma şeklinde yer bulur.
tevfik koraltan
«çavuş vaskera’nın dansı» adlı oyunda, kömür işçisi :
«bir iki üç dört, kocan yoksa perdeni ört,
beş altı yedi sekiz, korkma gel bizbizeyiz,
dokuz on onbir oniki, gel al kocamın yerini,
onüç ondört onbeş onaltı, koynuma gir edelim şu
haltı.»
saçmalığa bakın. bir
tevfik koraltan
başka perdesinde aynı oyunun…
«size bir asker ne işe yarar anlatayım :
gümbürdeyen davulun arkasından giderek, işte kasabanıza geldim kızlar diyerek, haklayabildiğimce düşman eri haklarım, hem savaşa giderken, hem savaştan dönerken, her kız benim orospum,
tevfik koraltan
hangisini istersen, görün onları hele altımda çırpınırken… işte bunlar askerin yaptığı iş bizimle»
sayın senatörler;
şu okuduğum cümlelerdeki tüm milli terbiye ve ahlak anlayışımızı yok edici, âdeta şerefli askeriyle milletinin arasına paslı çivi çakan bu
tevfik koraltan
cümlelerden ne fayda umduklarını anlamakta her halde siz de güçlük çektiniz. işte ergin orbey’in getirdiği tiyatro sanatı bu.
charles bradlaugh
parayla hakîkat olmaz.
arthur h. nethercot
bedensel koruyucular kullanmak her zaman tann’nın isteğine karşı gelmek sayılıyordu; hastalıkları önleyip sağaltarak, hava koşullarına karşı ev kurarak doğanın gidişine karışmakta bir sakınca görmeyip doğum sürecine karışmaktan kaçınma arasında bir tutarsızlık
arthur h. nethercot
olduğunu görebilen ancak birkaç kişi vardı.
aylin çankaya
“yasa” üzerine
iki farklı perspektif:
antigone ve sokrates
kreon
demek ki karşı geldin bana, yasamı çiğnedin?
antigone
evet, öyle çünkü zeus böyle bir yasa koymamış, ne de adalet denen tanrıça buyurmuş böyle bir şey insanlara.
burcu çakaloz & aynur pekcanlar akay & ece böber & neslihan eminağaoğlu & türkan günay
karşıt olma karşı gelme bozukluğu
eşlik eden
veya
etmeyen
dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu
tanısı alan puberte öncesi erkek olgularda
aile işlevlerinin değerlendirilmesi
oktay rifat
her şiir, lirik bir şiirdir.
sevda şener
oktay rifat tiyatrosu’ndan
örnek
“yağmur sıkıntısı”
mustafa çağrıcı
zanniyyât
mustafa çağrıcı
mantık, felsefe, kelâm gibi aklî ilimlerde yakīniyyât/kat‘iyyâtın karşıtı olarak, yakīn derecesinde kesinlik değerine ulaşmayıp farklı derecelerde zanla verilen öncüller için el-mukaddimâtü’z-zanniyye veya kısaca zanniyyât denilir.
mustafa çağrıcı
zarûriyyât
mustafa çağrıcı
mantık, felsefe, kelâm gibi aklî ilimlerde -zanniyyâtın karşıtı olarak- yakīn seviyesinde kesinlik değeri taşıyan önermeler için el-mukaddimâtü’l-yakīniyye, yakīniyyât ve zarûriyyât terimlerine yer verilir.
mustafa çağrıcı
şüphecilik
mustafa çağrıcı
bir kavram, olay veya nesnenin varlığı, niteliği, amacı vb. hususunda içine düşülen tereddüt, kuşku ve sıkıntı hali islâmî literatürde vesvese, zan, hisbân, tevakkuf, hayret/tehayyür ve daha çok şübhe, reyb, şek kelimeleriyle ifade edilmektedir.
mustafa çağrıcı
bunlardan şüphe sözlüklerde “elbise giyme, örtüye bürünme” anlamındaki iltibas kelimesiyle açıklanır. buna göre şüphe “bir şeyin üzeri örtülü, kapalı olduğundan onun niteliğinin tam olarak anlaşılamaması” demektir.
mustafa çağrıcı
reyb kelimesi “korku ve sıkıntı” ya da “ruha korku ve sıkıntı veren kuşku, korkulu şüphe, dinmeyen ruh sıkıntısı, suçlamayla karışık kuşku” diye açıklanır.
mustafa çağrıcı
mütercim âsım efendi, “bir nesnede bir hâlet tevehhümüyle vâki olan şek ve şüphe” şeklinde tanımladığı reybin türkçe’de “suizan, töhmet” mânasına geldiğini belirtir.
mustafa çağrıcı
yine şüphecilik anlamında kullanılan şekkiyyenin türetildiği şek ise sözlüklerde “yakīnin zıddı, şüphe, iki şeyden birini diğerine tercih edemeyip tereddütte kalma” mânasına gelir.
mustafa çağrıcı
cürcânî’ye göre bu şekilde tercih yapamama durumuna şek, birini ihtimal dışı bırakmadan diğerini tercih etmeye zan, birini tercih edip diğerini bırakmaya zann-ı gālib denir.
mustafa çağrıcı
yakīnin başlangıcı ilim olduğu gibi reybin başlangıcı da şektir. şu halde reyb psikolojik bir durum, şek ise bunun doğurduğu zihinsel sıkıntı, bir şeyin varlığı veya yokluğu, doğruluğu veya yanlışlığı konusundaki kuşku ve tereddüttür.
mustafa çağrıcı
râgıb el-isfahânî’ye ulaşan bir tarife göre şek, iki zıt şeyin insanın zihninde -birini diğerinden ayırmayı güçleştirecek biçimde- aynı ölçüde ve eşit durumda bulunmasıdır.
mustafa çağrıcı
şekke düşenin aksine cahil kimse iki zıddın varlığı hakkında bile büsbütün bilgisiz olabilir. buna göre her şek cehildir, fakat her cehil şek değildir.
ibrahim emiroğlu
sûfestâiyye
ibrahim emiroğlu
sözlükte “zeki, mâhir” anlamına gelen sofist (sophistes) kelimesine mensubiyet ifade eden sûfestâiyye literatüre yunanca’dan geçmiş olup sûfistâiyye şeklinde de söylenmektedir.
ibrahim emiroğlu
sofist kelimesi aslında olumlu bir anlama sahipken felsefede zamanla “yanıltıcı sözler kullanarak muhatabı aldatmayı ve küçük düşürmeyi sanat edinenler” şeklinde olumsuz içerikli bir terim haline gelmiştir.
ibrahim emiroğlu
bu eğilimde olanlara “yanıltıcı hikmete mensup kişiler” mânasında sofistler veya sûfestâiyye denilmiştir. “boş ve anlamsız söz” mânasında arapça’ya geçen safsata (sofizm) kelimesi de aynı köktendir.
ibrahim emiroğlu
antik yunan düşüncesinin ilk dönemlerinde belli bir alanda uzmanlığı olan bilge kişiye sofist denilirken sonraları zayıf delilleri güçlü gibi göstermeye çalışan ve belâgatla insanları ikna edip amacına ulaşmak isteyen hatipler için kullanılmaya başlanmıştır.
ibrahim emiroğlu
sofistlerin ortaya çıkmasında eski yunan’daki çeşitli ekollerin varlık ve bilgi konusunda farklı, bazan da birbirine zıt düşünceler ileri sürmesinin etkisi olmuştur. bu tür görüşler zihinleri karıştırmış ve katı şüpheciliğin artmasına yol açmıştır.
ibrahim emiroğlu
sokrat’a yönelik safsataları sebebiyle eflâtun ve diğer filozoflar tarafından şiddetle eleştirilen sofistlerin en meşhuru protagoras’tır.
ibrahim emiroğlu
felsefe tarihinde sofistlere karşı gösterilen tavır aristo ile devam etmiş, bunlar, roma döneminde bütünüyle popüler kültür ve bilimsel olmayan şüphecilikle özdeşleştirilmiştir.
ibrahim emiroğlu
safsata
ibrahim emiroğlu
safsata, yunanca sophisma kelimesinin arapça’ya geçmiş şekli olup kişiyi sözle şüpheye düşürerek yanıltmaya, şaşırtmaya ve aldatmaya yönelik dil ve mantık cambazlığıdır.
ibrahim emiroğlu
aristo’ya göre tartışma sırasında genellikle sofistler beş ayrı taktik uygular.
1. öncelikle eş anlamlı kelimeler ya da yabancı menşeli kelimeler kullanmak suretiyle karşılarındakini şaşırtırlar.
2. karşıdakinin bu şaşkınlığından yararlanarak onun ileri sürdüğü
ibrahim emiroğlu
tezin yanlış veya yalan olduğunu söylerler.
3. demagoji yaparak karşıdakinin kesin hiçbir şey bilmediğini ve anlayışının kıt olduğunu ileri sürerler.
4. tartışırken muhatabı dil ve gramer hatası yapmaya zorlarlar.
5. bütün bunlardan sonra karşılarında bulunan
ibrahim emiroğlu
kişi bir bunak gibi aynı şeyleri tekrarlar ve saçmalamaya başlar.
sofistler bu taktiklerle bir gerçeğin ortaya çıkması değil sonuçta kendilerinin üstün gelmesi yönündeki amaçlarını gerçekleştirmeye çalışırlar.
ibrahim emiroğlu
safsata ile mugalata arasında öncüllerinin gerçeği yansıtmaması, yanlışlıklarının ilk bakışta farkedilememesi ve sonuçlarının çok defa şeklen doğru görünmesi açısından benzerlik bulunmaktadır.
ibrahim emiroğlu
ancak safsatanın aksine mugalatada muhatabı aldatma kastı vardır. bir konuda kanıt getiren kişinin kanıtındaki bozukluğu bile bile savunmasını devam ettirmesi durumunda safsata mugalataya dönüşür.
çılgın fizikçiler ve bilim insanları
deneylerle bilim insanları
abdulhakim kılınç
‘simya’ kelimesinin
divan şiirinde
kullanımları
lightaroundthemoon/ deniz kaya
kabalist newton’un
simya deneyleri
hocalara geldik
kimya bilimi – simyadan kimyaya
şule gece çelikkan
örtüsüz gerçeklik:
wassily kandinsky’nin
yeni realizmi
bayram dede
alman
ekspresyonist sanat eserinde
estetiksizleştirmenin
nedenleri
celinesymbioss / celine symbiosis
isa bir cenderenin içinde, ayakta durmuş üzümleri eziyor.
isa’nın yaralarından akan kan 16. yüzyılın sonlarına doğru mistik masara imgesine dönüşür. (bknz. isa’nın tatlı kanıyla sarhoş olmak- sienali caterina)
salim öğüt
öpme
salim öğüt
öpme fiili (ar. takbîl) islâm kaynaklarında hem âdâb hem fıkhî hükümler bağlamında ele alınmış, ardında yatan merhamet, şefkat, hürmet, dostluk, sevgi, cinsellik vb. niyetlere göre farklı değerlendirmelere tâbi tutulmuştur.
salim öğüt
selâmlaşmak, dost ve yakınlara duyulan sevgiyi ifade etmek amacıyla -aralarında evlenme engeli bulunmayan erkek ve kadınlar dışında- kişilerin toplumun örf ve âdetlerindeki şekle uyarak birbirini öpmelerinde sakınca görülmemiş, hatta bazı durumlarda teşvik edilmiştir.
salim öğüt
resûl-i ekrem’in, süt kardeşi osman b. maz‘ûn’u vefat ettikten sonra göz yaşları içinde öptüğü, hz. ebû bekir’in resûlullah’ı vefatından sonra öpüp ağladığı dikkate alınarak ölünün öpülmesi de câiz görülmüştür.
salim öğüt
mushafın öpülmesini mâlikîler mekruh sayarken fakihlerin çoğunluğu câiz görmüş, bazı âlimler taşıdığı kutsallık yönünden bunu hacerülesved’in öpülmesine kıyas etmiştir.
bilal aybakan
zarar
bilal aybakan
sözlükte zarar (darar), darr ve durr şeklinde ilki masdar, ikincisi isim yapısında iki kökle ilişkilendirilir.
bilal aybakan
masdar olan darr kelimesine doğrudan mâna vermek yerine “yarar” anlamındaki nef‘ ile karşıt anlam ilişkisine atıfla yetinilir ve bu çerçevede açıklamalar yapılır.
bilal aybakan
sonuçta zarar kelimesinin kök ve türevleri kişinin uğradığı maddî veya mânevî kaybı, fakirlik, darlık, hastalık, tehlike, ihtiyaç gibi olumsuzlukları anlatır.
bilal aybakan
meselâ bir hayvanın yaralanması durumunda o hayvanın zarar görmesi, hayvanın ölümü halinde ise hayvan sahibinin zararı söz konusudur. ölen hayvanın sahibi yoksa zarardan bahsedilmez.
adem yerinde
tayyib
adem yerinde
sözlükte “hoş ve lezzetli olmak” anlamındaki tîb (tâb) kökünden türeyen tayyib duyuların ve nefsin haz aldığı, güzel, hoş ve lezzetli bulduğu şeyleri ifade eder.
adem yerinde
buradan hareketle kelime “güzel söz, verimli temiz toprak, iffetli kadın, güvenli şehir, güzel koku, lezzetli yemek, temiz su, asil aile, meşrû kazanç” vb. anlamlarda kullanılmıştır. karşıtı habîstir (kötü, pis, iğrenç ve zararlı şey).
cengiz batuk
tabu
cengiz batuk
polinezce kökenli olan ve “işaretlenmiş, belirlenmiş” mânasına gelen tabu kelimesi hem kutsallığı hem kirliliği ve buna bağlı olarak dokunulmazlığı anlatır. kısaca “dokunulmaması, söylenmemesi, yenmemesi ve yapılmaması gereken şey” demektir.
cengiz batuk
kelimenin tongaca’daki şekli olan tabu yaygınlık kazanmış olmakla birlikte tapu, kapu ve tambu gibi söylenişleri de vardır. benzer anlamlı kelimeler amerika, afrika, kuzey ve orta asya topluluklarında da mevcuttur.
cengiz batuk
tabudan ilk söz eden ve bu kelimenin batı dillerine geçişini sağlayan kişi iskoçyalı kaptan james cook’tur. ona göre tabu çok geniş anlama sahip bir kelime olmakla birlikte genel olarak yasaklanmış bir şeye işaret etmektedir.
cengiz batuk
polinezya kültüründe tabu kişileri, nesneleri, ilâhî veya kutsal kabul edilen fiilleri diğerlerinden yahut bozulmuş, kirlenmiş şeyleri temiz olanlardan ayırt edici fonksiyona sahiptir.
cengiz batuk
tabunun olumsuz etkilerinin ya da kirlilik durumunun çarpma veya çarpılma diye ifade edilen temas yoluyla bir başkasına geçtiğine inanılır.
cengiz batuk
xıx. yüzyılın sonlarından itibaren batılı araştırmacılar tarafından dinin kökenini belirleme çabaları doğrultusunda tabu yasaklarının kaynağı tartışılmış, bu yasakların ilâhî ve doğuştan mı yoksa insanî ve sosyal mi olduğu sorusuna cevap aranmıştır.
cengiz batuk
wilhelm wundt ilk tabu objelerinin yenmesi yasak olan totem hayvanları olduğunu öne sürmüş, frazer gibi totem ve tabu arasında ilişki kurarak ilkel din düşüncesine ulaşmıştır. bu bağlamda wundt tabuyu insanoğlunun yazıya geçmemiş en eski yasaları diye tanımlamıştır.
kemal yıldız
mübâşeret
kemal yıldız
sözlükte “bir işi üstlenip bizzat yapmak; bir şeyi diğerine bitiştirmek, iki insan teni birbirine temas etmek” gibi anlamlara gelen mübâşeret kelimesi, fıkıh terimi olarak haksız fiille zarar arasındaki doğrudan ilişkiyi ifade eder.
kemal yıldız
haksız fiil sorumluluğundan söz edilebilmesi için bir zararın, bunu doğuran haksız bir fiilin ve bu fiille zarar arasında uygun bir sebep-sonuç ilişkisinin bulunması gerekir.
mustafa öz
gāliyye
mustafa öz
sözlükte “haddi aşmak” mânasına gelen gulüv kökünden çoğul anlamında bir nisbet ismi olup “itidal çizgisini aşanlar” demektir. bu kökten türeyen gulât ile ehlü’l-gulüv, ashâbü’l-gulüv terkipleri de aynı mânada kullanılır.
mehmet âkif aydın
gasp
mehmet âkif aydın
sözlükte “bir kimseye üstün gelmek, bir şeyi zorla almak” anlamına gelen gasb kelimesinin hukuk terimi olarak ifade ettiği mâna mezheplere ve aynı mezhep içindeki âlimlere göre değişmektedir.
dünyanın enleri
kafasız yaşayan horoz
“mike”
aslan gündüz
insan hakları
aslan gündüz
diline, dinine, ırkına, cinsiyetine, milliyetine, sosyal statüsüne ve rengine bakılmaksızın insana insan olduğu için tanınan hakların genel adıdır.
aslan gündüz
insan hakları doktrini çerçevesinde insan, coğrafî sınırlar dikkate alınmaksızın içinde yaşadığı toplum ve mekândan bağımsız şekilde bir varlık olarak algılanmakta ve hak sahibi olarak kabul edilmektedir.
aslan gündüz
insan hakları kavramı gücünü baskın fizikî güç karşısında hakkın, doğrunun, iyiliğin ve faziletin üstünlüğünü ifade etmesi, insanı yaratıldığı güzellikte kabul edip insanlar arasında onların sorumlu olmadığı sebeplere dayanarak ayırım yapmamasından alır.
aslan gündüz
insan haklarının tarifi ve kapsamı üzerinde uzlaşmanın zorluklarına rağmen her ırktan, renkten, cinsten ve inançtan insanı kucaklayacak bir insan hakları tanımı yapılsa bile bunun mevcut kurumsal yapıları ve inanışları rahatsız etmeyeceği söylenemez.
aslan gündüz
bugün dünyada hâkim olan insan hakları kavramı batı kökenlidir. kaynağını yine batı’da doğup gelişen tabii hukuk düşüncesinden almıştır.
aslan gündüz
xvı. yüzyılda modern devletin ortaya çıkmasıyla birlikte yönetimi ellerinde bulunduranların istibdadına karşı felsefî olarak ferdin korunmasını amaçlayan bu anlayış john locke, jean-jacques rousseau ve montesquieu gibi filozoflara çok şey borçludur.
aslan gündüz
12 haziran 1776 tarihli virginia haklar bildirisi’ne göre bütün insanlar eşit, özgür ve bağımsızdır. doğuştan itibaren sahip oldukları bu haklar topluma katılmakla ellerinden alınamaz.
aslan gündüz
4 temmuz 1776 tarihli bağımsızlık bildirisi’nde ise bütün insanların eşit yaratıldığı, tanrı’nın insanlara kimsenin ellerinden alamayacağı haklar bahşettiği, bu haklar arasında özgürlük ve mutluluğu arama hakkının bulunduğu ifade edilmektedir.
recep şentürk
insan hakları
recep şentürk
islâm dünyasında. insan hakları kavramı, ferdin insan olarak yaratılmış olmaktan doğan aslî haklarını ifade ettiğinden bildiriminde insanı muhatap alan, ona yaratılış ve var oluşun metafizik boyutunu açıklayan ve onu sorumluluğuna denk bir hak ve yetkiyle donatılmış
recep şentürk
olarak tanıtan vahiy geleneğinde ve bunun son halkası islâm dininde de bu haklara büyük önem atfedilmiştir. ancak kullanılan terminolojinin farklılığından dolayı insanlık tarihine kıyaslandığında uzun bir geçmişi bulunmayan insan hakları söyleminin günümüz
recep şentürk
formatıyla dinî metinlerde aranması yerine içerik ve işlev yönüyle karşılıklarının araştırılması ve bunların sosyal ve tarihsel bağlamının da göz ardı edilmemesi gerekmektedir. nitekim islâm dininin aslî kaynağı olan kur’an’da ve hz. peygamber’in açıklamalarında
recep şentürk
insan hakları doktrininin ana unsurlarını içeren, bu kavramın fikrî temelleri sayılabilecek ilke ve amaçlardan söz edildiği, bu iki kaynak ışığında oluşan islâm kültür ve geleneğinde kendine has form ve içerikle insan hakları açısından zengin bir birikimin
recep şentürk
bulunduğu görülür.
recep şentürk
islâm hukukunda naslardaki emir ve tavsiyeler doğrultusunda ayrıca, “kanlarda (hayat) asıl olan dokunulmaz oluştur”, “insanda asıl olan hürriyettir” şeklinde genel kurallar vazedilmiş, insanın sahip olduğu can ve mal dokunulmazlığının dayanağının insan olma vasfı
recep şentürk
olduğu, ırk, cins ve inanç farklılığının buna engel teşkil etmeyeceği belirtilmiştir.
recep şentürk
aynı dönemlerde batı böyle bir dinî, hukukî ve ahlâkî öğreti temeline sahip bulunmadığı, güçlünün hâkim olduğu ve diğerlerinin hakkını belirlediği bir toplumsal yapı içinde köleler ve kadınlar akıl almaz bir aşağılanmaya muhatap olduğu için insan hakları alanında
recep şentürk
mücadelenin ilk olarak batı toplumlarında başlaması da tabiidir.
pınar doğu
saçlarımızı tarar yalnızlık
ve yalnızlığın saçlarını tarar kadınlığımız
pınar doğu
yalnızlığını yazamayan okuyamaz hayatı
pınar doğu
ey büyük su! yalnızlığını anla
pınar doğu
suyun yarasında yüzüne bakarken
ağlıyordu tüm kelimelerden yorgun
pınar doğu
ey mutsuzluğumuz! karanlığın nümayişi
kırk yıl hatrı var yorgunluğumuzun
cüneyt akın
otuz yaştan
otuz beş yaşa
ölüm
halil aytekin
çocuk edebiyatında
ölüm teması
halil aytekin
çocuk edebiyatı eserlerinde ele alınan temalardan biriside ölüm konusudur. değişik hikâyeler aracılığıyla bazen dolaylı bazen de dolaysız olarak olay örgüsünde yer alır ve çocuğun dünyasına sunularak onun hayatı anlama ve öğrenmesine katkıda bulunulur.
halil aytekin
çocuk anlatılarında ölüm, daha çok bir hastalık, yaşlılık, açlık veya kutsal değerler adına yapılan bir uğraş sonucunda kendini gösterir.
halil aytekin
baştan sona şiddet içeren ve ölümü öldürme yoluyla aktarmaya çalışan eserler çocuklar için son derece tehlikelidir.
ginette girardey / ginette raimbault
baba oğluna :
“ölmeme yardım et”
oğlu babaya :
“yaşamama yardım et”
der.
halil aytekin
19. yüzyılda çocuklara özgü yabancı kaynaklarda ölüm konusu ele alınmaya başlar ve bu kitaplarda ilk defa ölüler, mezar, merhum, yas, dul kadın ve dul erkek gibi kavramlar kullanılır.
20. yüzyılda ölüm daha bir detaylı ele alınır.
halil aytekin
çocuk ölmenin ne olduğunun henüz farkında değildir. ona göre hareketsiz yatan ninesi ″uyku halindedir. “ ölümü uykuya benzetmek” “ ruhun derinliklerine demir atmış çok eski bir olaydır″ diyor e.morin. ölümü uykuya benzetmek iyi niyetten kaynaklanabilir. çocuğa böyle
halil aytekin
bir benzerlik içinde ölen kişinin vücudunun hareketsizliğini ve aynı şekilde sessizliğini açıklamaktır. bu karşılaştırma bununla birlikte genç çocuk için bir can sıkıntısının temel nedeni olabilir. zira ölümün uykusu kendi normal uykusunun tersine ebedi sürer ama
halil aytekin
yine de korkmaya başlayabilir. kendisine uykunun önemi övüldüğü zaman kendisini ölüme gönderilmesi olarak düşüneceği için yine de bir korkuya kapılabilir. çocuklara ve yetişkinlere özgü bazı uykusuzlukların temelinde bu korkuya rastlanabilir (vaucher,1994:173).
halil aytekin
çocuk edebiyatı eserlerinde vatan, millet, bayrak gibi kutsal sayılan değerler adına ölümün göze alınabileceğini anlatan olaylara da rastlamak mümkündür. bu olaylar bir savaş anında şehit olmayı veya üstün bir cesaret ve fedakârlık göstermeyi içerebilir.
erhan şen
çocuk edebiyatında
bir yaşam gerçekliği olarak
ölüm olgusu
üzerine bir inceleme
(sevim ak örneği)
erhan şen
deneyimleri açısından yetişkinden farklı olan çocuk, yaşamı anlamlandırmak ve belleğindeki sorulara yanıt bulmak için sürekli bir arayış içindedir.
erhan şen
çocuğun bilişsel olduğu kadar duygusal açıdan da desteklenmesi gerekir. bu açıdan özellikle çocukluk döneminde edebiyat önemli bir işlev taşıyabilir.
erhan şen
ölüm, insanın dolayısıyla çocuğun anlamlandırmakta ve kabullenmekte zorlandığı yaşam gerçekliklerindendir.
erhan şen
çocuk edebiyatı yapıtlarında yaşam gerçekliğinin sunulma biçimi çocuğun yaşamı görme biçimine uygun olmalıdır. onun düzeyini ne aşmalı ne de düzeyinin çok üstünde olmalıdır.
erhan şen
romanlarda ölümün uyku, ayrılık, yolculuk gibi metaforlarla anlatılmaması da çocuk okur açısından önemlidir.
oğuzhan yılmaz & yasin mahmut yakar
türk çocuk edebiyatında
sorun odaklı yaklaşım
oğuzhan yılmaz & yasin mahmut yakar
sorun odaklı çocuk edebiyatı yaklaşımının türkiye’de henüz emekleme devresinde olduğu aşikârdır.
oğuzhan yılmaz & yasin mahmut yakar
bu bağlamda nitelikli eserler mevcutsa da özellikle bazı konularda kaleme alınan eserlerin hem sayıca az olduğu hem geleneksel yaklaşımdan soyutlanamadığı hem de ideolojinin bir aracı olarak algılandığı görülmektedir.
eren rızvanoğlu
wittgenstein’ın
özel dil eleştirisi
bağlamında
kartezyen geleneğe
itirazı
yıldız kocasavaş
türkçe eğitiminde
dil şuuru ile zevkinin
anlam ve önemi,
bunun ders kitaplarında
metinlerle desteklenmesi
güray çağlar könig
dll ve cins:
kadın ve erkeklerin
dil kullanımı
mesut bulut
dil bilgisi öğretiminde
yaşanan
kavram kargaşasının
türkçe öğretimine etkisi
ayşe başçetinçelik
dil toplumun onurudur
ayşe başçetinçelik
dil insanların duygu, düşünce ve isteklerini anlatmak, birbirleriyle iletişim kurmak amacıyla kullandıkları sesli ya da yazılı göstergeler dizgesidir.
ayşe başçetinçelik
her toplumda ortak sesler, olaylar karsısında ortak tepkiler ve ortak anlatım kalıpları vardır. dil, bu ortak seslerle ve ortak davranış kalıplarıyla oluşur. işte bu farklılıklar toplumları birbirinden ayırır.
ayşe başçetinçelik
dil, kültürün en önemli ögesidir. günümüzde işgaller önce dil ve kültür aşılanması ile yapılmaktadır.
ayşe başçetinçelik
dilin kuralları iyi işletilmezse, yabancı diller yerli dilin kurallarını işletilemez hale getirmişse, o dili konuşan toplumda da bozulmalar ve çözülmeler olur.
ayşe başçetinçelik
her dönemde, diller birbirini etkilemiş ve sözcük alışverişinde bulunmuştur. ancak, kimi zaman bu alışveriş, bir dilin diğerine baskısı şeklinde olmuştur.
ayşe başçetinçelik
anadolu beylikleri döneminde, karamanoğlu mehmet bey o ünlü buyruğunu vermiş; divanda, dergahta, bargahta, mecliste ve meydanda türkçeden başka dilin kullanılmasını yasaklamıştır. bu dönemde edebi ve dini eserler türkçeye çevrilmiş, türkçe gelişme göstermiştir.
ayşe başçetinçelik
dil tartışmaları, cumhuriyet dönemine kadar devam etmiştir.
ayşe başçetinçelik
üniversiteye kadar ezberci bir eğitim sistemiyle ve test çözme alışkanlığıyla gelmiş bir genç, edebi bir kitabı okumakta zorlanmaktadır. okumadığı için daha doğrusu bu alışkanlığı edinmediği için de düşüncelerini ifade edememektedir.
ayşe başçetinçelik
günümüzde sürekli gelişen teknoloji ve sanayi karşısında pek çok dil, sözcük ve terim sıkıntısı yaşamaktadır. bu ülkeler, ana dillerini korumak, onu egemen kılmak; yetersizse yetkinleştirmek için var güçleri ile çaba harcamaktadır.
ayşe başçetinçelik
toplumda dile sevgi ve saygıyı geliştirmek için, dili bozmaya çalışanların verdiği emeğin birkaç katı emek vermemiz gerekmektedir.
ayşe başçetinçelik
dilde zorlama ile hiçbir şey yapılamaz. yapılması gereken, dilin doğal akışı içerisinde gelişmesini sağlamak, dili olumsuz dış etkilerden korumaktır. bunun için de toplumun dil konusunda bilinçlendirilmesi gerekmektedir.
salim durukoğlu & hilal güler
türkçe
ile
türk düşmanlığı
-türk şiiri örneği-
sevan nişanyan
“türkçe”
nedir?
sevan nişanyan
dil bir kurallar sistemidir. kurallar zaman içinde değişebilir, hatta kaçınılmaz olarak değişir.
sevan nişanyan
kelimelerin arkaik kökeni sadece dil arkeologlarını ilgilendiren bir konudur. verili anda geçerli olan dil, bu konuya kayıtsızdır.
sevan nişanyan
türkçeyi sadece türkçe kökenli sözcüklere indirgeme çabası ideolojik bir cinnetin ürünüdür.
ozan ergül
berraklaştırılamayan
bir kavram:
“yargısal aktivizm”
ceren yegen
bir dijital aktivizm
biçimi olarak
slaktivizm:
change-org
örneği
hatice kalkan & ayşen coşkuntuna gürsel
lydia’da
pers etnisitesine ait
arkeolojik bir
veri değerlendirmesi
şevket yavuz
modern öncesi lemden
post/modern bir köye
evrilişte
kutsal’ın arkeolojisine
yeniden bakış
ibrahim güner
bodrum ve milas
çevresindeki
antik kentlerin
tarihî coğrafyasına
genel bir bakış
selçuk candansayar
fingirdeşen
sosyal bilimciler
serdar bulut
giresun ili ve yöresi
ağızlarında
kadın
serdar bulut
kılnu bilse qızıl keyer, yarānu bilse yaşıl keyer (bozkurt, 2012: 626)
eğer (bir kadın) nasıl cilveli ve fingirdek olunacağını biliyorsa kızıl ipek giyer, nasıl alımlı ve cana yakın olunacağını biliyorsa yeşil ipek giyer.
mustafa toker
derleme sözlüğü
ve
mersin ağzı sözlüğü’ne
tarsus yöresinden katkılar
mustafa toker
fallik: fahişe anlamında hakaret sözü; kırıtarak yürüyen küçük kız çocukları için de sevgi ifadesiyle kullanılır.
obengül ejder
çocuklarda
sağlıklı cinsel gelişim
ve
anne-baba tutumları
obengül ejder
fallik dönem: çocuğun 3-7 yaş arası gelişim dönemidir. cinsel kimlik gelişiminin başladığı dönemdir. çevresindeki her şeyi merakla incelemeye başlarlar. çocuk aynı merakı, kendine ve vücuduna karşı da gösterir.
selen özakar & duygu gözen
erken çocukluk döneminde
masturbasyon sorunu olan
çocuğa
hemşirelik yaklaşımı
selen özakar & duygu gözen
kız çocuklarda erkeklere göre daha sık görülmekle birlikte masturbasyon çocuklarda nadir rastlanan bir durumdur ve zamanla kendiliğinden düzelebilmektedir (couper ve huynh 2002).
selen özakar & duygu gözen
masturbasyon çocuğun preödipal gelişimi sırasında, kendi bedenini tanıma eylemi olarak ortaya çıkan fallik dönemde görülen bir süreçtir (koptagel 2001).
i. hakkı aksoyak
17. yüzyıldan
tescilli bir köçek:
behzat
mehmet eşref / şair eşref
herkesin dünyada bir günâ şeref davası var
hoca asım mollanın da bir kenef davası var!
can yücel
o kenef eşkâlini de biz ağartacağız haa!
aşkî
genc-i dildür dü-cihànuñ bir tılısm-ı a`zami
nezd-i `àşıkda bu dünyà kadri yok misl-i kenef
tevfik kolaylı / neyzen tevfik
size nisbetle kenef bâb-ı meşihat gibidir.
kâmî
mîr-i beste ki kenef penceresidir gûyâ
bok sıfat çehre-i bed-manzarasıdır gûyâ
m. şehmus güzel
şaire şiiri soru-l-maz
m. şehmus güzel
güvercinlerin yürümediği kentlerdeyiz. kenef kokularına ve sidikli duvarlara teslim olmuş veya teslim edilmiş kentlerden uzak. çok uzak. istanbul’lu olduğunu anımsamak lazım şairin. hatta kadıköylüdür.
mustafa temiz
“insan boku”
yeme dönemini de mi
başlatacaklar?
mustafa temiz
çocukluğumda tuvâlete kenef ya da ayakyolu deniyordu.helâ sözünü pek duymamıştım ama ayakyolu çok kullanılıyordu.kenefler köylerde,evlerden 100-200 metre kadar uzak yerlerde bulunuyordu;genellikle birkaç metrekarelik olup etrâfı tahtalarla çevrili, tek kapılıydılar.
fuat ercan
türkiye ‘nin
kalkınma seçeneklerinin
eleştirisi
ve
alternatif bir çerçeve
fuat ercan
böyle kepaze bir sistem var mı?
ahmet kocaman
kentleşme ve dil
ahmet kocaman
çarpık kentleşme sonucu oluşan yoz yaşam biçimleri nedeniyle argo ve kaba anlatım sözcükleri kent dilinde yaygınlaşmıştır: çakarım ha, falan filan, laf, kepaze, rezil, keriz alengirli, b…k, enayi, hanzo, kıro vb. dilde sıklıkla kullanılır olmuştur.
niyazi unsal
senin gibi kepaze olmadım ben.
hesiod / hesiodos
kendinden daha güçlüye aptalca karşı koyan sadece mağlup olmakla kalmaz aynı zamanda acı çeker ve kepaze olur.
yûsuf hayâloğlu
yosmalar içinde kepaze olduk
attilâ hamdi ilhan
kurtulamadık gitti bu denlü kepaze hayattan
platon
yunan halkınca eleştirel akılcı düşünür, gülünçtür, kepazedir.
kemal tahir
ilaç, şırınga, eter, bıçak, dezenfeksiyon hep birer vazife. eskiden beri dikkat ederim, vazifelerin birçoğu bu kadar adi ve kepazedir.
thomas power o’connor
türklerin istanbul’da bulunan hükümetleri alçak ve de kepazedir.
suha arın belgeselleri
tahtacı fatma
ihlas haber ajansı
kaz dağları’nda modern cami
pir haber ajansı
tahtacı aleviler yüzyıllardır geleneklerini kazdağları’nda yaşatıyor
suat donuk
bilinmeyen bir şair:
su’âlî ve şiirleri
su’âlî
n‟ola yolunda çekersem elem ü derd ü gamı
dünyede kimse mi var çekmeye işbu elemi
su’âlî
ağla gözüm kim irmez isem gül-„izâruma
kanlu yaşunla yaz bu beyiti mezâruma
ertuğrul karakuş
bir neo-klasik balkan şairinin
vatan ağıdı:
abdülfettah rauf’un
şiirinde
üsküp ve makedonya
nergis biray
türkmen şairi
seydi
konrad bayer
şimdi herkes şair olabilir
yılmaz odabaşı
……. günümüzde herkes gibi şair de bir kirlenmede ve kuşatmadadır. bu kuşatmayı nasıl kıracaktır? aslında şair, meta değil, şiir üretiyor; ne var ki ürettiği pazar dolaşımında bir meta olarak sahipleniliyor ve sunuluyor.
mehmed / rahîmî
çürük tîmâr derdi hod dil-i bî-mârı sağ itmez
kapundan dirliğüm şâhum zeâmet olmak umaram
lawrence block – çev : şen süer kaya
elbette her zaman telefon seksi vardır.
m. cengiz yıldız & kenan bölükbaş
internet kafeler,
gençlik
ve
sosyal sapma
m. cengiz yıldız & kenan bölükbaş
chat’te online seks yapılarak, benzer türden telefon seksi gibi bir deneyim yaşanmaktadır. ankete katılanların yaklaşık 1/10’unun, online seks yaptıklarını söylemeleri, kadın pazarlama olgusunun varlığıyla ilgili bir delil olarak ele alınabilir.
yeşim harcanoğlu
seks endüstrisinde son gelişmeler
yeşim harcanoğlu
yıllık 20 milyar dolar cirosuyla uluslararası seks endüstrisine hoşgeldiniz!
yeşim harcanoğlu
hizmet olarak adlandınlabilecek kategoriler şunlar: fahişelik, striptiz ve telefon seksi. bir de mallar var: pornografi ve seks ürünleri.
yeşim harcanoğlu
seks endüstrisi globalleşmeden. yeni iletişim kanallarına kadar her türlü değişime ayak uyduruyor. endüstri çalışanlarının gelirlerindeki düşme ve çalışma koşullarındaki ağırlaşma patronların kârını etkilemiyor.
ünsal bağın & çiçek hocaoğlu
az bilinen bir konu
‘telefon skatolojisi’:
bir olgu sunumu
ünsal bağın & çiçek hocaoğlu
bay e, 26 yaşında, meslek lisesi mezunu olan hasta ara sıra esnaf olan akrabasının yanında çalışıyormuş. bekar olan hasta ailesiyle birlikte yaşıyormuş ve kısa bir süre önce sözlenmiş.
ünsal bağın & çiçek hocaoğlu
hasta cinsel içerikli video izlemekten ve telefonla cinsel konu içerikli hatları aramaktan kendini alıkoyamıyormuş.
ünsal bağın & çiçek hocaoğlu
hasta bu tür telefon hatlarını aradığında ve konuşma süresince büyük zevk alıyormuş ve telefon konuşması süresince mastürbasyon yapıyormuş. hastanın bu tür davranışları özellikle gece ve evde tek başına olduğu dönemlerde artıyormuş.
ünsal bağın & çiçek hocaoğlu
hasta telefon görüşmesinin bitiminden sonra pişmanlık duygusu yaşıyormuş. eve gelen yüksek telefon faturalarından dolayı durumu ailesi anlıyor ve kendisine bu davranışını düzeltmesi için her türlü yardımı yapabileceklerini dile getiriyorlarmış.
silvia federici
……. telefon seksi operatörlerini, internet web kamerası çalışanlarını, resepsiyon personelini, ……., şoförleri de içerecek şekilde ele alınırsa, dünya çapında “yetişkin eğlence sektörü”ndeki kadın, trans ve erkek işçilerin sayısı afallatıcı büyüklüktedir.
hürriyet
ingiltere işçi konseyinin liverpool merkezine, 4 bin ıngiliz liralık bir telefon faturası gelince, ortalık karıştı. telefon faturasını içeren konuşmaların, telefon seksi yapan bir şirketle yapılmış olması, işçi konseyini son derece zor durumda bıraktı.
melisa tortamış
evli bireylerde
romantik kıskançlık düzeyi
ve
aldatma eğiliminin
şema terapi modeli çerçevesinde
değerlendirilmesi
melisa tortamış
hayali eş seksi ise fotoğraf ve video kullanımı, striptiz, mastürbasyon, telefon seksi, internet seksi gibi çeşitli formları barındırmaktadır.
ararat şekeryan
edebiyat ve felaket:
şant dergisi
ve
vahan yarcanyan
şiirleri (1918-1919)
olcay öztunalı
antonio machado’nun
şiirinin
xx. yüzyılda
otuzlu ve kırklı yıllarda
ispanya’da
alımlanması
antonio cipriano josé maría y francisco de santa ana machado y ruiz
tarih
karışıktır
ama acı
apaçık
ali, pınar hüseyin m.
işgal sonrası
ırak şiiri
(2003-2005)
hüseyin ezilmez
acı sürgün şiirleriyle
hakkı yücel
ve
poetikası
hakan sazyek
geleneğe uzanmak
ve
genç şair
irfan yıldız
şimdi yaz
şimdi her şey
daha acı olacak
dalgalar
umutların üstüne çarpacak
ismail gençtürk
içimizden biri
mete alpsar
+
yeraltındaki taşları
okşayan şair
asif hacılı
ahıskalı şair usta mürtez
asif hacılı
temelden başlayıp çatıdan çıkmak suretiyle 60’tan çok ev yapmıştır.
usta mürtez, ömrünün sonlarına kadar şiirle meşgul olmuştur.
mürtez turanşahoğlu / molla mürtez / usta mürtez
cahiller aqillere hörmet bilmedi,
terk oldi namaz, kimse qılmadi,
eski oxumişlerden kimse qalmadi,
yesir qalan salavatdan söyliyem.
mürtez turanşahoğlu / molla mürtez / usta mürtez
qadir mevlâm, budur senden dilegim,
isterim yaz olsun qışi dünyanın,
üç ay yazdur, üç ay qış, üç ay güz,
ezeli bahardur başi dünyanın.
mürtez turanşahoğlu / molla mürtez / usta mürtez
tarixin bin üç yüz altmış üçünde
mezlum dünya bir şivana yetişdi,
sürgün oldux bir gecenin içinde,
fiğan düşdi, el-amana yetişdi.
mürtez turanşahoğlu / molla mürtez / usta mürtez
zediban qariyeli (köylü) temel’in oğli,
besmelesiz döşekden çıxan köşeli,
onunçun gelmiyer işlerin toğri,
sol ayağın şalvara taxan köşeli.
meşâmî
bī-çāre dil sever seni cisminde cān gibi
sen baña bī-vefālıḳ idersin cihān gibi
nurten birlik & arda arıkan
batı’nın
osmanlı coğrafyasına
bakışını
tersine çeviren
irlandalı şair:
james clarence mangan
gülay karaman
şairin
saklı bahçesinin
şiire yansımaları:
poetik ve estetik
açıdan
klasik türk şiirinde
hayal
mehmet yılmaz
şairlerin
bohem hayatı
üzerine gözlemler
ömer faik anlı
aristoteles ve yöntem
-tümevarım ve tümdengelim-
onur türkmen
müzik kuramı
tarihinde
tümdengelimsel
ve
tümevarımsal
yaklaşımlar
davut sarıtaş & yüksel tufan
periyodik sistemin
öğretiminde
epistemolojik
bilgi üretme yöntemlerinden
biri olan
tümevarımın kullanımı
hüseyin gazi topdemir
john stuart mill
ve
tümevarım kuralları
kemal batak
bilim türnevarım kaynaklı mıdır
ya da
türnevarım diye bir şey var mıdır?
-karl popper’in
türnevarım eleştirisi-
muhammet sait duran
anlamsal tümevarım
(istikrâ‐i mânevî)
nilüfer cerit berber
tümdengelim yaklaşımına dayalı
fizik laboratuvarının
öğretmen adaylarının
eleştirel düşünme eğilimleri
ile ilişkisi
ömer türker
bir tümdengelim olarak
şâhitle gâibe istidlâl yöntemi
ve
cüveynî’nin
bu yönteme yönelttiği eleştiriler
abdurrahman haçkalı
hanefi mezhebi
içtihat geleneğinin
tümdengelimci yönü
üzerine
ömer faik anlı & tansel erdem yılmaz
‘eppue si muove’siz bilimin
olanağına dair
eleştirel bir inceleme:
thomas kuhn’un
bilim teorisinden
bilim psikolojisine
muammer arangül
gayrimüslim hâkimiyeti
altında yaşamanın
fıkhî açıdan
imkânı üzerine
salih okumuş & sabit bayram
güzide taranoğlu’nun
hayatı, sanatı ve eserleri
ertuğrul önalp
perulu bir gezginin gözüyle
1862 yılında
istanbul
şule seda ay
istanbul’da yaşadım kısacık bir süre. 9 ay kadar. kadıköy’de eski, yeşil bir mahallede, küçük bir çocuk parkının iki blok ötesinde oturuyorduk. her yere yürüyordum. sahile, cadde’ye. cemre’yi sırtıma takıp yürüyordum.
şule seda ay
eğer taşıt kullanmak zorunda değilsen ve küçük bir kasabadaymışçasına yaşayabiliyorsan istanbul masal gibi bir yer olabiliyor sanırım.
perihan özcan
çocuğu olmayan insan eksiktir (?)
perihan özcan
“çocuğu olmayan insan tam değildir” veya pek sevildiği diğer şekliyle “çocuğu olmayan insan eksiktir” lâfı epeyce sıkıntılı. iki dudağının arasından öylece çıkarıveren kimse, gerçekten kırıcı, incitici olduğunun farkında değil mi?
perihan özcan
tam insan olmak ne demek? tam insan kime denir? tam insan nasıl davranır? insan nasıl, ne zaman tam olur? sahip olduklarıyla mı, edindikleriyle mi, ödünç aldıklarıyla mı? ya hepsini bir anda kaybederse? o zaman eksiye düşmez mi?
ayşe dirikman
birlikte yaşamak üzerine notlar…
ayşe dirikman
gece sulamaları yeniden başladı. bol su varken suluyorum, bitkiler çok mutlu oluyorlar, ben de mutlu oluyorum.
ayşe dirikman
yıldızlı göğün altında bahçenin gece hallerini seyrediyorum, kafa fenerimin ışığının düştüğü yerlerde su damlacıkları pırıldıyor, arada fıskiye olup serinlik banyosu yaptırıyorum çocuklara, düşünüyorum bir taraftan.
ayşe dirikman
kübra ile kerem de bize gecenin ikisine kadar yardım edip yatıyorlar. gecenin lütuflarına hoş geldik, hayat kaynıyor her yer, kulaklıkla telefonumu yanıma alıp ses kaydı yapıyorum.
ayşe dirikman
fenerin ışığında örümceklerin gözleri ve daldan dala bağladıkları iplik yolları parıldıyor, başımdaki ışığa kapılan minik böcekler, kelebekler yüzümde gözümde uçuşuyor, karıncalar ve çekirgeler tam gaz faaliyette, bazı canlılar da paydos etmiş, uyuyor.
ayşe dirikman
mıntıka temizliği geceden olursa daha güzel ve kolay oluyor.
esra sert
hemen her kitapta bir ya da iki tane iyi fikir vardır. ama yazarlar o iki iyi fikri iki sayfada anlatıp bize iyi günler dilemezler. bize 200-300 sayfa o iyi fikirle vakit geçirecek bir alan açarlar.
şule bilir & servet bal & nurder erturan
ileri derecede
işitme özürü olan
4 – 5 yaş grubu
çocuklarının
dil gelişimi eğitimlerinde,
“dudaktan okuma”
ve
“cued speech”
tekniklerinin karşılaştırılması
zafer yavuz & vasif v. nabiyev
bilgisayarlı dudak okuma
mehmet kesim
1968 yılında türkiye’de ilk düzenli televizyon yayınları siyah beyaz olarak başladı. hatırladığım kadarıyla 1969 yılının temmuz ayında, neil armstrong aya ayak bastı ve ben trabzon’dan ankara’ya bu anı televizyonda izlemek için geldim.
vikipedi
neil louis armstrong (d. 5 ağustos 1930 – ö. 25 ağustos 2012), amerikalı astronot, ay’a ilk ayak basan insan.
ay üzerinde yaptığı yürüyüşte ilk söylediği ve tarihe geçen cümle şudur:
neil alden armstrong
[bir] insan için küçük, insanlık için dev bir adım.
/
that’s one small step for [a] man, one giant leap for mankind.
vikipedi
bu cümlede “bir” (ingilizce: “a”) kelimesi duyulmaz, armstrong konuşurken unutmuş veya parazit nedeniyle silinmiş olabilir.
vikipedi
7 ağustos 2012’de tıkanan kalp damarlarının açılması için ameliyat olan armstrong, 25 ağustos 2012’de hayata gözlerini yumdu.
ahaber
nyt’den şok iddia! neil armstrong nasıl öldü? | video
ahaber
abd’li astronot neil armstrong’un ölümüyle ilgili şok bir iddia ortaya atıldı. ay’a ayak basan ilk insan armstrong’un 2012’de öldüğü hastanenin, ameliyat sonrası yanlış tedavi suçlaması yönelten ailesiyle 6 milyon dolarlık gizli anlaşmaya vardığı ortaya çıktı.
neil alden armstrong
benim için küçük ancak insanlık için dev bir adım.
neil alden armstrong
pilotlar için yürüyüş zevk değildir, onlar uçmayı sever.
neil alden armstrong
yüce tanrı’nın bize sonlu sayıda kalp atışı bahşettiğine inanıyorum ve kendiminkileri sokakta bir aşağı bir yukarı koşarak harcarsam enayiyim.
neil alden armstrong
aya gidiyoruz çünkü bence insanlığın doğasında her zaman meydan okuma olmuştur. bu doğanın derin iç ruhudur… nasıl bir alabalık akıntıya karşı yüzüyorsa biz bu işleri yapmak zorundayız.
diken
hedef 2024:
ay’a ilk kadın astronot yolda
ural akbulut
uzay elbiseleri
normal kumaştan mı
yapılıyor?
+
uzaydaki astronotların
günlük yaşamı
+
katherine johnson:
nasa’nın kadın matematikçisi
çağlar sunay
astronotlar üşür mü?
raşit gürdilek
……. rekorsa, 1994-1995 yıllarında rusların mir uzay istasyonunda 437 gün geçiren kozmonot valeri polyakov’a ait. kadın astronotlar arasındaysa rekoru 2014-2015 yıllarında iss’de 199 gün 16 saat geçiren italyan vatandaşı samantha cristoforetti elinde tutuyor.
galip volkan babacan
uluslararası uzay istasyonu’nun
iç mekan
incelemesi
yeşeren saylan & adil denizli
güneşi zapteden kadın:
dilhan eryurt
philolaus / philolaos / filolaos
the sensitive eye can never be able to survey, the orb of the sun, unless strongly endued with solar fire, and participating largely of the vivid ray.
american association of variable star observers
solar observing guide
kazumasa iwai & masumi shimojo
observation of chromospheric sunspot at millimeter range with the nobeyama 45 m telescope
tolgahan kılıçoğlu
bir yıldız olarak güneş
tolgahan kılıçoğlu
renk küre olarak da bilinen kromosferin kalınlığı yaklaşık 4000 km olup fotosferin hemen üzerinde yer alır. yoğunluğu fotosferin yaklaşık 10000’de biri kadardır. bu değer yer’in deniz seviyesindeki atmosfer yoğunluğunun 100 milyonda 1’i dir. bu nedenle
tolgahan kılıçoğlu
kromosfer normal şartlar altında parlak güneş diskinin yanında gözlenemez ve ancak bir güneş tututulması esnasında doğrudan gözlenebilir.
isabet
güneş sistemi
isabet
gece gözlemlediğimiz gök cismi sayısı gündüz gözlemlediğimiz gök cismi sayısından daha fazladır. çünkü gündüz güneş’in ışıklarından diğer gök cisimleri gözlenemez.
aydın sayılı
scheiner güneş lekelerini galile’den önce bulduğu halde keşif şerefinin galile’ye verilmiş olmasından şikayet edip dururken kendisini teselliye çalışan birinden aldığı cevap şu olmuştur: “oğlum, boşuna üzülüyorsun. ben aristo’nun eserlerini mütaaddit defalar
aydın sayılı
hatmettim; böyle lekelerden hiç bahsetmiyor. teleskopundaki mercekleri değiştir. çünkü kusur onlardadır. ulvî âlem aristo üstadımızın söylediği gibi kusursuz ve lekesizdir.” işte avrupa skolastiğinin başlıca ve bâriz kusuru bilgi edinmek için gayritabiî olan bu
aydın sayılı
zihniyetten silkinememekti.
serdar evren
güneş
+
400 yıllık güneş lekesi gözlemlerinden elde edilen leke sayısı değişimleri.
tarım ve orman bakanlığı
lahanagiller
+
alternaria yaprak lekesi
+
bakteriyel yaprak lekesi
+
nimfler kanatsız olup portakal renginde ve lekesizdir.
şenay sarıtaş
deri tümörleri
+
bebek cildi, doğumsal lekeler hariç, lekesizdir.
+
tüm lekeler güneşe maruz kalma sonucu yıllar içinde oluşur
+
lekesiz görünen bir cilt bile, özel wood ışığı altında incelendiğinde güneşe bağlı lekeleri rahatça görmek mümkün olur.
necmi işler
patates’te geç yanıklık
gövde üzerinde hızla genişleyerek kahverengi ya da siyaha dönen suyla ıslanmış gibi lekeler
+
patates’te erken yanıklık
yumrularda, depolama koşullarında koyu, çökük ve düzensiz biçimde oluşan ve mor bir hare ile çevrelenen lekeler
özlem çayıldak
sâkî-nâmelerde
kadehe dair
+
aynanın, karşısındakini gösterme ve yansıtma özelliği vardır; o aydınlık, parlak ve lekesizdir. kadeh için dünyayı gösteren “cihân-nümâ” ifadesi kullanılır, bu nedenle kadeh de bir ayna özelliği gösterir.
hasan akay
şiir dili ve türk şiir dilinde
leke
edward osborne wilson
evidence has… been adduced that schizophrenia is widespread in other kinds of human societies. …and they form a substantial fraction of the clientele of the tribal shamans and healers.
edward osborne wilson
there is no such thing as a typically “schizophrenogenic” (schizophrenia-producing) family arrangement, one most likely to produce a mentally ill adult from a child with the potential for the disease.
edward osborne wilson
the borderline between normal and schizophrenic people is broad and nearly imperceptible.
edward osborne wilson
the three extreme kinds of schizophrenia are unmistakable: the haunted paranoid surrounded by his imaginary community of spies and assassins, the clownish, sometimes incontinent hebephrenic, and the frozen catatonic.
neslihan bodur
hatem türk’ün
bir hisar şairi nevzat yalçın
hayatı-sanatı–eserleri
ve
nevzat yalçın şiirler
adlı eserleri üzerine
neslihan bodur
dr. hatem türk, “dünya görüşü” bölümünde şairin görüşlerini şöyle ifade etmiştir:
…….
“ölümü” başlığı altında 31 ekim 2012’de ölen şairin hayatının sonuna doğru alzheimer olup yavaş yavaş dil yetisini kaybedişi ile son günlerini çoğunlukla annesini
neslihan bodur
sayıklayarak ve ahmet haşim’den, divan şiirinden beyitler söyleyerek geçirdiği acılı günleri anlatılmıştır.
nevzat yalçın
ey bursalı badeler sun ömer hayyam destisinden
ol şairler meclisine n’olur meyhane disünler
empati_official / em/pati
istanbul bakırköy’de apartman kapısına kafası sıkışan kedi acı çekerek ölüyor. vicdan kırıntısı olmayan insanlar kediyi kurtarmak yerine acılar içinde ölüme bırakıyor…
bu kadar mı kötü , bu kadar mı cani , bu kadar mı vicdansız olduk biz (!)
felisfirkan / melis birkan
o bakıp geri giden teyzeye aynı o şekilde bir ölüm diliyorum. bunları diliyecek kadar manyak ettiniz hepimizi insan müsveddeleri
önder kulak
karl marx’ta
yabancılaşma,
meta fetişizmi
ve
şeyleşme
kavramları
metin çolak
georg lukacs’ı
yeniden düşünmek
peter ludwig berger
insan, dünyayı şeyleşmiş bir biçimde kavrarken dahi, onu üretmeye devam eder. bu demektir ki insan, paradoksal bir biçimde, kendisini reddeden bir gerçeklik üretme yetisine sahiptir.
mustafa kemal çoşkun
şeyleşmenin aşıldığı an:
paris komünü
rasim sarıkaya
bir reklam mecrası
olarak birey:
şeyleşme
ejder çelik
modernizmin ölüm ideolojisi
ve
polisiye romanda ölümün şeyleşmesi
ejder çelik
polisiyenin ölümü şeyleştirmesi aslında tüm anlam kategorilerinin sebeplerinden ayrıştırılarak prestij kazanma ve eğlence ikilisine koşulmuş toplumlara yeniden kodlanarak sunulmasının bir parçasıdır.
murat kayıkçı
adorno’nun
kültür endüstrisi
kavramı üzerine
nilüfer canöz
kültür endüstrisi
ürünü olarak
14 şubat sevgililer günü
dilşad nağme akbaş
kültür endüstrisi
bağlamında
mevlana’nın
yeniden üretimi
ihsan koluaçık
eleştirel teorisyenlerin
kültür endüstrisi
kavramı çerçevesinde
sanata ve sinemaya
yaklaşımları
ufuk küçükcan
frankfurt okulu
ve
kitle kültürü
çalışmaları
mkesici
arka sokaklar zeynebin ölüm sahnesi
ali tez_el
tek türkiye ( =zeynep= öğretmenin infazı)
trt 1
mehmetçik kutlu zafer 30 bölüm – zeynep’in şehadeti
zeynep
hakan: muhafiz zeynepin ölüm sahnesi . the protector zeynep’s death
filizsalak mert
edho zeynep ölüm sahnesi
doktorlar
zeynep’in ölümü herkesi yıktı – doktorlar 12. bölüm
çarpışma
çarpışma 24. bölüm (final) – zeynep’in vedası
vikipedi
zeyneb bint-i muhammed, kısaca zeyneb veya zeynep, islam peygamberi muhammed ile hatice’nin en büyük kızı.
hicretin 8. senesinde, 31 yaşında hayatını kaybetmiştir.
vikipedi
muhammed’den sonra ilk vefat eden eşi zeyneb bint-i cahş olmuştur. zeyneb, hicretin 20. yılında 53 yaşında iken vefat etmiştir.
vikipedi
“ümmü’l-mesâkîn” (fakirler anası) lakabıyla anılan zeynep b. huzeyme, muhammed’le evlendikten 2 veya 3 (bir rivayete göre 8) ay sonra vefat etmiştir. cenaze namazı islâm peygamberi tarafından kıldırılarak cennet’ül bâkî mezarlığı’na defnedilmiştir.
ölüm haberi
20 zeynep ismi ölümü
ortalama ömür 32 yıl
nuray hafiftaş
isyan etmiyorum sana ey tanrım
yitirdim yarimi ona yanarım
onsuz geçen her günümde inan ki
ha bir ölü ha yaşayan ben varım
+
senin için kavuşturan diyorlar
bak beni nazlımdan ayırıyorlar
bende senin kulun değilmiyim ki
bana böyle zalim davranıyorlar
nuray hafiftaş
aklım ermez benim sana
bir acaip dönen dünya
sana gelen gülmez derler
ben inanmam sana dünya
+
senin halin belli olmaz
sana gelen ağlar gülmez
bu ettiğin sana kalmaz
bir gün viran olur dünya
nuray hafiftaş
iyi miyim
+
muhâbir
gayet iyi gözüküyosunuz
nuray hafiftaş
mücâdeleye devam.
ama
o mücâdelede
tabiî ki
yaşamış olduğum
bi takım
üzüntülerim var
sıkıntılar var
sancılar var.
ama
burdaki doktorlar
gerçekten
ellerinden gelen
her şeyi
yapmaya çalışıyolar
sağ olsunlar.
nuray hafiftaş
cumhurbaşkanımıza
çôôk
ama
çok çok
teşekkür ediyorum.
kendisini
çok seviyorum.
yanımda olması
tabiî ki
beni
onure etti.
tabiî ki
çok çok
mutlu etti.
hâlâ da
mutlu etmeye
devâm ediyolar.
sağ olsun
var olsunlar.
nuray hafiftaş
mücâdeleye hazırım
evet.
çünkü
bir an önce
iyileşmem gerekiyo.
sevenler
beni bekliyo.
âilem
beni bekliyo.
uzun bi süreç oldu.
bunun
daha da
uzaması
söz konusu.
sağ olsun
gelen herkesten
allah râzı olsun.
nuray hafiftaş’ın doktoru
şu an
tedavi süreci
devâm ediyo.
işte
önümüzdeki
bi ara değerlendirme yaptık
bir buçuk hafta kadar
iki hafta kadar
evvel.
ona göre
tekrar
biraz daha
tedâvilerde
yeni bi revizyon
planladık.
vikipedi
uzun bir süre kalın bağırsak kanseri tedavisi gören nuray hafiftaş, 14 şubat 2018’de 53 yaşında istanbul’da hayatını kaybetti.
cem cengiz uzan
sıkılıyorum
daralıyorum
isyan ediyorum
emre ayvaz
cinayeti bol olan ancak cinayet üzerine düşünenleri az olan bir ülkede çok fazla olmasa da okunsa dahi bu tez kar olarak kalacaktır.
ahmet yeşilyurt
cinayet üzerine konuşmak ve okumak çok zevklidir.
ernest ezra mandel
polisiye roman, yarı uygar, yarı yüceltici olduğu gibi yarı kurtarıcıdır; tamamen burjuvadır, burjuva toplumunun hastalıklarının kurbanı olan orta sınıf için burjuva ilacıdır.
ernest ezra mandel
hastanelerin insanı dehşete düşürecek yerler olduklar fikri -yoksullar için gerçekten de öyleydiler- ondokuzuncu yüzyılda okuryazar halkta oldukça yaygındı.
ernest ezra mandel
tıbbi tedavinin pahalılığı konusunda duyulan endişeler çağdaş kapitalist (paralı) hekimlik kadar eskidir ve hiçbir şekilde son teknolojik ve ekonomik değişikliklerin bir sonucu değildir.
john andrew sutherland
hastanın ameliyat sonrası aklına ilk gelen şey “tedavi oldum mu?” değil, “bütün bunların parasını nasıl ödeyeceğim?” oluyor.
john andrew sutherland
edebiyat okuyarak geçirilen zaman, iyi geçirilmiş zamandır. hiç kimse bunun aksini söyleyemez.
john andrew sutherland
uyuşturucu maddeleri bulmak zor değildi. her eczanede ve hatta bazı kitapçılarda yok pahasına satılıyordu.
john andrew sutherland
yaşamak dünyada rastlanan en nadir şey. çoğu insan sadece var oluyor..
john andrew sutherland
insanlık çok fazla gerçekliği taşıyamaz.
robert brian cook / robin cook
eğer avukatlar doktor olsalardı, kağıt işlemlerini tamamlayıncaya kadar hastaları çoktan ölürdü.
robert brian cook / robin cook
bir patalojist insanları en iyi şekilde öldürmeyi düşünebilecek yetenektedir.
gérard delteil
sadoist-rnazoist türde veya sas tipinde hoşa gidecek polisiyeleri de sevrniyorurn. dehşeti ve şiddeti yerrnek için de, vahşete karşı isyanını ifade etmek için de gösterebilirsiniz, işkence sahnelerinden, toplama kamplarındaki katliarnlardan, tecavüzlerden
gérard delteil
hastalıklı bir zevk almak için de. tüm sorun, özellikle okura başkalarının maruz kaldıkları vahşilikler karşısında maksimum dehşet zevki verme esası üzerine bina edilmiş kitaplardaki, nasıl kurtulacağırnızı bilemediğim bu hoşa gitrnede yatmaktadır.
eugen berthold friedrich brecht / bertolt brecht
tankınız ne güçlü generalim,
siler süpürür bir ormanı,
yüz insanı ezer geçer.
ama bir kusurcuğu var;
ister bir sürücü.
eugen berthold friedrich brecht / bertolt brecht
ekmeğimi kazandım ve tükettim sizler gibi.
bir doktorum ben, doğrusu: bir doktordum.
saçlarımın renginden mi şeklinden mi burnumun
bir gün evsiz barksız ve aşsız kodular beni.
eugen berthold friedrich brecht / bertolt brecht
fakat hangi kapıyı çalsam
utanmaz diyerek çevirdiler geri
ben utanmaz değil: mahvolmuşum.
bertolt brecht
yaşam hakkındaki bilgimizi felaketimsi bir biçimde ediniriz. sosyal topluluğumuzun işleyiş biçimini felaketlerden çıkarsamak zorundayızdır. krizlerin, depresyonların, devrimlerin, savaşların “iç öyküsü”nü, düşünerek bulmalıyızdır. gazeteleri (ve aynı zamanda
bertolt brecht
bildirileri, görevden alma mektuplarını, askerlik celplerini ve benzerlerini) okumakla bile birinin açık felaketin ortaya çıkması için bir şeyler yapmış olması gerektiğini hissederiz. öyleyse bu kişi ne yapmıştır? bize söylenen olayların ardında söylenmeyen
bertolt brecht
şeylerin olduğundan kuşkulanırız. gerçekte olup biten onlardır. ancak bilmemiz halinde anlayabiliriz. yalnızca tarih bize bu gerçek olayları haber verebilir -aktörlerin bunları tümüyle gizlemeyi başaramadıkları ölçüde. tarih felaketlerden sonra yazılır.
bertolt brecht
entellektüellerin tarihin özneleri değil de nesneleri olduklarını hissettikleri bu temel durum, polisiye romanlarda insanları eğlendirmek için ortaya koyabildikleri düşünceyi oluşturur. var oluş, bilinmeyen etkenlere dayanır. “birşeyin olmuş olması gerekir”,
bertolt brecht
“bir şey tezgahlanıyor”, “bir durum var” -işte bunu hissederler ve pür dikkat kesilirler. ama aydınlık ancak felaket olup bittikten sonra görünür -tabii eğer görünürse. ölüm gerçekleşmiştir. önceden ne tezgahlanmıştır? ne olmuştur? neden bir durum ortaya çıkmıştır?
bertolt brecht
bunların tümü belki şimdi mantıkla çıkarsanabilir.
vikipedi
bertolt brecht (1898 – 1956)
mezarı, 1971 yılında ölen eşi helene weigel’in mezarı ile birlikte dorotheenstadt mezarlığında yan yanadır ve onur mezarı statüsündedir.
+
brecht ve weigel’in mezarları
? / anonim
kırmızı gülün alı var
ah benim bugün efkârım var
her gün ağlasam yeri var
+
kırmızı gülün pürçeği
koynunda oynar köçeği
neyleyim yarsız döşeği
+
ah şu gönül arzu eder seni seni, yar seni
gül dilek türk & bahar tugen
türk toplumunda
sosyal medyaya
eleştirel bakış eksikliği:
türk troller ve trolleme
oğuzhan taş & tuğba taş
post-hakikat çağında
sosyal medyada
yalan haber
ve
suriyeli mülteciler sorunu
nurhan kavaklı
yalan haberle mücadele
ve
internet teyit/doğrulama platformları
abdullah duman
ibn haldun’ a göre
haberlere
yalan karışma sebepleri
ve
bunları ortaya çlkarma metotları
davut aydüz
kur’ân ve hadislerde
iletişim ahlâkı
(haberlerin kaynağının araştırılması
ve
haberin doğruluğu)
mesut özcan
öznenin ölümü:
post-truth çağında
güvenlik ve türkiye
funda neslioğlu serin
david hume’un
“intihar üzerine”
ve
“ruhun ölümsüzlüğü üzerine”
denemeleri
david home / david hume
……. varsayalım ki, ben toplum için bir yüküm: varsayalım, yaşamım bazı kişilerin topluma çok daha fazla yararlı olmalarına engel oluyor. böyle durumlarda yaşamdan vazgeçişim sadece masumane bir eylem olmakla kalmaz, aynı zamanda övgüye de değerdir.
iyiokubaksorcam / sabiha t.
intihara övgü
hakan küçük
yok olmak yerine
hiç olmayı
tercih etmek
+
intihara bir övgü
veysel dinçer
intiharı
onurlu bir eylem
haline getiren
12 efsane müntehir
bengü özsoy
kimsenin suçu yok, herkes suçlu. çalmak doğamızda var. çakmaklar, ofis masasından yürütülen kalemler… çalmayı ne sanıyoruz acaba, bir şeyi izinsiz alıp geri vermiyoruz. bunun adı hırsızlıktır. bunlara hırsızlık diyen 3-5 kişiyiz herhalde.
nesrin bayraktar
+sız ekinin
işlevleri üzerine
bir değerlendirme
ve
dede korkut hikâyelerinde
+sız eki
nesrin bayraktar
+sız eki almış ve mecaz anlamlı olan sözcüklerin türkçede pek çok örneği vardır. ……. arsız (< ar. ar, utanması, sıkılması olmayan, yılışık, yüzsüz (kimse); açgözlü davranan (kimse); kolayca üreyebilen (bitki))
abdullah eren
fuzûlî, bâkî, hayâlî ve yahyâ bey
divanı’ndan hareketle
sevgili eşiği
abdullah eren
eşikte âşığın en çok dile getirdiği duygu sadakattir. âşık, kendisini sevgiliye sık sık eşiğin sadık bir kölesi ve köpeği olarak arz eder; orayı vatanı olarak görüp sahiplenir ve sakınır. kâbe ve secde yeri addederek kutsallaştırır ve bu şekilde kendisine duyduğu
abdullah eren
hürmeti vurgular. oradan hiçbir surette ayrılmak istemez. hatta sevgili onu ne kadar uzaklaştırmaya çalışsa da eşikten yüz çevirmez, daima ona yönelir ve ümitle onu gözler, arsızlık yapıp geri dönmeye çalışır:
hayâlî
dergehinden nice kim sürsen hayâlî çâkeri
yüz çevirmez âsitânından ‘aceb bî-ârdır
michel tournier
ayakta yazmalı, kesinlikle diz çökerek değil. yaşam, her zaman ayakta yerine getirilmesi gereken bir iştir.
eziz cumayev
amelî konuların dayandığı
hadisler açısından
mâlik-buhârî
mukayesesi
eziz cumayev
imam mâlik ....... hz. peygamberin hadislerine saygı duyduğu için ayakta hadis yazmayı uygun görmemiştir. .......
imam mâlik birçok sebebi göz önünde bulundurarak ayakta hadis yazmayı uygun görmemiş olabilir.
can bahadır yüce
ayakta yazmak
behçet necatigil
herkesin derdi ayrı
sıkmayın kimseyi
aramıyorlarsa
biçin kendinizden.
yavuz çetin
herkesin derdi ayrı
herkesin derdi aynı
herkesin derdi kendine
bu dönemde
her dönemde
bülent tümen
herkesin derdi ayrı…
ahmet senvar doğu
türkiye'de mal candan daha önemli.
süleyman kösmene
insan mala ve servete düşkün yaratılmıştır. öyle ki, bazen mal candan ileri geçebiliyor.
seda kaya güler
insanımız için de devlet için de mal, candan daha değerli. "mal telef olacağına can telef olsun" sözü de bu topraklardan çıkma.
nevşin mengü
çünkü mal candan değerli sevgili yurdumda
kader tuğla
türkiye’de
internet
geleneksel medyadan
daha demokratik ve alternatif
bir haber ağı sunuyor mu:
t24 örneği
kader tuğla
yeni iletişim teknolojilerinden yararlanan internet gazeteciliğinin ve haber sitelerinin; genel olarak medyada demokratikleşme, güvenilir habercilik sorunlarına bakış açısı büyük önem taşımaktadır.
kader tuğla
bu nedenle, yazılı ve görsel medyanın alternatifi olarak belirip belirlemeyeceklerine ilişkin varsayımların, öncelikle teknoloji ve demokrasi kavramları kapsamında ele alınması da gerekmektedir.
kader tuğla
bu çalışmada, sosyal ağlar açısından haber sitesi t24’ün, internet haberciliğinde demokratikleşme kavramı çerçevesinden baktığımızda, “bağımsız internet gazetesi” ibaresine ne kadar bağlı kalabildiği ve güvenilir, demokratik, özgür habercilik anlayışına nasıl bir
kader tuğla
alternatif sunabildiği ele alınmıştır.
kader tuğla
t24 örneğinden hareketle, türkiye’deki ana akım medyanın egemen geleneksel yapısının kırılabileceği ve alternatif haberciliğin de farklı bir boyuta gelebileceğinin göstergesi olabilecek özelliklerin bulunduğu görülmüştür.
mine özdemir
bilgi çağında
ana akım medyaya
karşı
ortaya çıkan
alternatif medyanın
rolü
ve
yükselen yurttaş gazeteciliği
mine özdemir
tüm dünyada liberal ekonomik yaklaşımlarla birlikte maddi gücü elinde bulunduran egemen sınıflar, zihinsel güce de sahip olmak için ana akım kitle iletişim araçlarını tek ses etrafında toplamak istemişlerdir.
mine özdemir
böyle bir ortamda ana akım medyada yer bulamayan, egemen görüşe muhalif olanlar ve ötekileştirilen insanlar, seslerini duyurabilmek amacıyla alternatif yollara başvurmuşlardır.
mine özdemir
söz konusu ana akım medyanın habercilik anlayışındaki eksikliklerine ve yetersizliklerine karşı bir tepki olarak ortaya çıkan alternatif medyanın neleri kapsadığı ve işlevi örneklerle birlikte ele alınmıştır.
mine özdemir
öncelikli olarak bilgisayar ve internet gibi iletişim teknolojilerinin gelişmesiyle yaşadığımız bilgi çağında ortaya çıkan yeni medya ortamında kendisine geniş yer bulan alternatif medya kavramının tanımı yapılmıştır.
mine özdemir
bunun yanı sıra dünyada ve türkiye’de bu kavramın ortaya çıkış aşaması ve özellikleri hakkında bilgi verilmiştir.
mine özdemir
alternatif medya örnekleri bölümünde ise tamamen bağımsız olan, gönüllü muhabirlerin desteğiyle yayın hayatını sürdüren, toplumda ötekileştirilen, ana akım medyada hiç sesini duyuramayan insanların yaşadıkları sorunlara dikkat çeken, sadece internet üzerinden yayın
mine özdemir
yapan indymedia, bianet, t24, diken ve yeşil gazete adındaki haber portallarının içerikleri anlatılmıştır.
mine özdemir
yurttaş gazeteciliği bölümünde günümüzde ana akım medyada uygulanamayan bu gazetecilik anlayışının alternatif medyada nasıl yükselişe geçtiği ele alınmıştır.
mine özdemir
son olarak alternatif medyanın sınırlılıklarından bahsedilmiş ve okurların alternatif medyadan güvenilir haber alabilmesinde önemli yol gösterici bilgiler verilmiştir.
eylem yanardağoğlu
yurttaş gazeteciliği
ve
yeni medya
ismail pişer
medyanın
2017 anayasa referandumu
sürecindeki
kamuoyu oluşturma etkisi:
ensonhaber ve t24 örnekleri
ismail pişer
medyanın kamuoyu üzerindeki etkileri üzerine yapılan araştırmaların temelini genellikle siyasi olaylar, seçimler ve referandumlar oluşturur. keza bu çalışmanın amacı, 16 nisan anayasa referandumu öncesinde, medya ve toplum arasındaki ilişkiyi gözlemlemektir.
ismail pişer
çalışmanın birinci varsayımı, 2017’nin mart ve nisan aylarında, insanların ne hakkında düşüneceklerine çoğunlukla medyanın karar verdiğidir. medya, referandum öncesinde, toplumun ihtiyaçlarına yanıt vermekten uzaklaşıp onu yönlendiren bir aygıta dönüşmüştür.
ismail pişer
ikinci olarak, 16 nisan günü yaklaştıkça toplumdaki medya bağımlılığının arttığı tahmin edilmektedir. medya bağımlılığı önemli ölçüde artsa da toplum genelinin anayasa paketiyle ilgili yeterince bilgi sahibi olmadığı düşünülmektedir.
ismail pişer
tam anlamıyla neyi oylayacağını bilmeyen kayda değer bir kitle mevcuttur. dördüncü olarak, neumann’ın suskunluk sarmalı kuramında değindiği gibi, toplumun önemli bir kısmının referandum öncesinde fikirlerini açıklamaktan çekindiği tahmin edilmektedir.
ismail pişer
bahsi geçen bu dört varsayım, örneklem grubuna uygulanacak bir anketle test edilecektir.
ismail pişer
bunun ardından, türkiye’nin önde gelen haber portalları ensonhaber ve t24’ün 1 nisan - 15 nisan tarihleri arasında yayımladığı referandum haberlerine içerik analizi uygulanacaktır.
ismail pişer
haber metinleri “antconc” programı aracılığıyla irdelenecek, bu metinlerde sık kullanılan anahtar sözcükler tespit edilerek iki haber sitesinin referandumun hangi blokuna daha ılımlı yaklaştıkları ortaya çıkarılacaktır.
peter curman - çev : abdullah gürgün & süreyya gürgün
dümende
peter curman
nasıl yönlendirilir
bu yaşam teknesi?
ne yapılır rüzgarda
dalgalanan bunca yelkenle?
peter curman
merak ediyorum yani:
“ben” gerçekten benim miyim?
yoksa stockholm il genel meclisi’nin miyim?
peter curman
ben: isveç kış savaşının bir kurbanıyım
sokak ve hastane arasında
peter curman
diyesim: huzur yok, sürekli bir terör dengesi
boşvermek ile acı arasında
peter curman
nasılsa öleceksem
profesyonel bir kılavuz eşliğinde ölmeliyim
en iyisi bir hastanede.
morfin yardımıyla
yavaşça unutuluş denizine indirilmeliyim
peter curman
bugün sokakta
hayatımı karartan adamı gördüm.
karımı çalan.
peter curman
bush ve blaire zaferle gülümsedi
ama gerçekten saddam mıydı
çırpınan ipin ucundaki?
peter curman
ama bir mermer cinayeti işledi
heykelleri kaçıran parthenon’dan.
koparılıp götürülenler british museum’a hapsolurken
artıkları kaldı geride.
mermer heykeller de ağlar özlemle.
peter curman
ölüm bir giz. bir terör. ama son değil.
bir bebek gibi yerkürenin derin kucağında sallanıyorum.
duyuyorum kristal berraklığındaki gök tonlarını
pompei’yi asla terketmeyen ben.
enver aras
güney azerbaycanlı şair
habip sahir
enver aras
habip sahir 1903 yılında tebriz’de ticaretle meşgul olan bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelir. beş yaşındayken babasını kaybeder. artık, habip için hayatın son derece acımasız günleri başlar.
enver aras
habip sahir’in çocukluk yıllarının büyük sıkıntılar içinde geçtiğini, babasının uzun bir süre göçeri bir hayat yaşadıktan sonra gelip, bir adı da sürxab olan tebriz’in qızılsular mahallesi’ne yerleştiğini ve aynı şehrin deveçi mahallesi’nde oturan güzel bir kızla
enver aras
evlendiğini de onun şu mısraları ortaya koymaktadır:
habip sahir
atam menim bedeviymiş, köçeri,
darvazadan bir gün girip içeri,
bağdan sovup, atlanarken, çeperi,
qızılsular mehlesi’nde kök salmış,
deveçi’den gözel, göyçek qız almış!
enver aras
“molla mektebi”nde uygulanan sert ve katı kuralların yanında şairin burada yaşamış olduğu çeşitli sıkıntılar da onun şiirlerine aksetmiştir. onun mısralarında, mollalar tarafından falakaya yatırılan küçücük çocukların sessiz feryadını duyarız.
enver aras
piruz dilençi’nin, sahir’in ölümüyle ilgili olarak anlattıklarından kısa bir özet:
piruz dilençi
....... hebib sahir en gözel paltarını [elbisesini] géyinip yaşadığı évin heyet terefinde damın [binanın] demir hasarından [duvarından; duvardaki demirden] özünü asaraq intihar étmişdi…
ergün küçük
planlanmış davranış teorisi
çerçevesinde
mali müşavir (smmm) olma
niyetinin
altında yatan
faktörlerin analizi
irem uzunsoy & ahmet ferda çakmak
etik davranma niyetinin
planlı davranış teorisi
çerçevesinde
değerlendirilmesi
+
gıda mühendisleri örneği
nuray mercan
ajzen’in
planlanmış davranış teorisi
bağlamında
whistleblowing (bilgi ifşası)
sevilay dervişoğlu & dilek sultan kılıç
planlanmış davranış teorisi
çerçevesinde
geliştirilen
su tasarrufu davranışı
anketi
sara onur & süreyya kırıkcı
literatür incelemesi:
planlı davranış teorisi
ve
davranışsal iktisat
elif kocagöz & yunus dursun
algılanan davranışsal kontrol,
ajzen’in teorisinde nasıl konumlanır?
alternatif model analizleri
hasan hüseyin ceylan & serdar aydın
organ bağışına
sosyal pazarlama yaklaşımı:
üniversite öğrencilerinin
organ bağışına ilişkin
tutum ve niyetleri
üzerine bir araştırma
hasan hüseyin ceylan & serdar aydın
bu çalışmada organ bağışı sosyal pazarlama perspektifinden ele alınmıştır. planlı davranışlar kuramı temel alınarak oluşturulan çalışma modeli, üniversite öğrencileri örnekleminde analiz edilmiştir.
neşe taluy yüce
nobel ödüllü şair
czeslaw mitosz'un
ardından
czeslaw mitosz
beyaz balinası dünyanın çekti beni de
kendisiyle birlikte derin çukurlara
şimdi bilmiyorum
gerçek neydi.
czeslaw mitosz
ben niçin yaratıldım,
yas çığırtkanı olmak için mi?
oysa anlatmak istiyorum, şenlikleri
şen ormanları, shakespeare 'nin beni götürdüğü hani. bırakın
bir anlık mutluluğa şairleri
çünkü yakında yok olacak dünyanız.
neşe taluy yüce
milosz acımasız diktatörlere (hitler, stalin ve...?) şöyle sesleniyor:
czeslaw mitosz
güvende olma. şair anımsar
öldürebilirsin onu. yenisi doğar
yazılacak bir bir tüm etkinlikler, tüm konuşmalar
neşe taluy yüce
90 yaşındayken yazdığı "işte o" (to) adlı şiirde aslında her şeyin belki de aldatmaca olduğuna karar verdi.
czeslaw mitosz
keşke en sonunda içimdekini size söyleyebilseydim
bağırabilseydim: ey insanlar aldattım sizi
içimde işte o gece gündüz olanı,
size, yok diye söyleyerek
fatih birinci & gülay dirik
depresif realizm:
mutluluk ya da nesnellik
fatih birinci & gülay dirik
gerçekçilik, bireyin dünyaya ilişkin değerlendirmesinin ve yargılarının nesnel olması olarak tanımlanır. oysa kimi araştırmalar ‘normal’ kabul edilen bireylerin gerçeği algılarken, algılamalarını kendilerini kayıracak şekilde çarpıttıklarını
fatih birinci & gülay dirik
göstermiştir. bu türden bir bilişsel çarpıklığa depresif bireylerde daha az rastlandığı yönündeki araştırma bulguları ise, “depresif realizm hipotezi”nin ortaya çıkmasına neden olmuştur.
fatih birinci & gülay dirik
alloy ve abramson bu mantıksal düzene göre manipüle ettikleri bir dizi deney sonucunda depresif öğrencilerin, kontrol tahminlerinde depresif olmayanlara göre daha gerçekçi oldukları sonucuna ulaştılar.
fatih birinci & gülay dirik
lovejoy doğum sonrası depresyonun anne-çocuk ilişkisi üzerindeki etkilerini inceledi. sonuçlar, doğum sonrası depresyon yaşayan annelerin, çocuklarının olumsuz davranışlarını daha net hatırladıklarını gösterdi.
fatih birinci & gülay dirik
”normal” bireylerdeki gerçeklik çarpıklığına ilişkin yapılan pek çok çalışmada alloy ve abramson’un özgün çalışmasındakine benzer bulgulara ulaşıldı; depresif bireylerin kendileri, dünya, geçmiş ve gelecek hakkındaki değerlendirmelerinde (kısmen ya da
fatih birinci & gülay dirik
tamamen) depresif olmayanlara göre daha gerçekçi oldukları bulundu.
fatih birinci & gülay dirik
mischel bu hipotezi genel olarak “depresif realizm” (depressive realism) olarak adlandırdı, konu ile ilgili tüm araştırmalarda da varsayılan fenomeni tanımlamak üzere bu ifade kullanıldı.
fatih birinci & gülay dirik
mutluluğun, bilişsel yaklaşımın da vurguladığı gibi daha çok bir ‘bakış açısı’, bilişsel bir durum olduğu görüşü alanda genel olarak kabul edilir. ancak depresif realizm kavramı, mutluluk kavramına örtük bir göndermede bulunmaktadır: mutluluk bir
fatih birinci & gülay dirik
yanılsamadır. eğer depresyon ve mutluluk çelişen kavramlar ise ve eğer depresif realizm araştırmalarının bulguları sonucu ulaşılan depresif bireylerin daha gerçekçi olduğu bilgisi doğru ise, o zaman bu çelişkinin rasyonel bir çıkarımı olarak mutluluğun
fatih birinci & gülay dirik
özelliklerinden ya da kaynaklarından birisi de bilişsel çarpıtmalardır.
fatih birinci & gülay dirik
ackerman ve durubeis depresif realizm ile ilgili olarak 33 araştırmayı incelemiş ve bu çalışmaların 19’unda drh’yi destekleyecek, 14’ü ise desteklemeyecek yönde sonuçlara ulaşıldığını belirtmektedirler.
fatih birinci & gülay dirik
yapılan pek çok araştırmanın sonucu değerlendirildiğinde depresif realizm tartışmalarının henüz net bir sonuca ulaşmadığı ortadadır.
fatih birinci & gülay dirik
normal bireylerde gerçeği olduğundan daha pozitif değerlendirme yanlılığının varlığı, depresif realizm ile ilgili yapılan araştırmalardan elde edilen ve üzerinde neredeyse tamamen uzlaşılmış ortak ek bir bilgidir. bu olağan kabul durumu bile, ruh
fatih birinci & gülay dirik
sağlığına ilişkin bilişsel süreçlerin analizlerinde geleneksel temeller olarak varsayılan nesnellik ve mutluluk kavramlarının tam olarak örtüşüp örtüşmediği sorusunu akla getirir; nesnel olmak mutlu olmayı, mutlu olmak nesnel olmayı engelliyor
fatih birinci & gülay dirik
olabilir. konunun psikolojik -ve belki bu açıdan felsefi-açılımları, depresif realizm konusunda yapılacak araştırmalarla bir süre daha tartışılacak gibi görünmektedir.
onur akbaş
kapalı çarşıda
kapalı şiir
onur akbaş
kapalı çarşı şiiri, duygu ve düşüncenin doğrudan değil; dolaylı olarak verildiği, bir “ikinci yeni” şiiri örneğidir. şiirin manasındaki müphemlik ve dağınıklık da bu şiire ait bir özelliktir.
onur akbaş
kapalı çarşı ile ilgili şiir yazan tek şair de sezai karakoç değildir. orhan veli kanık, behçet necatigil gibi şairlerimiz de kapalı çarşı şiiri yazan şairlerimizdendir.
onur akbaş
ayrıca “ahmet hamdi tanpınar huzur adlı romanında kapalı çarşı’yı geniş olarak tasvir etmiş, onda bizim tarihimizin bir cephesini görmüştür.
can şen
ölümünü sezen
şairin sesi:
kıbrıslı şehit
süleyman uluçamgil
can şen
süleyman uluçamgil, 28 mart 1944’te girne’nin dağyolu köyünde dünyaya gelmiştir.
21 temmuz 1964 günü, henüz 20 yaşında iken bir rum tuzağı ile hayatını kaybetmiştir.
süleyman uluçamgil
durup dururken simitçi çığlığı gibi
aklıma geldi ölüm
oysa ki benim üniversite kapısında
dökülen yapraklara şiir yazmaktı
düşündüğüm.
süleyman uluçamgil
bir gün ben de öleceğim
mezarıma çiçek getirecekler bazan
bazan da fatiha okuyacaklar
hiç kimse sigara getirmeyecek.
cem kıran
s-400'leri
teslim aldık (ilk görüntüler)
kerem gök
s-400'leri
ankara'ya hangi uçaklar getirdi?
levent yiğittepe
nato ve rusya arasında
türkiye’nin güvenlik algılaması:
s-400 krizi örneği
kamal mohammed abbas abbas
türkiye’nin rusya’dan
s400
hava savunma sistemi
temin etmesinin
abd ve nato
açısından incelenmesi
erdal şahin
kuş dili
oğuzhan şahin
rusûhî’nin
kuş diliyle bir gazeli
ve
yûsuf sinânüddîn ile münîrî’nin
şaire reddiyesi
shafoat khasanova
“kuş dili”
mevzusunda
yazılan
yeni bir eser
necati demir
ıslık dili
ve
karadeniz bölgesi’nde kullanılışı
erman gören
pindaros’ta aşk büyüsü:
aphrodite’nin
“divâne (eden) kuşu”
iynks’ün kerameti
levent turan
yeryüzünün
ornitolojik açıdan
önemli alanları
gülsüm eren
kuşlarda
uçmanın biyomekaniği
cemile burcu kartal
1930 belediye seçimleri’nde
karikatürlerde kadın
akif seven
ülkemizde
kadın karikatüristler
emek çaylı rahte
aslı davaz ile
kadın eserleri kütüphanesi
ve
bilgi merkezi vakfı üzerine
recep dikici
osmanlı
âlim ve ediplerinin
kadınlar hakkındaki
eski harfli eserleri üzerine
bir bibliyografya denemesi
mustafa aydemir
zehir zıkkım
bir yaşam:
zıkkımın kökü
bedri rahmi eyüboğlu
şu karşıki yeşil yumağa ağaç derler
o da senin gibi elimizde büyüdü
yalnız ne altını kirletir
ne de öksürürdü.
biz bu ağaçları uzak ormanlardan getirdik
meyveleri zehir zıkkım
hakkı yılmaz
“sekar” kelimesinin kök anlamı “beyne acı veren sıcaklık”tır. nitekim araplar, aşırı sıcaklarda ''sekarethü’ş-şemsü (güneş onu şiddetle yaktı)” derler.
peter stamm
yazın güneş, cehennem ateşi gibi bütün gün tepemizde harlarken, kilisenin ateş tuğlaları da alev alev yanardı.
rabia nur başbay
enselerindeki güneş cehennem ateşinin bir tasviri gibiydi.
berkay özcan
güneş cehennem mi?
kur'ân / allâh / tanrı - çev : abdullah parlıyan
orada sedirlere yaslanıp uzanacaklar ve ne yakıcı bir güneş ve ne de şiddetli bir soğuk görecekler.
fyodor mihayloviç dostoyevski
bu şiir belası var ya, sizin gençligi toptan çıldırtacak sonunda.
ekşi sözlük
bilimin aslında hiçbir halt bilmediği gerçeği
ömer tokuş
halep hamdanîleri sarayında bulunan
filozof, ilim adamları ve şairler
füreya ünal
scriabin'in
piyano sonatlarının
incelenmesi
jülide gündüz
paris müzik dernekleri
1871-1939
gökhan yalçın
türk halk ezgilerinin
gitara düzenlenmesinde
bir yöntem:
dörtlü armoni sistemi
ibrahim alâeddin gövsa
şâirim der de tufeyli yaşatır gövdesini,
dayayıp köhne nedim artığı üç beş satıra!
senelerden beridir aynı sakız, aynı geviş,
seneler var ki doğursun diye baktık katıra!
uğur gür
verdiğin busenin tadı gitmedi,
sıcaklığı halâ dudaklarımda.
o gün gözlerimde süzülen yaşlar,
daha kurumadı yanaklarımda.
maria pawlikowska-jasnorzewska
dolgun dudaklarınla öpmeye hazırlandığında beni
boyun eğiyor dudaklarım, korkudan bembeyaz olmuş iki kanatçık gibi
kanım sıyrılıyor benden, uzağa uzaklara kaçmak için
ve kırmızı bir nehir gibi yanıyor yüzüm.
pervin şakir
tatlı hava
ten arzusu ile yanan
iki susuz ruha öyle dokunmuştu ki,
sanki bilmişti acı çektiklerini.
mir taki mir
bütün önlemler ters tepti, hiçbir ilaç işe yaramadı.
bak bu gönül hastası sonunda öldü.
gençliğim ağlayarak geçti, yaşlılıkta gözyaşımı sildim.
yani gece uzundu uyanık kaldık, gözlerimi sabah olunca yumdum.
ömer erdem
bir şair; ‘istanbul bana bir mezar ver’ mısraını kurmuşsa ötesi yoktur.
ali sait yağar
mehmet samsakçı, ölüme açılan estetik kapı:
türk mezar taşı edebiyatı
emin nedret işli
istanbul'da gömülü şairlerin
mezar kitabeleri
eyüp nefes
samsun merkez kökçüoğlu mezarlığı’nda
kitabelerinde şair adı bulunan mezar taşları
ünal zal
gurbannazar ezizov:
“mezar taşına bile tahammül edilemeyen bir şair”
ünal zal
üniversite yıllarında kendisini tamamen edebiyata verir. 1975 yılında sarhoş bir asker kaçağının serseri kurşunlarıyla can vereceği ana kadar şiirle ilgilenir.
ünal zal
çağdaş türkmen şiirinin öncülüğünü yaparak otuz beş yıllık ömrüne toplam 375 şiir sığdıran gurbannazar ezizov’un türkmen edebiyatında önemli bir yeri vardır.
osman horata
cem şairleri:
bir kader birliğinin
anatomisi
osman horata
türabî
cem'in hocası olan şair kastamonu'da doğdu. ....... şiirlerini tekke ve imaretlerin duvarlarına yazan, halkla bir arada olmaktan ziyade mezarlıklarda yatmayı ve yollarda dolaşmayı tercih eden, .......
fazıl ayanoğlu
tahrip edilen
eski eserler serisi
lutfû efendinin
mezarı
şükrü ramo
kim ister dünyada fidanlar diken
anneyi yavrusuz ağlarken bulsun
kim ister babayı, kardeşi, kızı
kanlı savaşta düşerken görsün?
+
kim ister çevrende uçarken bugün
güneşe sevinen kuşlar da ölsün?
kim ister topraktan yıldıza varan
insanlık yolunu mezarlar örtsün?
witold marian gombrowicz
sürgün bir mezarlıktır.
aslı güller
xıx. yüzyıl
arşiv belgelerine göre
osmanlı toplumunda
intiharlar
necati sümer
dinlerin
intihar olgusuna
bakışı
mehmet can doğan
bir durum çokça yorum:
iki paşa’nın şiirle intiharı
mehmet can doğan
türk şiirinde, görebildiğim kadarıyla intiharı bir tema olarak ilk kez kullanan şair 1853’te doğup 1903’te ölen damat mahmud celâleddin paşa’dır.
mahmud celâleddin paşa
paradır iş bitiren ‘adl ü şerî’at arama
bunu yazmış kapısında vükelâ mahkemesi
+
bir def’a soyar şakî bir insânı fakat
her gün soyuyor milleti hırsız vükelâ
mehmet can doğan
intihar, üzerine konuşan kişi için tebrübî değil, öğrenilmiş bir bilgiyi haber verir. dolayısıyla mahmud celâleddin paşa’nın da intihar redifli kasidesini böyle bir bilgiyle kurduğu açıktır.
mahmud celâleddin paşa
ben ölmek istiyorum. hayatın bence hiçbir kıymeti ve lüzumu yoktur.
mahmud celâleddin paşa
ey kötü talih güzelliğe bir sebebin yok mu
bir saadet burcunda dur durağın yok mu
diyelim ki âlemde bunların hiçbiri yokmuş
ey garip nefs, öyleyse intiharın yok mu
soner işimtekin
furûğ ferruhzâd
ve
sylvia plath’ın
şiirlerinde
kullanılan
esenliksiz kelimeler
üzerine
hatice gürgen şimşek & ayla bayık temel
halk sağlığı hemşireliğine
adanmış yıllar:
dünya örnekleriyle
öncü halk sağlığı hemşireleri
hatice gürgen şimşek & ayla bayık temel
mother mary frances aikenhead (sister mary augustine) (1787–1858): irlanda doğumlu aikenhead, toplum sağlığı hemşireliğinin ilk öncülerinden biri olarak tanınmaktadır.
hatice gürgen şimşek & ayla bayık temel
aikenhead ve bu rahibeler 19. yüzyılda hapishanelerdeki tutukluları ziyaret eden ilk hemşireler olarak kayıtlara geçmişlerdir.
arın namal
hospice
arın namal
dünyada yılda 57 milyon insan ölüyor.
+
bir yılda ölen insanların 38 milyonu, kronik bir hastalık sonucunda ölüyor…
arın namal
insanca ölebilmek, sadece ölmekte olana bağlı değildir, toplumsal, etik ve tıbbi profesyonellikle ilgili koşullara bağlıdır…
arın namal
postmodernite’de ölüm bilinci ile yaşamak, insanlık tarihinde hiç olmadığı kadar güç hale gelmiştir.
arın namal
ölüm gizleniyor ve izole ediliyor.
+
ölmekte olanlar, onurlarıyla bağdaşmayacak şekilde kandırılıyor.
+
yas tutmaya izin verilmiyor.
arın namal
endüstri toplumlarında ölme yeri dev hastaneler
+
ama hastanelerin görev tanımlarında ölümden açıkça söz edilmiyor
arın namal
hastanelerde hastalar ölmez, “ex” olurlar,
ameliyat masasında ölmez, “bıçak altında kalırlar”.
genellikle ölmekte olan alelacele tek kişilik bir odaya taşınır, boş bir oda bulunamadığında yatağı paravanla çevrilir.
morglar, otopsi salonları göze çarpmayacak .......
arın namal
ölmek ve ölüm kurumsallaştırılmıştır.
+
böylelikle ölmekte olana ve ölüye dokunmak gereği ortadan kalkmış, araya mesafe konulmuş, ama bu yabancılaşma ölme korkusunu da artırmıştır.
arın namal
hastanede iyileşecek hasta baş roldedir, ölecek olan ise figüran bile sayılmaz…
+
ölmekte olan, hastanelerde “zavallı ve asalak” gözüyle görülür...
+
ölmekte olanlar, hastanelerin amacı ile çelişen varlıklardır, sağlığa kavuşturmak üzere organize olmuş bu .......
arın namal
hospice düşüncesi, günümüz batı kültürü ve onun tıbbi kurumlarında ölmekte olanların içler acısı durumlarına tepki olarak doğdu.
arın namal
hospice düşüncesi → ölmeyi, yaşamın bir parçası olarak görür!
dame cicely mary saunders
ölüm, bambaşka şekilde yaşanabilir, insanca ve onurlu!..
hans christoph piper
şu soruya yanıt arıyoruz:
insanın bu dünyaya veda ederkenki yaşadığı ağır krizde, bizim ona anlamlı bir hizmetimiz olabilir mi?
arın namal
insanların çoğu, evlerinde ölebilmek isterken, artık çoğu hastanede ya da huzurevlerinde ölüyor: oysa ev düzenlenebilir ve aile bireyleri, ölmekte olan üyelerine bakabilecekleri şekilde desteklenebilir.
arın namal
nerede ölünmekteyse, orada yaşama geçırılebılır…
arın namal
insan ölür, başkaları ise bu acıyla yaşamak durumundadır…
arın namal
egemen olan tıbbi sistem, ölmeyi ve ölümü başarısızlık olarak değerlendiriyor. oysa ölme evresinde küratif düşünce ve davranış, yerini palyatif tıp anlayışına bırakmalıdır.
arın namal
hospice düşüncesinde temel tutum
ölmeye değil, ölürken yaşamaya yardım…
merve gül
mezhepler arası
ötekileştirme karşısında
mevlânâ’nın
hoşgörü öğretisi
merve gül
damgalama, insanların öteki olarak belirlediği kesime karşı gerçek ya da hayali özellikler yakıştırarak onları kategorize etme girişimleridir. (karaca)
merve gül
çatışmaya sebep olan ayrımcılık, önyargı, aşağılama, dışlama tutumları, mezhepler tarihi özelinde, tekfir, aforoz ve heretik kabul edilme gibi ciddi problemleri beraberinde getirmiştir.
merve gül
her ne kadar tarihte ötekileştirmenin ilk örneklerini kestirebilmek zor olsa da, binti’ye göre ötekileştirme anlamında bir topluluğu menfi damgalama âdetini ilk başlatan yunanlılar olmuştur.
merve gül
bu değerlendirmeye göre, yunanlılar insanlığı şark ve garp olarak ikiye ayırdıktan sonra dünyanın merkezine kendilerini koymuşlardır. bu şekilde, kendileri gibi olmayan ve düşünmeyen herkesi barbar damgalamasıyla ötelemiş ve ötekileştirmişlerdir.
sahra dervişoğlu
suriye’den türkiye’ye kaçan
bir ailenin
gündelik
yaşamı:
gaziantep’te
bir sözlü
tarih çalışması
sahra dervişoğlu
araştırma kapsamında elde edilen görgül veriler, goffman'ın damga kavramı, gündelik yaşam sosyolojisi ve merton'ın işlevselcilik yaklaşımı ile anlaşılır kılınmaya çalışılmaktadır.
erving goffman
karşımızdaki yabancı, zihnimizde sağlıklı ve sıradan bir kişi olmaktan çıkıp lekeli ve sakat, kale alınmayan birine indirgenir. böyle bir sıfat, özellikle de itibarsızlaştırıcı etkisi çok kapsamlıysa damgadır...
meral timurturkan & gönül demez & elife kart & cihan ertan & selim cankurtaran & salih aktin
“hükümlü” olmanın
sosyal tezahürleri:
sosyal dışlanma,
damga
ve
suç
meral timurturkan & gönül demez & elife kart & cihan ertan & selim cankurtaran & salih aktin
goffman'a göre yunanlılar,işaret edenin tuhaf ve kötü ahlaki durumuyla ilgili bir şeyleri ifşa etmek ve tasarlanmış beden işaretlerine dikkat çekmek için damga kavramını oluşturmuşlardır.
meral timurturkan & gönül demez & elife kart & cihan ertan & selim cankurtaran & salih aktin
goffman'a göre bazen bir düşmanlığı ya da kini, sosyal sınıf gibi diğer farklılıklar temelinde rasyonelleştirerek,
meral timurturkan & gönül demez & elife kart & cihan ertan & selim cankurtaran & salih aktin
kişinin kalitesizliğini açıklayacak bir ideoloji ve temsil ettiği tehlike için sebep inşa ederiz.
meral timurturkan & gönül demez & elife kart & cihan ertan & selim cankurtaran & salih aktin
gündelik söylemimizde bir metafor ve betimleme kaynağı olarak, orijinal anlamı hakkında düşünmeksizin bireylere (sakat, suçlu, azılı, tehlikeli) belirli damga kavramlarını kullanırız.
meral timurturkan & gönül demez & elife kart & cihan ertan & selim cankurtaran & salih aktin
bu bağlamda hükümlü veya suçlu olarak damgalanmak, bir takım yoksunluklara ve yaptırımlara maruz kalmak bireyin hayatında keskin dönüşümlere neden olabilmektedir.
meral timurturkan & gönül demez & elife kart & cihan ertan & selim cankurtaran & salih aktin
gerek hapis cezası alarak kapatılmadan sonra topluma yeniden katılmaya çalışmak, gerekse hükümlü olarak ceza alıp denetimli serbestlik yükümlülüklerine doğrudan katılmak damgalanma,
meral timurturkan & gönül demez & elife kart & cihan ertan & selim cankurtaran & salih aktin
dışlanma ve suçlu olarak tanımlanmaya neden olmaktadır.
meral timurturkan & gönül demez & elife kart & cihan ertan & selim cankurtaran & salih aktin
goffman’ın ele aldığı ve birçok açıdan tartıştığı damga kavramı, bireylerin toplumsal yaşam içinde farklı nedenlerden dolayı karşılaştıkları sorunları açığa çıkarmada son derece etkili
meral timurturkan & gönül demez & elife kart & cihan ertan & selim cankurtaran & salih aktin
bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır.
kaan sevim
sosyal çalışma perspektifinden
damga ve kadın
kaan sevim
hinshaw’a göre; kadınlar tarih boyunca sürekli ayrımcılığa ve damgalamaya uğramışlardır fakat kadın cinsiyeti üzerinden yapılan damga goffman’ın yapmış olduğu damga tipolojisinin içerisine girmemekle beraber birçok yazarın ihmal ettiği bir durum olmuştur.
m. cihat özönder & serdar sağlam & erdal aksoy & gökhan v. köktürk & şeref uluocak
ilköğretim okullarında
şiddet ve taciz
m. cihat özönder & serdar sağlam & erdal aksoy & gökhan v. köktürk & şeref uluocak
goffman’a göre bugün bile, diğerleri karşısında eylemlerimizi haklılaştırmak için onların sahip olduğu kusurlar silsilesine özgün damga anlamlarından birini atfetme eğilimi taşımaktayız.
semra uz & kamil kaya
otizmli çocuklara
ve
ailelerine yönelik
damgalama
semra uz & kamil kaya
otizmli çocuklar, rahatsızlıklarından kaynaklı olarak toplumun “normallik” tanımlarına uymayan bazı otistik davranışlar sergilemektedir. bu davranışlar, onların ‘farklı’, ‘tuhaf’, ‘ilginç’ olarak etiketlenmesine,
semra uz & kamil kaya
goffman’ın deyimiyle damgalanmasına neden olmaktadır.
semra uz & kamil kaya
hıristiyanlık döneminde ise, cildin üzerindeki tomurcuk şeklindeki yaralar ve fiziki bozukluklar tanrı’nın merhametinin bedensel işaretleri olarak değerlendirilmiş ve bu duruma atıfta bulunmak adına damga kavramı kullanılmıştır (goffman).
a. çağlar deniz & merve balcıoğlu & abdulkerim diktaş
romanların maruz kaldıkları
damgalanma
ve
dışlanma
mekanizmaları:
uşak örneği
a. çağlar deniz & merve balcıoğlu & abdulkerim diktaş
goffman’ın anlatımlarından şunu çıkarmak mümkündür, damgalı birey damgasızlarla toplumsal ilişkilerinde bir damgası olduğunu her daim hatırlamaktadır. bu yüzden bir türk’le/ gacoyla/ na-romanla/ roman olmayan evli olmak uşak
a. çağlar deniz & merve balcıoğlu & abdulkerim diktaş
romanları örneğinde topluluk dışından biriyle kurulan ilişkide dile getirilecek ilk şeylerden biri olmaktadır. keza işyerinde yaşanan can sıkıcı bir durum da, kendisine doğrudan bir şekilde ifade edilemese de, roman kimliğiyle
a. çağlar deniz & merve balcıoğlu & abdulkerim diktaş
ilişkilendirilmekte ve toplumun kendisine uyguladığı ayrımcılık öğelerinden biri olarak hatırlanmaktadır.
sümeyye özmen & ramazan erdem
damgalamanın
kavramsal çerçevesi
sümeyye özmen & ramazan erdem
goffman’a göre damgalama, damgalanan kişinin adının önüne getirilen etiket nedeniyle daha az değer verilebilir, daha az istenebilir hale gelmesi ve neredeyse artık insan gibi görülmemesidir.
ekrem dumanlı
işkenceye isyan insanlık görevidir.
kerem altıparmak
anayasa mahkemesinin
zor sorusu:
işkence ve kötü muamele,
ama hangisi?
abdülkerim ünalan
bir insanlık suçu:
işkence
mustafa yeneroğlu
devletimiz tüm organları ile ‘işkenceye sıfır tolerans’ prensibinin izindedir.
güney dinç
savunma hakkı
ve
işkence
halil ibrahim türkyılmaz
işkence
ve
adli tıp'ta
tespiti sorunu
emre kapkın
işkence konusuna
yaklaşımda
düşülen yanlışlar
ömer anayurt
avrupa insan hakları mahkemesi
içtihatlarında
işkence kavramı
ümit ünüvar & erenç yasemin dokudan & deniz yılmaz & levent kutlu & önder özkalıpçı & şebnem korur fincancı
işkence tanısında
kemik sintigrafisinin
yeri
türkan yalçın sancar
işkence yapan
kamu personeline
rücu sorunu
isa başbüyük
türk ceza kanunu’nda
işkence suçu
salim durukoğlu & sevim salik
türklerin uğradığı
işkence, sürgün, katliam
ve
soykırımlar sözlüğü
mehmet esgin
işkence
ve
engizisyon
cüneyd er
işkenceye karşı
birleşmiş milletler sözleşmesi
birleşmiş milletler
işkence
ve
diğer zalimane,
gayriinsanî
veya
küçültücü muamele
veya
cezaya karşı
sözleşme
murat paker & burcu buğu
türkiye’de
işkence mağdurlarının
psikolojisi üzerine
yapılmış
araştırmaların
gözden geçirilmesi
osman doğru
yaşama hakkı
ve
işkence yasağı
açık çek
türkiye’de
darbe girişimi sonrası
işkenceye karşı
koruma tedbirlerinin
askıya alınması
türkiye insan hakları vakfı
işkence görenlerin
tedavi süreçlerine ilişkin
çalışmalarının
engellenmesine yönelik
basın açıklaması
sena bal
tedavi mi
işkence mi?
biber gazı yasaklansın insiyatifi
kolluğun
işkence araçları
yasaklanmalıdır
fatih s. mahmutoğlu
işkence
ve
eziyet suçu
fırat kader
hayvanat bahçesi mi?
hayvanat hapishanesi mi?
fırat kader
hayvanat bahçesinde bulunanan hayvanların sağlıksız ortamlarda ve normal kilolarının altında vücut yapıları aç bırakıldıkları ve işkence gördüklerine delil olarak fotoğraflara yansıdı.
cumhuriyet
mahpus çocuklara
işkence de
‘serbest’
george ryley scott - çev : hamide koyukan
işkencenin tarihi
murat aksoy
azap çektirmenin kutsallığı:
golgota’dan ebu garip’e
batı kültüründe işkence
aysun altunkaş
hukuka aykırı
delil teorisi
ışığında
ifade alma
ve
sorgu
+
işkence
güner akyazı
adil yargılanma hakkı
ve
işkence
fermude gülsevinç
erken ortaçağ'da
hıristiyan toplulukların
mağduriyeti
fermude gülsevinç
lactantius, on the manner in which persecutors died (işkencecilerin öldükleri haller) eserinde domitianus ile decius arasında bir huzur dönemi yaşandığından bahseder.
ignatius
....... onunla buluşmak için bu dünyadan ayrılmak büyük bir lütuf. ....... bırakın üzerime gelen şeytan tüm işkencelerini kullansın ama efendimize kavuşayım.
jan willem van henten
bir şehitlik hikayesi bize şiddet dolu ölümün spesifik bir türünü sunar; işkenceyle ölüm.
ahmet hikmet eroğlu
farklı inancı
tehdit olarak algılamanın
sonucu:
engizisyon terörü
ahmet hikmet eroğlu
engizisyon zihniyetinin oluşumu ve engizisyon mahkemelerinin avrupa ülkelerinde farklı inanç mensuplarına karşı yürüttüğü sorgulama, yargılama, korku salma, işkence ve yakarak adam öldürme gibi eylemleri de terör olarak nitelernek mümkündür.
ahmet hikmet eroğlu
engizisyon mahkemeleri, acımasızlıkları ile meşhur olmuştur. bu mahkemelerin sorgulama yöntemleri ve verdiği cezalar çok korkunç olmuştur.
ahmet hikmet eroğlu
hatta engizisyoncular, işkence ile özdeşleştirilrnişler; "en acımasız işkenceleri uygulayan ve çaresiz olan kurbanları ateşlerde yakmak suretiyle cezalandıran kimseler" olarak tanımlanmışlardır.
vasfi raşit seviğ
engizisyon muhakeme usulü
vasfi raşit seviğ
engizisyon muhakeme usulünün en çok nefret uyandırması lâzım olan işkence kısmından tiyatrolarda bir lâtife olarak bahsedilebiliyordu.
yücel aksan
1450-1750
yılları arasında
avrupa’da cadılık
yücel aksan
“maleus maleficarum” ve “cautio criminalis” gibi kaynakların ışığında kadınları cadılaştıran asıl nedenin işkence olduğunu gösterebilmektedir.
yücel aksan
kadınların yakalanmalarına, sorgulanıp işkence görmelerine ve sonunda öldürülmelerine neden olan kişiler, cadı avcıları, aslında iyilik yaptıklarını ve masum insanları koruduklarına inanıyorlardı.
emine şenlikoğlu özkan
çin işkencesi
emine şenlikoğlu özkan
bütün işkenceler, adı ne olursa olsun, dinsizliğin ürünüdür!
ayşe kılıç
ispanyol engizisyonu
ve
müslümanlar
ayşe kılıç
albililer tarikatının üyeleri bu zulmün ilk hedefi haline gelmiş, binlercesi katledilmiş ve işkenceye maruz bırakılarak kökleri kazınmıştır. yürütülen bu mücadele, piskoposluk engizisyonunun başladığını haber vermektedir.
mümtaz idil
luther okulda da mutlu değildi. evdeki şiddete benzer şiddet olaylarıyla okulda da karşılaşıyordu. kırbaç, uygulanan en sıradan işkence yöntemlerinden biriydi din okulunda.
adnan arslan
israil’de
fiziki işkenceye
alternatif
psikolojik işkence
ve
hileli sorgu yöntemleri
filistin edebiyatında:
velîd el-hüdelî’nin
setâiru’l-ateme
romanı
–anlatım tekniği
ve
içerik araştırması-
hüseyin sönmez
leon golub
ve
fernando botero’nun
resimlerinde
işkence teması
ibrahim hakan dönmez
iletişim boyutuyla
işkence kurgusunun
türk romanındaki seyri
milli eğitim bakanlığı
ahşap teknolojisi
+
işkenceler
julia kristeva
her benin kendi nesnesi, her üstbeninse kendi iğrenci vardır.
julia kristeva
iğrenç ne beyaz bir örtüdür ne de bastırmanın yarattığı dingin can sıkıntısı; iğrenç, bedenleri, geceleri ve söylemleri iki ucundan çekiştiren arzunun değişkeleri ve dönüşümleri de değildir.
julia kristeva
ama iğrenç, hoyrat bir acıdır, yücelmiş ve harap olmuş bir "özne-ben"in kabullenmek zorunda kaldığı bir acıdır.
julia kristeva
insan aslında askıya alınmış bir çürümeden başka bir şey değildir.
julia kristeva
edebiyat, iğrençle arasına bir mesafe koyar. iğrencin büyüsüne kapılan yazar onun mantığını tahayyül eder, kendini ona yansıtır, onu içe yansıtır ve sonuç olarak da dili -üslubu ve içeriği- sapkınlaştırır. ama öte yandan, iğrenme duygusunun iğrencin hem yargıcı hem
julia kristeva
de suç ortağı olması, bu duyguyla karşı karşıya kalan edebiyat için de geçerlidir. bu açıdan da, bu tür edebiyat, temiz ve kirli, yasak ve günah, ahlaki ve ahlaki olmayan gibi ikili kategoriler arasından açılan yolu katederek yazılır.
nihal şirin pınarcıoğlu & makbule şiriner önver
günlük yaşamda
çöp
nihal şirin pınarcıoğlu & makbule şiriner önver
çöp ve çöplük atık neredeyse yaşamın her alanında bulunmaktadır.
nihal şirin pınarcıoğlu & makbule şiriner önver
insan elinin, gözünün, aklının değdiği her yerde çöple içiçe geçmekte, ilintilenmekte, ilişkilenmekte; edebiyat, felsefe, sosyoloji, mühendislik vb. için verimli ve geniş bir çalışma alanıdır.
nihal şirin pınarcıoğlu & makbule şiriner önver
aslında geleneksel anlamı ile çöp (yoktur)(...). o, sadece zamanı ve konumu değişen ve bütünlüğü çözülen(gönül, 2017)” olarak görülebilir.
başak güntekin
sınırdaki edebiyat:
bellek, kötülük, çöplük
başak güntekin
son yıllarda , “çöplük” daha geniş tanımıyla “atık” temasının birçok sanat dalında kendini gösterdiğini söyleyebiliriz.
başak güntekin
benim bu sembolün, edebiyattaki kullanımıyla “metaforun”, işaret ettikleri ile ilgilenmem, çağdaş türk edebiyatındaki kullanım sıklığını fark etmem ile aynı zamana rastlıyor.
başak güntekin
özellikle kadın yazarlarımız tarafından 80’li yıllar sonrasında sıkça kullanılan bir metafor olarak “çöp”ün neye işaret ettiğini merak etmeye böyle başladım.
başak güntekin
araştırdıkça gördüm ki çöpün genel anlamda “atık” ve kristeva’nın geliştirdiği (ve türkçeye “zelil” olarak çevirilen) “abject” ile doğrudan bir ilişkisi var.
başak güntekin
kristeva’nın işaret ettiği psikanaliz kuramlarından başlayarak konuyu çözümlemeye çalıştım. fakat psikanaliz kuramının “çöplük” metaforunu açıklamada yetersiz kaldığı alanlar oldu.
başak güntekin
oedipus miti’nden günümüze temizlik, kirlilik ve buna bağlı olarak kabul edilmiş kutsal ve mundar kavramlarına odaklandım.
başak güntekin
turgay nar’ın çöplük metnini ve michel tournier’in meteorlar romanını merkeze alarak, atığın bildiğimiz ilk korkularımızla, kirlilikle ve bedensel günahlarla olan ilişkisini incelemeye çalıştım.
başak güntekin
inancın dayattığı temizlik ve kutsallık karşısında, günahkâr olarak dışlanan kirlinin, bir kötülük simgesi olmasına ve kötülük simgesinin sorgulanmasına değindim.
başak güntekin
“atık ve hafıza” ilişkisine odaklandım. geçmişimizde, hatırlamak istemeyerek belleğimizin çöplüğüne attığımız hatıraların, romanların da aslında bir “anımsama” olduğu gerçeğiyle olan ilişkisine dikkat çekmeye çalıştım.
başak güntekin
şebnem işigüzel’in çöplük romanını bu bağlamda inceledim.
başak güntekin
atığın toplumsal hayatın organizasyonu açısından oynadığı role değindim ve toplumun bazı kesimlerinin dışlanması ve ötekileştirilmesiyle, atığın kirliliği ve uzaklaştırılması arasında bir bağ kurdum.
başak güntekin
birbirlerine verdikleri cevaplar olduğunu düşündüğümden dan delillo’nun beyaz gürültü ve latife tekin’in berci kristin çöp masalları romanlarını bu bölümde karşılaştırmalı olarak ele aldım.
başak güntekin
sonuç olarak “çöp” metaforunu incelediğim tüm romanlarda zıtlıklar arasında bir “sınır” çizdiğine ve yazarların metinlerindeki zıtlıkların birbirleri ile kurdukları “iletişim” için çöp metaforunu bir araç olarak kullanıldıkları kanısına vardım.
başak güntekin
bu yüzden incelediğim metinleri isimlendirmede “sınır edebiyatı” kavramını kullanmayı uygun gördüm.
başak güntekin
çöp ve atık sembollerinin edebiyattaki kullanımının ise sınırlandırmaya kuvvetle karşı koyan bir konu olduğu kuşkusuz. bu tezde eminim ki konunun sadece belli başlı başlıklarına değinebildim.
başak güntekin
bu girişin konunun incelenmesi ile ilgili olarak, hem benim hem de konuyla diğer ilgilenenler için bir başlangıç olmasını ve konunun zihnimizde başka soru işaretlerine yol açarak, bizi yeni tartışma konularına taşımasını umut ediyorum.
julia kristeva
tahammül ve tahayyül edilebilir olasılığın dışına defedilmiş bir tehdide karşı o şiddetli, karanlık, isyanlardan biridir iğrenme.
başak güntekin
kalabalıklaşan nüfusun kendine yeni yerleşim alanları araması ile birlikte, eskiden “uzağa” bir yere atılan “çöp,” artık çok yakınımıza geldi. öyle ki artık onun duyularımıza hitap eden varlığı bir yana, çağrıştırdıklarından dahi kaçabilmek neredeyse imkânsız.
başak güntekin
çöplük metaforlu roman ve metinler, iğrenilerek toplum dışına defedilenlerin şiddetli ve karanlık isyanlarına bizi de ortak ederek, yine iki zıt kutbu birleştirmeyi başarır.
başak güntekin
anne ile bir olan nesne ancak, babanın dilini öğrendiğinde kendini anneden ayıracak ve öznel kimliğini bulacaktır. öz benliğin ilk koşulu olan anneden kopuş, tabudan da hatırlayacağımız gibi ensesti yasaklar. kristeva’nın dediği gibi;
julia kristeva
ensest yasağı ilk narsisizmin ve onun öznel kimliğe yönelttiği genellikle ikircikli tehditlerin üstünü örter. bu yasak, öznenin simgesel işlevindeki edilgenlik statüsüne doğru hem iğrendiren hem de haz veren geriye dönme eğilimine son verir. içerisi ve dışarısı,
julia kristeva
acı ve zevk, edim ve söz arasında salınıp duran özne, simgesel işlevde nirvana’nın yanı sıra ölümle de kucaklaşacaktır.
rené noël théophile girard
tek bir madde “kan,” hem kirleten hem temizleyen, hem insanları öfkeye, çılgınlığa ve ölüme sevk eden, hem de yatıştırarak yaşama döndüren” bir madde olabilir.
başak güntekin
“iğrenç” sayılan bir nesneler evi gibi olan bu “kirlilik” yuvası, “iğrenç” olanın içinde bir dürüstlük bulan ve hatta onu faydalı bulan yeni kral için bambaşka manalara gebedir.
michel tournier
işte, pislikler, çöpler kralı, içi kutsal kalıntılarla dopdolu, çöp sandığına dönüşmüş kutsal kalıntı sandığı olarak gizli imparatorluğunun altılı mührüne sahip durumda, tüm dünyada çalım satarak böyle dolaşıp duracaktı!
başak güntekin
hem çöplük metninde hem de tournier’in meteorlar romanında bedensel olanın üzerine kurulmuş bir günahkârlık tanımı yapılmaktadır.
başak güntekin
kirli olan bu bedensel atıkların insanı temiz kılmak için olabildiğince uzaklaştırılması gerektiğinden,“çöplük”tüm bu günahkâr atıkların toplandığı ikinci bir“kirli evren”dir. dolayısıyla cinselliğinden ötürü dışlanan bir roman kahramanı için en elverişli mekândır.
başak güntekin
burası “iğrenç”in evidir. korkarak, iğrenci “korkuluk” yaparak uzak durduğumuz ev. dışarıda kalması gereken, bize yaklaştıkça bulaşacak olandır.
başak güntekin
iğrenç olanın kristeva’nın “abject” kavramı ile birlikte incelenmesinin uygun olacağını düşünüyorum zira bedensel tüm atıklar (dışkı, aybaşı kanı, ceset gibi) bu terim yardımıyla incelenebilir.
başak güntekin
kristeva “abject” kavramını nesne anlamına gelen “object”i esas alarak yaratır. “object” kelimesini “ob-jet” şeklinde yazarak “jet” ile jeter yani “atmak” fiiline gönderme yapar. “ob” öneki ise öndeki ya da karşıdaki anlamı katar. bu açıklamadan anlıyoruz ki nesne
başak güntekin
bizim karşımızda duran “biz” olmayan bir “atık”tır aynı zamanda. fakat “abject” benim dışımdadır, benden çıkmış bir “iğrençliktir”. dışarı sürgün edilse bile, gittiği yerden meydan okumaya, tehdit etmeye, bulaşıcılık hissini korumaya devam eder. bu benden çıkmış
başak güntekin
olanın halen beni tehdit eder halde olmasını kristeva şöyle tarif eder:
julia kristeva
bulanık ve yitip gitmiş bir yaşamdan arta kalanlardan kısmen hatırlar gibi olduğum, ama şu an benden tamamen ayrı ve tiksinç bir şey olarak yakama yapışan bir yabansılık, aniden yoğun bir şekilde belirir. ben değil. şu da değil. ama hiçbir şey de değil. bir şey
julia kristeva
olarak tanımlayamadığım bir “bir şey”.
başak güntekin
bu ne olduğuna tam karar veremediğimiz, kendimizden ayrı tutmak için umutsuzca çabaladığımız ama bizimle olan bağlantısını içten içe iğrenerek hissettiğimiz şey “atılmış” olanın, dışlanmış olanın, etkili bir tarifini oluşturur.
başak güntekin
bedenin atması gereken, ancak atarak “bütünlüğünü koruyabileceği” bedensel atıklar. bu atıklardan kurtulabilme becerimiz, kirli ile temiz, saf ile murdar arasındaki “farkı” bildiğimizi gösterir.
başak güntekin
bu atıklar üzerine düşünmemiz bile bir kural ihlali ya da “iğrençliğin ta kendisi” olarak algılanabilirken, onlardan “kurtulmamamız” büsbütün kabul edilemezdir.
başak güntekin
asıl günahkârlar, bedensel atıkları bir esrime kaynağına çevirenlerdir o halde. kirli olana bulanmakla kalmayıp onu kendi kutsalına dönüştürenler, dışlananlar içinde ilk sırada olmalıdır.
başak güntekin
tournier kahramanlarının atık üzerine düşüncelerini çeşitlendirerek onları iyiden iyiye günaha iter. ....... kutsal ile kutsal olmayanı birbirinden ayıramayan thomas, aslında “farksızlaştırarak” en büyük günahı işliyordu. ayrılması, tiksinilmesi gereken
başak güntekin
bir bedensel atık, nasıl huşu verici olarak algılanabilir? uzak bir noktada mümkünse yok edilmesi gereken bir “çöplük” herhangi bir insana nasıl “keyif” verebilir?
başak güntekin
....... alexandre’ın çoğunluk için geçerli olan “iğrençlikte” böyle bir avuntu buluşunu, açıkça anlayabilmek için aşağıdaki alıntıya göz atmamız yeterli olacaktır:
michel tournier
çöp sanıldığı gibi yoğun, değişmez ve bütünüyle dayanılmaz pis kokular yayan bir şey değildir. burun deliklerinin durmadan çözmeye çalıştıkları son derece karmaşık, anlaşılması güç bir şeydir. ........
başak güntekin
bedensel atıkların en çok tartışılanlarından biri dışkı diğeri de bedenin artık kendisinin bir atığa dönüşmüş hali olan cesettir.
başak güntekin
apartmanlar çöplüklerle ve mezarlıklarla burun buruna gelmiş, görünmez kılınan şeyler kaybolmamış, tersine gitgide kaçınılmaz olmuşlardır.
başak güntekin
bu üç istenmeyenden dışkı, ortaçağ avrupası’nda iç içe yaşanan bir olguyken (yolların ortasında akan lağımlar, pencerelerden dışarı dökülen lazımlıklar vb.), modernite bu “fazlalığı” görünmez kılmak için elinden geleni yapar, .......
başak güntekin
..... örneklerden “öfkelenip dışkısını esirgeme”nin meteorlar romanının alexandre’ına uygun düştüğünü pekala düşünebiliriz. hatta daha da ileri gidip alexandre’ın hangi parçası olursa olsun kimseyle paylaşmayacak kadar narsisizmden muzdarip olduğunu söyleyebiliriz:
michel tournier
kabızlık çeken ben,eğer her sabah bir heteroseksüelin yüzü karşımda olsaydı,bu yüzü dışkıma bulayarak kabızlıktan kurtulurdum.bir heteroseksüeli pisletmek…ama bu ona fazla değer vermek olmaz mı?benim dışkım onun iğrençliği karşısında saf altın değerinde değil mi?
başak güntekin
alexandre’a göre “doğasının istediği yön” onu ne tarafa yöneltirse, o tarafa dönmekte hiçbir sakınca yoktur. sadece toplum öyle istiyor, ya da iğrenç buluyor diye “doğasından” ödün vermesi söz konusu bile olamaz.
başak güntekin
çöp ve dışkıdan başka üçüncü istenmeyen atık da “ceset”tir.
başak güntekin
burada ölü bir bedenin artık “nesneleştiğini” ama yine de onun “ruhtan arınmış” kabul edilemediğini, yaşayan dünyaya artık ait olmasa da, halihazırda “var olan” bir bedenin insanda yarattığı çelişkili hisleri görüyoruz.
başak güntekin
tıpkı dışkısından kurtulamayanlar gibi, çöplerinden kurtulamayanlara da rastlamak mümkündür.
başak güntekin
elif şafak’ın bit palas romanında, apartmanın bitlenme sebebinin çöplerini atmaya direnen, hatta dışarıdan çöp taşıyarak evini bir “çöp eve” dönüştüren komşu olduğu ortaya çıkacaktır.
başak güntekin
burada “sınır” deyiminin yine önemli bir noktaya işaret ettiğini, sınırı geçenin iğrenç olarak konumlandırıldığını görüyoruz. iğrenç, yaşamı ve ölümü aynı anda simgeleyebiliyor, bizi kaçtığımız, yüzleşmek istemediğimiz gerçekle “pislikle ve ölümle” yüzleşmeye davet
başak güntekin
ediyor. oysa biz “farklı” olmalıyız, iğrenç bize “farksızlığımızı” hatırlatıyor. ne kadar kaçsak da, aynı kaderin bizi beklediğini…
başak güntekin
soykırım yaşama dair olanla, ölümü acımasızca birleştirdiği ve gözümüzde ölüme en uzak olması beklenen çocukları bile fark gözetmeksizin yok ettiği için bu kadar iğrençtir. kristeva’nın dediği gibi
julia kristeva
beni kaçınılmaz bir şekilde zaten ele geçirecek ölüm, yaşadığım evrende beni ondan kurtarması gereken şeye, örneğin çocukluğa, bilime ve benzeri şeylere karıştığında, nazi iğrençliği zirvesine ulaşır.
başak güntekin
fakat insanlar ya da nesneler yok olsa da yok olmaya direnen bir şey var. geçmiş… insan belleğindeki anılar da tıpkı artık yok edilemez boyutlara gelmiş olan “çöp yığınları” gibi, bilincin sınırlarına dayanıyor ve bir türlü yok olmuyor.
başak güntekin
işigüzel, romanı iki kadın karakterin üzerine kurar. çöplüğe düşmüş olan leyla ve düşmek üzere olan yıldız. iki kadın da üst orta sınıf ailelere mensuptur. ikisinin de eğitimi ve zekâsı ortalamanın üzerindedir.
başak güntekin
fikirler dünyası ne kadar uğraşırsa uğraşsın hafızanın derinliklerine itilerek “abject” olarak dışlanmış bu hayvaniliği silemez. bu ortak bilinç bir yolunu bularak anlatılara sinmiştir ve yok olmayı reddeder.
başak güntekin
kaçınılmaya çalışılan varoluş iğrençliği, geçmişte yaşanan iğrençlikler, bilinçlerimizde ya fare ya da böcek olup geziniyor.
başak güntekin
saatin “insan derisinden olma ihtimali”, insanı nesneleştiren, insan bedeninden sabun yapabilen, ya da bedenleri kazanlarda yakabilen zihniyetin günümüze kadar gelmiş “iğrenç ve kirli” hatırasıdır.
başak güntekin
savaş acıları, katliamlar, soykırımlar elbet ki işkenceleriyle, dökülen kanlarıyla kurbanlarının hafızasına kazınmış, ne kadar gizlenmeye çalışılsa da geçmiş üzeri örtülmeye çalışılan kirli bir çöplük gibi eşelendikçe, katliamın iğrençliği ortaya çıkmıştır.
başak güntekin
kurbanların cezası pis bir düzenin kendisinden değil, pis dediğinden iğrenmeleriydi. bu doktor jivago’ya göre de böyleydi çöplük kralı alexandre’a göre de.
başak güntekin
düzenin pisliği ve kokuşmuşluğunun sebebi onun böyle kalmasına baş kaldırmayanlardır. bu yüzden onlar çöplüktekilerden daha kirlidirler. çünkü onlar bizzat çöpe gönderendirler, onlar çöplüğü var ederler. tıpkı kutsalın kirliyi var etmesi gibi.
başak güntekin
auschwitz'den sonra, kültürün/uygarlığın acil eleştirisi de dâhil olmak üzere her türlü kültür, çöptür” diyen adorno’yu hatırlayacak olursak, auschwitz kültürün iflasını çürütülmez biçimde kanıtlamış oluyor.
başak güntekin
çöplük, artık bir “kullanım değeri” olmadığı düşünülen nesnelerin gönderildikleri yeni bir varoluş mekânıdır.
başak güntekin
aslında nesneler bu “yeni” mekâna “yok olmaları” niyetiyle yollanmıştır. reddedilen, iğrenilen, yok sayılan bu nesnelerin mümkün oldukça uzağa gönderilmesi yok saymakla birdir. fakat çöpler yok olmazlar, inadına var olurlar.
başak güntekin
doğum da aslında bir “dışarı atma” ile başlar. ilk insan da dünyaya “atılmıştır,”
başak güntekin
hem varoluşun hem de yok oluşun mümkün olması için “kopuş” mutlak bir gerekliliktir.
başak güntekin
yeni bir hayat kendi kuralları ile başlar. var olmak için, “temiz” kalmak, kirlenmemek gereklidir.
başak güntekin
kirlilik, günahı, günah, cezalandırılmayı çağrıştırır. günahın sonu ise yeni bir uzaklaştırmadır.
başak güntekin
yok olmadan önceki son durak “çöplük” olduğundan var olmanın ucuna gelindiğini, içinde bulunulan durumun tersine evrileceğini işaret eder “çöplük” metaforu.
tuğçe bilgin
bedenden nesneye,
nesneden bedene
(transfer):
figür, fragman
tuğçe bilgin
tüm organların içinde bulunduğu, uzuvların tutunduğu yer vücuttur. ilk insandan günümüz insanına kadar, görünenin ardındakinin arandığı beden, özdeksel olandır. yaşayan bedenin en küçük yapısal birimi olan hücre, çoğalarak tüm doku ve organları oluşturur.
tuğçe bilgin
vücut, bir hücreden milyonlarca hücreye evrilir ve ettir, kandır, kemiktir.
tuğçe bilgin
bedenin hayati fonksiyonlarını sağlıklı ve normal düzeyde sürdürebilmesi için tüm organların gerektiği gibi çalışması koşulu vardır. hayatın devamlılığı ancak onun eksiksiz çalışmasıyla sürebilir.herhangi bir yerdeki noksanlık yaşamsal gereklilikleri sekteye uğratır.
tuğçe bilgin
beden hep bir ifade aracı olmuştur. ancak ‘bedeni düşünme’ işi öyle evrimleşmiştir ki beden bir malzemeye, bir nesneye dönüşmüştür. bir dönem iyinin, güzelin, mükemmelin temsili iken, başka bir dönem kötünün, çirkinin, iğrencin temsili olmuştur ve
tuğçe bilgin
bu süreç farklı açılardan tekerrürlerle ilerlemiştir.
göksu kunak
ten görünendir. içi dıştan, dışı içten ayırır. saklar, korur; cansız değildir. dışarıdan bir müdahale olmadıkça içi göstermez. sağlığı, mutluluğu, gençliği temsil edebileceği gibi, iğrenç olanı, hastalığı, yaşlılığı, acıyı da temsil edebilir.
tuğçe bilgin
abject, öznenin kendisiyle özdeşleşmesini istemeyip reddettiği, kendinden çıkan ama kabul etmek istemediği, kurtulmak istediği şeyler anlamındadır. türkçeye ‘zilllet, iğrenç ya da atık’ olarak çevrilen sözcük, her türlü bedensel atığı tanımlar.
tuğçe bilgin
kristeva'ya göre en karmaşık haliyle zillet mefhumunu ortaya atan george bataille’dır. “bataille göre informe (formsuz), bir tasnif ve form sistemi olan anlamlar dünyasını parçalar; tanımları yok eder; dili alaşağı eder. bu konu bedenin safralarından toplumun
tuğçe bilgin
safralarına uzanır: lümpenler, fahişeler, caniler, serseriler, aylaklar, istenmeyenler, dışlananlar, ötekiler”. bataille, “evrenin hiçbir şeye benzemediğini söylemek formsuzluktur... evrenin örümcek veya tükürük gibi bir şey olduğunu söylemeye varır”, der. abject
tuğçe bilgin
unsurlar nesne değil, özne ve nesnenin birbirinden ayrışmasını sağlayan birer ara formlardır. ikisinin arasında fazlalık ya da mevcut eksiklik ilişkisi vardır. bir tür aşırılık ve dillendirilmeyen üçüncü taraftır. özne, abjecti dışlamasıyla kendi sınırlarını
tuğçe bilgin
çizebilir ve kimliğini tanımlayabilir. özne, dış dünyadan kendini ayırarak özne olabilmiştir. kusursuzluk fikri, abjecti dışarda bırakır. abject, öznenin ben’e dönüşebilmek için kendisinden uzaklaştırdığı nesne olmayandır denilebilir. nitekim abject (zillet),
tuğçe bilgin
bilinçaltının derinliklerine doğru itilmeye çalışılır. öznenin bütün ve tamamlanmış olması için, kusurun bedenden atılması gerekir.
julia kristeva
iğrenç sınırlara, konumlara ve kurallara saygı göstermeyen bir şeydir. arada, muğlak ve karışmış olandır. bir anlamda sitüasyonisttir (durumcu). ama gülmeyi bilir; çünkü gülme, tiksinmeyi konumlandırmanın ve konumundan etmenin bir biçimidir.
julia kristeva
anne ve çocuk,doğum yoluyla birbirinden ayrışır ve doğumla birlikte artık birbirlerinin uzamı içinde yer almayan ayrı varlıklara dönüşürler. dolayısıyla anne ve çocuk,birbirlerinin abject’idir. birbirlerini dışarı fırlatarak,ayrı birer bedene ve benliğe kavuşurlar.
christian guerin
iğrençle karıştırılan ve mukayese edilen ‘tuhaf ve yabancılık’ kavramları, öznenin ruhsal durumlarını, dünya ve çevreyle olan ilişkisini açıklamada yardımcı olabilir. bu bağlamda öznenin nesneyle olan ilişkisini de aydınlatabilir.
tuğçe bilgin
kristeva’nın ‘abject’ kavramı, 1919 yılında sigmund freud tarafından tanımlanan ‘uncanny’ (tekinsiz) kavramı ile bazı noktalarda benzerlik gösterir. uncanny (tekinsiz), aşina olmadığımız bir durumun içinde bulunan rahatsız edicilik olarak tanımlanır.
tuğçe bilgin
almanca sözcük ‘unheimlich’ ‘heimlich’ (evsel), ‘heimisch’ (yerli) sözcüklerinin karşıtıdır ve ‘tekinsiz’ olanın, bilinen ve tanıdık olmayışı nedeniyle korkutucu olduğu sonucuna yönlenir.
tuğçe bilgin
freud tekinsizliği, daha önce karşılaşılmamış yeni durumlar üzerinden yorumlar. kişinin tanıdık olmayana verdiği ruhsal ve düşünsel tepkilerdir. ....... sigmund freud tekinsizlik makalesinde şöyle der:
sigismund schlomo freud / sigmund freud
doğalında yeni ve bildik olmayan her şey korkutucu değildir ancak bu ilişki tersine çevrilmeye uygun değildir. sadece yeni olanın kolaylıkla korkutucu ve tekinsiz bir hale gelebileceğini söyleyebiliriz.
sigismund schlomo freud / sigmund freud
bazı şeyler korkutucudur ama her koşulda değil. onu tekinsiz kılmak için yeni ve yabancı olana bazı şeyler eklenmek zorundadır.
tuğçe bilgin
freud tekinsizlikten bahsederken hayatın gündeliği ve kültürel eserlerin algılanışları arasındaki ayrımın önemini vurgular. önce bir ayrım belirterek, yaşanan tekinsizlikle, sanatta tekinsizliği birbirinden ayırır.
tuğçe bilgin
her şeyden önce freud için yaşanan tekinsizlik, daima bir zamanlar tanıdık olan bastırılmışın geri gelişine bağlanırken, sanatta tekinsizlik, gündelik hayatta yaşanan tekinsizlikten daha çok şey barındırır.
tuğçe bilgin
bir zamanlar tanıdık olan nesnelerin, ansızın beklenmedik formda geri dönmesi tekinsizliği doğurur. geçmişle kurulan gündelik bağlar içinden sıyrılarak zihinde şekillenir.
tuğçe bilgin
tekinsizliğin oluşumu freud’a göre tamamen öznenin belleğinden gelen, geride bıraktığını düşündükleri arasından çıkar.
tuğçe bilgin
‘tekinsizlik’ ve ‘abject’ psikanalizin kuramcıları tarafından öne sürülen fakat sanat alanına da bulaşan kavramlardır. bu konunun ele alınması hem sanatçılar hem eleştirmenler için farklı açılardan bakma şansının yakalanmasına olanak sağlamıştır.
tuğçe bilgin
özellikle bedeni merkez alan performanslara bakıldığında fransız sanatçı orlan iyi bir örnektir.orlan, genel-geçer güzellik düşüncesinin aksine çalışır.yaptırdığı pek çok estetik operasyonla tanınan sanatçı, estetik bir görünümün aksine anestetik bir dönüşüm geçirir.
tuğçe bilgin
‘carnal art’ olarak adlandırdığı sanatsal performanslarında orlan, kadın öznenin toplumdaki yerini ve erkek iktidarını güzellik kavramını eleştirmek için bir dizi estetik ameliyatla vücudunu ve yüzünü yeniden biçimlendirir.
tuğçe bilgin
diğer kadınlar estetik cerrahiyi gençleşmek ve genel kabul görmüş, standartlaşmış türde bir güzelliğe sahip olmak için kullanırken, orlan bu estetik ameliyatları güzellik kavramını yeniden yapılandırmak ve kendi tarzına uygun bir şekilde bu kavramı yeni
tuğçe bilgin
baştan yaratmak için kullanır. yapılan bu operasyonlar orlan’ın genel güzellik anlayışının aksine olmasının yanında, tekinsizliği ve abjecti de barındırır niteliktedir.
tuğçe bilgin
orlan’ın ameliyatlarında yalnızca lokal anestezi kullandırması, o an ne olup bitiyorsa bunu bilinci açık halde yaşaması tekinsiz ve abject bir durum yaratmaktadır.
tuğçe bilgin
orlan, bir rahim dışı ameliyat geçirir ve operasyon sırasında hem izleyen hem hasta rolünü üstlenebildiğini görür. sonrasında cerrahiyi performans sanatına dönüştürmeyi amaçlar.
tuğçe bilgin
operasyonlar için gerekli olan yüklü miktardaki masrafı, performansları sırasında çekilen fotoğraf, video ve teninden kopan et parçalarını satışa çıkararak karşılar.
tuğçe bilgin
onun operasyonlarında, sadece sahnedekiler değil, izleyiciler de etkileşim içinde olan katılımcılara dönüşür, kendi rollerini oynar ve gerçek bir acıya tanık olurlar.
tuğçe bilgin
kristeva iğrençliği, ruhun sınırlarını tehdit eden her şeyi dışlayarak gerçekleştirilen bir işleyiş olarak betimler. iğrenç doğaldır ve günlük hayatta karşılaşılan ölüm, ter, dışkı, koku, bozulma gibi durumlara denktir.
tuğçe bilgin
kiki smith işlerinde, çürüme, ölüm, vücut parçaları ve sıvıları, beden atığı gibi gündelik hayatta karşılaşılmayacak nesneler ve durumlar üzerinden çalışır. bu çalışmalarıyla smith, bedenle olan barışı sağlamaya, ondan gelen her şeyi kabullenmeye sevk eder.
tuğçe bilgin
çünkü beden iyisi-kötüsü olmaksızın bir bütündür. kristeva’ya göre her gün dışkılanan ‘iğrenç şeyler’ sayesinde beden anonimlikten sıyrılır ve ‘benim bedenim’ olur.
tuğçe bilgin
hayvan derileri ve beden parçalarıyla çalışan belçikalı sanatçı berlinde de bruyckere, heykellerinde vücut hakkında yanılsamalar yaratarak bazı duygular uyandırır. balmumu, ahşap ve at derisi kullanan sanatçı, izleyiciyi beden kavramı ile bir hesaplaşmaya iter.
tuğçe bilgin
berlinde de brukyckere’nin 1980’li yıllardaki ilk heykelleri demir, çelik, beton gibi katı malzemelerle çalışılmış soyut ve ........ 2012’de istanbul arter’de yaptığı ‘yara’ adlı serginin kataloğunda selen ansen sanatçının çalışmalarına istinaden şunları yazmıştır:
selen ansen
de bruyckere’nin yarattığı figürler, tek başlarına olsalar da, kimsesiz değillerdir. aynı dünyadan geldikleri için, zıtlar kanununa meydan okuyan organik bir özü açığa vururlar.
selen ansen
soydaşlıkları, dizisel bir mevcudiyet kipi ve tekrar tekrar karşımıza çıkan, bir topluluk yaratmaya katkıda bulunan malzemeler (kumaş, balmumu veya ahşap) ve biçimler (melez, şekilsiz, parçalı, örtülü, açık) aracılığıyla sağlanır.
selen ansen
bu biçimler, dokunma duyusuyla yaratılmışlardır ve kendi tenlerini tehlikeye atmak pahasına da olsa, oluşumlarını temas aracılığıyla sürdürürler. kendi yoğunlaşmış bedeninde inkar edilmiş olan ‘hayvan tarafını’ kendisini ona açmak suretiyle sonunda kabullenebilir.
tuğçe bilgin
alman dansçı ve koreograf sasha waltz’ın 1999 yılında yaptığı çalışması ‘körper’ (beden), üç seriden oluşan çalışmaların ilkidir. ....... körper, çıplak bedenlerin üst üste yığılmasıyla dikkat çeker. bedenin tüm mahremiyetini yerle bir eder.
tuğçe bilgin
tüm performans boyunca çıplak bedenlerle karşılaşılmaktadır. fakat hiçbir cinsel çağrışımın bulunmadığı gözlemlenebilir. aksine kişiler pek çok sahnede cinsiyetsizleştirilmiş gibidir.
tuğçe bilgin
coplans’ın fotoğraflarında yaşlanma süreci ve fiziksel çökme konu edinilir. ....... dolayısıyla bu durum karşısındaki seyirci, kendiyle özdeşleştirdiği yaşlı bedene karşı bir his yaşar ve bu durum da ‘abject’ kavramıyla doğrudan ilintilidir.
tuğçe bilgin
abjecte resim alanından yaklaşan ve aslında resim diye nitelendirilmeyen, kendi sanatını art ve üre kavramını birleştirerek ‘artüre’ olarak isimlendirmiş olan yüksel arslan, karl marx’ın kapital’inin etkisiyle çizdiği serisiyle de bilinir.
haydar öztürk & seval şener
artüreler bizzat kendi yaratıcıları tarafından sanatın dışına atılmışlardır. artüreler kişinin kendinden uzaklaştırdığı kötü kokulu, kan, sperm, sümük gibi vücut atıkları, biçimsizliğin –informenin estetiği ile okunabilirler.
zeki zikrullah kırmızı
arslan, resmin süregelmiş geleneğini reddederek aslında ta en başından kendi sanatının devrimini yapmıştır denilebilir. kapital serisiyle başlayan, insan bedeni, parçaları ve tek hücreli canlılarla devam eden bir tümdengelimdir.
zeki zikrullah kırmızı
beden en başta, bir karşı duruşu somutlayacağına göre, kültürün kabul görmüş toplumsal söylemlerinde bedenden ayrı bırakılan tüm şeylerle, düşmüş yanlarıyla, yani vücudun atıkları olan idrar, kan, ter, irin, dışkıyla aktarılmıştır.
zeki zikrullah kırmızı
sanatçı bedenin en pis tarafından başlamıştır.
tuğçe bilgin
abjection bilinmeyen, aşina olmayan bir beden veya nesneyle karşılaşınca yaşanan bir his olmasının yanında, doğrudan öznenin kendi bedeni üzerinden de yaşayabildiği bir durumdur. bu kez abject alanının öznesi de nesnesi de ben’dir. en nihayetinde bedenin bütünlüğünün
tuğçe bilgin
bozulması korkusunu içinde barındırır. bir uzvun kaybı bu duruma örnek gösterilebilir. emre şan, hayalet uzuv için, kişinin kaybettiği uzvunun hala oradaymış gibi davranması halidir ve bu yalnızca psikolojik bir sorun değil aynı zamanda nörolojik bir durumdur ki
tuğçe bilgin
beyin hala olmayan uzva komutlar yollar, der.
jean-jacques courtine
nasıl olur da ürküntüden eğlence, iğrenmeden neşe, korkudan zevk çıkarabiliyorlardı?
tuğçe bilgin
kristeva’nın söyleminde olduğu gibi, korkuyu, iğrenci, tasavvur edilen normalin dışında kalanı kabullenmeyi yani onunla özdeşleşmeyi ancak ona gülerek, eğlence ve komiklik alanına çekerek kabullenebilmiştir. karşıda görülen aslında bir ‘abject beden’dir.
tuğçe bilgin
19. yüzyılla beraber anormal bedene bakışta değişimler olmaya başlamıştır. tıbbın gelişmesi, insanî değerlerin ön plana çıkmasıyla, anormaliye sahip bireylere bakış artık komik yahut irite olan bir bakış değil aksine bu kez de merhamet ve acıma alanına çekilen bir
tuğçe bilgin
bakış olmuştur. bu da abject alanıyla başa çıkmanın bir başka yoludur denilebilir.
tuğçe bilgin
abject alanında yaşanan yabancılaşma ve iğrenmenin kabulü de bir dönüşüm sürecindedir. toplumsal algının yaşanan olaylarla değişmesi, bir gün kendi başına da gelebilme ihtimali dâhilinde, insanlar artık merhamet göstererek, yaşanan hislerle başa çıkmayı öğrenmeye
tuğçe bilgin
başlamıştır.
tuğçe bilgin
güney koreli sanatçı choi xoo ang, fantastik ama gerçekçi yanı güçlü olan figürleriyle insan hakları ihlalini konu edinir. yok edilen, sömürülen, acı çeken insanlığın altını çizer. sömürü ve ihlal abject alanına dâhildir ve abject yalnızca nesne veya beden üzerinden
tuğçe bilgin
değil düşünsel algılayış biçimleri üzerinden de ortaya çıkar.
tuğçe bilgin
abject beden ya da abject nesnenin karşısında alınan tavırla, güzelin, hoşa gidenin karşısında alınan tavır aynı yolda ilerler lakin aynı sona ulaşmazlar. beraber ilerledikleri yol, kavrama ve bilme yoludur. özne bir nesne karşısında ikileme düşerse, nesnenin bilgisi
tuğçe bilgin
ve imgesi çakışırsa özne bir tavır alır. bu alınan tavırdan, haz aldığı söylenebilir ancak bu haz hoşlanma, beğenme gibi bir haz değildir. sefil ve içler acısı bir hazdır. bir nesneye karşı böyle bir ilgide olan bir özne, nesnenin bilgisi ve imgesi arasında sıkışır
tuğçe bilgin
ve bu bilinç varlığı da ‘ben’ anlamına gelir.
tuğçe bilgin
abjectin, en başta bedenin atıkları üzerinden yaşanan, aynı zamanda bir nesneye ve bedene karşı duyulan tiksinme ve iğrenme alanı oluşturan, öznenin psikolojik ve travmatik durumlarını nesneye aktarmasıyla da oluşabilen bir kavram olduğu öngörülmüştür.
tuğçe bilgin
abject anını yaşamak için, bir nesneden, bir bedenden alınan yahut nerden geldiği anlaşılmayan bir kokuya maruz kalmak, kokunun iğrenç ya da güzel kokmasıyla ilişkili değildir. öznenin duyulan kokuya dair olan bilgisiyle belirlenir ve bu durum oldukça özneldir.
tuğçe bilgin
elbette aşina olan, kötü koku denilen koku bilgisi, hafızada öncüldür. ter, dışkı, idrar, bozulmuş yiyecek… bu kokuların güzel bir koku olduğu idea edilmez. dokunma duyusunun en öznel duyu olduğunu söylemek mümkündür. öznenin dokunma hafızasıyla ilişkili olan bu
tuğçe bilgin
duyu her öznede farklı bir algı yaşatabilir. dokunma duyusu, görme, işitme ve koku alma duyuları aradan çıktığında salt korku barındırır ve korku abject alanına dâhil olan güçlü bir duygudur.
tuğçe bilgin
abject kavramının tanıdık olmayan bir durum veya bir nesne üzerinden yaşanabileceği düşünülmüş, bunun yanında öznenin bedeni, zihni, duyuları ve kendine ait nesnesi ya da karşı beden ve aidiyeti olmayan nesne üzerinden de yaşanabileceği çıkarımında bulunulmuştur. bu
tuğçe bilgin
çıkarım sonucunda da beden ve nesnenin birbirinin yerine geçebilme eğilimi olduğu sonucuna varılmıştır. wilhelm worringer, artık obje’nin yalnızca biçiminden değil de, obje’ye bakan öznenin davranışından hareketle bir sonuca gidildiğine dair bir bağlam kurmuştur.
tuğçe bilgin
“estetik haz, bir obje’de kendi kendimizden duyduğumuz hazdır. estetik olarak haz duymak demek, benim dışımda bulunan duyulur bir obje’de kendimden haz duymam, kendimi onda yaşamam demektir’’, der. estetik haz için olan bu söylem abject kavramıyla bağlanırsa,
tuğçe bilgin
kristeva’nın söylemiyle, iğrencin (abjectin) ne olduğu bilinmez ve iğrenç arzulanmaz ancak ondan haz alındığı söylenebilir. fakat bu estetik hazzın aksine yoğun ve acı dolu bir hazdır. bir nesneye ya da bedene duyulan bu haz, o nesne veya bedenin var olma sebebinin
tuğçe bilgin
karşısında duran bir söylem olarak, ancak bir özneyle mümkündür. karşılaşma ne olursa olsun, muhatabı öznedir.
gonca uncu & gülsüm çalışır
sanatta
çirkinin temsili
gonca uncu & gülsüm çalışır
abject (iğrenç) sanat
abject sanat, özellikle bedeni ve bedensel işlevleri referans alan, temizlik ve uygunluk anlayışımızı tehdit eden temaları araştıran sanat eserlerini tanımlamak için kullanılmaktadır. abject (iğrençlik) terimi ilk olarak 1980’de
gonca uncu & gülsüm çalışır
fenimist ve postmodern söylemler üzerine çalışmalar yapan julia kristeva’nın ‘korkunun güçleri’ (powers of honor) kitabında fiziksel, psikolojik ve dilsel bir eylem olarak ortaya koyulmuştur. pratikte, bu eylem, kamuya açık gösterim ya da tartışma için
gonca uncu & gülsüm çalışır
uygun olmayan, ya da uygunsuz olarak kabul edilen tüm bedensel işlevleri ya da bedenin yönlerini kapsamaktadır. abject sanat bir çeşit performans sanatı olarak da düşünülmektedir. bu akımın kökeni hermann nitsch’in kanlı hayvan cesetlerini sunulduğu
gonca uncu & gülsüm çalışır
bir performans sergisine dayanmaktadır. abject sanatın bedeni ele alışı ve yansıtması bedenin güzelliğini değil çirkin ve tiksindirici tarafını sergilemek içindir. beden üzerine performanslarla müdahaleler yapılan bir nesneye dönüştürülmüştür. abject
gonca uncu & gülsüm çalışır
sanatın sergilediği beden temsili kanlı, yaralı ve parçalanmış bir bedendir ve izleyicide dehşet hissi uyandırmaktadır.
gonca uncu & gülsüm çalışır
abject fikri güçlü bir feminist içeriğe sahiptir. bir çok sanatçı kadın bedenini referans olarak kullanmış, cinsiyet ve kimlik konularını ele almıştır. 1980 ve 1990’larda bir çok sanatçı bu akımdan haberdar olmuş ve bu konsepti eserlerine yansıtmıştır.
gonca uncu & gülsüm çalışır
kristeva’ya göre kadının kültür ve tarihle olan bağı abject (iğrenç) kavramıyla anlaşılır. birey bedenine ait içsel salgı, dışkı, kan ve kokuşmuşluğuyla kabul etmelidir, çünkü ancak bu şekilde bedenini sahiplenebilir. bedenin her gün dışarıya attığı
gonca uncu & gülsüm çalışır
dışkı, yani iğrenç olan şey sayesinde beden kişiye ait olmaktadır. tıpkı bedenden atılan dışkı gibi bebeğin doğmasıda anne için abject (iğrenç) bir durumdur. kristeva göre abject (iğrenç) ruh ve bedenin içsel ve dışsal gerçekliğini tehdit edecek her
gonca uncu & gülsüm çalışır
şeyi dışlayarak, ölümün, çürümenin, doğum anının, insan dışkısının hayatın bir parçası olmasıdır. kısacası iğrenç, aşağılık ve çirkin olan hayatın ve insanın bir parçası ve gerçekliğidir.
gonca uncu & gülsüm çalışır
abject sanat, hem iğrencin insana hissettirdiği travma ile yüzleşmeyi, hem de iğrenç olanı abartmak suretiyle daha da iğrenç hale getirmeyi böylelikle de görsel gücünü arttırmayı amaçlamıştır.
gonca uncu & gülsüm çalışır
dolayısıyla sanatçının abject sanatla yakalamak istediği şey, insan bedeninin en çarpıcı gerçekliklerini saklamak değil, tüm çirkinliği ve tiksindiriciliğiyle gözler önüne sermektir.
gonca uncu & gülsüm çalışır
sanatçılar eserlerinde boya yerine çamur, kan, hayvan ölüleri gibi iğrenç maddeleri kullanmışlardır ve bundan dolayı foster bu sanata ‘dışkı sanatı’ benzetmesi yapmıştır.
gonca uncu & gülsüm çalışır
klasik sanatın en önemli öznesi niteliğindeki beden ve güzellik ögeleri, abject sanatta içsel çirkinliğinin dışarı çıkartılmasıyla bozguna uğratılması gereken bir özne halini almıştır.
gonca uncu & gülsüm çalışır
aynı zamanda abject sanatta bu yeni beden sergilemesi üç boyutludur, izleyici bedene yaklaşabilir, dokunabilir, koklayabilir ve onu duyabilir. bu sayede amaçlanan dehşet verici etki en üst seviyede gerçekleşerek, izleyici ve eser arasında deneysel bir
gonca uncu & gülsüm çalışır
etkileşim yakalanmış olur.
gonca uncu & gülsüm çalışır
çağdaş sanatta vücut dışkısının sergilenmesi, insanın bastırılmış ilkel duygularıyla, uygarlaşmış modern görünümü arasında olan ilişkinin, ters çevrilerek açığa çıkarılması eylemidir.
gonca uncu & gülsüm çalışır
john miller’ın eserlerinde yapmış olduğu dışkıdan tepecikler ve manzoni’nin dışkı koserveleri, bilinçli olarak yapılan çağdaş sanat eserleri, anal-erotik itaatsizlikleri temsil etmektedir.
gonca uncu & gülsüm çalışır
miller ‘dick jane’ adlı eserinde bir oyuncak bebeği boğazına kadar dışkıya benzer bir malzemeye gömmüş ve yüzünü de aynı malzemeye boyamıştır.
gonca uncu & gülsüm çalışır
miller ise jane’i bir erkek üreme organına dönüştürmüştür, üstelikte dışkı şeklinde. bu sayede sanatçı erkek ve kadın arasındaki cinsel farkı ortadan kaldırmış olur.
gonca uncu & gülsüm çalışır
miller bir çok eserinde dışkı metaforunu kullanarak beden temsilleri yapmış ve bedensel parçaları çöp yığınları gibi tiksindirici bir görsellikte sergilemiştir.
gonca uncu & gülsüm çalışır
kristeve göre ter, kan, irin ve dışkı bedenin bir parçasıdır ve yaşam döngümüzü sağlayan asıl şeyler bunlardır. her gün bedenimizden attığımız dışkı sayesinde yaşamımızı sürdürebiliriz.
gonca uncu & gülsüm çalışır
dolayısıyla görmezden gelinen ve bir kenara atılan bu iğrenç maddeler biz görmezden gelsek de yaşamın sürekliliği için önemlidir.
gonca uncu & gülsüm çalışır
francette pacteau güzellik semptomu adlı kitabında tiksinti yaratan bedensel unsurları şu şekilde yorumlamıştır:
francette pacteau
insan bedeninin iç organları düşünüldüğünde ya da görüntülendiğinde hissedilebilecek tiksinti, doğuran, doğan, dışkılayan, hasta olan ve ölen bedendir. iğrenme, nesnelerin (yemek, kusmuk, salya, dışkı, sidik, daha ileride meni ve adet kanı) yendiği ve/veya
francette pacteau
dışarıya atıldığı, içerisi ile dışarısı arasındaki geçişin çeşitli bölgelerindeki (ağız, anüs, cinsel organlar) yemek yeme ve dışkılama devinimlerinde ortaya çıkar. ancak iğrenme nesneleri, yeme ve dışkılamanın çifte deviniminde asla bedenden tamamen
francette pacteau
ayrılmazlar. aslında onları iğrenç (abject) olarak işaretleyecek olan kesinlikle bu kesinleşmemiş durumdur.
gonca uncu & gülsüm çalışır
abject sanatın en etkili isimlerinden olan kiki smith aynı zamanda da kavramsal sanatın en tanınmış isimlerinden biridir. smith aynı zamanda çağdaş feminist sanatın ikinci dalgasının en önemli isimlerindendir. insan vücudunu ayrıntılı olarak
gonca uncu & gülsüm çalışır
betimleyen, çoğunlukla mitolojiden ve folklordan gelen kadınlara odaklanan, sıklıkla rahatsız edici sanat eserleriyle tanınan bir sanatçıdır. eserlerinde bedene ait organları ve kemikleri incelemiştir. smith’in sanat anlayışı sağlıklı insanların değil,
gonca uncu & gülsüm çalışır
hasta, yaralı, ölümcül durumda olan insanların bedenleridir. bedeni bütünsel olarak ele alan sanatçı, dış bedenin güzelliğini değil bütününü sorgulamıştır. eserlerinde görülen iğrençlik aslında sanatçının ölüm, savunmasızlık hissi ve cinsellik gibi
gonca uncu & gülsüm çalışır
korkularla başa çıkma yoludur. meryem ana adlı eseri : feminist bakış açısı ve katolik dininin ikonografisiyle birleşmiştir. smith, kadının kutsallığının ve inancının saygı duyulan imgesini, yüzyıllardır kadın üzerinde süren şiddet ve vahşetin
gonca uncu & gülsüm çalışır
yarattığı hasarla birleştirerek yansıtmıştır. kadın bedeni üzerindeki derin yanıklar ve kesikler vücudun savunmasızlığını vurgulamaktadır. bu şekilde bedeni karmaşık, gözenekli ve sınırsız bir sistem olarak tanımlayan feminist teorilere atıfta
gonca uncu & gülsüm çalışır
bulunmaktadır. örneğin kan havuzu, vücut sıvıları veya yaralanmalar, zeminde cenin pozisyonuna sokulmuş kadın figürleri, ihlal edilmiş şiddet ögeleri gibi temalar diğer eserlerine yansımıştır.
gonca uncu & gülsüm çalışır
cindy sherman, eleştirel fotoğrafçılığın çağdaş ustalarındandır ve eserleri abject sanat olarak nitelendirilmektedir. amerikan kitle kültürü ve medya imgelerinin hızla yayılmasına dikkat çeken ‘pictures generation’ hareketinin kurucularındandır ve kiki
gonca uncu & gülsüm çalışır
smith gibi bir feministtir. sherman, kitle iletişim araçlarının, insanlar üzerindeki baştan çıkarıcı ve çoğu zaman baskıcı etkisini bireysel ve kolektif kimlikler üzerinden sorgulamaya çalışmaktadır. hollywood’un fantezileri, reklam ve moda dünyasının
gonca uncu & gülsüm çalışır
yarattığı hipergerçeklik dünyası, cinsel imgelemeler sherman’ın oto portreler serisinin altında yatan rahatsız edici konular arasındandır. bu serideki portrelerin modelliğini sherman farklı kostümler ve makyajlarla kendisi yapmıştır. bu çekimlerde
gonca uncu & gülsüm çalışır
sanatçı, moda ve reklamda kullanılan kusursuz kadın imgelerinin, kadının ticari bir ürüne dönüştürülmesin ve kadına biçilen geleneksel rollerin yansımalarını sorgulamıştır. kadın imgesinin büründürülmek istendiği feminenliğe ve cinsiyet rollerine
gonca uncu & gülsüm çalışır
alaycılıkla ve aşağılayarak meydan okumaktadır.
gonca uncu & gülsüm çalışır
postmodern sanatçılardan patricia piccinini, abject’i konu alan eserleriyle son zamanların en dikkat çekici sanatçılarından birdir. sanatçının ‘graham’ isimli eserini, ünlü bir travma cerrahıyla beraber oluşturmuştur. cerraha göre insanalar kaza ve
gonca uncu & gülsüm çalışır
çarpışma anında graham gibi çirkin bir anatomiye sahip olurlarsa hayatta kalabilirlerdi. sanatçıya göre graham bir hava yastığını andırmaktadır ancak izleyici, bu tuhaf ve çirkin görünen adamın gözlerinin içine baktığında onunla empati kuracaktır.
gonca uncu & gülsüm çalışır
piccinini, bu eser için: ‘gerçekten bilimi dinledim ve graham’ı içselleştirdim ve sonra ona duygusal bir düzeyde yaratıcı bir şekilde yaklaştım’ demistir. hiper-gerçeklik sanatçısı olarak da anılan piccinini tuhaf gerçek üstü yaratıklarını yaparken,
gonca uncu & gülsüm çalışır
biyolojik mantığa meydan okumaktadır. ancak bu yaratıklardaki yüz ifadeleri, vücut dilleri ve özellikle bakışlar bize çarpıcı şekilde benzemektedir. ‘insanlar bu eserlerle çok farklı şekillerde bağlantı kuruyorlar ve içinde canavarlık olduğunu
gonca uncu & gülsüm çalışır
düşünüyorlar, bence güzel olan da bu’ diyerek sıra dışı bu yaratıkların insanlar tarafından ilgi çekici bulunduğunu ve kabul edildiğini vurgulamıştır. piccinini eserleri boyunca belli bir tematik dil izlemiştir. bu dil, annelik, doğurganlık, mitoloji
gonca uncu & gülsüm çalışır
ve teoloji arasında gerçek ve gerçek üstünün birleştirilmesini içermektedir. çevre ve doğanın yeni bir tanıma ihtiyacı olduğuna inanan sanatçı, doğayı kontrol etmek, onu kendimize uydurmak ve biçimlendirmek gibi fikirlerin sorgulamasının gerçek doğanın
gonca uncu & gülsüm çalışır
dokunulmazlığını bizlere öğreteceğini ifade etmektedir. yaptığı doğa üstü, yarı insan yarı hayvan yaratıkları, doğanın farklı bir yorumlanışı olarak gören sanatçı, doğaya ait olan insan ve hayvanın birleşiminden meydana gelebilecek çirkin yaratığın
gonca uncu & gülsüm çalışır
yine insana ve hayvana ait doğurganlık, uyku, yemek yeme, ölüm gibi doğal süreçlere ait ortak özellikler taşıyacağına dikkat çekmiştir. piccinini’nin eserlerin başarısı, sadece eserlerin inanılmaz şekilde gerçeğe yakın görünmelerinin değil, aynı
gonca uncu & gülsüm çalışır
zamanda duygusal ve entelektüel olarak da izleyici ile güçlü bir şekilde bağ kurmalarına bağlıdır. çünkü bu eserler çirkin canavarlara benzeseler de, duygusal ve masum beden dilleri ve duruşlarıyla izleyici de bir sakinleşme ve rahatlama hissi
gonca uncu & gülsüm çalışır
uyandırmaktadırlar.
gonca uncu & gülsüm çalışır
abject (iğrenç) sanat iğrençliğin en uç sınırlarını gözler önüne sermektedir. bu anti-estetik tavır, alışılagelmiş hayatlarımızda, yüzleşmekten korktuğumuz veya kaçtığımız tiksinti verici şeyler, ölüm, şiddet, hastalık, yaralanma gibi meseleleri
gonca uncu & gülsüm çalışır
önümüze sererek bunlarla yüzleşmemizi önerir.
gonca uncu & gülsüm çalışır
günümüzde çirkine olan bu ilginin esas nedeni, binlerce medya ve reklam iletileriyle çevrelendiğimiz bir dönemde bir karşı bir tavır olarak, iğrenç, tuhaf ve tiksindirici olanın ilgimizi çekmesidir. çünkü medya görülmemiş imge bırakmamıştır.
hatice doğan
çağdaş bir eğilim
olarak
abject art (iğrenç sanat)
hatice doğan
kristeva’nın lacan ve bataille gibi yazarların çalışmalarından yola çıkarak oluşturduğu “abjection” kavramından harekete geçen sanatçılar, sanatsal üretimlerinde, toplumdan dışlananları olduğu kadar izleyicide tiksinti uyandıran bedensel sıvıları kullanmalarıyla da
hatice doğan
ön plana çıkmaktadırlar. bu türden eserler üreten sanatçıların estetik anlayışını tanımlamak için abject art (iğrenç sanat) deyimi kullanıma sokulmuştur. kristeva’ya göre abject (iğrenç olan) sınırları ihlal eder, düzeni ve otoriteyi rahatsız eder.
hatice doğan
sanatçılar var olan sınırları zorlayarak, bütün tabulara yani dokunulmaz ve söz edilemez olana saldırma girişimlerine başlamışlardır. bu girişimlerden biri de abject art’tır. özellikle 1980’lerin sonu ve 90’lı yıllardan başlayarak sanatta bedensel atıkların kullanımı
hatice doğan
ve bedenin, sınırlarını ihlal edici, küçük düşürücü biçimde kullanışıyla ön plana çıkan ve sansasyonlara sebep olan bazı sanatçıların üretimleri “abject art” başlığı altında toplanır hale gelmiştir.
hatice doğan
abject kavramı, iğrenç, aşağılık, yasaklanmış, dışlanmış olarak türkçeye çevrilebilir. bu kavramdan yola çıkan sanatsal eğilimi “iğrenç sanat” olarak adlandırabiliriz.
hatice doğan
abject ya da iğrenç olan şey dışladığımız ancak yine de kendisine karşı bir çekim hissettiğimiz, kendimizle ve dünyayla ilgili kuralcı ve katı düşüncelerimize zarar veren, dünya ve benlik algımıza dair güvenimizi ve cesaretimizi kıran şey olarak tanımlanabilir.
hatice doğan
iğrenç, kristeva’ ya göre ne özne ne nesne olan şeydir. ayna evresindeki çocuğun, anneden ayrılarak özne olmadan önceki hali ve ölümden sonra nesneye dönüşen ceset gibi, özneden sonra ortaya çıkan bir kategoridir. bu iki durum sanatta, adet kanaması ve cinsel
hatice doğan
boşalma sıvıları, kusmuk ve dışkı, çürüme ve ölüm gösterenleriyle kaplanmış felaket sahneleriyle karşımıza çıkar.
hatice doğan
kristeva’nın örneklerinde, temizlik veya sağlık eksikliği iğrençliğe sebep olan şey değildir. kimliği, sistemi veya düzeni rahatsız eden, sınırlara, durumlara, kurallara saygı duymayan şey iğrençtir.
julia kristeva
iğrenç, sınırlara, konumlara ve kurallara saygı göstermeyen bir şeydir. arada muğlak ve karışmış olandır. hain, yalancı, vicdan azabı duymayan suçlu, utanma duygusu olmayan tecavüzcü ve kurtardığını iddia eden katildir…
hatice doğan
iğrençlik ve formsuzluk kavramları 90’ların erken yıllarında, dönemin asi sosyo-kültürel ortamıyla oldukça uyum sağlayan kavramlar haline gelmişlerdir. bu yıllarda dışlanmışlık, iğrençlik, zillet yalnızca kabul edilmekle kalmamış, aynı zamanda yüceltilmiştir.
hatice doğan
bataille ve kristeva’nın terimlerinde anlamını bulan iğrençlik, öznenin benlik arayışında karşılaştığı kriz olarak anlamın çöktüğü bir durum olması ile toplumsal dışlanma ve kategoriler arasındaki sınırlarla oynamak isteyen avangard sanatçılara ilham vermiştir.
hatice doğan
bu anlamda, “abject art” (iğrenç sanat) başlığı altında ele alınabilecek sanatçılar izleyici üzerinde tiksindirici etki uyandırmak adına, dışkı, çöp, çürümüş yiyecekler ve diğer tabu maddeleri kullanırlar. bu yüzden, foster, iğrenç sanat’a “dışkı hareketi” diyecek
hatice doğan
kadar ileri gitmiştir. içerik olarak özellikle bireyin dışlanmasıyla ilgili konular ön plandadır.
hatice doğan
foster‘a göre iğrenç sanat çoğunlukla iki yöne eğilimlidir; bunlardan birincisi, iğrenç olanla özdeşleşmek, travmanın yarattığı yarayı deşmek için bir şekilde ona yakınlaşmak, gerçeğin müstehcen nesne-bakışıyla temas etmektir. ikincisi ise, iğrençlik sürecini
hatice doğan
abartarak iğrenci eylem sırasında yakalamak, geri yansımalı, hatta kendi açısından tiksindirici hale getirmek için işleyişini abartmaktır.
hatice doğan
jennifer ridell’e göre iğrenç sanat gizli ve görünmez hale getirilmiş olanı açığa çıkarmaktadır. bu anlamda aynı dönemde, bedensel atıklarla birlikte beden parçalarının tuhaf kompozisyonlarda bir araya getirildiği eserler de göze çarpmaktadır.
hatice doğan
amerikan sanatçı paul mccarthy ise kendi bedeni üzerinde boya yerine dışkı, çiğ et veya ketçap kullanarak resim yaptığı performanslarıyla tanınmıştır. daha sonra maketlerle yaptığı enstalasyonlarında veya maskeler kullandığı videolarında sıkça amerikan ikonlarını ya
hatice doğan
da noel baba gibi fantastik figürleri aşırı şiddet ve cinsellik içeren sahnelerde bir araya getirmiş, saf ve masum olanı iğrenç olanla bozarak saygınlıklarına saldırıda bulunmuştur.
hatice doğan
genç ingiliz sanatçıları’ndan olan chris ofili’nin resimlerinde kullandığı fil dışkısı sanatçının afrikalı kökenleriyle bağlantılı olduğu gibi sansasyon arayışının da bir sonucudur. bu arayış, sanatçının “the holy virgin mary” isimli resminde fil dışkısı ile yaptığı
hatice doğan
bakire meryem’i temsil eden mavi giysili figür etrafında çeşitli pornografik görüntüleri kolaj halinde kullanmasıyla ön plana çıkmaktadır. serrano’nun “piss christ” isimli fotoğrafı gibi , 1999 ‘da new york ‘ta düzenlenen sensation sergisinde gösterildiğinde büyük
hatice doğan
tartışmalara yol açmış ,hastalıklı ve iğrenç olarak nitelendirilmiştir.
hatice doğan
türk çağdaş sanat ortamına iğrenç sanat çerçevesinden baktığımızda özellikle feminist kadın sanatçıların üretimleriyle karşılaşırız. canan şenol’un “çeşme” videosu bu anlamda okunabilecek işlerden biridir.
hatice doğan
kadın bedeni ile ilgili tabulara odaklanan neriman polat, “bozuk” isimli video-fotoğraf yerleştirmesinde bir televizyonun üzerine oturarak mastürbasyon yapan bir kadın görüntüsünün yanı sıra regl kanı bulaşmış ped görüntüsünün olduğu bir fotoğrafa da yer vermiştir.
hatice doğan
bu şekilde kadın bedeni ile iğrençlik, kirlilik arasında kurulan bağlantıyı kullanan sanatçı aynı zamanda yerleştirmede bulunan diğer fotoğraflarla bir tür tehlike duygusunu izleyiciye yansıtmaya çalışmıştır.
hatice doğan
iğrenç sanat, malzemenin sınırlarının zorlandığı bir yanı olduğu kadar sanatçı ve eseri arasında var olan ya da olması gereken bağın en şiddetli ve mahrem biçimde gösterildiği bir yönelimdir.
zeki tez
ilaç ve parfümün
sihirli dünyası
zeki tez
“mandragora” teriminin dilsel kökeni, farsça “mardom-gijah” (“adam otu”) ya da “mehr-gijah” (“sevgi otu”) sözcüklerinden gelir. başka bir yorum olarak yunanca “mandra-agora”dan (“ahır toplantısı”) (!) geldiği de ileri sürülmektedir. “ejderha insan” [< “man” + “dragon”]
zeki tez
şeklinde yorumlayanlar da vardır. ermenice’de “adamowa golowa” (“âdem’in başı”) adını alırken arapça’da “şeytan elması” şeklinde yer alır. iö 1550’lere tarihlenen ebers papirüsü’nde adamotu narkotik ve solucan düşürücü, sancı dindirici, kramp önleyici olarak ve akciğer
zeki tez
hastalıklarına karşı önerilmektedir. mısır mitolojisine göre nübye’den getirilmiş mandragora meyvesi, bira içinde bir tanrıçaya sunulmuş, tanrıça bunu içince sarhoş olarak gözleri parlamaya başlamış ve güneş battıktan sonra da gözleri görmez olmuş –burada bitkinin
zeki tez
içeriğindeki bir alkaloidin gözbebeklerini büyütücü etkisine değinilmektedir–. adamotu daha sonra modern psiko-farmakaların öncüsü olarak bilinç kaybettiren ecza olarak da kullanılmıştır. bizzat adamotunun kendisinin de geceleri tıpkı ay ya da ateşböceği gibi ışıl ışıl
zeki tez
parladığı söylenir ki ona yakıştırılan bu özellik bir boşinançtan ibarettir. “adamotu” nitelemesi, insana benzerliğinin yanı sıra onun afrodizyak olarak kullanımıyla da ilişkilendirilmektedir. eski yunan ve roma tedavi sanatında sistemli olarak melankoliye, ateş
zeki tez
yükselmesine ve kadın hastalıklarına karşı kullanılmıştır. dioskorides, de materia medica’sında bu bitkiyi betimleyerek, iki türünü ayırt etmiştir: ilkbaharda yetişen, büyük, erkek biçiminde, açık renkli ve güzel kokulu olan (olasılıkla “mandragora vernalis l.”); diğeri
zeki tez
ise sonbaharda yetişen, küçük, kadın biçiminde, koyu renkli ve iğrenç ve keskin kokulu olan (olasılıkla “mandragora officinarum”). askerî hekim olarak çok sayıda cerrahî müdahalede bulunan dioskorides onu şarap içinde ve narkoz aracı olarak kullanmış; az verildiğinde
zeki tez
uyku getirici, çok verildiğinde ise bilinç yitirici ve hattâ öldürücü etkiye sahip olduğunu belirtmiştir.
zeki tez
patrick süskind’in (doğ. 1949) das parfüm: die geschichte eines mörders (koku: bir katilin öyküsü) (zürih, 1994) adlı tanınmış romanında iki dünya iç içe işlenmektedir. bir yanda parfüm ve parfümcülerin kokulu dünyası, diğer yanda ise 18. yüzyıl fransız kentlerinde insan
zeki tez
idrar ve pisliklerinin yarattığı iğrenç kokan dünya. günümüz insanının o dönemin iğrenç kokan dünyasını zihninde canlandırması pek kolay değildir. sokaklarda hayvan dışkıları, duvar diplerinde insan sidiği kokuları, ahşap evlerin çürüyen tahtalarından yayılan küf
zeki tez
kokuları, ev mutfaklarından çürük lahana ve koyun yağı kokuları, havalandırılmayan odalardan yükselen tozların yaydığı küf kokuları, yatak odalarında depolanan yağlı salamura kokuları, nem kokan yaylı somyalar, akşam yemeği artığının “ben burada unutuldum!” diye bağıran
zeki tez
kokuları, şöminelerden kükürt kokuları, sepihanelerde aşındırıcı çözeltilerin kabartarak yaydığı leşi andıran kokular, mezbahalardan yayılan pıhtılaşmış kan kokuları, yıkanmamış giysilerden yayılan ekşi ekşi ter kokuları, ağızlardaki diş çürüklerinin nefretî kokuları,
zeki tez
pisboğaz midelerden gelen soğan-sarmısak kokuları, kart bedenlerden yayılan eski kaşarı andırır ten kokuları, iyileşmeyen yaralardan yayılan irin kokuları…
milliyet
vilayet ve kaza merkezlerinde açılan dispanserlerde frengililer bedava ve mecburi bakıma tabi tutulmuş ve bu iğrenç hastalık eskiye nisbetle yüzde seksen derecede azalmıştır.
nîhal erk
"tuhfetülfarisîn fî ahval-i huyul el-mücahidin"
adlı
kîtabın
ilimler tarihi
yönünden incelenmesi
nîhal erk
vaginaya girmeden evvel tırnaklar kesilmişse de elin yıkanmasından bahsedilmemiştir. cervix utari'den el sokulup uterus'un temizlenmesi pek kolay birşey gibi anlatılmıştır. fakat iğrenç ilâçlar tavsiye edilmez.
nîhal erk
iç hastalıklar hakkındaki bilgi hemen hiç denecek kadar zayıftır. birçok otlar ilâç olarak kullanılır. iğrenç tedaviler yoktur.
idil tokdemir
sanatta ölüm kavramının
beden ve cinsellik
üzerinden deneyimlenmesi
idil tokdemir
bataille, romanlarında ortaya atmış olduğu özgürlük anlayışında her türlü iğrenmenin arzu uyandırdığını, dolayısıyla idrar, dışkı, kusmuk, gibi ifrazatla (excreta) hatta bir cesetin çürümesi ve kokuşmasıyla (zillet) erotizm arasında büyük bir çekim olduğunu
idil tokdemir
söylemektedir. yani ona göre “…bir ceset de cinsel arzu uyandırabilir. bu nokta onun yazınında ölüm ile erotizm arasındaki ilişkinin bir başka düzeyini oluşturur”.
idil tokdemir
gerek felsefi, gerekse psikanalizci görüşler arzuyu hep bir libidinal duygu düzeyinde tutmakta, sevginin ise böyle bir dış etken sayesinde varolabileceği gerçeğine işaret etmektedirler. ancak, spinoza aşırı sevginin paradoksal bir etki yaratma tehlikesinden de söz
idil tokdemir
etmiştir ki, tüm duygular karşıt duygularla pekişmekte ve aşırı olma durumlarında sınırlarının ötesine kolaylıkla geçebilmektedirler. olumsuz olandan yola çıkıldığı zaman; aşağılanmış olanın yüceltilmesi, nefretin aşka dönüşmesi, iğrençlik ve pisliğin arzu
idil tokdemir
yaratması, kan akıtma ve acımasızlığın bir tür şehvete yol açması gibi, bataille’in romanlarında sahnelediği sapkınlıklar bu görüşün örnekleri olarak dikkat çekmektedir.
idil tokdemir
ölüm kontrolü, 1974, isimli çalışmanın her iki kaydında da (gerek fotoğraf formunda, gerekse video çekiminde), pane’in yüzünde canlı kurtcukların gezinmeleri yakın çekim olarak gösterilmiş; bazı kurtcuklar kulaklarının içine girerek kıpırdamaya, bazıları da göz
idil tokdemir
kapaklarının altına sızmaya çalışırlarken, gina pane, bedeni tamamen hareketsiz, beklemektedir. “bu görüntülerin tahammül ötesi bir şey olduğu kesin”. ölüm ve hastalığın rahatsız edici ilişkisi ve sineklerin ölmüş bedenler üzerine yumurta bıraktıkları bilinen bir
idil tokdemir
gerçektir. bu yumurtalardan çıkan mide bulandırıcı, iğrenç kurtcuklar en sonunda yine kurt sineklerine dönüşmektedirler. performansında pane’in yüzünde tam da bu ölüm kurtcukları dolaşmaktadır.
sertaç koyuncu
korku sineması,
iki metin, bir karşılaştırma
sertaç koyuncu
creed, kristeva’nın edebiyat analizlerine uyguladığı bu psikanalitik perspektifin korku filmleri ile bağdaştığı noktaları ortaya çıkarır. buna göre:
1) korku filmleri iğrençliğin işleyişi açısından hem sapkınlıktan zevk alma hem de iğrenç olanı ortaya çıkarma ve
sertaç koyuncu
onu defetme arzusunu içerir. bu konuda izleyicilerin korku filmi izleme deneyimlerini ve bu filmler hakkında sarf ettikleri bir cümleyi işaret eder: “it scared the shit out of me!” (“ödüm bokuma karıştı!” şeklinde türkçeleştirilebilir. bu, iğrenç olanın korkunç
sertaç koyuncu
olanla ilişkisini ve bu deneyimden alınan zevkin heyecanla dışavurumunu içeren bir örnek cümledir.)
sertaç koyuncu
clover’ın metnindeki eleştirel yaklaşım kristeva’da bulunmaz. creed, kristeva’nın teorisinin ataerkil kültürün temsillerine hiçbir eleştiri getirmediğini ifade eder ve bu teoride toplumsal cinsiyet açısından pek çok sorunun cevapsız bırakıldığının altını çizer.
sertaç koyuncu
kristeva’nın abject olan ile ilişkilendirdiği maternal perspektifte kadınlar, adet görme ritüellerinin kendilerine gayet negatif şekilde yansıdığı göz önüne alınırsa, bu arınma / kirlenme ritüelleri ile nasıl ilişki kurarlar? belirli kültürel gruplardaki kadınlar,
sertaç koyuncu
kendi doğurganlık fonksiyonlarını abject olarak yapılandıran tabular içinde kendilerini nasıl görürler? kadının abject olduğu sosyal yapılanmaya nüfuz etmek mümkün müdür? yoksa bu değiştirilemez midir? toplumsalın devamlılığı kadının iğrençleştirilmesine
sertaç koyuncu
(abjection) sıkı sıkıya bağlı mıdır? creed bu soruların havada bırakıldığının altını çizdikten sonra, kristeva’nın korku filmlerinde kadının konumuna uyarlanabilecek çok etkili bir hipotez sunduğunu ve araştırmacılara yeni kapılar açabilmek için bu metnin bir
sertaç koyuncu
başlangıç noktası olabileceğini söyler. dolayısıyla iki metin de toplumsal cinsiyet araştırmaları çerçevesinde kadının konumunun korku filmlerindeki aktif mevcudiyetinin altını çizer.
nilgün tutal
julia kristeva’dan
mehmet erte’ye:
tiksinme, gülme ve şiddetle yazmak
nilgün tutal
korkunun güçleri: iğrençlik üzerine deneme’de julia kristeva, “iğrenmede başkaldırı tamamen varlıktadır,” diye yazar:
julia kristeva
dilin varlığındadır. simgeseli kışkırtan, susturan ya da baştan çıkaran ama simgeseli üretmeyen histerinin aksine, iğrenmenin öznesi olağanüstü bir şekilde kültür üretir. onun semptomu, dillerin reddedilmesi ve yeniden inşa edilmesidir.
seval şener
tekinsiz ve iğrenç:
hiperreal figür heykelleri
ve
alışılmadık vücutlar için
bir okuma önerisi
seval şener
bu makalede son dönem heykelinde yeniden doğuşuna şahit olduğumuz figürün hangi kavramlarla okunabileceği üzerinde durulmuştur. metinde figürden kastedilen insan bedenidir. günümüzde figür heykelinde farklı tutum ve eğilimler bir arada görülmektedir ancak metinde
seval şener
hiperreal ve vücudun alışılmadık hallerde sunulduğu heykeller ele alınmıştır. örnek olarak 2014 yılına yakın zamanlara tarihlenen heykel çalışmaları incelenmiştir. varılan sonuç şudur: figürün yerini malzemesiyle, dokusuyla, ölçeğiyle, insan bedenine neredeyse gözle
seval şener
ayrılamayacak derecede yakın bir görünüm almıştır, diğer bir deyişle heykelde figür vücutlaşmıştır. son dönem heykelinde vücudun aşırı gerçekçi ve tuhaf hallerde tasviri iki kavramı beraberinde getirmektedir. bu kavramlardan birincisi sigmund freud’un tekinsiz –the
seval şener
uncanny- kavramı, ikincisi julia kristeva’nın iğrenç –the abject- kavramıdır. yazı kapsamında güncel heykelde figürün, seçilen örnekler üzerinden bahsedilen iki kavramla okuma denemeleri yapılmıştır.
nuray akkol
abject art
olarak
kadın bedeni
ve
performans sanatındaki
kışkırtıcılığı
nuray akkol
modernizmin bunalımı ile birlikte büyük anlatılarının son bulması postmodern süreci başlatmıştır. bu süreçle birlikte kimlik sorunsalı, 1970 sonrasında dil, söylem ve kültür alanının mevcut yapıları irdelenerek yeniden kurulmaya başlanmıştır. kavramı, ilk bataille
nuray akkol
kullansa da postmodern süreçte kimliklerle birlikte yeniden ele alan kristeva'dır. kristeva’ya göre abject; anne-çocuk bedenlerin birbirinden ayrılması sürecinde yaşanan duygudur. bu duygu aynı şekilde bedenin kendi atıklarından ayrılması sürecinde de yaşanır.
nuray akkol
kristeva, abject kavramını biylolojik ilişki üzerinden tamımlamıştır. kadın bedeninin ve cinsel atıklarının ayrılan erkek çocuğa göre abject tanımlanması ve bedeninin dışı için güzellik kavramıyla yeniden nesneleştirilmesi, ikinci dalga feministlerinin ve sanatçıların
nuray akkol
eleştirel biçimde ele aldığı konu olmuştur. kadın bedeninin dış yüzeyinden iç yüzeyinin ayrılması ve cinsel atıkların abject olarak kabul edilmesiyle birlikte bedenin performatifliğinin önüne geçilerek kadının bedenine yabancılaşması tartışılır. feministlerin beden
nuray akkol
kurmaya dair çalışmalarında kristeva’nın "konuşan varlık" kavramını önemsedikleri görülür. performas sanatında abject olarak kadın bedeni üzerine çalışan sanatçılar bu kavramın da içerdiği kendi bedenlerinin dilini oluşturmayı öne çıkarırlar. bu çalışmada
nuray akkol
abject art (iğrenç sanat) olarak kadın bedeninin performans sanatındaki kışkırtıcılığı, carolee scheemann’ın interior scroll (dahili tomar) adlı performansı incelenerek araştırılır.
inci aras
edebiyatta
bir motif olarak
iğrenilen kimlikler:
varoluşçuluk bağlamında
karşılaştırmalı bir çalışma
inci aras
bu karşılaştırmalı edebiyat çalışmasının amacı, erhan bener’in “böcek”, rawi hage’in “hamamböceği” ve clarice lispector’un “g.h.’nin çilesi” adlı romanlarındaki iğrenilen böceğe dönüşüm motifini sartre ontolojisi bağlamında karşılaştırmaktır.
ayşenur islam
üç roman bir yazar
faik baysal'ın
sarduvan, rezil dünya ve voli
adlı romanlarına
ilişkin bir değerlendirme
ayşenur islam
mekân istanbul'dur ancak faik baysal'ın iğrenç bulduğu boğaziçi ve büyükada romantizmi ile bir avuç istanbul kızı ve parfüm kokusu bu romanda da yoktur.
kur'an / allah / tanrı - çev : muhammed esed
sarhoşluk veren şeyler, şans oyunları, putperestçe uygulamalar ve gelecek hakkında kehanette bulunmak, şeytan işi iğrenç kötülüklerden başka bir şey değillerdir.
türk eczacıları birliği
yan etkiler garipten iğrence ve ürkütücüye çok geniş bir skalaya dağılabilir, dolayısıyla hastalar ne aradıklarının farkında olmalılar.
kaos gl
diyarbakır islami sivil toplum kuruluşları ismiyle bir araya gelen homofobik ve transfobik bir grup, memursen’de yaptıkları basın açıklamasıyla tehditler savurdu, lgbti’ler için “en iğrenç bir şekilde faaliyet yürüten gayri insani vasıf ve ahlaklarıyla yaşayan grup”
kaos gl
ifadelerini kullandı.
duygu özakın
abject (iğrenç) beden
olarak
rusalka:
slav denizkızlarının
edebi ve sanatsal
temsilleri
tuğçe aral & barış sevi & arzu aydınlı-karakulak
iğrenme hassasiyeti:
mültecilere karşı
tutumları yordayıcı
bir faktör
yıldırım koç
kapitalizmin iğrençliğinin zirvesi:
işçi simsarı şirketler
papa ı. gregorius / büyük gregorius
beden ruhun iğrenç giysisidir.
castelo
dünyadaki tüm insanlar iğrençtir, saf iyi ve saf üst yoktur. herkes birer pisliktir.
insan mutlu edilmemeli, benlik de mutlu edilmemeli. ikisi de hiçbir şeyi haketmeyen birer pislik, iğrenç şey.
haber7
"iğren...." içeren yorumlar
bodom
bu türklerde biten birşey değil. bütün kızlar aynı. freud amcanın dediği gibi insan doğası zaten masum değil. bütün insanlar iğrençtir.
donanimhaber
istanbulda yaşayan insanların iğrençliği
ahmet hâşim
lavanta ve pudra, deriden ve saçtan dağılan o karışık kokuyu daha iğrenç yapmaktan başka bir şeye yaramıyor.
dame agatha mary clarissa christie
yavrum, insanlar birçok konuda iğrençtir.
brandon sanderson
öldürebilirsinde kendini buda bir ihtimal elbet..
ama bir gün öncesi yüksekten düşme korkuna gülenlerin
bir gün sonra resmen düştüğündeki damaklarında kalan irmik helvasının tadı,
iğrençtir muhakkak..
hakan günday
bedenini satarak para kazanmakla, zihnini satarak para kazanmak aynı değil midir? yöntemler farklı olsa bile, amaç aynıdır ve iğrençtir !
daniel pennacchioni / daniel pennac
insan iğrençtir.
fyodor mihailoviç dostoyevski
ne kadar yaldız şeritlerle işlenirse işlensin, üniformalarının yakaları iğrençtir!
quintus septimius florens tertullianus / tertullian / tertolyan
kadın insanın nefsine giriş kapısıdır, tanrının yasalarını iptal eden, erkeğin çehresini bozan iğrenç bir mahlûktur.
isaac newton
ateizm insanlık için o kadar anlamsız ve iğrençtir ki hiçbir zaman fazla savunucusu olmamıştır. bütün kuşların, hayvanların ve insanların sağ ve sol taraflarının aynı olması (bağırsakları hariç) ve sadece iki gözlerinin olması .......
eric arthur blair / george orwell
bütün uluslar iğrençtir, fakat bazıları daha da iğrençtir.
ortaokul öğrencisi
bilim sebze gibidir. çünkü iğrençtir ama yararlıdır.
aron halévy
polonyalılar ....... onlarla kadınların faziletinden konuştuğunuz takdirde size inanmış bir yüzle bakıyorlar ve şunları söylüyorlar: kutsal metinler’in bahsettiği faziletli kadın yoktur. bütün kadınlar hafif meşreptir ve onlar için yasak meyvenin tadına bakmak
aron halévy
kaçırılmayacak bir zevktir. dahası bu son teferruat iğrençtir: kocalar eşlerinde ihtiras ve zevkin uyanmasından sadece menfaat elde eder.
hüseyin nihâl atsız
bu iğrenç asırda yaşamaktansa mete zamanında dünyaya gelmiş olmayı tercih ederdim.
alphonse daudet
bu iğrenç şarapların içindeki kötü ve yıkıcı olan her şey onun beynini döndürüyordu ve dışarı çıkmak istiyordu. kadın söylenip duruyordu, pislik içindeki son mobilyalar da parçalara ayrılmış havada uçuyordu, irkilerek uyanan çocuklar korkudan ağlıyorlardı.
alphonse daudet
burada, bu iğrenç yerde aldıkları ücretleri yiyip içip karılarını dövmek için babalarının yaşına gelmeyi bile bekleyemeyen bir sürü küçük arthur’lar bulunmaktaydı… ve dünyayı gelecekte bu serseri takımı yönetecek ha! ... ah! lanet olsun.
nikolay pavloviç romanov / ı. nikolay
çağımızın kahramanı’nı sonuna kadar okudum; tamamen günümüz modasına uyan ikinci bölümü iğrenç buldum. burada da, günümüzün yabancı romanlarında olduğu gibi, iğrenç karakterlerin abartılı betimlemeleri sunuluyor. bu türlü romanlar insanların
nikolay pavloviç romanov / ı. nikolay
karakterini bozuyor. böyle bir şeyi kızarak okusanız da, size üzüntü veren bir etki bırakıyor. çünkü sonuçta tüm dünyanın, ilk bakışta çok güzel gibi görünen davranışların arkasına gizlenerek, iğrenç amaçlarla başkalarını aldatmayı planlayan
nikolay pavloviç romanov / ı. nikolay
insanlarla dolu olduğunu düşünmeye alışıyorsunuz.
maryland anayasası, 1776
ticaret ilkeleri ve özgür bir devletin ruhunun aksine tekeller iğrençtir ve özgür devlete zarar vermeyecek şekilde ortadan kaldırılmalıdır.
yakup kadri karaosmanoğlu
insan, hayvanların en iğrenç olanıdır!
juan valera y alcalá-galiano
sanat doğada sadece çirkin ve iğrenç olanı değil, aynı zamanda güzel, temiz ve sağlıklı şeyleri de yansıtmalıdır.
victor marie hugo
kanla kirlenmiş bu paradan daha iğrenç bir şey düşünebiliyor musunuz ?
anton pavloviç çehov
uzun zamandır insan gibi yaşamıyorum. burası iğrenç bir yer! tahammül edilemeyecek kadar iğrenç!
valentin louis georges eugène marcel proust
bir insan ne kadar bilge olursa olsun, gençliğinin bir döneminde, mutlaka hatırlamaktan hoşlanmadığı, yok olmasını isteyeceği sözler söylemiş; hatta bir hayat tarzı benimsemiştir.
valentin louis georges eugène marcel proust
ama bundan ötürü kesinlikle pişmanlık duymamalıdır; çünkü bilgeliğe ulaştığından emin olabilmesi için bu son safhadan önceki bütün gülünç veya iğrenç aşamalardan geçmiş olması gerekir.
stephen edwin king
şablonlar baskı makinesinin, dünyanın en kötü kokulu, en iğrenç mürekkebiyle sıvanmış silindirlerine iliştiriliyordu ve sonra motoru çalıştırıyordunuz; kolu düşene kadar çevir evlat.
jean-paul sartre
liberal iğrenç bir sözcüktür.
alfred joseph hitchcock
yumurtalardan korkuyorum, korkmaktan öte, iğreniyorum. beyaz üzerinde hiç delik olmayan şey. hiç yumurta sarısından daha iğrenç bir şey gördünüz mü? kan hoş bir kızıllığa sahiptir, ancak yumurtanın o sarısı iğrenç. hiç tatmadım.
mustafa kemâl
dinden maddî menfaat temin edenler, iğrenç kimselerdir.
ernst ingmar bergman
yaşamak iğrenç bir yılgı öyleyse.
mehmet murat ildan
şeytan, içimizdeki bozuk ve iğrenç arzuların ta kendisidir!
peyâmî safâ
eski ve yırtık ve pis ve iğrenç bir elbiseyi üstümden atar gibi bu hayattan ayrılmak, çıkmak istiyorum.
melanie joy
bütün kültürler kendi yenecek hayvan sınıflandırmasını rasyonel bulurken diğer kültürlerin sınıflandırmalarını ya iğrenç buluyor ya da günah görüyor.
the matrix revolutions - bane ( ian bliss )
her nefeste bu leş kokusunu içine çekmek zorunda kalmak ama kaçamamak iğrenç.
oscar fingal o'flahertie wills wilde
nasılsa ormanda ne kadar iğrenç olduğunu kendisine söyleyecek aynalar yoktu.
albert caraco
şehirlerimiz birer kabusa döndü, şehirliler termitlere benziyor artık, her inşa edilen şey iğrenç çirkinlikte, biz artık tapınaklar, saraylar ya da mezarlar, zafer alanları ya da amfiteatrlar inşa etmeyi bilmiyoruz.
friedrich wilhelm nietzsche
....... ve onlardan yararlanacağını bilen ekonomiye; iğrenç yobaz, din adamı, iffetli türlerinden bile kendine pay çıkaran, yaşamın yasasındaki o ekonomiye, — hangi yararı? — ama biz kendimiz, biz ahlaksızlarız işte bunun yanıtı...
adeline virginia stephen / virginia woolf
bu iğrenç hastalık gün yüzüne çıkmadan önce birlikte bizim kadar mutlu olabilecek iki insan daha düşünemezdim.
ülkü alçora / ülkü uluırmak
bak işte sallanıyorsun ne güzel
sallan, yine sallan, bir daha
bir daha, bir daha
bir daha
arasan bulamayacaksın kendini
bu iğrenç çağdaki yorgunlukta
nilüfer sarp
dilimdeki şarkının artık makamı hüzzam
içime çöreklendi iğrenç hastalık cüzzam
yarınlardan ümit yok bitti aşk-ı muazzam
istemem artık olsan en değerli cevahir
hilmi uçan
“sis” “siste söyleniş” ve “sonuç”
şiirleri çerçevesinde
üç şair:
tevfik fikret, yahya kemal ve baudelaıre
hilmi uçan
ve kötümserliğin zirvesi olan iğrenç bir benzetme ile şiir biter: bu kent, “fâcire-i dehr”dir; dünyadaki “facire”dir; başka bir deyişle kösnül, erkeğe düşkün, zina eden, elden ele dolaşan bir kadına benzemektedir.
pierce brown
sen suratına bir fiske yersen roque binlerce iğrenç şiir yazar.
sa’dî
kargayla aynı kafese konulan papağan, üzüntü içinde ‘aman allah’ım!’ diyordu, ‘bu ne iğrenç bir yüz! ne sevimsiz bir görüntü! ey uğursuz karga! keşke doğuyla batı kadar uzak olsaydı aramızda mesafe.’ işin tuhaf yanı, karga da üzüntüyle ‘ne günahım vardı ki, böyle boşboğaz
sa’dî
bir aptalla aynı kafese mahkûm edildim?’ diye hayıflanıyordu.
hikmet şahin
sanatta
orijinallik sorunu
ve
kendileme
arthur clive heward bell
bir sanat eserini takdir etmemiz için hayattan hiçbir şeyi yanımıza almamamız gerekir.
hikmet şahin
kitsch’i her defasında eleştiren, onu tiksinti ve zevk karışımı bir bağlamda tanımlayan modernist düşünce yapısı, elitist olmayan kitle kültürünün popülize edilmesine ve aşağı-alt kültür özellikleri taşımasını sanatta katastrofik bir felaket olarak değerlendirirken;
hikmet şahin
kulka bu yaklaşıma farklı bir bakış açısı getirir:
tomáš kulka / tomas kulka
velasquez’in las meninas’ı ya da picasso’nun bu tema üzerinde yaptığı versiyonu, süpermarkette sergilenseydi hemen kitsch mi olacaktı? ya da kitsch müzelere sızmayı başarsaydı kitsch olmaktan çıkacak mıydı? bana öyle geliyor ki ucuz tabloların ucuz
tomáš kulka / tomas kulka
olmasının, pahalı tabloların da pahalı olmalarının bir sebebi var ya da bazı eserlerin müzede olmamalarının bazılarınınsa olmalarının da bir sebebi var.
fatih süleyman solmaz
nitelik olarak
kitsch
fatih süleyman solmaz
nitelikli olmayış anlamında kitsch; resim, müzik, edebiyat vs. gibi alanlarda kötü olana yönelik tiksinti duyma, aşağılama ve küçültme duygularına neden olan şeyler için kullanılagelmiştir. bu durumda aşağılamaya, tiksinmeye veya küçültmeye sebep olabilecek
fatih süleyman solmaz
olan "şey" in niteliklerinin ne olduğunun belirlenmesi gerekmektedir. aksi bir durum muhtemelen her "şey" in kitsch olması veya her "şey" in sanat olması gibi karmaşık bir hal alabilecektir.
fatih süleyman solmaz
.......
yukarıdakilerin hepsine “hayır” diye cevap verdiyseniz broch, calinescu, greenberg,
kulka, kundera ve ortega y gasset gibi eleştirmenlere göre gerçek bir kitsch‟siniz.
ece erdoğuş
aşağılık insan tabiatı, tiksinç... sen de öylesin işte, benim gibi. kendini bazen tiksinç buluyorsun kabul et.
nermin yıldırım
hele başkalarının bana acıdığını görmektense, yerin yedi kat dibinde, çıyanların ve dahi türlü tiksinç mahlukatın arasında çürümeyi yeğlerdim.
on5yirmi5
'pedofili' içeren ifadelerin bulunduğu 'zümrüt apartmanı'nın yazarı abdullah şevki ifadesinde, kitabı 'kirli gerçeklik’ akımına göre yazdığını söyledi. yayınevinin sahibi alaattin topçu ise "kitabın ilgili kısmının pedofiliyi özendirici değil aksine toplumda bu hususta
on5yirmi5
bir tiksinç uyandırma amacıyla yazıldığını düşünüyorum" dedi.
merve kurt & aydın çam
mehmet erte’de
huzursuzluk:
bakış ve beden
merve kurt & aydın çam
tiksinç
erte yüzümüzü buruşturan tiksinci her fırsatta gözümüze sokar. geğiren, sümküren ergenler, misafir ayakkabısına çiş yapan, kendi dışkısını koklayan çocuklar, kendi dölünün tadına bakan oğlanlar...
merve kurt & aydın çam
erte, sahte’de, romanının adını irin koyacağından bahseder. romanın klasik sınırlarına saygı duymayan; bir roman yaratmanın varoluş sancısını, romanın yazarının hem içindeki hazzı hem de korkuyu sayfalara sıkıverdiği, “osurup osurup ipe dizdiği” bir roman
merve kurt & aydın çam
yazdığı için onu irine, tiksinç olana benzetir. tiksinç olandan duyulan haz ve korku, tasma’da tuvaletini yapan çocuğun dışkısından ve kokusunu hala üzerinde taşıyan bedeninden duyduğu utanç ile gözümüze çarpar:
mehmet erte
ne zaman tuvalete gitsem, şeytan denetimini ve sorumluluğunu kendimde gördüğüm hayal gücümün kalemini elimden alıp, gözlerimin önünde allah’ı bulutların üstüne oturmuş nasrettin hoca olarak resmediyor, sıçmaya mecbur olmanın utancına cezasını kestiremediğim ve bu
mehmet erte
nedenle de beni daha çok ürküten bir günahın ağırlığı ekleniyordu.
nurullah ataç
ikide bir anarlar dertlinin beytini:
dertli
bir başıma olsam şeh ü sultana kul olmam
viran olası hanede evlâd ü iyal var!
nurullah ataç
bilmeyenler de «ne yapsın? geçinecek!» deyiveriyorlar. korkunç, tiksinç bir düşüncedir bu: insanı her kötülüğü hoş görmeye, her alçaklığı etmeye sürükleyebilir.
suat baran
şebnem işigüzel’in
çöplük romanında
“eksik yazar”ların
bellekle imtihanı
suat baran
morrison çöplükte de, kristeva’nın sözünü ettiği abject/tiksinç kavramını anımsatırcasına, ötekinin merkeze konulduğundan bahseder.
ece sevim öztürk
"gazetecilik merakını aşmak" suçu
ece sevim öztürk
“gazeteciliği aşan merak”
+
gazeteci - demokrasi ilişkisi
+
propagandist medyanın silahı: egemen ideolojinin dili
+
soru sormak vatana ihanet ile eşdeğer hale geldi
+
gazeteci yanlışa kafa tutmak zorundadır
+
gazetecinin kandırılmaya hakkı yoktur
ece sevim öztürk
sorgulayıcı gazetecilik
+
nesnellik, taraf olmak
+
kimsenin onuruyla oynamayan bir gazetecilik
+
gazetecilik ve terör ilişkisi
+
gazetecilik ile propagandacılık bağdaşmaz
ece sevim öztürk
hak aramayı, ezilenin yanında olmayı, sesi duyulmayanın sesi olmayı şiar edinmeyene, gizli kapaklı kötülükleri ortaya dökmek için cesurca araştırma yapmayana “gazeteci” denmez.
+
okurlarımı bir gazeteci olarak “kandırmadığım” için de onur duymaktayım.
kaan yakuphanoğullarından / kaan yakuphanoğulları / kaan yakuphan
mesleki yapabilirlik önemli fakat görsellik bazen o yapabilirliğin önüne geçiyor. bizi zaman zaman üzen belki bu olabilir. baktığınız zaman televizyonda pek çoğunda erkek göremezsiniz.
kaan yakuphan
sadece saçını yaptın, makyajını yaptın çıktın orda bir şey okuyorsun. hayır. haber zaten okumak değildir, haber anlatmaktır. ama anlatmak için önce siz anlayacaksınız, ama onu anlamak için de onu anlayabilecek bir altyapınız olmanız gerekiyor.
kaan yakuphan
körfez savaşı sırasında türkiye habercilik anlamında bir yenilik ile karşılaştı. o güne kadar sadece trt’ den haber dinleyen insanlar, star’daki haberleri izlemeye başladılar. o zamana kadar görülmemişi yaptık.
kaan yakuphan
belki de on yıllarca çalışıp da kazanamayacağımız deneyimi körfez savaşı esnasında çok hızlı bir şekilde yaşadık.
kaan yakuphan
bizim dönemimizde ben spiker olacağım, haber sunacağım demek şunun gibi bir şeydi: “ben astronot olacağım.”
kaan yakuphan
sabah haberlerinde oraya çivilerle dünya haritasının olduğu kalın sunta takılıyordu ve dekor oluşturuluyordu. tabi zaman içinde sanırım vidalar gevşemiş ya da yalama yapmış, tak çıkar işleminden dolayı.
kaan yakuphan
haber okurken birden sırtıma düştü. ama öyle hafif bir şeyden söz etmiyoruz. 20-25 kilo bir şeyden bahsediyorum. kafama düşse yaralanabilirdim.
kaan yakuphan
açıkçası üzüldüm, bir hayal kırıklığı oldu. çünkü bir kanalda sıfır noktasında başlayıp ilk kurulduğu günden itibaren on beş yıl görev yaptık.
kaan yakuphan
ama her şeyin bir sonu var diye düşündüm. o hüznü yansıtan bir şekilde belki de veda ettim.
sessiz gemi şiiri ile; yahya kemal’in…
kaan yakuphan
türkiye de bir ilkti o. bir televizyon kanalı satılıyor. ama haber merkezi boşaltılarak satılıyor.
kaan yakuphan
haber bir televizyonun omurgasıdır. o kanalın kimliği ne olup ne olmadığı haberleri ile anlaşılır.
kaan yakuphan
halktan destek mesajları çok fazla geldi. ben o vedayı ettiğimde telefon hattı kilitlendi. dünyanın dört bir tarafından insanlar ağlayarak aradılar. işte o güzeldi.
kaan yakuphan
yaşadığınız her şey haberdir.
tarkan demir
etnosentrik söylem
ve
habercilik
ahmet taylan & recep ünal
ana akım medyada
sansasyonel habercilik:
sağlık iletişimi örneği
muammer cengiz
bir tasavvuf klasiği olarak
mahmûd şebüsterî’nin
gülşen-i râz mesnevîsi
muammer cengiz
şebüsterî, zât nûrunu (tecellîsini) siyah renk ile ifâde eder ve bu siyahlığın/karalığın içinde âb-ı hayat olduğunu söyler.
muammer cengiz
ona göre keşf ve şuhûd ehlinin müşâhede mertebelerinde basîret gözlerine görünen siyahlık zât-ı mutlak’ın nûrudur ki, kurbiyetin şiddetinden dolayı onların basîretlerine zulmet içinde görünmüştür.
muammer cengiz
fenânın bir sonucu olan o nûr-ı zâtın karanlığı içinde, sermedî bir hayâtı (âb-ı hayât) berâberinde getiren bekābillâh gizlidir. siyah nur ile fenânın sonuna ve bekānın da başlangıcına işâret edilir.
muammer cengiz
görüldüğü üzere buradaki “siyahlık” ontolojik bir mâhiyetten ziyâde epistemolojk bir yapı arzeder. gölpınarlı siyah nur hakkında şöyle der: “siyah renk, sofilere göre kemal mertebesine mahsus bir renktir. gece nasıl
muammer cengiz
karanlığı ile her şeyi örterse, tanrı’nın zat tecellisi de, her şeyi bütün mecâzî varlıkları örter, yok eder. bu bakımdan kemal rengi, siyah nur’dur. halifeler de bu yüzden siyah sarık sararlar".
muammer cengiz
yüzdeki siyah nokta olan ben/hâl sembolü ile varlıkları îtibârî olan kesretin mebde’ ve müntehâsının vahdet olduğuna işâret etmiştik. ben (nokta-i hâl), siyahlığı nedeni ile nokta-i zâta (zât noktasına) benzetilir.
muammer cengiz
çünkü nokta-i zâtta zuhûr, idrâk ve şuur söner. siyah ve zulmet hafâyı gerektirir. kısacası siyah ben, hakk’ın zâtının gayb oluşuna işaret eder. hâl ile ilgili olarak nokta-i vahdet yerine nokta-i ehadiyyet karşılığı verilir.
muammer cengiz
bu kısa açıklamalardan sonra sevgilinin yüzündeki siyah nokta (ben/خال (ile ilgili şebüsterî’nin neler söylediğine geçebiliriz:
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
“yüzün (ruhun) üzerinde bulunan ve basît (tafsîle uğramamış) olan ben noktası (nokta-i hâl) bütün varlığı çeviren dairenin hem aslı, hem merkezidir.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
iki âlem dairesini meydana getiren çizgi (hat), hâl/ben denilen vahdet noktasından (nokta-i vahdetten) hâsıl olmuştur.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
âdem’in nefis ve kalb dairesi o hattan meydana gelmiştir.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
kara bir noktanın (nokta-i hâlin) yansımasından/aksinden ibâret olan ve kanlarla dolu bulunan gönül/kalb, o ben yüzünden harâb ve perîşân bir hâle (tebâh) düşmüştür.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
benin (hâlin) yüzünden gönlün hâli, ancak kanlara bulanmak olmuştur. zîra o menzilden dışarıya çıkmaya bir yol yoktur.
samira mammadova
mahmud shabüsteri
ve
batı oryantalizmi
vikipedi
şebüsteri'nin bağdat, endülüs, şam, mısır, hicaz'ı dolaştığı kafkaslar'a kadar gittiği ve oradaki şeyh ve alimlerle görüştüğü bilinmektedir. vefat tarihi olarak 1319-20 veya 1321 olduğu söylenir. bu durumda vefat ettiğinde yaşı 35 veya 37'dir.
adnan karaismailoğlu
şebüsterî
tebriz’in yaklaşık 40 km. kuzeybatısında bulunan şebüster’de (şebister) dünyaya geldi. 1267’de (1851) yaptırılan türbesinin mezar taşında 720 yılında ve otuz üç yaşında vefat ettiği kaydedildiğine göre 687’de (1288) doğmuş olmalıdır.
adnan karaismailoğlu
abdülbaki gölpınarlı, gülşen-i râz çevirisinin önsözünde riyâżü’l-ʿârifîn’den yanlışlıkla otuz yedi yaşında öldüğü bilgisini aktararak 683’te (1284) doğduğunu belirtmiştir.
adnan karaismailoğlu
hayatı hakkında günümüze pek az bilgi ulaşması muhtemelen uzleti tercih eden kişiliği ve genç yaşta ölümünden kaynaklanmıştır.
adnan karaismailoğlu
bazı kaynaklarda vefat tarihi 718 ve 719 (1319) şeklinde de verilen şebüsterî’nin kabri, şebüster’de gülşen adıyla bilinen bir bahçenin içerisindeki türbede hocası şeyh bahâeddin ya‘kūb-i tebrîzî’nin yanı başındadır.
adnan karaismailoğlu
saʿâdetnâme’de ve gülşen-i râz’da melâmet neşvesine sahip, şöhreti sevmeyen bir kimse olduğunu söylemiş, kübrevî-rükniyye’den çağdaşı alâüddevle-i simnânî’nin aksine devrindeki idarecilerle ilişki kurmaktan kaçınmış,
adnan karaismailoğlu
moğol istilâsının hüküm sürdüğü bir zamanda ehliyetsiz kişilerin şeyh olmasından yakınarak döneminde tasavvufî hayatı tenkit etmiş ve uzleti seçmiştir.
adnan karaismailoğlu
....... konu hakkında karşılaştığı müşkilleri şeyhi emînüddin’e sorduktan sonra kalp aynasına çirkin bir zenci sûretinde yansıyan ibnü’l-arabî metinlerindeki karışıklığın ortadan kalktığını söylemektedir.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
bir kimse mantıkla velî olsaydı ebû ali (ibn sînâ) olurdu. onun iki yüz eş-şifâʾı olsa da habîb el-acemî gibi nasıl olur?
adnan karaismailoğlu
kendisinden sonra elvân-ı şîrâzî, cemâleddin hulvî, idrîs-i bitlisî, hüsâmeddîn-i bitlisî, abdullah salâhî uşşâkī, harîrîzâde, ahmet avni konuk ve hüseyin bey gibi birçok kişiyi etkilemiştir.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
tanrı'nın “zât”ını düşünmek boştur, saçmadır.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
bir zerreyi bile yerinden oynatsan, baştan başa bütün âlem bozulur gider.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
her şey başı dönmüş, hayran bir halde, daima dönmekteler, fakat daima hapis içindeler.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
varlıklarından soyunup duruyorlar, daima da varlığa bürünmekteler. hepsi de daima harekette, hepsi de daima varlık âleminde sâkin.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
âlemde hiçbir şey iki an içinde baki değildir. her şey öldüğü anda yeniden doğmaktadır.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
çek şarabı da seni senden kurtarsın, katra olan varlığın umman kesilsin. sürahisi sevgilinin yüzü, kadehi sevgilinin şaraplar içen sarhoş gözleri olan şarabı iç.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
zahire kapılan adamlar dağınıklığa topluluk derler, bir eşeği de kendilerine şeyh yaparlar.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
ne şaşılacak şey! şimdi ululuk bilgisizlere düştü, onun için halkın hali kötüleşti.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
hiç kimse bilgisizlikten utanmıyor.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
söylemek istediğim şu: bir aklı eksiğe kız kardeş demiş, bir hasetçiye kardeş adını takmışsın...
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
düşmanına oğul, yabancılara akraba diyorsun.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
bana bir kere söyle bakayım; dayı, amca dediğin kim? onlardan dertten, kederden başka ne elde ettin?
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
bunların hepsi masaldan, afsundan, bağdan ibaret... canın için bunların hepsi de alaydan, oyundan başka bir şey değil.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
akıl da sarhoştur, melek de sarhoş, can da sarhoş... hava da sarhoştur, yer de sarhoş, zaman da sarhoş.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
şairlikten, iyi şiir söyleyememekten utanacak değilim ya; yüz asır içinde attar gibi bir şair gelmez.
şeyh sa‘düddîn mahmûd bin emîniddîn abdilkerîm bin yahyâ şebüsterî tebrîzî
bütün devir... günler, aylar, yıllar, tek bir noktanın içine toplanmış, bir ana sığışmış!
gardeshgari724
google çeviri;
şeyh mahmud shabestari türbesi
golshan caddesi'nde, shabestar şehrinin sırrı, temel taşı ah yedinci yüzyılda atılmış olan güzel bir mezardır.
kurs ve seminerlere ek olarak, buranın hac, kütüphane ve geleneksel bir çay dükkanı var.
erdem canbay & barış binici
yeni deprem yönetmeliği
kapsamında
dolgu duvarlar
+
duvarlar deyip geçmeyin…
a. yakut & b. binici & i.o. demirel & g. özcebe
dolgu duvarların
deprem davranışına
etkisi
varol koç
depreme maruz kalmış
yığma ve kırsal yapı davranışlarının
incelenerek
yığma yapı yapımında
dikkat edilmesi gereken
kuralların derlenmesi
demetrios eginitis
istanbul'da felaket her cihetle büyükdür.ale'l-husus çarşı-yı kebîr harâbezâre dönüb enkâz altında pek çok kimseler telef olmuşlardır.
demetrios eginitis
heybeli ve kınalı adalarında zelzelenin şiddeti derece-i nihayeye varub ruhban mektebi harâb olmuş ve duvarlarının ekserisi yıkılmışdır.
kibar bal
tanzimat’tan ıı. meşrutiyete
osmanlı’da depremler
(1839-1908)
kibar bal
dahası kale duvarının yahudilerin yerleşim yerleri üzerine yıkılmasıyla önemli sayıda nüfus yok olmuştur. yıkımın altındaki kalıntılarda yangın meydana gelmesiyle de otuz civarında ev ve bir iki dükkân yanmıştır (özcan, 1999: 77).
kibar bal
ardından 5 nisan’da hissedilen sarsıntılar bazı duvar yapılarını devirecek sıklıkta ve şiddette olmuştur (satılmış; 2014, 609; sannav, 2004: 126; kouskouna- makropoulos, 2004:728).
kibar bal
ikinci kısımda ise sağlam bir şekilde inşa edilmemiş bazı binaların yıkıldığı, geriye kalan binaların ise duvarlarında hafif derecede çatlaklıklar şeklinde hasar görüldüğü belirtilmiştir.
kibar bal
ilk deprem insanların korkarak dışarı kaçmasına neden olurken ikincisi ise binaların ve sokak duvarların kısmen çatlaklıklar şeklinde hasar görmesine neden olmuştur.
nuh arslantaş
ll. abdülhamid zamanında
kaleme alınan
bir
deprem risâlesi:
resûl mestî efendi'nin
siper-i zelzele'si
nuh arslantaş
döşemenin açık tarafına, odanın açık tarafını kapatacak şekilde ahşap bir duvar yapılacaktır. döşeme, kenara doğru meyilli ve ağırlığı olması sebebiyle harekete hazır halde bulunacaktır.
nuh arslantaş
oda ahşaptan inşa edilmişse, duvarlarından biri sağlam bir şekilde bu döşeme üzerine kurulup sabitlenecektir ki, tahta döşeme hareket ettiğinde onunla beraber bu duvar da hareket edebilsin.
nuh arslantaş
müellif oda ahşaptan değilse, (döşemeye sabitlenen duvar tarafında) iki buçuk metre yüksekliğinde kavisli kemer şeklinde bir duvarın açılması ya da bu duvarın daha baştan, bina inşa edilirken yapılması gerektiğini belirtir.
esra özhancı & meliha aklıbaşında
kentsel peyzaj içinde
mezarlıklar
ve
peyzaj mimarlığı
açısından incelenmesi;
nevşehir örneği
esra özhancı & meliha aklıbaşında
her yaşam bir başlangıca sahip ve sona mahkum iken, mezarlıklar insanlık açısından yüksek bir değer ifade etmektedir ve edecektir.
esra özhancı & meliha aklıbaşında
farklı toplumların, çevrelerin ve yörelerin, farklı defin ve mezarlık gelenekleri vardır ve buna paralel olarak mezarlık düzenleme şekilleri farklılık göstermektedir.
esra özhancı & meliha aklıbaşında
mezarlıklar toplumların kültürlerinin bir yansıması oldukları kadar, kentsel peyzajın önemli bir parçasıdırlar.
esra özhancı & meliha aklıbaşında
dinamik bir peyzaj olması sebebiyle, kurulumdan itibaren doğru öngörülerde bulunulmalı, uzun vadede bu alanların alacakları son şekil ve kapasite çok iyi analiz edilmelidir.
esra özhancı & meliha aklıbaşında
bu çalışmada; türk kültüründe mezarlıkların oluşumu, açık yeşil alan sistemleri içerisinde önemi açıklanarak literatür araştırmalarıyla mezarlık planlama ve tasarım ilkeleri ortaya konmuştur.
esra özhancı & meliha aklıbaşında
bu çerçevede nevşehir kent mezarlıklarının (taşlıbel-kaldırım) mevcut durumları analiz edilmiş; mekânsal ve tasarımsal özellikleri incelenmiş; değerlendirme ve önerilerde bulunulmuştur.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
kentsel
yeşil doku
içinde
mezarlıkların
yeri, önemi
ve
erzurum örneği
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
nüfusun sürekli artışı, mevcut kaynakların yetersiz kalmasına ve insanların rekreasyonel ihtiyaçlarını karşılayamaz duruma gelmesine neden olmaktadır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
bu olumsuz durum ülkemizin büyük kentlerinde olduğu gibi, erzurum keminde de kendini açıkça göstermekledir. erzurum'da asri ve yeni mezarlık (abdurrahman gazi mezarlığı) olmak üzere 2 adet mezarlık kullanıma açıktır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
her iki mezarlık alanının toplamı 28.56 ha. olup, kişi başına 1.2 m² alan düştüğü belirlenmiştir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
erkan'a göre, kişi başına 7 m² mezarlık alanı düşmesi gerektiğinden, erzurum kentinde 146.44 ha.'lık ek mezarlık alınana daha ihtiyaç olduğu saptanmıştır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
bu nedenle, yeni mezarlık alanları önerilmiştir. her iki mezarlığında modern planlama ilkelerinden uzak, yeni mezarlığın ise, bitkilendirme bakımından fakir olduğu tespit edilmiştir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
mezarlıklar çağdaş bir yaklaşımla yalnızca aramızdan ayrılanlar için değil, kent sakinlerinin de ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde planlanmalıdır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
kullanım ömrü sona eren mezarlık alanları ise, kentsel yaşamın gereksinimlerini karşılayacak rekreasyonei aktivitelere dönüştürülmelidir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
mezarlıklar, kentin fiziki yapısındaki estetik ve fonksiyonel özellikleri nedeniyle önemle ele alınması gereken açık-yeşil alanlardır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
tarih boyunca, insanlar ölülerini yakmışlar, yüksek kayaların tepelerine bırakarak yırtıcı kuşlara parçalatmışlar, ağaçlar üzerine odalar yaparak dallar üzerine asmışlar, torba içine koyarak derin kuyulara sarkıtmışlar veya
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
toprağa gömmüşlerdir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
islam dinine göre, müslüman mezarlıklarının daha yeşil olması gerekmektedir.
müslüman mezarlıklarının bitkiiendirme bakımından daha zengin olması gerekirken durumun bunun tersine olması dikkat çekicidir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
erzurum'daki mezarlıklara bakıldığı zaman rastgele taşların bulunduğu bir harebe izlenimini vermektedir. kimi mezarların bakımlı kimilerinin ise, yabancı otlarla kapanarak kaybolduğunu görmek insanı hüzünlendirmektedir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
eski mezar taşlarında görülen biçimsel olgunluk ve mezarda yatana ilişkin mesajlar veren motiflerin kullanımı günümüzde önemini yitirmiştir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
günümüzde yapılan mezar taşları, hiçbir temeli, üslubu olmayan ulusal değerlerden yoz ürünler haline gelmiştir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
ülkemizde özellikle son yıllarda yaşanan kentsel mekanlardaki açık-yeşil alan sıkıntısı mezarlıkların güncelleşmesine yol açmıştır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
daha önce bu konuda yapılan çalışmalara pek rastlanamazken, günümüzde mezarlıklar planlanması gereken alanlar olarak karşımıza çıkmaktadır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
yücel'e göre, türkler mezarlık alanı seçerken manzaranın güzel olduğu mekanları seçmişlerdir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
bu nedenle, istanbul'daki mezarların kentin manzaraya hakim tepelerinde kurulduğu ve anıtsal ağaçlarla süslenerek park niteliği taşıdığı belirlenmiştir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
istanbul mezarlıkları elaeagnus (iğde), acacia (akasya), acer (akçaağaç) gibi ağaçların keskin kokusu ile bir mezar önünde dinlenen, sohbet eden insanlarla, koşup oynayan çocuk sesleri ve kumruların,
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
serçelerin ötüşleri arasında serin ve huzur dolu atmosferi ile anlatılmaktadır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
gönen mezarlıkların günümüzde kent peyzajındaki rolü üzerine bir araştırma yapmıştır. istanbul'daki bazı önemli tarihi mezarların hiç de iyi durumda olmadıklarını ortaya koymuştur.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
kullanım ömrü sona eren mezarlıkların ise, genellikle konut temini için iskana açıldığı, bazılarının da gecekondularca işgal edilerek kent peyzajını olumsuz yönde etkilediklerini belirlemiştir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
izmir kenti mezarlıklarında da benzer duruma rastlandığı akın ve ark. tarafından tespit edilmiştir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
ülkemizdeki mezarlıkların durumu pek iyi değilken, avrupa ülkelerinin konuya yaklaşımlarının daha ciddi olduğu bilinmektedir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
mezarlık planlamasına önem verdikleri ve kullanımı sona eren mezarlık alanlarını kentin rekreasyonel ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde yeniden düzenledikleri saptanmıştır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
fransa'da ise, mezarlıkların manzaraya hakim bir yerde kurulması gelenek haline gelmiştir. mezarlık yerinin seçimi, planlanması, büyüklüğünün tespiti vb. gibi konularda bilgisayarlardan yararlanılmaktadır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
mezarlığın etrafını bir duvarla çevreleme eylemi yavaş yavaş kalkmaktadır. alanla ilgili bütün bilgiler bilgisayara verilerek, en ideal planlama yapılmaya çalışılmaktadır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
italya'da mimar fuksas, farklı bir yaklaşımla mezarlıkları düzenlemiştir. yapmış olduğu çalışmasında mezarlığı bir tren istasyonu gibi planlamıştır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
inanışlarına göre mezarlıkta yer verilen üniteleri bir yol üzerinde tasarlayarak istasyonlar yapmıştır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
mezarlıkların insanlara ürperti veren soğukluk hissini en aza indirgemeyi amaçlamıştır. mezarlıkları dünyanın son durağı olarak nitelendirerek, dini sembollere yer vermemiştir. daha çok mezarlıkta seyahat fikrini hakim kılmıştır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
bu araştırmada,erzurum kentinde sosyal bir yeşil alan olan mezarlıkların kent için önemi,alan bakımından yeterli olup olmadığı,gelişimi,yeniden değerlendirilmesi ve yeni mezarlık alanının belirlenmesi konusunda önerilerde bulunulmuştur.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
ülkemizde mezarlıklar gözardı edilmekte ve yalnızca bir defin alanı olarak görülmektedir. diğer dinlerin mezarlıklarına yaklaşımın daha duyarlı olduğu görülmektedir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
her mezarın başına, mezar sahiplerince bir ağacın dikilmesi kargaşaya yol açmaktadır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
mezar sahiplerinin, mezarları istediği gibi süslemesi ve istediği ağacı dikmesi görsel peyzaj yönünden çirkin görüntülerin ortaya çıkmasına sebep olmaktadır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
bir amerikan dergisinde ise servilerden mezarlık ağacı olarak bahsedilmektedir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
güneş ışığını absorbe ederek serin bir mekan oluşturmaları ve kötü kokuları engellemeleri nedeni ile mezarlıklarda ibreli bitkilere daha fazla yer verilmelidir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
servilerin bakımının kolay olması, havayı değiştiren reçine kokusu, rüzgar ve dış etkenlere karşı koruyuculuk özelliği mezarlıklarda kullanımını artırmıştır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
ayrıca serviler yüksek boylan ile sonsuzluğun ve ebediliğin simgesi olarak mezarlıklarda yoğun olarak kullanılmaktadır. ancak, erzurum'un yaklaşık 2000 m yükseklikte olması bu bitkinin yetişmesini engellemektedir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
servilerin dar çaplı ve yüksek boylu olmaları şiddetli rüzgarlardan devrilmelerine neden olmaktadır. nitekim 1928'de karaca ahmet mezarlığında pekçok servi devrilmiştir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
ilkel toplumlardan günümüze 2000'li yıllara adım atacak olan kentlerimiz için mezarlık kelimesinin kapsamı,defin yeri olma özelliğinin yanısıra kentsel alanlarda rekreasyonel ihtiyaçlara da hizmet verebilecek işlevlerle ele alınmalıdır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
mezarlık alanı seçilirken uzaktan algılama yöntemlerinden yararlanılabilir. gürültülü yerlerden (havaalanı, sanayi, stadyum, karayolu vb.) uzak olmasına ve tarıma elverişli topraklar üzerinde kurulmamasına dikkat edilmelidir.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
ana girişdeki yolun genişliği 12-18 m olmalı ve diğer girişler kontrol altında bulundurulmalıdır. mezarlık içindeki, yaya yollan ise 2-4 m olmalıdır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
mezarlık alanının etrafı kaba, çirkin duvarlarla ve yüksek boylu ağaçlarla çevrilerek etrafından izole edilmesi fikri yanlıştır. bunun yerine çevreyle uyuşan, sıcak, insanlara ürperti vermeyen duvar-bitki kombinasyonlan
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
geliştirilmelidir, mezarlıklar, kamu ulaşım araçları ile ulaşım yapılabilen kentin en son konutundan 3-5 km uzağında olmalıdır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
günümüz anlayışı devam ettiği sürece, mezarlıklar ölülerin gömüldüğü taş yığınlarından ibaret mekanlar olarak kalacak ve insanlarda ziyaret isteği azalacaktır.
kamuran güçlü & sevgi yılmaz & hasan yılmaz
kentsel yeşil dokunun önemli öğelerinden olan mezarlıklar maddi katkılarla desteklenmedikçe çağdaş mezarlık görünümünü almaları mümkün olmayacaktır. bu konuda özellikle yerel yönetimlere büyük görev düşmektedir.
reşat açıkgöz
intihar saldırıları ve terörizm ilişkisi
üzerine
eleştirel bir değerlendirme
(filistin örneği)
reşat açıkgöz
ne eylemleri lanetlemek, ne eylemleri gerçekleştirenleri terörist veya cani ilan etmek, ne politik hedefleri haklı göstermeye çalışmak, ne de çaresizlik ve zayıflık gibi gerekçelere başvurmak, kurbanlar açısından tatmin edici ve kabul edilebilir bir durumdur.
6 yıllık okul öncesi öğretmeni
bir erkek çocuğunun böyle davranması, yani kız gibi davranması büyük utanç... ama ona bunun ayıp olduğunu söylememeliyiz, yani ayıp diye uyarmamalıyız; onu doğru tarafa doğru şekilde yönlendirmeliyiz.
ferihan yancı & firdevs alioğlu & aslıhan polat
tecavüze ilişkin
suçlayıcı tutumlar
ve
tecavüz mitlerinin
farklı değişkenler
açısından incelenmesi
cristiano ronaldo dos santos aveiro
tam olarak ne söylenmeli bilmiyorum. dünyanın her yerinde bu tür üzücü olaylar oluyor. onları görmezden gelirken yayınevi saldırısındaki bu olayları tek bir din üzerine yıkıp onları suçlamak bana göre çok yanlış.
cristiano ronaldo dos santos aveiro
bu tür olaylar sadece müslümanlar tarafından yapılmıyor. dünyadaki bütün ölümlere aynı şekilde tepki gösterilmeli, dostluk artırılmalı.
haydar yalçınoğlu
hallac-ı mansur
perde 2
haydar yalçınoğlu
şıblı : her yerde seni suçluyorlar.
hallac : el melame terk es selame. (suçlamak selameti terk etmektedir.) o terk edenlerin işidir. ben terk edemem.
yusuf şevki yavuz
sözlükte “gizli olmak, gizlenmek” anlamına gelen kümûn, terim olarak “bir cismin diğer bir cisimde veya maddeye ait bir özelliğin (arazın) cisimde bilkuvve var olması” diye tanımlanabilir.
yusuf şevki yavuz
karşıtı zuhûr (veya burûz) olup “gizli iken ortaya çıkmak” demektir. zuhûr da terim olarak “bir cisimde bilkuvve var olan bir şeyin açığa çıkıp bilfiil var olması” şeklinde tanımlanabilir.
yusuf şevki yavuz
kümûn ve zuhûr meselesi erken devir kelâm âlimlerinin tabiat felsefesine ilişkin tartışmalarında ortaya çıkmıştır. ilk defa câbir b. hayyân tarafından kullanıldığı sanılmaktadır.
yusuf şevki yavuz
zeydî âlimlerinden kāsım b. ibrâhim kümûn nazariyesini anaxsagoras’ın felsefesine dayandırır. şehristânî ve seyyid şerîf el-cürcânî’nin yanı sıra batılı araştırmacılardan max horten da aynı görüşü paylaşır.
yusuf şevki yavuz
ebû rîde, kümûn nazariyesinin öncelikle helenistik felsefeden alındığını belirtmekle birlikte nazzâm’ın ortaya koyduğu teorinin farklılıklar taşıdığına ve orijinal yönleri bulunduğuna dikkat çeker.
yusuf şevki yavuz
kümûn nazariyesini savunanların başında nazzâm ve câhiz gelir.
ebû ishâk ibrâhîm bin seyyâr bin hâni’ en-nazzâm
tevhidi kanıtlamak ancak kümûnu benimsemekle mümkün olur.
yusuf şevki yavuz
yaratılışın başlangıcında bütün insan soyunun zerreler halinde dem’in sırtından çıkarıldığını bildiren hadis de kümûn nazariyesinin doğruluğuna ilişkin bir başka delil sayılmıştır.
ebû alî el-hüseyn bin abdillâh bin alî bin sînâ
maddenin yapısında ve özelliğinde geçerli olan kümûn değil değişim ve dönüşümdür.
ebû alî el-hüseyn bin abdillâh bin alî bin sînâ
maddeye dışarıdan gelen bir özellik karışmadığı gibi madde içinde saklı bulunan bir cisim veya nitelikten de söz edilemez.
ebû alî el-hüseyn bin abdillâh bin alî bin sînâ
madde ancak değişime uğrayarak farklı bir cisme dönüşür veya değişik bir nitelik kazanır.
yusuf şevki yavuz
kümûn nazariyesi, allah’ın maddî varlıklara her an müdahale ettiğini ve yaratıcılığının sürekli olduğunu kanıtlamak amacıyla islâm düşünürlerinin çoğunluğu tarafından eleştirilip reddedilmiştir.
orhan şener koloğlu
ibn hazm’da
kümûn ve yaratma
orhan şener koloğlu
kelâm ilmindeki yaratma teorilerinden biri kümûn teorisidir. nazzâm’a atfedilen bu teori tüm varlıkların tek bir seferde yaratıldığını öngörmektedir.
orhan şener koloğlu
ancak kelâm düşüncesinde kabul edilen iki tür kümûn teorisi vardır: geniş kapsamlı kümûn teorisi ve dar kapsamlı kümûn teorisi.
orhan şener koloğlu
geniş kapsamlı teori kümûnu tüm varlıklar için geçerli kılarken, dar kapsamlı teori sadece zeytinde yağın, üzümde suyun bulunması gibi sınırlı durumları kümûnun kapsamında kabul eder.
orhan şener koloğlu
ibn hazm kümûn teorisini sadece dar kapsamlı olarak kabul eder ve eşyanın tamamının tek bir seferde yaratıldığını öngören geniş ölçekli teoriyi reddeder. buna bağlı olarak âlemde yaratmanın süreklilik arz ettiğini söyler.
ebû amr dırâr bin amr el-gatafânî el-kûfî
zeytindeki ve susamdaki yağ, üzümdeki usâre gibi şeyler gizli olan şeylerdir.
orhan şener koloğlu
sınırlı kümûn teorisi kapsamında verilen örnekler incelendiğinde bunların iki temel özellik taşıdığını görülür.
1) bunlar insan fiili sonucu açığa çıkarlar;
2) açığa çıkan şeylerin, insanın fiiliyle açığa çıkmadan önce orada oldukları hissedilir.
orhan şener koloğlu
sözgelimi zeytindeki yağın, üzümdeki suyun açığa çıkması için insanın zeytini ya da üzümü sıkması, taştaki ateşi açığa çıkarması için taşa başka bir sert cisimle vurması gerekir.
orhan şener koloğlu
öte yandan insan bu eylemleri yapmadan önce zeytinde yağ, üzümde su olduğunun farkındadır. kezâ taşa vurduğunda, taştaki tedrîcî ısınma nedeniyle onda ateşin varlığını hisseder.
orhan şener koloğlu
dolayısıyla bu örnekler, basit gözlemlere dayalı ve duyusal olarak doğrulanmaları neredeyse zorunlu olan örneklerdir. bu yönüyle bir anlamda kabulleri kaçınılmaz hususlardır.
orhan şener koloğlu
kümûn örneklerini üç grupta toplayabiliriz.
bunlardan ilki yağın zeytinde, usârenin üzümde vb. saklı olması gibi basit ve dar kapsamlı kümûn örneğidir.
orhan şener koloğlu
basit duyusal gözlemlere dayalı olan kümûnun bu türünü hemen hemen tüm kelâmcılar kabul etmektedir. ibn hazm’ın aktarımına göre sadece eşarîler (ibn hazm bunların içinde bâkıllânî’yi ismen zikreder) kümûnun bu türünü de kabul etmez.
orhan şener koloğlu
ikinci tür kümûn ise insanın menide, hurmanın hurma çekirdeğinde saklı olması gibi geniş kümûn örnekleridir.
orhan şener koloğlu
işte ibn hazm’ın şiddetle karşı çıktığı bu tür kümûn, sadece nazzâm’a atfedilmekte olup, muhtemelen onun ekolünden gelen bir kaç kelâmcı (meselâ câhız [ö. 255/869]) dışında hiçbir kelâmcı tarafından kabul edilmemiştir.
orhan şener koloğlu
üçüncü tür kümûn ise, bu iki türün ortasında kalan ateşin odunda, taşta, demirde saklı olması örneğidir.
orhan şener koloğlu
mütekellimlerin kabul edip etmeme hususunda üzerinde en çok ihtilaf ettikleri kümûn örneği budur. nitekim eşarî’nin aktardığına göre başta mutezilîler olmak üzere ilk dönem kelâmcılarının çoğunluğu kümûnun bu türünü kabul etmekteydi.
orhan şener koloğlu
ateşin odunda saklı olmadığını söyleyenlerin temel itiraz noktaları, ateş odunda saklı olsaydı ona dokunulduğunda ateşi hissetmenin yahut odun parçalandığında ateşi görmenin gerektiği noktasında yoğunlaşmaktadır.
orhan şener koloğlu
zeytinde yağın saklı olduğu apaçık görülmektedir; zeytini elimizle sıktığımızda ondaki yağ açığa çıkmaktadır. hâlbuki oduna veya taşa dokunduğumuzda o anda ateşi hissetmemekteyiz.
orhan şener koloğlu
ibn hazm bu kümûn türlerinden sadece ilkini, yani mütekellimlerin pek çoğu tarafından da kabul edilen zeytinde yağın, üzümde usârenin gizli olması gibi duyularla doğrulanan basit kümûnu kabul etmektedir.
orhan şener koloğlu
ona göre taşta, demirde vb.lerinde ateş; hurma çekirdeğinde hurma yoktur. ateş ve hurma maddenin (taş, demir ve çekirdek) belirli şartlar altında dönüşmesiyle ortaya çıkar. işte bu iddia, karşımıza yeni bir kavram ortaya çıkarır: istihâle (dönüşüm).
orhan şener koloğlu
teknik bir kavram olarak istihâle, bir şeyin zâtında yahut sıfatlarından birinde halinin birdenbire değil de yavaş yavaş değişmesini ifade eder.
orhan şener koloğlu
nitekim câhız, nazzâm’ın ağzından “ashâbü’l-a‘râz” olarak isimlendirilen bu kimselerin görüşünü şöyle özetler:
. . . . . ateş (odun parçasında) saklı (kâmin) değildir. ateş odun parçasından daha büyük iken nasıl onda saklı olsun? fakat bir dal parçası .......
orhan şener koloğlu
zeytinde yağın olduğunu apaçık görürüz, hatta zeytini elimizle sıkar yağını çıkarırız. bunlar asla reddedilemeyecek hususlardır. oysa hurma çekirdeğinde hurmanın olması duyularla asla doğrulanamayacak bir durumdur.
ebû muhammed alî bin ahmed bin saîd bin hazm el-endelüsî el-kurtubî
bir cisim iki mekânda bulunamaz.
iki cisim bir mekânda bulunamaz.
orhan şener koloğlu
bu yönüyle ibn hazm kümûn teorisini mümkün kılan önemli önermelerden birini reddetmektedir.
orhan şener koloğlu
kümûn teorisini kabul etmeyen ibn hazm, doğal olarak yaratmanın da tek bir seferde gerçekleşmiş bir eylem olduğunu kabul etmez. ona göre yaratma sürekli devam eden bir eylemdir.
orhan şener koloğlu
ezcümle ibn hazm’ın kümûn teorisini, bu teori lehine geliştirilen bir takım örnekleri kabul etse de, onun kümûnu bir âlem teorisi olarak kabul etmediğini kesinlikle söyleyebiliriz.
orhan şener koloğlu
ibn hazm, diğer pek çok âlem tasavvurunun içerdiği yaratma düşüncesiyle uyum göstermektedir. ancak bu uyum sadece lafzî düzlemde olup, teorik bir benzerliği içermez.
hüseyin sarıoğlu
ibn rüşd'de
tanrı-âlem ilişkisi
ve
sürekli yaratma
hüseyin sarıoğlu
ibn rüşd tefsîru mâba'dettabî‘a'da, bu soruna ilişkin yorum yapan düşünürleri birbirine bütünüyle ters düşen ehlü'l-kümûn ve ehlü'l-ibdâ‘ ve'lihtirâ‘ ile bu ikisi arasında yer alanlar olmak üzere üç grupta değerlendirmektedir.
hüseyin sarıoğlu
kümûn nazariyesine göre “her şey her şeydedir” yahut bütün her şey iç içedir (küllü şey' fî külli şey'); oluş (el-kevn), şeylerin birbirinden çıkmasından, fâilin işlevi de yalnızca şeyleri birbirinden çıkarmak (ihrâc) ve ayırmaktan (temyîz) ibarettir.
hüseyin sarıoğlu
hiçbir şeyin “yok/yokluk”tan meydana gelmediği tezine dayanan kümûn nazariyesindeki bu fâil, ibn rüşd'e göre, fâil olmaktan çok bir muharriktir.
hüseyin sarıoğlu
kümûn nazariyesinin anti-tezi durumundaki ikinci görüş, kelâmcıların ve hristiyan
teologların savunduğu "yoktan yaratma" (ibdâ‘, ihtirâ‘) teorisidir.
hüseyin sarıoğlu
buna göre âlem, daha önce bir imkân hali ve bir ilk prensip bulunmaksızın, allah tarafından yoktan ve sonradan yaratılmıştır.
hüseyin sarıoğlu
ibn rüşd, fârâbî ve ibn sînâ'nın savunduğu sudûr teorisini, işte tez ve anti-tez durumundaki bu iki yorum arasında değerlendirmektedir.
ali / vuslatî
gidip len-terânî'deki lâm u nûn
zuhûr itdi mûsâ'ya olan kümûn
tv100
okan bayülgen ile muhabbet kralı
türk sinemasının en eğlenceli yılları
aydemir akbaş
biz silâh zoruylamı geldik.
halk getirdi halk.
.......
onlar
dergilerle geldiler
mecmualarla geldiler
televizyonlarla geldiler.
biz halkla geldik.
aydemir akbaş
bu ara
huysuz bir adam oldum.
her şeye çatıyorum.
aydemir akbaş
bana dediler ki
donunu indir
10.000 lira para.
aydemir akbaş
halk diyor ki
aydemir nasılsın.
yanımızda oturuyosun
manava geliyosun.
bilmem...
âbi ötekilerle kuramıyorum.
bugün en büyük sıkıntı bu.
bakıyor,
hepsi şey,
kibir kibir
kibir âbidesi hepsi.
ahmet cuma
edebiyat sosyolojisi
ve
karşılaştırmalı edebiyat bilimi
+
sanat ve bilimin
sınır ötesi etkileşimi
kâzım yetiş
edebiyat bilimi
ansiklopedik sözlüğü
nasıl olmalıdır?
ferzane devletabadi
kaşkay türklerinde
soy damgaları
bekmağanbetov şanjarhan - çev : emine atmaca
dilin işaret sistemiyle
dilin damga sistemi
arasındaki
meselelerin ilişkisi hakkında
oğuz köse & alparslan dilsiz & taner arabacı
görme engelli
bireylerde
ağız sağlığı
öznur körükcü & gülser öztunalı kayır & kamile kukulu
kadına yönelik şiddetin
sonlanmasında
erkek işbirliği
öznur körükcü & gülser öztunalı kayır & kamile kukulu
şiddetten korunma programları tarih boyunca kadınlara odaklanmış ve kadınlar üzerinden yürütülmüştür. kadınların hala güçlendirilmeye, eşitliğinin ve güvenliğinin sağlanmasına ihtiyacı vardır.
öznur körükcü & gülser öztunalı kayır & kamile kukulu
ancak, erkeklerle çalışmanın bölgesel ve kültürel alanlarda güçlü bir etkisi olabileceği, öğretmenlerin, sağlık çalışanlarının, polislerin, askerlerin, imamların, rahiplerin, papazların ve yerel liderlerin şiddetle mücadelede
öznur körükcü & gülser öztunalı kayır & kamile kukulu
olumlu rol modeller olabileceği, daha huzurlu bir aile yaşamı ve toplum için insanlar arasında etkileşimi sağlayabileceği düşünülmektedir.
öznur körükcü & gülser öztunalı kayır & kamile kukulu
son yıllarda, cinsiyete dayalı şiddetin son bulmasında erkeklerin rolü ve erkek işbirliği, kadına yönelik şiddetin sonlanması hareketinin önemli bir unsuru haline gelmiştir.
öznur körükcü & gülser öztunalı kayır & kamile kukulu
ancak erkeklerin şiddetle mücadeledeki rol ve görevlerinin önemini vurgulayan, halkı bilinçlendirmeye yönelik çok daha fazla çalışmaya gereksinim vardır.
öznur körükcü & gülser öztunalı kayır & kamile kukulu
kadına yönelik şiddetin temel sorumlusu olan erkeklerin, aynı zamanda kadına yönelik şiddetin sonlanmasında önemli mücadeleciler de olabileceğini gösteren çalışmaların vurgulanması gerekmektedir.
öznur körükcü & gülser öztunalı kayır & kamile kukulu
erkekler dünya genelinde şiddetin başlıca uygulayıcılarıdır. ayrıca erkekliğe ilişkin yaygın yanlış algılar ya da erkekliğin erkekler için ne anlama geldiğinin yanlış tanımlanması, şiddeti desteklemektedir.
öznur körükcü & gülser öztunalı kayır & kamile kukulu
birçok erkek henüz şiddet uygulayıcısı değildir ve erkeklere rol model olabilecek erkekliği doğru algılayan erkekler de toplumda bulunmaktadır.
öznur körükcü & gülser öztunalı kayır & kamile kukulu
erkekleri suçlamak, utandırmak ya da kuralcı bir dil kullanmak yerine erkeklere bütüncül yaklaşan programlarla güç ve incinebilirlik kavramlarını yerleştirmek daha uygundur.
öznur körükcü & gülser öztunalı kayır & kamile kukulu
tüm erkekler şiddet uygulamazlar ve tüm erkekler cinsiyet hiyerarşisinde eşit derecede ayrıcalıklı değildir.
öznur körükcü & gülser öztunalı kayır & kamile kukulu
......., anneleri, arkadaşları, meslektaşları ve yaşamındaki diğer kadınları güvende tutmak için erkeklerle kadına yönelik şiddetin sonlandırılması konusunda işbirliği içerisinde çalışmasının gerekliliği kaçınılmazdır.
ilker erdoğan
erkek dergilerinde
sağlıklı erkek
neden
ideal erkektir?
mayramgül dıykanbayeva
kırgız türklerinde
erkek çocuğun
önemi
ve
edebi eserlere yansıması
tuna toraman
reklamlarda
erkek imgesinin
kullanımı,
biscolata veni örneği
? / anonim
bin yıl da ömrün olsa
dünyanin işi bitmez
hazineler kazansan
kefene cep dikilmez
+
dünya için gam yeme
zira gelip geçici
varlığına güvenme
sen yolcu dünya hancı
+
ahh bu dünya yalan
gafletten uyan
nihat aşar
nasıl geçti habersiz o güzelim yıllarım
bazen gözyaşı oldu, bazen içli bir şarkı
süleyman berk
zeytinburnu’nun
tarihi
mezar taşları
yasin ünal
ticari amaçla sazlıkların kullanılması bu alanları kullanan saz kedilerinin barınma ve besin açısından sıkıntı yaşamasına neden olmaktadır.
etem boz
alanımız içerisinde, saz kedisinin, su ihtiyâcını karşılanabileceği alanlar itibariyle, öyle bi sıkıntı, söz konusu.
bu su sıkıntısını giderecek projeleri düzenleyip hayâta geçirecêz.
ses tv
söke'de saz kedisi kuduz çıktı
hüseyin soner yalçın
kuru fasulyeyi, mercimeği abd'den alıyoruz.
nohudu abd'den alıyoruz.
bezelyeyi abd'den alıyoruz.
buğdayı, mısırı, ayçiçeğini abd'den alıyoruz.
pamuğu abd'den alıyoruz…
uzatmayayım canınız sıkılır!
ahmet râsim küçükusta
bütün kaliteli, bozulmamış, işlenmemiş yiyeceklerin hepsi süper gıdadır.
ahmet râsim küçükusta
tek başına hiçbir gıda süper değildir.
josemaría escrivá de balaguer y albás
mesih isa ile günlük görüşmeniz tam çalıştığınız yerde, hasretinizin ve sevginizin olduğu yerdedir. burası kutsallığı aramamız gereken yerdir, dünyanın en materyal şeylerinin orta yerinde, tanrı‘ya ve tüm insanlığa hizmet etmektir.
josemaría escrivá de balaguer y albás
cennet ve dünya ufukta birleşiyor gibi görünür, ama gerçekte birleştikleri yer kalplerinizdir; günlük yaşamlarınızda kutsallık için çabaladığınız yerde...
ferda çetin
ılımlı islam
sadece bir maske mi?
ferda çetin
ılımlı islam öncesinde hristiyan ve budist tarikatlardan da “ılımlı dindar” abd işbirlikçileri yaratılmıştır.
ferda çetin
bunların en bilinenleri ispanya’da kuruculuğunu josemaria escriva de balagar’ın yaptığı opus dei, güney kore’den moon tarikatı’dır ve kurucusu sun myung moon’dur. bu geleneğin islam adına sürdürücüsü, türkiye’de gülen tarikatı’dır.
ferda çetin
fethullah gülen yaşam ve ilişki tarzı, tarikat örgütlenmesi, eğitim sistemi, ticaret, pazar ve diplomatik ilişkileri açısından papaz josemaria escriva de balagar’ın bire bir kopyasıdır.
ali murat yel
bir katolik tarikatı:
opus dei
nazile kalaycı
klasik tragedyalarda
“yakışıksız ölüm”, “yas” ve “tanıklık”
sorunu
elmira memmedova
kıbrıs yaş destanları
üzerine
genel değerlendirme
özden terbaş
kendilik psikolojisi kuramına
göre
kendilik bozuklukları:
bir olgu sunumu
jale gökçe
kendilik nesnesi olarak
sanat yapıtı
nilgün taşkıntuna & gamze özçürümez
mükemmeli ararken:
bir iç dünya
araştırması
feyza ağlargöz & sevgi ayşe öztürk
sanat ve pazarlamanın
"sıra dışı"
birlikteliği
mustafa çağrıcı
sözlükte “erkek” anlamındaki mer’ kökünden türeyen mürûet (mürüvvet) “tam erkeklik” veya “mükemmel insaniyet” demektir.
mustafa çağrıcı
mer’ kelimesinin “efendi” ve mürûetin “efendilik” (siyâde) mânasına geldiği de belirtilmiş, ibn kuteybe’nin ʿuyûnü’l-aḫbâr’da mürüvvet konusunu “kitâbü’s-süʾdüd” (siyâde) başlığı altında işlemesi buna delil olarak gösterilmiştir.
mustafa çağrıcı
ancak kelimenin câhiliye devri edebiyatında -ahde vefa, cömertlik, bağışlama gibi bir kısmını islâm’ın da benimsediği ahlâkî erdemleri kısmen içermekle birlikte- daha ziyade kişinin bedenî üstünlüklerini ifade etmek üzere kullanıldığı, .......
mustafa çağrıcı
râgıb el-isfahânî, eẕ-ẕerîʿa ilâ mekârimi’ş-şerîʿa adlı eserinde insana has erdemlere insaniyet dendiğini, kişinin insaniyetinin bu erdemlerdeki üstünlüğü oranında olduğunu ifade ettikten sonra insaniyetle mürüvvetin birbirine yakın anlamlar taşıdığını .......
mustafa çağrıcı
müellif mürüvvetin iki farklı etimolojisinin bulunduğunu söyler. kelime ya “yemeğin lezzetli ve faydalı olması, rahatlıkla yutulup hazmedilmesi” anlamındaki mer’ veya “erkek” anlamındaki mürûet kökünden gelmektedir.
mustafa çağrıcı
birinci etimolojiye göre bu erdem, temiz tabiatlı insanlarca kolaylıkla benimsenen iyi huyları ve fiilleri ifade eden bir isim olup bu da insaniyet demektir. ikinci etimolojiye göre mürüvvet erkeklere mahsus meziyetleri ifade etmektedir ve erkeklikle aynı .......
mustafa çağrıcı
mürüvvetle ilgili birçok tanımda onun dinî olmaktan ziyade dünyevî işlerle ilgili, insanın sosyal konumunu güçlendiren bir içeriğe sahip olduğu görülmektedir.
mustafa çağrıcı
kaynaklarda sıkça geçen, “mürüvvet bağına sımsıkı sarılarak dünyanın zahmetlerinden kurtul; takvâ bağına sarılarak âhiret sıkıntılarından kendini koru” şeklindeki söz de bu ayırıma işaret etmektedir.
mustafa çağrıcı
yahyâ b. hâlid el-bermekî “kişinin evinin geniş, hizmetçilerinin çok, cinsel gücünün yerinde ve hayatının rahat olması, çevresine iyilik etmesi, dostlarına bol bol ikramda bulunması” şeklindeki mürüvvet tanımıyla bunun dünyevî nimetleri kapsayan bir kavram .......
mustafa çağrıcı
mürüvvetin dünyevî olan içeriği abdullah b. mukaffa‘ın kelîle ve dimne’si, ibn kuteybe’nin ʿuyûnü’l-aḫbâr’ı, câhiz’in el-beyân ve’t-tebyîn’i gibi edebî eserlerde de görülür.
mustafa çağrıcı
....... mürüvvetsiz insanlar kemik bulunca sevinen köpekler gibi küçük şeylerle avunur, önemsiz şeylere razı olurlar. fazilet ve mürüvvet ehli olanlar ise kendilerine lâyık olan şeyleri elde ederek onlarla yücelmek isterler ve küçük şeylerle yetinmezler.
mustafa çağrıcı
abdullah b. mukaffa‘ın mürüvveti akıl, zekâ, sağlam görüş gibi kavramlarla birlikte kullanması kelimenin özellikle ilk dönemlerde zihnî bir muhteva taşıdığını, dolayısıyla insanı onurlu ve saygın kılan erdemlerin öncelikle zihinsel yetenekler olarak .......
mustafa çağrıcı
mürüvvetin mutlaka insanı onurlu ve saygın kılan tutum ve davranışlarla ilgili olduğu, kendini övmek, sokak ortasında yemek yemek, dostuna verdiği maldan para kazanmak, insanların içinde soyunmak, dostunun aleyhinde konuşulan yerde durmak gibi örnekler .......
mustafa çağrıcı
....... mürüvvet vasfından yoksun bulunmanın akıl noksanlığından, dinî emirlere karşı kayıtsız kalmaktan veya hayâsızlıktan kaynaklandığı kabul edilmiştir.
hidayet duyar
on altıncı yüzyıl
şairlerinden
kabûlî’nin
şiirleri
ibrahîm / ibrâhim / ibrâhîm / ibrahim çelebi / kabûlî
mürüvvet dād-ı hakdur herkes andan müstefīd olmaz
kerem gelmez keremsizden‘akīme kıyma sultānum
lütfi sezen
âşık seyranî'nin
şiir anlayışı
(teorik bir yaklaşım)
lütfi sezen
seyrânî’nin umutlarla başlayan istanbul günleri, haksızlıklarla mücadele ve acılarla doludur:
seyrânî
sendeyken her türlü mürüvvet-kânı
bulmadım derdime çare istanbul
neslihan kılıç
osmanlı
kadın dergilerine
bir örnek: mürüvvet
neslihan kılıç
“cömertlik, mertlik, yiğitlik” gibi anlamlara gelen mürüvvet, mürüvvet gazetesinin “nüshası” olarak 28 şubat – 23 nisan 1888 tarihleri arasında haftalık periyotta yayınlanmıştır.
atakan mücahit yavuz
çok yorgunum türkiye
üstelik canım da sıkılıyor
biraz senden
biraz da zamanın sefil ruhundan
+
canım çok sıkılıyor türkiye
kimsenin askeri değiliz diye
ne benim şiirim bir yere varıyor
ne senin hayallerin
faruk erem
savunma ve ceza yargllamasının
temeldeki kusurları
neslican tay
ben bir bacaktan ibaret değilim, çok daha fazlasıyım.
çağla gür & nurcan koçak
5 yaş (48 60 ay) çocukların
duygu tanımlamaları
ve
nedenleri üzerine
bir araştırma
mustafa çağrıcı
hem masdar hem de isim olarak kullanılan hased kelimesi, başkasının sahip olduğu maddî veya mânevî imkânların kendisine intikal etmesi veya kıskanılan kişinin bu imkânlardan mahrum kalması yönündeki istek ve niyeti ifade eder.
mustafa çağrıcı
edirne müftüsü fevzi efendi, haset yüzünden sıkıntıya uğrayanları teselli etmek ve hasedin zararlarını anlatmak üzere tesliyetü’l-mahsûdîn adıyla bir kitap yazmıştır.
hüsameddin erdem
sözlükte “incelemek, araştırmak, yoklamak” gibi mânalara gelen gabṭ kökünden türetilen gıbta kelimesi “nimete kavuşma arzusu, sevinç” demektir.
hüsameddin erdem
terim olarak ise “bir kimsenin, maddî veya manevî imkân ve meziyetlere sahip olan başka birine imrenmesi, onun elindeki nimetlerin yok olmasını isteme gibi kötü bir düşünceye kapılmadan kendisinin de aynı şeylere kavuşmayı arzulaması” anlamında kullanılır.
hayati hökelekli
dinî metinlerde kıskançlık anlamında kullanılan arapça gayret kelimesi “kişinin kendi mahremini koruması yönünde gösterdiği aşırı duyarlılık, izzet-i nefsine, şeref ve namusuna zarar verecek durumlardan sakınıp korunmasını sağlayan duygusal tepki”,
hayati hökelekli
daha özel olarak da “erkek veya kadının başkasının cinsel ilgisine karşı kendi eşini koruma ve savunma duygusu” mânasına gelir.
hayati hökelekli
kıskançlık çoğunlukla aşk ve sevgi söz konusu olduğunda ortaya çıkan bir duygudur. dar anlamda kıskançlık kişinin, sevdiği şahıs bir başkasını tercih ettiği zaman gösterdiği telâş ve endişedir.
süleyman kösmene
haset ve gıbta
süleyman kösmene
hasette kıskançlık, çekememezlik ve başkasının iyi hâlini istememek gibi bir kötü huy var. gıbta ise hasede nisbeten oldukça masum.
süleyman kösmene
gıptada başkasını iyi halinden dolayı içten tebrik etme, onu mümkünse örnek alma, onun gibi olmaya azmetme gibi iyi huylar söz konusudur.
merve yerli
haset duygusunun
teorik düzeyde incelenmesi
ve
psikoterapi sürecinde ortaya çıkışı
merve yerli
partridge’e göre, etimolojik açıdan türkçe’ye haset olarak çevrilen ingilizce’de “envy” kelimesi görmeye izin verilebilir anlamına gelen “videre” kelimesinden bakmak ve haset etmek anlamına gelen “invidere” kelimesinden türemiştir. haset bakma ile ilgilidir.
merve yerli
mahzur’a göre haset arapça dilinden türkçe’ye geçmiş ve “hasede” kelimesinden türemiştir.
merve yerli
bu kelime kıskançlık ve çekememezlik anlamına gelmektedir. haset duygusundan farklı olarak kıskançlık en az üç kişi arasında kurulan ilişkide kişinin ötekiyle kurduğu ilişkiyi kaybetme korkusu şeklinde tanımlanır.
merve yerli
haset ötekinin sahip olduğu nesneye sahip olma arzusudur.
kıskançlık ise sahip olunan nesneyi kaybetmeme ile ilişkilidir.
merve yerli
haset ve kıskançlık birbiri ile karıştırılan iki kavramdır ve eş anlamlı olarak kullanılmaktadır. haset, kıskançlık olmadan ortaya çıkabilirken; kıskançlık haset ile ilişkili olarak ortaya çıkmaktadır.
merve yerli
hayranlık duygusu da haset ile yakından ilişkilidir ve hasedin bir görüngüsüdür. bu duygu ötekinin başarısını hoşnut bir şekilde kabul etme duygusudur ve kişinin kendini geliştirme noktasına götürür.
merve yerli
haset ve hayranlık ötekinin sahip olduğu birşeye bakma ve ona sahip olmaya çalışma noktasında benzerlik göstermektedir.
merve yerli
haset, arzu edilen şeye arzu eden kişi yerine başka bir kişi sahip olduğunda ve bu nesne o kişiye haz verdiğinde ortaya çıkan bir duygudur. haset içeren durumlarda özne, bir kişi ile etkileşim halindedir.
merve yerli
haset yıkıcılığın oral sadistik ve anal sadistik halidir. bu, ilksel nesneleri bozar ve bunlara yönelik sadistik hamleleri kuvvetlendirir.
merve yerli
haset duygusunun aşırı düzeyde olması paranoid ve şizoid özelliklerin güçlü olduğunu gösterir. ....... paranoid ve şizoid mekanizmalar psikotik durumun hazırlayıcısıdır.
merve yerli
....... haset güçlü is nefret ve kaygı hisleri vajinaya aktarılır ve genital dönemde sorunlar ortaya çıkar. her iki cinsiyette de güçlü haset duygusu karşı cinsiyetin sahip olduklarını edinme ve aynı cinsiyetten olan kişilerin sahip olduklarını edinme ve .......
merve yerli
psikoterapide aktarım ilişkisinde haset ortaya çıkabilir. danışan terapistin sahip olduğu becerilere hasetlenir.
bereket çelebi
kıskanıyorum, öyleyse varım
bereket çelebi
günlük hayatta çok kez kıskançlık ve haset kavramlarını birbirlerinin eşanlamlısı olarak kullanırız. "kıskançlıktan kudurdu." ya da "hasedinden çatladı." cümlelerinin özdeş olduğunu düşünmeye eğilimliyizdir. peki gerçekten öyle midir?
bereket çelebi
kıskançlık ve haset arasında belli bir fark vardır. haset, büyük çoğunlukla karanlık duyguları kapsar iken, kıskançlık bir bakımıyla yaşama beceriksizliği bir bakımıyla da yaşam enerjisidir.
orhan kaplan & özgür kıyçak
şeyhî divanı’nda
şiir anlayışı
orhan kaplan & özgür kıyçak
tarlan (2004:59-61), şeyhî’nin şiirlerinden hareketle hayatı, şahsiyeti ve muhiti hakkında bazı çıkarımlarda bulunmuştur. buna göre şeyhî, refah yüzü görmemiş; rint ve âşık bir şairdir.
orhan kaplan & özgür kıyçak
söz söylemede kudretinden, şöhretinden emindir. karşılaştığı adaletsizlikler yüzünden kötü bir zamanda yaşadığını düşünmektedir.
orhan kaplan & özgür kıyçak
kadıların rüşvet alması, mescit vakıflarına ehemmiyet verilmemesi, yetim malının helâl sayılması gibi dönemindeki bazı uygulamalardan şair büyük rahatsızlık duymaktadır.
orhan kaplan & özgür kıyçak
timurtaş (1997:421) muhitinden ve devrinden şikâyet eden şeyhî’nin bu şikâyetlerinin üç nokta etrafında toplandığını belirtmektedir.
orhan kaplan & özgür kıyçak
birincisi, sanatının anlaşılmaması, ikincisi hasetçiler ve rakipleri, üçüncüsü kendisini takdir etmedikleri için refah içinde yaşayamaması.
hasan akay
dilin dili
ve
şiirin dili
bâkî
vallâhi gazel söylemeden çokdan usandık
maksûd hemen hâside bir pâre ezâdır
hasan akay
şiir denilen şey, ustasının elinde her türlü hüneri gösterebilen bir şeydir. aslolan ustalıktır. bilmeyen için mazeret çoktur. bâkî, söylediği gazeller yüzünden kendisine haset etmekten başka bir şey yapamayan cahil rakipleri (bunlara müteşâir, şâir
hasan akay
taslakları da diyebiliriz) ile alay etmekte, aslında gazel söylemekten artık usandığını, fakat sırf bu hasetçilere bir parça daha eziyet olsun diye gazel söylediğini söylemektedir, ama akıllanan kim?
nâzım hikmet
ahmet hâşim’e, bodler’e, ne bileyim yahya kemal’e filân da haset etmem kâbil midir? çünkü onların estetiği düşman ve ayrı cins ve neviden bir estetiktir.
mehmet şevki eygi
ülkemizi parçalamak, devletimizi yıkmak isteyenlerin bir kısmı sünnetsiz haçlı kriptolardır.
mehmet şevki eygi
feminist islâmcı olabilir ama feminist müslüman olamaz. çünkü feminizm, islâm dinine uymayan hayli vahim bozukluklar sergileyen bir ideolojidir. islâmcılık bir ideoloji, feminizm bir ideoloji... tencere yuvarlanmış kapağını bulmuş...
mehmet şevki eygi
kişinin ne mal olduğu, kıymeti, rütbesi, derecesi aklından belli olur.
mehmet şevki eygi
bugünkü lâdinî eğitim seni akıllı yapmaz, aksine aklını köreltir.
mehmet şevki eygi
parası, serveti, zenginliği aklından kat kat fazla. yandı o adam.
mehmet şevki eygi
islam feministleri akıllı müslüman değil, akılsız müslüman’dır.
mehmet şevki eygi
türkiye çeşitlilikler, alt-kimlikler ülkesidir. türkler, kürtler, arnavutlar, gürcüler, çerkesler, abazalar, pomaklar ve sayısı 78'e varan diğer etnik kimlikler... sünniler aleviler... biz hepimiz türkiyeliyiz.
mehmet şevki eygi
vefatımda kedim sağ olursa, dostlarımdan biri ona sahip çıksın, evine götürsün, ölünceye kadar baksın. öldüğünde cesedini beyaz bir beze sarıp temiz bir yere gömsün.
mehmet şevki eygi
mütevazı bir hayvandır. az yer, çok sevgi ister. gördüğü sevginin on katını verir. bakan sevap kazanır. bu iyiliği yapacak olana şimdiden dua ediyorum, teşekkür ediyorum.
adem aydemir
türkçede
artzamanlı sözvarlığı
boyutuyla:
‘yazuk / yazık’
kelimesi
ve
soydaşları üzerine
fatma sezen yıldırım / sezen aksu
yazık şu geçen zamana, yazık
yalan mıydı, biz mi aldandık?
yazık gençliğimize, yazık
nasıl böyle erken yıprandık?
behçet kemal çağlar
iyi bir kız alsak, kıza yazık
kötü bir kız alsak bize yazık
+
güzeli alsan kıza yazık
çirkini alsan bana yazık
aliye ummanel
amerikan tiyatrosunda
eşcinsellik
ve
bir örnek olarak
lanford wilson’ın
“bayan bright’ın deliliği”
oyununun
incelenmesi
aliye ummanel
psikoloji alanında eşcinselliğin kaynağıyla ilgili çeşitli görüşler ileri sürülmüştür. eşcinselliği cinsel sapıklık olarak nitelendiren nativistic kuramcılarına göre, cinsel sapıklık doğuştandır.
aliye ummanel
nativistic kuramcıları çoğu eşcinselin, heteroseksüelliğin teşvik edildiği kültürlerde yetiştiğini; ergenlik dönemine ve eşcinsel bağlar kurana dek eğilimlerinden habersiz yaşadıklarını belirtmektedir.
aliye ummanel
bu nedenle nativisticler eşcinsel eğilimin öğrenmeyle değil, doğuştan olduğuna inanmaktadır.
aliye ummanel
öte yandan, eşcinselliğin çevresel baskıların ve diğer koşulların bir sonucu olduğuna dair daha ikna edici kanıtlar bulunduğunu savunanlar da bulunmaktadır.
aliye ummanel
ayrıca, eşcinsellerin aile yaşantısında pathogenic kalıplar tespit edilmiştir. annenin mutsuz evlilik yaşamı sonucu oğluna yönelmesi ve onunla yakın, hatta romantik aşk ve baştan çıkarıcılık içeren, ancak fiziksel teması engelleyen, samimi bir ilişki kurmasının,
aliye ummanel
oğulda kendi ensest arzularından ötürü bir suçluluk duygusu geliştirip tüm kadınlardan, annesinin bir sembolü haline geldikleri için uzak durmasını sağladığı savunulmaktadır. bu tür ailelerde eşinin seçiminden dolayı baba oğluna küskündür ve erkeksi bir yönde
aliye ummanel
gelişimini olumsuz yönde etkilemektedir. böyle durumlarda, babanın favorisi kızı olduğu için ve oğlun, babasıyla kız kardeşinin ilişkisini kıskandığı, öte yandan annesine duyduğu ensest arzularından korktuğu ve bunun sonunda masculine rolü reddettiği, bir kız evlat
aliye ummanel
rolünü benimsemeye yöneldiği düşünülmektedir.
aliye ummanel
18. yüzyılın sonlarına kadar eşcinselliği günah ve ahlak dışı sayan tıp çevresi daha sonra eşcinselliği zihinsel ve duygusal hastalığın bir neden ve sonucu olarak yansıtmıştır. bu yöndeki görüşler 20. yüzyılın ortalarına kadar kabul görmüştür.
aliye ummanel
the american psychological association tüm akıl sağlığı uzmanlarını uzun zamandır eşcinsellik üzerine vurulmuş olan zihinsel hastalık damgasını kaldırmak konusunda öncülük etmeye çağırmıştır.
aliye ummanel
eşcinsellik üzerinde biyolojik etkiler hakkındaki teoriler 19. yüzyılda yaygındı. bu teorilerden biri de erkek beyninin kadın gibi bir tutumla geliştiği yönündeydi. günümüzde bu düşünceler büyük ölçüde değişmiştir.
aliye ummanel
tarihsel gelişim açısından üç bölüme ayrılan eşcinsel özgürlük hareketi için, ıı. dünya savaşı önemli bir dönemeç olarak düşünülmektedir.
aliye ummanel
john d’emilio, amerika’nın eşcinsel tarihi için önemli bir yeri olan san fransisco’daki eşcinsel politikalarını incelediği makalesinde, savaşın, modern eşcinsel tarihinin başlangıcı olduğunu savunmaktadır.
aliye ummanel
stonewall ayaklanması’nın yaşandığı 1960’ların sonu, hem amerika hem de tüm dünyayı etkisi altına alan özgürlük hareketlerine sahne olmaktaydı. sözgelimi, bu dönemde siyahlar ve kadınlar da hakları için mücadele etmekteydi.
aliye ummanel
eşcinseller açısından yaşanan gelişmeler tüm bu toplumsal değişim ve radikal, politik olayların bir parçasıydı.
aliye ummanel
new york gay liberation front (glf) tarafından yapılan açıklama bunu doğrular niteliktedir:
gay liberation front / gey kurtuluş cephesi
… eşcinsel baskı tüm baskıların bir parçasıdır. siyahlara, kadınlara ve diğer azınlıklara baskı yapan sistemin aynısı tarafından temel insanlığımızdan mahrum bırakılmaktayız.
gay liberation front / gey kurtuluş cephesi
bizim özgürlüğümüzün, tüm halkların özgürlüğüyle bağlantılı olduğuna ve bu nedenle zamanı yakalamamız, haklarımızı şimdi ısrarla istememiz gerektiğine inanıyoruz.
aliye ummanel
tiyatroda tabuların yıkılmasının aşamalarla gerçekleştiği, eşcinsellik ve ensest gibi konulara kadar, cinsel çifte standardın yok edilmesi, gençliğin cinsel problemleri gibi konuların sahneye taşınması gerektiği vurgulanmaktadır.
aliye ummanel
toplumun cinsellik konularındaki tabuları yıkıldıkça, bu özgürleşme sahneye de yansımıştır.
aliye ummanel
cinsel açıdan anormal sayılanların toplum dışı bırakılmaması için önce eşcinsellik ve ensest gibi yasak konulardaki cehaletin giderileceği bir zamanın geçmesi gerekmiştir. eşcinsellik tiyatro sahnesindeki yerini alana dek bu zamanın geçmesini beklemiştir.
aliye ummanel
william m. hoffman, tiyatroda, eşcinsellik konusundaki suskunluğun bozulmasına dek geçen dönem içerisinde eşcinsel oyun yazarları, izleyici, yönetmen ve oyuncuların bu suskunluğa ortak olma nedenlerini irdelemektedir.
aliye ummanel
hoffman’a göre, tiyatro tüm sanat dalları içinde toplumun beklentilerinin en yakın aynasıdır. bu nedenle, heteroseksüel umut ve önyargıları yansıtmak zorunda kalmıştır.
aliye ummanel
“bayan bright’ın deliliği” oyunu, lanford wilson’ın 1964 yılında kaleme aldığı, sahnelendiği dönem içerisinde büyük ses getiren oyunudur. wilson’ın ilk oyunlarından biridir ve off-off-broadway’de iki yüzü aşkın kez oynanmıştır.
aliye ummanel
“bayan bright’ın deliliği”yazıldığı yıllardaki diğer gey oyunları gibi eşcinselliği merkeze almak yerine, ağırlıklı olarak yalnızlık,güzelliğin kaybı,toplumdan dışlanmışlık gibi temalar etrafında örülmüştür.“bayan bright’ın deliliği”oyununu özel kılan da bu yönüdür.
aliye ummanel
lanford wilson’ın bu oyunda eşcinselliği öne çıkarıp savunmak, yargılamak, ya da dışlamak gibi bir tavrı sözkonusu değildir.
aliye ummanel
aynı zamanda, bir gey oyunu olarak nitelendirilen bu oyunda wilson, eşcinselliği yalnızlık, kimsesizlk, sevgisizlik gibi temaların ardında bir unsur olarak yerleştirmiştir. eşcinsellik bayan bright’ın temel sorunu değildir. yaşamının bir parçasıdır.
aliye ummanel
böylece oyun, yalnızlık, delilik gibi kavramlarla sadece geylerin değil herkesin bir oyunu haline gelmektedir.
aliye ummanel
sevgililerin eşcinsel olması rastlantısaldır çünkü oyun hiçbir şekilde, bir yaşam tarzını savunmakta ya da ona saldırmakta değildir. eşcinseller ve eşcinsel aşk burada sadece tüm insanlar ve tüm sevgiler için bir metafordur.
aliye ummanel
erkeğin leslie ve deliliği hakkında söylediği bunu destekler niteliktedir: “bazı eşcinseller akıllı bir yaşam sürerken, bazıları sürmezler. herkes gibi, sanırım.
aliye ummanel
leslie karakteriyle yansıttığı yalnızlık ve yaşlanma herkesin (bir eşcinselin de dahil olmak üzere) sorunudur. lanford wilson bunu hissettirerek, yani, leslie’yi bizden biri olarak kabul ettirerek ona karşı izleyicide sempati uyandırır.
aliye ummanel
eşcinselliği yaşamın doğal bir parçası olarak kabul etmek gibi bir özellik gerçek yaşam de için son derece olumlu sayılabilmektedir. ancak böyle bir özellik, bir oyunu, bir fikri savunmak anlamında eksik bırakmaktadır.
aliye ummanel
leslie karakterindeki diğer özellikler, stereotipleştirmenin önüne geçebilmiştir. nur gökalp’in dediği gibi, “leslie bright, çoğu yönden bir gey stereotipine uymaktadır: kadınsı, rastgele cinsel ilişkide bulunan, kendini beğenmiş, yapmacık, deli, kederli ve yalnız.
aliye ummanel
“bayan bright’ın deliliği” oyunundaki bir diğer eşcinsellik stereotipi örneğiyse, boys in the band oyununda da rastlanan, eşcinselliğin kaynağını anne etkisinde arama durumudur.
aliye ummanel
leslie, duvarında ismi yazan sevgililerinden samuel için, “…zavallı samuel, gerçekten de senin elinde değildi, değil mi? ibneydin ama elinde değildi. baskın anne muhtemelen…”
aliye ummanel
the boys in the band oyununda, donald, annesinin, eşcinselliği üzerindeki etkisini anlatmaktadır: “farkettim ki, kaybettiğim zamanlar, hep evelyn’in en çok beni sevdiği zamanlardı, çünkü bu durum mükemmellik arayan babamı kızdırıyordu.
aliye ummanel
eşcinsellik, birçok disiplin tarafından değişen şekillerde tanımlanmış, zaman içerisinde farklılık gözeten kavramlarla anılmıştır. tarihin akışı süresince, farklı anlamlar yüklenmesiyle birlikte farklı isimler de almıştır.
aliye ummanel
en geniş tanımıyla eşcinsellik, aynı cinsten olanların birbirlerine duyduğu cinsel çekim ve duygusal bağlardır. bu anlamı ifade etmekle birlikte, farklı özellikleri de yüklenen kavram, antik yunan’da pederasty (oğlancılık), ortaçağda sodomy, 19. yüzyılın ikinci
aliye ummanel
yarısından itibaren homoseksüellik isimleriyle anılmıştır ve son olarak 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren eşcinsele verilen adın yerini gay sözcüğü almıştır.
aliye ummanel
ortaçağla birlikte sodomy adıyla anılan eşcinsellik günah ve yasakla ilintiliyken, gey sözcüğüyse eşcinsel özgürlük hareketlerinin yükselişiyle birlikte, politik bir anlam yüklenerek ortaya çıkmıştır.
aliye ummanel
amerikan tiyatrosunda eşcinsellik, 20. yüzyılın başından itibaren, toplumun eşcinselliğe karşı tutumuyla birlikte büyük bir yol katetmiş, değişikliklerle beslenen bir gelişim göstermiştir.
aliye ummanel
antik yunan tiyarosunda eşcinsellik yönünden yaşanan böylesi bir özgürlüğe, christopher marlowe ve william shakespeare’in oyunlarında da rastlanmaktadır. ancak bu yazarlara gelinceye dek, eşcinsellik, hıristiyan geleneği tarafından bastırılmıştır.
aliye ummanel
oscar wilde eşcinsel hareketin gelişimi açısından tarihi önem taşımaktadır; çünkü onun davasıyla birlikte eşcinsellik konusu avrupa’da ilk kez bu denli kamuya açık hale gelmiştir.
aliye ummanel
“bayan bright’ın deliliği” oyunu özgürce ele alır gibi görünse de, eşcinselliğin bastırıldığı oyunların yaptığı gibi, eşcinseli acınacak durumda, kurban statüsünde yansıtmaktan kaçınamamış, geleneği sürdürmüştür.
martha gellhorn
insanlar, gerçeklerdense yalanları yutmaya daha yatkın; tadı daha tanıdık ve iştah açıcı - alışkanlık işte.
caitlin thomas
sicilyalılar ve gal halkı dâhil tüm usta yalancılar arasında, tilki gibi kurnaz avukatlar hiç kuşkusuz yalanın en fevkalade yandaşlarıdır.
gwen raverat
okulda öğrendiğim en büyük şey nasıl yalan söyleneceğiydi.
florynce r. kennedy
erkekler hamile kalabilseydi, kürtaj kutsal bir tören olurdu.
emma goldman
oy vermek bir şeyleri değiştirseydi yasaklanırdı.
diane ackerman
hayatımın sonuna gelip de sadece “boyunca” yaşadığımı fark etmek istemem; “enine” de yaşamış olmak isterim.
heanne philips
dünya koca bir kafes.
rita mae brown
beni yoldan çıkarmayın; bırakın kendi yolumu kendim bulayım.
ellen degeneres
evrenin yarattığı en iyi şey insan olamaz.
ellen glasgow
yatak ve mezar arasındaki tek fark boyutlarıdır.
ella wheeler wilcox
bütün geçmişi toplasan bir bugün etmez.
rhoda broughton
ilahi adalet dediğin yalnızca kitaplarda oluyor, hayatta gündelik işlere karışmıyor.
brigid brophy
insanlar ne zaman “duygusal olmamalıyız” dese, anlayın ki zalimce bir şey yapmak üzereler. bir de üstüne “gerçekçi olalım” derlerse, bilin ki yaptıkları şeyden para kazanacaklardır.
madonna
insanların negatif olması an meselesi, ki zaten insanların çoğu böyle.
harriette wilson
bu bencillik ve onursuzluk dünyasında şüpheyle duracağıma ara sıra bir ahmak olmayı tercih ediyorum; aksi takdirde hayat omuzlarıma yük olurdu.
ella wheeler wilcox
dünyada iki türlü insan var derken, tutunacak dalı olanları ve tutunulan dal olanları kastediyorum.
zadie smith
bazı şeylere patolojik yaklaşımı olan insanları seviyorum.
caitlin thomas
kimi insanlar, sırtı pek oscar wilde gibi, toplumun içinde olup dışarı bakmayı tercih ederler. bense, sıyrık van gogh gibi, toplumun dışında olup içeri bakmayı tercih edenlerdenim.
caitlin thomas
mizah anlayışının insanları zor durumlardan kurtardığını çok duyarız; ama zor duruma soktuğu durumları pek duymayız.
diane modahl
geçmiş insanın makyajıdır; üstünüzde, başınızda, giydiğiniz her şeyde.
giulia gonzaga
dünyada ebediyen kalmak zorunda olsaydık ne yapardık? bu sefil dünyada memnuniyet içinde evde üç gün bile geçiremiyoruz.
emily carr
dünyaya yalnız gelir, dünyadan yalnız göçeriz. ama bence yaşarken dünyaya gelişimizden de dünyadan göçüşümüzden de çok yalnızız.
isabel arundell burton
vahşi, serseri ve göçebe bir hayat istiyorum, her zaman cüretkâr ve heyecan verici şeyler yapmak istiyorum; beni baskı altında tutmaya devam edersen kesinlikle pişman olursun.
dillie keane
kahkaha kezzaptan daha ölümcüldür.
caitlin thomas
manevi zenginleşme için dibe vurma gerekliliği gibi hayalperest hikâyelere gerçekten inanıyorum. bu derece salak olduğuma inanmak istemeyebilirsiniz ama salaklıkta sınır tanımam.
janet baker
zamanı yavaşlatan, can sıkıntısıdır.
coco chanel
aşk uçar, can sıkıntısı kalır.
muriel spark
insan sırf can sıkıntısından psikiyatriste gitmeli.
julie burchill
psikiyatri modası bize genelde beladan başka bir şey getirmedi.
germaine greer
psikanalizin babası freud’dur. anasıysa hiç olmadı.
katharine hepburn
bütün kurallara uyarsanız bütün eğlenceyi de kaçırırsınız.
elizabeth kenny
bütün hayatın boyunca koyun olmaktansa bir günlüğüne aslan olmak yeğdir.
mary wollstonecraft
anne babaya kölece bağlılık bütün zihinsel yetileri sakatlar.
esther freud
içimde başka bir yazar bulmak için gerçekten de bir acı eşiğinden geçmem gerekti.
barbara tuchman
en iyi kitap, yazar ve okur arasındaki işbirliğinden doğar.
george sand
biz bütün dünya için yazarız, erginleşmek isteyen herkes için; anlaşılmadığımızda, kendimizi yazmaya teslim edip yeniden başlarız. anlaşıldığımızda sevinir ve yazmaya devam ederiz.
joan didion
yazar okuru her zaman bir hayali dinlemesi için kandırır.
grace metalious
ben berbat bir yazarım; bir sürü insanın berbat zevklerinin olması ne harika.
rebecca west
tanrı bir kitabı yasaklanmaktan korusun. bir kitabı yasaklamak bir çocuk öldürmek kadar savunulamaz bir şey.
amanda craig
her iki cinsin en iyi yazarları bile diğer cinsi yanlış anlamıştır.
stevie smith
şiir gökyüzündeki güçlü bir patlama gibidir. mantar şeklinde bir terör estirir ve sonra yere düşüp her yere yayılır.
m.f.k. fisher
bütün insanlar gibi ben de ilginç bir vakayım. neredeyse ölüyordum ama ölmedim. kalbim hasta değil ama iyiye de gitmiyor. basbayağı yıpranıyorum, eski gramofonlar gibi.
marge piercy
zihniniz, eski dosyalara nasıl ulaşacağını her zaman hatırlayamayan aksi bir eski bilgisayardır.
renee long
pek çok insan ölmeden evvel yaşamdan vazgeçiyor.
pearl s. back
yaşınızı, yeni bir fikirle temas edince hissettiğiniz acının büyüklüğüyle ölçebilirsiniz.
susan sarandon
acı zinde kalmak için iyidir.
isadora duncan
modern tıp bu kadar ilerlemişken henüz acısız doğumun olmaması düpedüz saçmalık.
elizabeth bowen
sanat, acıtmayı bıraktıktan sonra önem taşımaya devam edebilecek tek şeydir.
yves lacoste
coğrafya savaşmak içindir
+
coğrafya her şeyden önce savaş yapmaya yarar
bernhardus varenius
coğrafya çifttir.
vikipedi
bernhardus varenius (1622 – 1650) alman coğrafyacı.
+
varenius genel bir kabul olarak modern coğrafyanın temellerini atan bilim adamı olarak değerlendirilmektedir.
+
sağlıksız çalışma ortamından kaynaklandığı düşünülen sebeplere bağlı olarak ölmüştür.
özge özbek akıman
coğrafya, kültür ve şiir:
coğrafyacı
carl o. sauer
ve
şair
charles olson
üzerine
bir sunu ve çeviriler
özge özbek akıman
olson, bilginin insanı kaynağa, kökene, öze getirmesi gerektiğini savunur. bilgi bunu yapmazsa eğer “devletin fahişesi” olacaktır.
charles olson
dönerim coğrafyasına
kara sola düşer
burda babam eski golf sopasıyla oynar
bizler de beysbol
sineklerin görünmez olduğu yaz alacakaranlığına dek
sonra her birimizin dağıldığı evlerimizin
verandalarında vızır vızır
kadınlar
solda kara, şehre uzanır,
sevil top yilmaz
alman coğrafyacı
carl ritter’ in
coğrafya bilimine katkıları
carl ritter
dünyanın çeşitli yerleri yeryüzünün bir kısmı olarak tek başına ele alınamaz, yeryüzündeki çeşitli yerler birbirleriyle ve dünya ile ilişkili olaylar neticesinde belirli özelliklerine göre incelenmelidir ve
carl ritter
coğrafi görünümden ziyade bu görünümün insanla olan ilişkisine dikkat çekilmelidir.
jacques élisée reclus
coğrafya mekân içinde tarihten başka bir şey değildir, aynı şekilde tarih de zaman içinde coğrafyadan başka bir şey değildir.
simon springer - çev : mehmet ali toprak
anarşizm ve coğrafya:
anarşist coğrafyanın
kısa bir şeceresi
alperen kayserili
carl ortwin sauer
ve
kültürel coğrafya
alperen kayserili
çevresel determinizm fikrine karşı çıkan en önemli bilim adamlarından birisi de carl ortwin sauer’dir.
alperen kayserili
....... “peyzajın morfolojisi” adlı eseridir. sauer’in çevreci deterministlerin dogmatik düşüncelerini reddettiği bu eseri amerikan coğrafyasında bir dönüm noktasıdır.
carl ortwin sauer
coğrafyanın görevi, bütün anlamını ve renklerini yakalamak için değişik kara parçalarında peyzaj olgularını eleştirel bir sistem içerisinde ele almaktır.
carl ortwin sauer
kültürel peyzaj doğanın insan eliyle şekil değiştiren bir ürünüdür.
carl ortwin sauer
kültür, işi yapan asıl etmen; doğal peyzaj bir araç ve kültürel peyzajda bir sonuçtur.
hamza akengin
siyasi coğrafya
insan ve mekan yönetimi
hamza akengin
carl sauer ise siyasi coğrafyayı; “coğrafyanın düzensiz çocuğu” olarak tanımlamaktadır. siyasi coğrafya, beşerî coğrafyanın bir alanı olup, hem coğrafya hem de siyasetle ilgilidir.
yılmaz arı
amerikan
kültürel coğrafyasında
peyzaj
kavramı
yılmaz arı
peyzaj, bir kavram olarak ilk kez 1920’lerde alman coğrafyacılardan esinlenen karl o. sauer tarafından kullanılmış ve daha sonra berkeley okulu olarak ün yapmış olan sauer tipi kültürel coğrafyanın ana eksenini oluşturmuştur.
frederick law olmsted
bu parkların kurulmasındaki ana hedef insanların zihinlerinde belirli etkiler uyandırmak yoluyla kentlerdeki hayatı daha sağlıklı ve mutlu kılmaktır.
frederick law olmsted
bu etki, şiirsel bir karakter taşımakla birlikte, insanları sıradan kent yaşamı koşullarında oluşmuş psikolojik yapılarından nasıl kurtarılabileceğine yönelik gözlemlere dayanılarak yaratılan görünümlerle sağlanır.
frederick law olmsted
sular tepeden aşağıya doğru aktığı sürece alışveriş, sevgi, kan bağı, dostluk kuzeyden güneye akacak...
ahmet tuğrul polat & serpil önder
kentsel peyzaj:
tasarım ve uygulamaya
yönelik bazı öneriler
ahmet tuğrul polat & serpil önder
“peyzaj mimarı” terimi 19 yy. başlarında gilbert laing meason ve john claudius loudon’in yazılarına dayanmaktadır. 1858 yılında frederick law olmsted ve calvert vaux tarafından kullanıldığı zaman mesleki bir unvan olarak ortaya çıkmıştır.
banu çiçek kurdoğlu
yeşil yol kavramı,
fonksiyonları ve önemi
banu çiçek kurdoğlu
frederick law olmsted, 1860’lı yıllarda, daha sonra yeşil yol olarak adlandırılacak olan kavramı öne süren önemli bir peyzaj mimarıdır. olmsted, park yol (parkway) fikrini ilk olarak ortaya atan kişidir.
banu çiçek kurdoğlu
bu kavram, parkları birbirine bağlayan aynı zamanda manzara açısından özgün ve değerli alanlara da bağlantı kuran yolları ifade etmektedir. olmsted’in bilinen en önemli yeşil yolu boston’daki “emerald necklace” dir.
vikipedi
olmsted yale üniversitesi’nde topoğrafya mühendisliği eğitimi almaya başladı fakat geçirdiği bir zehirlenme sonucu görmesi ve eğitimi olumsuz etkilendi.
abdullah akpınar & murat cankurt
türkiye'de
kişi başına düşen
yeşilalan miktarı
ile
ölüm oranı
arasındaki ilişkinin
incelenmesi
abdullah akpınar & murat cankurt
yeşil alanlar insanlığın ilk zamanında beri sadece insanların besin ihtiyacını karşılamakla kalmamış, aynı zamanda insanların farklı seviyede refah ve esenlik ihtiyaçlarını da karşılamıştır.
abdullah akpınar & murat cankurt
yaklaşık yüz sene evvelde ilk peyzaj mimarı kabul edilen frederick law olmsted yeşil alanların insan sağlığı üzerindeki etkisi üzerinde durmuştur.
abdullah akpınar & murat cankurt
bugün günümüzde özellikle gelişmiş ülkelerde politikacılar ve halk sağlığı uzmanları yeniden yeşil alanların insan sağlığı üzerindeki etkisini göz önünde bulundurmaktadır.
abdullah akpınar & murat cankurt
bu çalışmamızda türkiye'de ilk defa kişi başına düşen yeşil alan miktarı ile kalp krizi, doğal ölümler ve intihar olayları arasındaki ilişki incelenmiştir.
abdullah akpınar & murat cankurt
araştırma sonunda kişi başına düşen yeşil alan miktarı arttıkça, kalp krizi, doğal ölümler ve intihar olaylarının gerçekleşme oranı azalmaktadır.
abdullah akpınar & murat cankurt
bu çalışmanın sonucu şunu göstermiştir ki yeşil alanların insan ruh ve beden sağlığı üzerindeki etkisi küçümsenmemelidir.
abdullah akpınar & murat cankurt
günümüzde ülkemizin sağlık harcamaları artık devasa boyutlara ulaşmıştır. yeşil alanların miktarının gün geçtikçe kalabalıklaşan şehirlerde artırılması uzun vadede sağlık harcamaların azaltılmasına katkı sağlayabilir.
abdullah akpınar & murat cankurt
bu sebeple yeşil alanlar 'lüks' ya da 'basit bir yeşil alan' olarak görülmemelidir.
abdullah akpınar & murat cankurt
bu çalışma ileride yapılacak çalışmalar için bir ön çalışma niteliğinde olup, ileride yapılacak araştırmalarda yeşil alanların miktarının coğrafi bilgi sistemleri ile objektif olarak ölçülerek yeşil alanlar ile ölüm ve intihar olayları arasındaki
abdullah akpınar & murat cankurt
ilişki incelenmelidir.
abdullah akpınar & murat cankurt
ayrıca, yukarıda da ifade edildiği gibi yeşil alanların kalitesi bu ilişkinin anlaşılmasında önemli bir faktör olarak ortaya çıkmaktadır.
abdullah akpınar & murat cankurt
ayrıca yeşil alanların dağılımı, birbiri ile bağlantısı ve büyüklükleri de incelenmesi gereken hususlardan biridir.
sima pouya
ortopedik
engelli çocukların
iyileştirilmelerine yönelik
planlama yaklaşımı:
odtü eymir gölü örneği (ankara)
sima pouya
lunduguist’e göre dünya efsanelerinde bahçe; acı ve keder içinde olan insanların dinlenmek, korunmak ve kendilerini iyileştirmek için bir sığınak olarak seçtikleri güvenilir yerler olarak tarif edilmektedir.
sima pouya
doğanın sakinleştirici ve iyileştirici özelliği çok eski çağlarda da biliniyor ve kullanılıyordu. ancak teknolojideki ve modern tıptaki gelişmeler ile birlikte doğanın tıp dünyasındaki önemi de azaldı.
sima pouya
son 20 yıldır ise doğanın ve özel olarak tasarlanmış terapi bahçelerinin insan sağlığındaki iyileştirici rolü yeniden gündeme gelmeye başladı. araştırmalar insanın içinde yaşadığı fiziksel çevrenin sağlığında ve mutluluğunda ne kadar etkili olduğunu gösteriyor.
sima pouya
ister içerisi olsun isterse dışarısı, iyi tasarlanmış bir yaşam alanı, sağladığı işlevsel etkinliğin yanı sıra sağlıkla ilgili birtakım süreçleri de güçlendiriyor ve geliştiriyor.
sima pouya
işte bu anlayış doktorları, mimarları ve peyzaj mimarlarını bir araya getirerek sağlıkta doğal çözümler yaratan terapi bahçeleri tasarlamaya yönlendirdi.
sima pouya
doğal alanların insan refahı ve mutluluğundaki önemli rolü iki tür pasif katılım içermektedir.
sima pouya
bunlardan birisi doğal alanları fark etme ve seyretme imkanı, diğeri de direk olarak görülmese ve kullanılmasa bile bu tür alanların var olduğunun ve istenildiğinde görülebileceğinin bilinmesidir.
sima pouya
günümüzde birçok bilim ınsanı doğal ve düzenlenmiş çevrenin insan sağlığı ve iyileşme üzerine etkileri konusunda çalışmalar yürütmektedirler.
sima pouya
özellikle farklı hasta gruplarını tedavi eden; hastane, yaşlıların kaldığı bakımevi, zihinsel ve fiziksel özürlülerin tedavi gördükleri rehabilitasyon merkezleri, psikiyatri merkezleri vb. kuruluşların bahçelerinin tasarımlarını bu yönde incelemişlerdir.
sima pouya
kent sakinleri için, hayatın günlük stresleri, basınç ve sıkıntıları içinde doğal parkların varlığı ve diğer farklı ölçekte olan açık alanlar;
sima pouya
new york'taki central park ve hong kong’takı victoria park, mahalle cep parkları ve avlu bahçeler takdir edici yerlerdir ve bu alanlar duyguları yatıştırıcı özelliğe sahiptir ve eğlence faaliyetleri için mekân sağlarlar.
sima pouya
sosyal amaçlı çiftlikler, kişisel sığınaklar sosyal amaçlı çiftlik, bitki, hayvan, bahçe, orman ve peyzaj, insanların ruhsal ve fiziksel sağlıklarını olumlu yönde etkileyerek yaşam kalitelerini yükseltmeyi hedefleyen bir olgu olarak biliniyor.
sima pouya
ziraatçılar, veterinerler, doktorlar, psikiyatrlar, ekonomistler, sosyal bilimciler gibi uzmanlar ortaklaşa çalışarak tarımsal alanda faaliyet gösteren çiftliklere sosyal bir boyut kazandırıyor ve
sima pouya
bu çiftlikleri çocuklar, gençler ve yaşlılar için sosyal bir sağlık ve eğitim merkezi olarak kullanıyor.
sima pouya
tarımın sosyal amaçlı kullanımı, fiziksel ve zihinsel engelliler, aşırı alkol ve uyuşturucu kullanan insanlar, öğrenme güçlüğü çekenler, ıslah evleri ve huzurevlerinde kalanlar, yarı açık cezaevlerinde yatanlar gibi gruplara hitap ediyor.
sima pouya
neden çocuklara tedavi bahçeleri gerekiyor? şüphesiz, çocuk doğa ile serbest oynamaları inkar edilemez tedavi edici etkisi vardır.
sima pouya
doğanın sonsuz zenginliği, renkleri, dokuları, tatları, kokuları, ve hareketliliği ile çocukları sarımakla, merakını teşvik ve öğrenme için onları motive etmektedir.
sima pouya
insanoğlu hareket halindeki bir hayatı yaşamak için geliştirmiştir. kalp damarları, akciğerler, kas aktif ve hareket halinde olunca en iyi şekilde çalışırlar.
sima pouya
ülkemizde fiziksel engelli nüfusunun genel nüfusu oranla kapladığı büyüklük göz önüne alındığında (4 milyon 882 bin 841) engellilerin tedavi edilmelerine yönelik olarak sınırlı büyüklükte ve sınırlı sayıda oluşturulmuş düzenlemeler dışında çok
sima pouya
geniş alanları kapsayan zengin rekreasyonel çeşitlilik olanaklarına sahip ve doğal çevre değerlerinin tedavi edici özelliklerinin ön plana çıkarıldığı alanların planladığını söylemek henüz mümkün görülmemektedir.
sima pouya
iyileştirme bahçeleri güzel görünen ilginç bir çevre insanlar için çekici, güzel olmayan bir çevre ise itici bir mekânsal davranışa sebep olabilir.
sima pouya
insan bulunduğu mekanda kendini rahat hissetmediğinde orada kalış süresi azalacak ve mekan içindeki algılama, hareket gibi performansları düşecektir.
sima pouya
bahçeler birçok özelliği açısından iyileştirici ve tedavi edici olabilir.
sima pouya
doğal ya da doğala benzer ortamlarda açık havada olmak, güneş ışığını hissetmek, ağaçları ve çiçekleri seyretmek, su ve kuş seslerini dinlemek, bahçeyi süsleyen bahçe bileşenlerini fark etmek hastalar üzerinde stres azaltıcı etkilere sebep olur.
sima pouya
bahçe kullanıcılar üzerinde bir takım olumlu etkiler bırakabiliyorsa o zaman iyileştirme bahçesi olarak anılabilir.
sima pouya
bu etkiler: sağlık kazandırma, hayata bağlama, ümit verme, olumsuz düşüncelerden uzaklaşma. dinlendirme · sıkılmayı engelleme · rahat ettirme, ilişki kurdurmayı sağlama eğlendirme.
sima pouya
“bahçe” (garden) terimi, çok kültürlü ve uzun bir tarihe sahiptir. sağlık hizmetleri ortamı için tasarlanmış ve bu amaç için kullanılan herhangi bir yeşil alan bu terim içinde değerlendirilmektedir.
sima pouya
bahçe, sadece “içinde bulunulan” yerdir ve tıbbi personelinin arabuluculuğu olmadan tedavi edici olabilir.
sima pouya
iyileştirme bahçesinin en önemli özelliği; hastalar, ziyaretçiler, görevliler ve ilgilileri olumlu şekilde etkilemek, tutarlı bir şekilde streslerinin azalmasını sağlamaktır.
sima pouya
bir alanın “bahçe” olarak nitelenebilmesi için doğanın ürünleri olan bitkileri, çiçekleri, ve suyu içermesi gerekir. buradaki amaç, “iyileştirme” başlığını geçerli kılmak için bu alanları kullananların üzerinde tedavi edici ve yararlı etkilerini ortaya koymasıdır.
sima pouya
profesyonel tasarım dergileri tarafından “iyi” olarak nitelendirilmiş olmasına rağmen olumsuz etkiler yarattığı bulunursa, sağlık hizmetleri açısından o çevrenin kötü ve yetersiz bir tasarım olduğu nitelendirilebilir.
sima pouya
sonuç olarak bahçe, onu verimli bir şekilde kullanan kişiler için iyileştirici olabilir.
sima pouya
“iyileştirme” (healing), sağlık durumunun gelişmesi ya da kişinin yeni şartlarını kabullenip kendini geliştirmesi anlamına gelmekte ve çoğunlukla kendini tamamıyla iyi hissetme hali olarak adlandırılan yararlı bir süreci tanımlamaktadır.
sima pouya
bahçe ortamının 3 ana durumlu iyileşme sürecine katkısı bulunmaktadır.
sima pouya
birincisi, hastalığın fiziksel belirtilerinin giderilmesi, bu belirtilerin farkındalığıdır. travma ya da akut tarzı hastalıkları olan bireylerin ağrıyı yönetmede iyileştirmenin önemi büyüktür.
sima pouya
iyileştirmenin ikinci şekli, medikal ortamda fiziksel ve duygusal olarak yorulan bireylerin rahatlaması ve streslerinden uzaklaşmasıdır. böylece, fiziksel gelişmenin sağlanmasının yanı sıra iyileşme tüm duyularda gelişir.
sima pouya
üçüncüsü de süreyen hastalıkları olan hastalar için iyi olma hissi, faaliyet durumundaki artış şeklinde görülür.
sima pouya
şifa bahçesi sözünde, şifa kelimesinin kullanımı, belirli bir dereceye kadar bu tanımları kapsar;
sima pouya
ama bir kişinin tedavi fikrini vurgulamak yerine, daha çok faydaları stresin azaltılması ve yatıştırma alanı, sakinlik, gençleştirmek için ya da kişinin zihinsel ve duygusal sağlığını geri vermek için açıklanabilir.
sima pouya
alanın bir ana rolü, meditasyon için sığınak sağlamak veya bahçe kullanıcısı tarafından istenen diğer niteliklere uyandırmak içindir.
sima pouya
şifa peyzaj/terapi peyzaj ve şifa bahçesi nedir? net olarak her iki bahçe genel olarak özel hedeflerini göze almadan, geniş bir kavramı kapsıyorlar. şifa bahçesi, terapi peyzajdan (therapy garden) daha büyük çerçevesi olan özel bir tür alandır.
sima pouya
şifa bahçe tasarımı genel bir dizi hedeflere ulaşır oysa bir terapi bahçe tasarımı öncelikle bir veya daha fazla özel program talepleri tarafından oluşur.
sima pouya
iyileştirme bahçeleri, kullanıcının içsel yaşamının dış dünya ile tamamlanabildiği, kullanıcının hem teşvik hem de teselli bulduğu yerler olarak tanımlanmaktadır.
sima pouya
insanların kendilerini psikolojik ve fizyolojik yönden iyi hissetmeleri için tasarlanan ve uygulanan bahçelere açık alan terapi üniteleri olarak adlandırılan iyileştirme bahçeleri denilmektedir.
sima pouya
ulrich ise kullanıcılar üzerinde sağlıkla ilgili faydalı etkiler bırakan bahçelere iyileştirici bahçe denebileceğini belirtmiştir.
sima pouya
iyileştirme bahçesi fikri araştırmaları, modern akımların gelişmesi ve sağlık hizmetleri olanaklarının çeşitlenmesinde bahçe kullanımının yaygınlaşması sonucu gelişmiştir.
sima pouya
1980’lerde bitkisel terapi tıp biliminde yaygınlaşmış ve doğallıkla ilgili bütün aktiviteler ve tedavide bahçeyi de kullanma fikri bu tarihlerde görülmeye başlanmıştır.
sima pouya & elif bayramoğlu & öner demirel
şifa bahçesi
tasarım yöntemlerinin
araştırılması
yahya bulut & tendü hilal göktuğ
sağlık bulma yönünde
çevresel bir etken olarak
iyileştirme bahçeleri
ayça serez
tarihsel süreç içinde
sağlık bahçeleri
edward osborne wilson
her bir gün, 1 ila 10 katirilyon arası karınca hayattadır! ve düşün ki, bir karınca da bir insanın milyonda biri ağırlığında. dünyadaki tüm karıncaların ağırlıyla insanların ağırlığı aşağı yukarı aynı.
edward osborne wilson
insan ve karınca toplumları arasındaki temel bir farklılık, insanoğlu savaşa genç erkekleri yollarken karıncaların yaşlı kadınları yollamasıdır.
edward osborne wilson
bu gezegen 22. yüzyılda bir cennet olabilir.
edward osborne wilson
insan türü, tek kelimeyle bir çevre felaketidir.
mikail söylemez
mahtumkulu’nun
divanında
insanın
psikolojik yapısı
amanbay aşirov
mahtumkulu'nun
yayılanmamış şiirleri
tuna beşen delice
mahtumkulu’nu
şiirleriyle tanımak
mahtumkulu
mahtumkulu ellidir yaşın,
gamdır, kaygıdır sırdaşın,
gafil olma, kaldır başın,
ihtiyarlık bir bahanedir.
mahtumkulu
hastalıktan kalktı zehir tadanlar,
yavru alıp geldi koyun güdenler,
altı aylık yola, kâbe’ye gidenler,
hacı olup geldi, bunlar gelmedi.
mahtumkulu
dünyanın sonu kötüdür,
binamızın yeri ateştir,
ölüm bir acı şerbettir,
her kim ondan içer gider.
mahtumkulu
mahtumkulu bu ne yerdir,
acep bir kervansaraydır,
dünya bir kötü kadındır,
bir gün seni sarar gider.
mahtumkulu
ev, il gerek, yorgan döşek,
evlat bağdır, kadın köstek,
yüke alışkın boz eşek.
olayım dersen evlen sen.
soner sağlam
mahtumkulu’nun
tenkit şiirleri
üzerine bir inceleme
mahtumkulu
yaz gelir, vakit de geçer, gaflete düşmüş gözlerim,
açayım desem, açılmaz, ne ağır uykuludur,
bilmeyen soranlara söyleyin bu garip adımız:
aslı gerkez, yurdu etrek, adı mahtumkulu’dur
mahtumkulu
gönlüm ister, gezsem dünya âlemi,
kanadım yok, uçamam, neyleyim
mahtumkulu
padişahı olmasa bir ülkenin,
olmaz imiş hayrı ihsanı onun
soner sağlam
mahtumkulu’nun edebî yaratıcılığının temelinde, merkezî bir otoritenin yokluğundan kaynaklanan sıkıntıların farkında olmak vardır. bu nedenle onun şiirleri arasında “türkmen birliği” en başta gelen konulardandır.
mahtumkulu
gömüldü deryalar yıkıldı dağlar,
yetimler gözyaşını dökmeye başladı,
ahlaksız olan haramhor beyler,
yurdu bir yandan yıkmaya başladı
soner sağlam
mahtumkulu, acımasız beylerin yoksul halkı hiç düşünmediğini, onların ne halde olduklarını umursamadıklarını ifade ederken, aslında türkmen halkının bu beyler hakkında neler hissettiklerini dile getirmiştir:
mahtumkulu
yarlığı yürüyen acımasız beyler,
fukaranın gözündeki yaşı anlamaz
mahtumkulu
bir devletsiz ilin beyi olmaktansa,
devletlinin kapısında kul ol.
bed-asıl beyin kulluğunda kalmaktansa,
asil beyin gölgesinde kül ol
soner sağlam
türkmenlerin sosyal hayatında eskiden beri kethüdaların ve aksakalların önemli bir rolü bulunmaktaydı. her boyun bir kethüdası olup, onlar kendi tayfalarına rehberlik etmekteydiler.
soner sağlam
ancak sonraları bu kethüdalar da feodalizm sistemi içinde kendilerine bir yer edinmiş ve halkı sömürmeye başlamışlardır.
soner sağlam
işte bu yerel idarecilerin kendi çıkarlarını düşünüp, yalan ve hileyle halkı kandırdığını söyleyen mahtumkulu, onları sert bir dille eleştirir:
mahtumkulu
kethüda olanlar doğru söylemez,
para alır, lakin hakkı gözetmez,
haksız şahit olur, davayı düzeltmez,
bilmiyorum, yakın mı ahir zamane
mahtumkulu
ayırdın atadan anadan kardeşten,
kollardan ayaktan sakaldan saçtan,
dişten, dilden akıldan hûştan,
zindan ettin bu cihanı sen fettah
soner sağlam
mahtumkulu’nun şiirindeki kızılbaşlık ifadesi inanç anlamı olan bir kelime değildir. bu kavram safevî devleti ve onun devamı olan bir siyasî anlayışın karşılığı olarak kullanılmıştır.
mahtumkulu
âşıklardan öttü aşkın hevesi,
tartıldı, yazıldı dûzah perdesi,
dağdan aşıp kızılbaşın ordusu,
güzel ilimi viran eyledi neyleyim.
soner sağlam
ilk örneklerini ahmet yesevi’de gördüğümüz câhil ve doğruluktan uzak din adamları eleştirisine mahtumkulu da katılır. zamaneden şikâyet eden şair, özellikle din adamlarının konumlarına yakışmayan davranışlarından rahatsız olmaktadır.
soner sağlam
din adamlarının kur’an ve şeriata göre değil menfaatleri icabı karar verdiklerini ifade eder. bu nedenle toplumda huzursuzluğun çoğaldığını, sosyal düzenin bozulduğunu, halkın manevi açıdan psikolojik çöküntü içine girdiğini vurgular.
soner sağlam
mahtumkulu, mollaları, müftüleri, sofuları, hocaları para kazanmak ve mal sahibi olmak amacıyla halkı kandırdıkları için bazen sert bir dille bazen de alaycı bir ifadeyle eleştirir:
mahtumkulu
mollalar ilmine etmedi amel,
şeriat üzerine konuşmadılar,
işlerimiz bozulup, çoğaldı illet,
bilmiyorum yakın mı ahir zamane.
+
sofular nefs için açık sarı elbise giyip,
şüpheli yiyeceği helal deyip yiyip,
şeytan fiili ile keramet deyip,
bilmiyorum yakın mı ahir zamane.
soner sağlam
mahtumkulu’nun tenkit şiirleri arasında işlediği en önemli konulardan biri de sosyal adaletsizliktir. 18. yüzyılda türkmenistan topraklarında feodalizm sürecinin ilerlemesi ile sosyal hayattaki gelir dengesizliği daha da belirginleşmiştir.
mahtumkulu
kimine verdi huda ayş u işret bîhesap,
kimi ekmeğe hasret, bulamayan bağrı kebap;
kimine rahat bağışlayıp, kimine verdi azap
mahtumkulu
kimi ekmek bulamaz yemeye,
kimi yer bulamaz koymaya.
mahtumkulu
kimileri hülle giyer, bazısı donsuz,
kimi açtır, kimini de cevher gibi ziyade kıldın
mahtumkulu
şiirlerinde ticaret yapanlara dürüst olmalarını nasihat etmiş, halkı kandırıp daha çok kazanmaya çalışanları eleştirmiştir:
mahtumkulu
zalimler unutur zikr-i allah’ı,
ucuz alıp, kıymeyli satar gallayı
mahtumkulu
tefeci olmuş âdemlerin yarısı,
yüreğinden çıkmaz oldu karası
soner sağlam
bireysel mülkiyetin sınırlı olduğu islamiyet’te “mülk allah’ındır.” ve insan da onun halifesidir. bu nedenle insan, sahip olduğu birikimleri toplumun çıkarı ve kalkınması için kullanmak zorundadır.
soner sağlam
şairin en çok eleştirdiği kesimlerden biri de hali vakti yerinde olup, birikimlerini allah yolunda ve kamu yararına kullanmayıp cimrilik edenlerdir. şair, bu konuda yaptığı eleştirileri dinî temellere dayandırarak yapar.
soner sağlam
zenginlerin yoksul halkı düşünmediğini, daha da zengin olmak için çalışıp cimrilik ettiklerini gören şair, cimrilerin kötü niyetli olduklarını, onların haram yediklerini söyler:
mahtumkulu
niyeti yamandır, cimri mal yığar,
yiyemez her dem rızkını boğar.
malı haram olur, başından ağar,
çok baktım, acep eyyam gelmedi
soner sağlam
yaşadığı dönemde insanların bu kadar paraya, mal ve mülke düşkün oluşu şairi çok üzmektedir. sanki dünyaya gelen herkes bu cimrilik illetine yakalanmıştır:
mahtumkulu
kaim kapıştılar dünyayı tutan,
cimriye dönmüştür zeminde biten
soner sağlam
yaşadığı dönemde, zengin ya da yoksul toplumum tüm kesiminde bir açgözlülük olduğunun farkındadır. kimse elindekiyle yetinmesini bilmiyor, herkes daha fazlasını istiyordu. “don olsa” adlı şiirinde bu durumu şöyle eleştirir:
mahtumkulu
tenini örtmeye gömlek ister çıplak,
gömlekli der ki vah üstümde elbise olsa,
beş pul deyip, hak’tan diler karnı aç,
beşini bulsa, arzu eder on olsa.
mahtumkulu
bu dünya fanidir, tutmaz binayı,
bu dünyaya gelen geçip gider.
bu dünya güya bir kervansaraymış,
gelen yük yazdırıp, geçip gider.
hayati yılmaz
mahdum kulı’nın
divanının nüshaları
ve
türkmenbaşı millî elyazmaları enstitüsü
400-e numarada kayıtlı
a nüshasında
bulunmayan şiirleri
hayati yılmaz
mahdum kulı, ağabeyinin ölümü üzerine yengesi akgız hanım’la evlendirilmiştir. şairin akgız hanım’dan iki oğlu dünyaya gelir. bu iki çocuğu küçük yaşlarda ölür.
hayati yılmaz
şairin doğum tarihi de mahdum kulı’nın kardeşinin “mahdumkulı 49 yıl yaşayıp öldü” diye aktardığı bilgilere dayanarak; 1862 yılında geriye gidilerek hesap edilmiş bir tarihtir.
hayati yılmaz
türkmen bilim adamı durdımuhammet nuralıyev, mahdum kulı’nın ölüm tarihi olarak 1813 yılını kabul etmektedir.
hayati yılmaz
mahdum kulı’nın mezarı bu gün iran sınırları içerisinde, gümbet-i kavus şehrinin aktugay köyündedir. babası azâdî ile birlikte yatmaktadır.
mahdum kulı
hayret içre kalmışam âciz boluban mânde men
fark itebilmen özim eyvânda yâ virânda men
kimse fehm itmez bu derdim bolmışam dermende men
sanuram ölmezdin evvel tende cânım kalmaz-a
independent türkçe - chris riotta - çev : çağla üren
hollywood ünlülerinin
tarikatı
scientology'ye
yeni şuçlamalar:
çocuk istismarı
ve
insan kaçakçılığı
ındependent türkçe - çev : ebru karalar
fas'ta
cinsel istismar
depremi:
çocuklar
"zengin seks partilerinde"
istismara uğramış
the freedom articles - çev : urungu tv
dünyayı
satanist pedofili
ağı
yönetiyor
can kemal özer
dünyayı
sübyancı satanist sapkın
bir çete
yönetiyor
jon rappoport - çev : ercan caner
örtülü operasyon
esasları
tolga şirin & erkan duymaz & deniz yıldız
türkiye’de
din ve vicdan
özgürlüğü:
sorunlar, tespitler ve çözüm
önerileri
izzet çıvgın
bereketli hilal’de
hayvan evcilleştirme sürecinin
evrimi
ve
kültürlerarası karşılaşmalar
(mö. 10000 – 7000)
izzet çıvgın
aşıklı mö. 9. binyılın ikinci yarısında hayvan yönetimi (evcilleştirme-öncesi otlatıcılık) evresine girmiştir. bunun en bariz kanıtı, dişi ve erkek koyunların farklı yaşlarda kesilmesidir.
izzet çıvgın
eldeki dişi koyun örneklerinin yalnızca %11’i 6-7 aylık olmadan öldürüldüğü halde, bu kadar genç yaşta öldürülen erkek koyunların oranı %58’dir.
izzet çıvgın
genç erkekleri kesime ayırmak ve türün devamı için yetişkin erkeklere dokunmamak, avcılık değil yabani hayvan otlatıcılığına özgü bir stratejidir.
ali gül
teosofi kavramı
ve
teosofi düşüncesinin tarihi gelişimi
cüneyt özdemir
bazı arkadaşlar diyolar ki .......
neden şeyma subaşı nı trollüyosun .......
şunu diyo bunu diyo.
bunun bi kaç nedeni var aslında
1 - canım sıkılıyo
2 - .......
kemal duran
altın oran, matematik ve sanatta, bir bütünün parçaları arasında gözlemlenen, uyum açısından en yetkin boyutları verdiği sanılan geometrik ve sayısal bir oran bağıntısıdır. eski mısırlılar ve yunanlılar tarafından keşfedilmiş, mimaride ve sanatta kullanılmıştır.
mustafa ali yanık
altın oran, doğada sayısız canlı ve cansız olan varlıkların yapısında ve şeklinde bulunan özel bir oran olarak tarif edilmektedir.
haluk berkmen
altın oran
meliha rübendüz
yüz estetiğinin
altın oran
ve
cinsiyet yönünden
değerlendirilmesi
pınar göklüberk özlü
altın oran
ve
temel giysi kalıbı çizimi
millî eğitim bakanlığı
giyim üretim teknolojisi
giyimde ölçülendirme
+
insan vücudu ölçü ve oranları
ertan yesari hastürk
antropometrik verilerde
altın oran
a. tülay bağcı bosi
yaşlılarda
antropometri
victor s. johnston
önemli olan simetri değil, asimetrinin derecesi, niteliği.
victor s. johnston
farklı vücut bölgelerinin, mesela kollar, bacaklar ve yüzün, sağ ve sol yanlarını ölçersek, bir insanın ne kadar asimetrik olduğunu görürüz.
victor s. johnston
simetri tüm türlerde bağışıklık sisteminin çok hassas bir göstergesidir.
victor s. johnston
geniş alt çeneli erkekler daha simetriktir ve iyi bağışıklık sistemlerine sahiptirler. çekici olmalarının bir sebebi budur.
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
kulaktan
kişi ve kimlik
tespiti için
örnek bir uygulama
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
bu çalışmada kulak tanıma işlemini aşama aşama yapan ve her aşamayı görsel bir şekilde kullanıcıya sunan akademik bir prototip hazırlanmıştır. çalışmada biyometrik özelliklerden olan kulak yapısına göre insanın tanınması üzerinde durulmaktadır.
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
kulak biyometrisine göre tanıma işlemi profil bilgileriyle güçlendirilmiştir. profil görüntüsünden antropometrik kanonlar yardımıyla kulak bölgesinin otomatik elde edilmesi sağlanmıştır.
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
görüntü yakalama ve elde etme araçlarındaki en son teknolojik gelişmelerle birlikte diğer uzuvların yanı sıra kulak tanıma sistem ve uygulamaların da kullanılabilirliği ve başarılı sonuçlar elde edilmesi olasılığı yükselmiştir.
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
bu çalışmanın sonuçları değerlendirildiğinde şunları söylemek mümkündür: kulak tanıma sistemin başarılı bir kulak görüntüsü elde etme ve tanıma işlemini gerçekleştirebilmesi için standart bir donanım yeterlidir.
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
ayrıca, parmak izinden farklı olarak, yüz tanıma sisteminde olduğu gibi kullanıcı sisteme fiziksel olarak dokunmamaktadır; dolayısıyla kullanılabilirliği daha yüksektir.
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
kulağa takılı olan küpe, piercing, gözlük takılı iken kulağa uygulanan baskı, saçın kulağı kısmi şekilde kapatması ve profil resminin ideal şekilde alınmaması kulak tanıma performansını olumsuz etkilediğini fakat bu sorunların çözüldüğünde daha
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
hızlı ve güvenilir bir tanıma yapılacağı söylenebilir.
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
kulak tanıma sistemlerinin diğer biyometrik sistemlere oranla zaman içerisinde karakteristik yapısının değişikliğe uğramaması kulak tanıma sitemlerini gelecek yıllarda en hızlı büyüyen biyometrik teknoloji olacağı ve geniş bir uygulama alanına
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
sahip olabileceğinin göstergesi olabilir. bu çalışmada kulak biyometrisi ve tanıma sistemleri ele alınmış ayrıca bu sistemlerin diğer biyometrik sistemlere göre daha güçlü yanları vurgulanmış ancak aynı zamanda bu sistemin zayıf yanları da
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
belirtilmiştir. kulak tanıma sistemlerin ileriki yıllarda, pratik hayatta da sıklıkla kullanılacağı düşünülmektedir. bu uygulamadaki zayıf noktaların biraz daha iyileştirmesi adına bu adımlar takip edinilebilir:
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
kulak üzerindeki gürültü eğrilerini azaltmak.
kulak görüntüsü üzerinden engel oluşturan saç, küpe, işitme cihazları gibi nesnelerin silinmesi için ayrı bir yapı ya da algoritma geliştirmek.
daha iyi kalitede kamera kullanılarak bu çalışmayı
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
geliştirme kulak görüntüsü üzerindeki ışık yansımalarını azaltma çalışmalarını bu sisteme eklemek.
çok fazla kişinin birbirinden ayırt edilmesin de daha kısa sürelerde yapılması için karşılaştırma için kulak id bilgisi içeren ve
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
akademik çalışmalara açık bir veri tabanı oluşturmak.
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
bunun dışında, uygulamada ölçümler esnasında kayıp ya da uç veriler de elde edilebilir. bu tür veriler daha sonra geriye dönük çalışmada tespit, tanımlama veya doğrulama işlemlerinde sistemin kararlı yapıda sonuç çıkarmasına engel olabilir.
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
bu tür veriler için interpolasyon vb. algoritmalar yardımıyla, bu verilerin yerine en yakın tahmini veriler kullanarak işlem yapılabilir.
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
uygulama içerisinden bazı sıralama ve indeksleme algoritmaları kullanarak taranmak istenilen verileri daha düzenli hale getirerek, daha kısa sürede ve daha kararlı sonuçlar da elde edilebilir.
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
ayrıca sistem üzerinden daha da iyi algoritmalar geliştirilebilir çünkü sistemin başarısını temel olarak belirleyen, algoritmanın başarısıdır.
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
bütün bu anlatılanlar ışığında kulak tanıma sisteminin pek çok kamusal alan için uygun olduğunu söylenilebilir.
naci fırtına & gökhan silahtaroğlu
kulak tanıma sistemi şuralarda kullanılabilir:
havaalanları ve istasyonları
şirketler
nakit noktaları
stadyumlar
toplu taşıma
finansal kurumlar
devlet daireleri
her türlü iş alanı
hümeyra türedi
damga teorisi
bağlamında
okul kitaplarındaki
“kirli türk”
etiketinin
incelenmesi
(1931-1947)
zuhal akmeşe & kemal deniz
selfie:
benliği çerçevelemek
selim temo ergül
kahveden avm’ye:
türk şairlerinin
buluşma mekânları
selim temo ergül
türk şairlerinin birbirleri ve okurlarıyla buluşma pratiğinin son dört yüzyıllık tarihine bakıldığında, kahveden başlayan sürecin şimdilik avm’ye ulaştığı gözlemlenmektedir. başlangıçta iktidar dışı bir alan olan buluşma mekânı olarak kahvenin, kapitalizmin
selim temo ergül
yemekten giyime, beyaz eşyadan kitaba kadar her türlü metaı değişim değeriyle pazarladığı avm’ye evrilmesi, özerkleşen “buluşma”nın yeniden sistemin boyunduruğuna girmesi olarak okunabilir.
daniel todd gilbert
harikalar tekrarlandıkça harikalığı azalır.
daniel todd gilbert
insanlarda biricik olduklarına dair bir yanılsaması var. hepimizde var.
daniel todd gilbert
kendi duygusal davranışlarımızı öngörmede hepimiz yanlışlar yapıyoruz. geleceğe doğru yapayalnız ilerlediğimize inanmamızın sebebi kısmen bu.
emel / emelcik25
ferida kahlo nun naturelliğine hayran olup deste deste onun felsefesini paylaşıp ama hâlâ estetik ve shop programları ile uğraşıp güzel olmaya çalışan kadınlar ağır aptaldır.
emel / emelcik25
tanrı bizi kör cehaletten korusun, gerisi kolay
emel / emelcik25
dünya güzel olsun da , biz çirkin olalım...
emel / emelcik25
geceler , hep kasvet ve keder…
gonca kuzay demir
atasözleri ve deyimlerde
“kan” kavramı
gonca kuzay demir
kanın pis ve kirli olarak algılanışı, kutsal kirliliği ifade etmektedir. bu kirlilik kan tabusunun asırlar boyunca aşırı kutsallaştırılmasından ve dinî ritüellerde yer almasından gelmektedir.
gonca kuzay demir
kanın kirli olarak algılanması ve bu nedenle kandan sakınılması düşüncesi pek çok inanışta yer almaktadır. örneğin tanrı’nın, firavun’un üzerine saldığı dokuz bela arasında kan belasının da bulunması bunun bir göstergesidir.
gonca kuzay demir
sait aykut, islamiyet’te kanın, vücuttan çıkmış hoş olmayan bir nesne olduğu için hemen temizlenmesi gereken necis (kirli) bir şey sayıldığını; bir nesne olarak kanın kutsallığına ilişkin her türlü öğreti ve âdetin peygamber’in kurmaya çalıştığı yeni sistemde
gonca kuzay demir
akıl ve din dışılıkla nitelendirildiğini belirtmiştir. daha sonra ise islamiyet’te tek kutsal kanın “şehit kanı” olduğunu eklemiştir.
nilüfer öztürk
bir beden sosyolojisi problemi olarak
namus kavramı
ve
kadın bedeni
nilüfer öztürk
ruha ve akla karşılık ötelenmiş bir alanı temsil eden beden; kadın ve namus sorununu aydınlatmada önemli bir düşünsel zemin sunmaktadır.
nilüfer öztürk
doğurganlık, kızlık zarı, menstrüasyon döngüsü ve menopoz gibi sahip olduğu anatomik özellikler kadını bir istismar noktasına dönüştürür.
nilüfer öztürk
beden-akıl dikotomisinde bedenin tarafında kalan kadın; günahı, hastalığı, kirliliği, suçu çağrıştırarak toplumsal zeminde sorunlu bir yere oturur.
nilüfer öztürk
bekaret kanının akması ile kızlıktan kadınlığa geçişin bir kirlilik referansıyla gerçekleşmiş olması zaten ötekileştirilmiş ve ikinci cins olarak alçaltılmış kadınlık kategorisine yeni bir eklenti yapar.
nilüfer öztürk
yunanca hymen “kızlık zarı ve aynı zamanda evlilik tanrıçası’na verilen ad” anlamına gelen kızlık zarı; tdk sözlüğünde “cinsel ilişkide bulunmamış kızların döl yolunu kısmen kapayan zar, himen” şeklinde tanımlanmıştır.
nilüfer öztürk
damadın gelinin babasına ödediği başlık parasının yanı sıra geline gerdek gecesi ödediği mehir gelinin bekaretinin değeridir.
nilüfer öztürk
nitekim eski ahitte m.ö. 7. yüzyılda yazılmış olduğu tahmin edilen yasa kitabına göre bakire çıkmayan gelinler yüzünden babalar bozuk mal vermekle suçlanır.
nilüfer öztürk
buna ek olarak bir genç kızın bekareti onun çeyizinin bir parçası olarak değerlendirilebilir ve kocasına sunacağı en değerli hazinesidir.
nilüfer öztürk
katolik kilisesinin anlayışında evlenmemiş erkekler “bekar” olarak nitelenirken evlenmemiş genç kızlar için bekar olmak aynı zamanda bakire olmak anlamına gelmektedir.
nilüfer öztürk
oysa erkekler için bekar olmanın aynı zamanda bakir olmak anlamına gelmediği göz önüne alındığında bekaretin dişil olduğu anlaşılmaktadır.
nilüfer öztürk
....... thomas aquinas birisi cinsel zevklere gönderme yapan ve diğeri tanrı’nın erdemine ulaşmak anlamına gelen iki paradigmadan bahsederek, ölçülülük, erdemlilik ve iffetli olmanın en önemli dayanağından birisinin bekarete sahip olmak olduğunu ifade etmiştir.
nilüfer öztürk
bekaret ve eski yunanla ilgili olarak bilinmesi gereken önemli bir nokta, bakire bedenin yalnızca bir mal olarak değer görüyor olmasıdır. bu bağlamda iffetlilik yoluyla kazanılan erdem daha çok erkeklere has bir değerdir.
nilüfer öztürk
bakire kadın bedeni bizim kültürümüzde olduğu gibi orada da evlilik açısından değer yükseltici bir nitelik taşımaktaydı. aksi takdirde kadınlar köle olarak değerlenip yabancılaşmış bir beden olarak kullanılır.
nilüfer öztürk
hıristiyan kadın düşmanlığının bir aracı olan bekaret; tanrı’yla birlik olmaya giden bir ilerleme ve bedenin ayartmalarına karşı gelişmiş bir denetim mekanizması olarak işlev görmektedir.
nilüfer öztürk
kilise döneminde “bedenin el değmemişliği ve cinsel edimden uzak kalışı” bedenden çok ruha yönelik bir tutumdur.
nilüfer öztürk
bu bağlamda çağın hıristiyanlık düşünüşü bağlamında bedenin bakir kalışı ruhu yücelterek ruhun ve aklın bedene önceliğini yinelemektedir.
nilüfer öztürk
hıristiyanlığın bedeni kontrol altına alan bakışı bekaretin batıda önem kazandığı tek dönem değildir.ilk hıristiyanlığın ardından gelen ortaçağ avrupası ve cinselliğin baskılandığı viktorya dönemiyle birlikte bu dönem,avrupanın ilk modern dönemini de kapsamaktadır.
nilüfer öztürk
ortadoğu ve müslüman toplumlarda olduğu gibi o dönem ingilteresi’nde de genç kızın cinsel saflığını ifade eden himen kanı, bekaretin meşruiyeti açısından önemlidir.
nilüfer öztürk
fransa’da ve kinsey raporuna göre abd’nin belli bölgelerinde bizde uygulanan “gerdek gecesi” ve “kanlı çarşaf” uygulamalarının görülmesi bekaretin evrenselliği bakımından önemlidir.
cenk kılıç & rivahi kalay & erol kılıç
kızlık zarı
ve
kabahatli sayılma
cenk kılıç & rivahi kalay & erol kılıç
birçok kültür hymen’in yırtılmasının ilk cinsel ilişkide ağrıya neden olduğuna inanmıştır. bazı kültürler, evlendiği zaman kadının bakire olmasında ısrarcıdır. bu yanlış inanç tıbbi muayenede uzun yıllardır kullanılmaktadır.
cenk kılıç & rivahi kalay & erol kılıç
bu muayene kadının kendi vücudu üzerindeki hakkını ortadan kaldırır ve kadınlarda bazı sorunlara yol açar. kadınlar için ilk cinsel ilişki bakire olup olmadığının test edilmesi anlamına gelir.
cenk kılıç & rivahi kalay & erol kılıç
bu kadınlar, kadınların bir sonraki nesliyle düğün gecesi korkusunu paylaşır. böylece genç kadınların korkularını oluşturur, yerleştirir ve yeniden üretirler.
cenk kılıç & rivahi kalay & erol kılıç
hymen çok farklı yapılarda olabilir. bu membran vajinayı tamamen kaplıyorsa, kadın ilk âdet zamanı bilemeyecektir. bazı kadınlarda, bu doku bulunmaz, böylece ilk ilişki sırasında kanama ve yırtılma oluşmaz.
cenk kılıç & rivahi kalay & erol kılıç
hymen kontrolü rutin ya da sağlık sorunlarına bağlı olarak tıbbi muayenenin bir parçası değildir. doktorlar hymen kontrolü ve onarımı talebini reddetme hakkına sahiptir.
cenk kılıç & rivahi kalay & erol kılıç
cinsel saldırı sonrası gelen adli vakalar hariç hymen kontrolü talepleri reddedilmeli ve genital muayene bulguları rapor edilmemelidir.
cenk kılıç & rivahi kalay & erol kılıç
kadınların kendi iradesiyle hymen kontrolü veya onarımı talebinde bulunmalarında, hekimin etik sorumlulukları talep konusunda kadınların bilgilendirilmesi ve işlemin reddedilmesidir.
cenk kılıç & rivahi kalay & erol kılıç
ancak birçok doktor hymen onarım talep eden hastalara işlemde bulunmaktadır. biz bu onarım sürecinin kadınların evlendiği zaman bakire olması gerektiği düşüncesine katkıda bulunacağına inanıyoruz.
elvan tümerkan albayrak & mehmet birinci
sosyal devlet modelleri:
sosyal demokrat model,
isveç-norveç örneği
vikipedi
william whewell (d. 24 mayıs 1794 – ö. 6 mart 1866) ingiliz polimat, bilim insanı, anglikan rahibi, filozof, teolog ve bilim tarihçisidir. eğitimini cambridge'de bulunan trinity koleji'nde almıştır.
vikipedi
okyanus akıntıları araştırması ile kraliyet madalyası'nı kazanmıştır. ayrıca goethe'nin eserlerini tercüme etmiş, şiir yazmaya zaman ayırırken, ekonomi, fizik, jeoloji, astronomi ile mekanik disiplinleri konularında eserler yayınlamıştır.
vikipedi
tüm bunlara ek olarak whewell din konularında vaazlar yazmış ve doğal teoloji konusunda araştırmalarda bulunmuştur. matematikte "whewell denklemi" olarak bilinen; keyfi koordinat seçilen sisteme referans olmadan eğrinin şeklini tanımlayan bir denklemi tanıtmıştır.
vikipedi
whewell'sı bilime olan en büyük katkısı ise söz üstadlığı olmuştur. o sık, sık kendi alanında kullanılan pek çok kelimeye karşılık buluyor ve yeni terimler için koşulları oluşturuyordu.
vikipedi
whewell "scientist" (bilim insanı teriminin yanı sıra , "physicist" (fizikçi), "consilience" (bilgi birlikteliği), "catastrophism" (katastrofizm veya kıyamet kuramı)ve "üniformitaryanizm" (aktüalizm) terimlerini bularak bunların kullanılmasını sağlamasının yanı sıra
vikipedi
bunlar ile birlikte daha sonra michael faraday tarafından kullanılan "iyon", "dielektrik", "anod" ve "katod" terimlerinin kullanılmasını da önermiştir.
vikipedi
whewell 1866 yılında cambridge 'de attan düşmesi sonucunda ölmüştür.
bilal güneş
bilim felsefesinin tarihi de whewell ile başlar ve şimdiki anlamda ilk bilim felsefecisi olarak da kabul edilir.
william whewell
genel olarak bilim üreten kişiyi tanımlayacak bir isme çok ihtiyacımız var. ben bu kişilere bilim adamı denilmesinden yanayım.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
ilköğretim öğrencilerinin
bilim insanı
ve
bilimsel bilgi
hakkındaki görüşleri
(kırşehir ili örneği)
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
yapılan araştırmada nitel araştırma türlerinden biri olan durum çalışması kullanılmıştır.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
araştırma grubunu kırşehir ili kaman ilçesine bağlı bir ilköğretim okulunun 6, 7 ve 8. sınıfta öğrenim gören toplam 60 öğrenci oluşturmaktadır.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
veri toplama aracı olarak “bilim insanı” ve “bilimsel bilgi” konularına yönelik hazırlanmış 9 açık uçlu soru kullanılmıştır. elde edilen veriler içerik analiz yöntemiyle çözümlenmiştir.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
araştırmanın sonucunda, öğrencilerin genel olarak bilim insanıyla ilgili buluşlar-icatlar yapan, bilimle uğraşan, insanlığa faydalı olmaya çalışan ve çalışkan benzer özellikleri benimsedikleri görülmektedir.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
ayrıca öğrencilerin yaklaşık yarısı bilimsel bilginin zamanla değişeceğini düşünürken; diğer yarısı ise bilimsel bilginin değişmeyeceğini düşünmektedir.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
bu çalışmada, bilim insanlarının kişisel ve mesleki özellikleri hakkındaki öğrenci görüşlerinin yeterince derin olmadığı bu nedenle daha zenginleşmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
öğrencilerin bilimsel bilgi ve bilim insanı ile ilgili sorulara daha çok kulaktan dolma, ya da yüzeysel cevaplar verdikleri görülmüştür.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
verilen cevapların büyük bir çoğunluğu bilimle çelişmese bile yeterince derin cevaplar da değildir.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
eğer bu bir eksiklik ise bunu öğrenciye mal etmek yerine eğitimcilere, bilimsel yayınların okunma sıklığına, eğitimin her kademesindeki öğretmenlere ve velilere de bir kısım payeler çıkarmak gerekir.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
çocukların bilimle ilgili öğrenme aşamasında yalnızca fen ve teknoloji dersi kapsamında ve yalnızca laboratuarlar yer alıyorsa öğrencilerin bilimi fen ile özdeşleştirmesi kaçınılmaz olacaktır.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
bu çalışmada varılan sonuçlar göstermektedir ki bilim insanı kavramı öğrencilere sadece fen ve teknoloji dersinde duyduğu veya gördüğü kavram ve imgeleri çağrıştırmaktadır.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
takdir edilir ki fen ve teknoloji öğretmenlerinin yalnız başına oluşturacağı kavram ve imgeler ancak bu kadarla sınırlı kalacaktır.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
çocukların yaş ve gelişim düzeylerine uygun bilimsel yayınların okunması ve okutulmak üzere velilere önerilmesi bir başka gelişim aracı olabilir.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
çeşitli alanlarda çalışan bilim insanları hakkında etkinlikler düzenlenmelidir.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
...... öykü haritaları ile desteklenmiş bilimsel öyküler uygulandıktan sonra kalıplaşmış bu figürleri terk ederek genelde doğada gözlem yapan, canlılar üzerinde çalışan, gözlüksüz bilim insanı çizdikleri görülmüştür.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
bilimi ve bilimsel bilgi hakkında öğrencilerin bilgilendirilmesi konusunda bilimin doğası etkinliklerine hem fen programlarında hem de fen derslerinde daha çok yer verilebilir.
volkan hasan kaya & özlem afacan & dilber polat & ahmet urtekin
bazı araştırmacılar (güler ve akman, 2006) çocukların bilim ve bilim insanı hakkındaki tutumlarını ve kalıp düşüncelerinin okul öncesi dönemde geliştirdiğini belirtmektedirler.
ismail aydoğan
bilim insani ve entelektüel özellik
ismail aydoğan
bu çalışmada bilim ve bilim insanlarının temel özellikleri entelektüel nitelikle ilişkilendirilerek anlatılmaya çalışılmıştır.
ismail aydoğan
entelektüel bilim insanının bilimsel uğraşısı, toplumsal ve siyasal sorumluluğu temelinde liderlik özelliği vurgulanmıştır.
ismail aydoğan
sosyal, kültürel ve kişisel yaşamında bilimsel özelliğinin bir duruş sergileme amacı gütmesinin temelinde, ilkesel anlamda bir yaşam tarzı oluşturmasının zorunluluk olduğu üzerinde durmuştur.
ismail aydoğan
ayrıca siyasal iktidarla bağının hangi temeller üzerinde olması gerektiği tartışılmıştır.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
ortaokul öğrencilerinin
bilim, bilim insanı ve öğretmen
kavramlarına ilişkin
metafor algılarının incelenmesi
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
araştırma, 2014-2015 eğitim öğretim yılında balıkesir ili sındırgı ilçesindeki yaylabayır muazzez keskin ortaokulu 7. ve 8. sınıf öğrencilerinden oluşan 24 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
veri toplamak için açık uçlu bir anket formu hazırlanmış; anket formunda öğrencilerin "bilim bir yer/yiyecek/renk/mevsim olsaydı ne olurdu, neden?, "öğretmen/bilim insanı ……gibidir. çünkü…… "cümlelerini tamamlamaları istenmiştir.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
araştırma olgu bilim kullanılarak yürütülmüştür. öğrencilerin kavramlara yönelik olarak toplam 42 metafor ürettikleri görülmüştür. sonuç olarak öğrencilerin kavramlara ilişkin bakış açılarının genelde olumlu olduğu ortaya çıkmıştır.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
bulgular doğrultusunda öğrencilerin "bilim, bilim insanı ve öğretmen" kavramlarına ilişkin farklı bakış açılarının olduğu görülmektedir.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
bu yönde sonuçların çıkması metaforların özelliklerinden dolayı muhtemeldir. öğrencilerin verdikleri farklı cevaplar öğrencilerin çevresel, kültürel ve bir takım yaşantılarını etkilemektedir.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
öğrencilerin bu kavramlara birçok metafor ürettikleri görülmüştür.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
öğrencilerin bilim bir yer olsaydı sorusuna ürettikleri metaforlarla ile ilgili en ilginç olanları; evren, uzay türkiye, paris, bahçe, sokak, doğa, orman, okul, laboratuar ve berber ifadeleridir.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
öğrencilerin metaforlarından en çok laboratuar sonucu çıkmıştır.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
yine nuhoğlu ve afacan (2011), çalışmalarında öğrencilerin ortalama %45’i, bilim insanlarının çalışma yerini laboratuar olarak belirlemiştir ve bu yönüyle benzer sonuçlar elde edilmiştir.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
öğrencilerin bilim ile ilgili mevsim olarak ürettikleri metaforlar bilgi, doğa ve his olarak belirtmişlerdir. öğrencilerin en çok ilkbahar metaforunu ürettikleri görülmüştür.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
öğrenciler; ilkbaharda havaların ısınması, her yerin yeşermesi, doğanın canlanması gibi bilginin de daima kendini yenilediğini, yeni çalışmaların yapıldığını düşünerek bilimin olumlu yönünü vurgulamışlardır.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
öğrencilerin bilim ile ilgili yiyecek olarak ürettikleri metaforlardan dikkat çekici olanlar; tavuk, puding, domates, kumpir, süt, köfte, muz, meyve, karpuz, portakal, dondurma, çorba, brokoli limon, kek, pırasa ve ceviz olarak .......
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
öğrencilerin bilim ile ilgili renk olarak ürettikleri metaforlar ise; kararsızlık, iyimserlik, saflık ve mutluluk/huzur olarak ifade etmişlerdir.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
öğrencilerin öğretmen ile ilgili yiyecek olarak ürettikleri metaforlar ise;hâkim, bilim insanı, kitap, bahçıvan, makine, bilgisayar, kitap, sünger, ağaç, çiçek, geleceğin aynası, ışık, elektrik, kızgın, melek, anne-baba olarak bulunmuştur.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
metaforlara bakıldığında öğrenciler bilimin kendilerine yarar sağlayacağını düşünmektedirler. öğrencilerin bilim insanı ile ilgili olarak metaforları; yiyecek, işlevsel, bilgi olarak toplanmıştır.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
metaforlardan anlaşılacağı üzere öğrenciler bilim insanını sürekli deney yapan birer mucit olarak görmektedirler. bu durum öğrencilerin bilim insanını fen alanında çalışan kişiler olarak gördükleri sonucuna bizi götürmektedir.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
öğrencilerin metaforları incelendiğinde genellikle olumlu yönde olduğu görülmektedir.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
....... öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin müdür kavramına ilişkin geliştirdikleri metaforlar üzerine yaptığı çalışmada, öğretmen bilgi kaynağı ve dağıtıcısı, ana-baba, arkadaş, rehber, çevresini aydınlatan kişi olarak görülmüştür.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
tortop (2013) çalışmasındaki bulgular "bilgi kaynağı ve aktarıcısı olarak, üniversite hocası ansiklopedi gibidir. çünkü her konu hakkında bilgisi vardır, üniversite hocası ebeveyn gibidir.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
çünkü öğrencilerini kendi çocuğu gibi koruyup sever, öğretmen adaylarına göre üniversite hocası, saflık ve temizlik örneği olan bireylerdir" şeklindedir ve bu yönüyle benzer sonuçlar bulunmuştur.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
eğitim-öğretimin en önemli parçası olan öğrencilerin bilim, bilim insanı ve öğretmen kavramlarına ait düşünceleri son derece önem arz etmektedir.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
öğrencilerin bu kavramlara ilişkin düşüncelerinden yola çıkılarak düzenlemelerin yapılması ve bu doğrultuda ilerlenmesi önemli olacaktır.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
öğretmenlerin ve bilim insanlarının, öğrencilerin gözündeki algılarının nasıl gelişeceğinin incelenmesinin önemli olduğu düşünülmektedir.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
ileride yapılacak araştırmalar ve çalışmalarda bilim, bilim insanı ve öğretmen kavramlarının yanı sıra okul, fen bilimleri dersi gibi kavramlarının da eklenerek yapılmasının da fayda sağlayacağı düşünülmektedir.
nalan uslu & aysel kocakülah & hülya gür
ayrıca farklı örneklem üzerinde yapılması sonuçların karşılaştırılması ve uygunluğu açısından da faydalı olacaktır.
çiğdem apaydın & mualla aksu & gamze kasalak
profesörlerin
cinsiyetlerine göre
‘bilim insanı, akademisyen, bilim adamı ve bilim kadını’
kavramlarına yönelik
görüşlerinin incelenmesi
çiğdem apaydın & mualla aksu & gamze kasalak
araştırmanın bulgularına göre, kadın ve erkek profesörlerin çoğunluğu ‘bilim insanı’ ile ‘akademisyen’ arasında fark görmektedir.
çiğdem apaydın & mualla aksu & gamze kasalak
kadın profesörlere göre bu farklılık akademisyenliğin üniversiteye özgü olmasından ve bilim insanının her ortamda çalışabilmesinden kaynaklanmaktadır. erkek profesörlere göre akademisyenin eğitimci rolü bulunmaktadır.
çiğdem apaydın & mualla aksu & gamze kasalak
bununla birlikte yine erkek profesörlere göre, bilim insanının insanlığa ve bulunduğu çevreye hizmet etmesi, akademisyenin ise sadece kendi unvanına yönelik araştırma yapmaya yönelmesi ‘bilim insanı’ kavramından ayrılmasına gerekçedir.
çiğdem apaydın & mualla aksu & gamze kasalak
kadın ve erkek profesörlere göre ‘bilim insanı’ daha evrensel, ‘akademisyen’ ise üniversite ile sınırlı bir kavramdır.
çiğdem apaydın & mualla aksu & gamze kasalak
kadın profesörlerin hiçbiri kendisini ‘bilim kadını’ olarak tanımlamamakta onlar da erkek profesörler gibi kendilerini ‘bilim insanı’, ‘akademisyen’ ve ‘bilim adamı’ olarak tanımlamaktadır.
çiğdem apaydın & mualla aksu & gamze kasalak
profesörlerin tamamı bu kavramları cinsiyetle ilişkilendirmemektedir.
çiğdem apaydın & mualla aksu & gamze kasalak
kadın profesörler ile erkek profesörlerin bilim insanı tanımlarında ‘bilgi üretme, bilim ve araştırma yapma, insanlığa hizmet etme’ kavramlarının;
çiğdem apaydın & mualla aksu & gamze kasalak
akademisyen tanımlarında ise ‘eğitimci rol, entelektüel birikim, akademik kariyerde ilerlemek için yapılan yayın ve araştırma’ kavramlarının ortak kullanıldığı görülmektedir.
ömer tokgöz & sibel kaya
ilkokul dördüncü sınıflarda
bilim insanlarının
özellikleri ile ilgili
kavram yanılgılarının
çeşitli tekniklerle incelenmesi
ömer tokgöz & sibel kaya
uygulamanın giriş bölümünde, öğrencilerin bilim insanlarının özellikleri ile ilgili kavram yanılgılarını ortaya çıkarmak üzere yaptırılan çizimlerde ve bu çizimlerin açıklamalarında birtakım yanılgılara ulaşılmıştır.
ömer tokgöz & sibel kaya
bunlar, bilim insanlarının iksir yaptıkları, bilgili görünmek için gözlük taktıkları, sürekli laboratuvarda deney yaptıkları ve genellikle erkek oldukları yönündeki görüşlerdir.
ömer tokgöz & sibel kaya
bunun yanı sıra, bilim insanlarının özellikleri dışında başka bazı kavram yanılgıları da ortaya çıkmıştır. örneğin, mikroskop ve teleskop kavramlarının karıştırılması ve dünya ve güneşin hareketi ile ilgili yanlış bilgilerdir.
ömer tokgöz & sibel kaya
gelişme bölümünün son etkinliği olan kavram çarkı etkinliğinde, öğrencilerin bilim insanlarının özelliklerini doğru olarak kullandıkları; hatta, kendilerine öğretilen özelliklerden daha fazla özellik yazdıkları gözlenmiştir.
ömer tokgöz & sibel kaya
bilim insanları dışında diğer insanların da sahip olması gereken bazı özelliklere rastlanmıştır (örn. güzel ahlak sahibi olmak).
ömer tokgöz & sibel kaya
ancak, öğrencilerin daha soyut kavramlar olan özgürlük ve eleştiriye açık olma kavramlarını kullanmamaları, bu kavramlara daha fazla değinme ihtiyacına işaret etmektedir.
ömer tokgöz & sibel kaya
sonuç olarak, ilkokul düzeyinde, bilim insanlarının özellikleri ile ilgili kavram yanılgılarının ortaya çıkarılıp düzeltilmesinde farklı tekniklerin bir arada kullanılmasının etkili olduğu görülmüştür.
türkiye bilimsel ve teknolojik araştırma kurumu
bilim ve toplum
projeleri
destekleme programı
proje çağrısı
türkiye bilimsel ve teknolojik araştırma kurumu
bu program kapsamında öğretmenlerle/akademisyenlerle yürütülecek etkinlikler yoluyla aşağıdaki amaçlara ulaşılması hedeflenmektedir.
-yenilikçi öğretim yöntemlerinin geliştirilerek yaygınlaşmasını sağlamak,
türkiye bilimsel ve teknolojik araştırma kurumu
-bilim ve bilim insanına karşı olumlu tutum geliştirilmesi,
-bilimin eğlenceli boyutuna vurgu yapmak,
-toplumda ve öğrencilerde bilime ve bilim insanına yönelik olumsuz endişe, kaygı ve önyargıları ortadan kaldırmak,
türkiye bilimsel ve teknolojik araştırma kurumu
-üst düzey düşünme becerilerini geliştirmek,
-bilimsel bir bakış açısıyla çevre duyarlılığını geliştirmek,
- bilim okuryazarlığını yaygınlaştırmak,
-“yurttaş bilim insanı” kavramı çerçevesine giren faaliyetleri teşvik etmek,
.......
sultan tarlacı
felsefe, bilim ve biliminsanı
ibrahim ortaş
bilim adamı kimdir?
barış özcan
dünyanın ilk gerçek bilim insanı kimdir?
erdem aydın
bilim, araştırma ve etik
erdem aydın
bilim, evrendeki olguları açığa çıkartan bir etkinlik alanıdır. bilimsel çalışmaların; tasarım, uygulama ve sonuçlandırma gibi tüm aşamaları, insanın kontrolü ve sorumluluğuna bağlıdır.
erdem aydın
bu nedenle bilim insanlarının etik değerleri, bilimsel çalışmaları da etkilemektedir. etik değerlerimiz, bilimsel çalışmalarımızın insanlık için “iyi” yönde gelişmesini sağlar. fakat, bilimsel çalışmalar sırasında ne yazık ki, çeşitli etik ihlaller de yaşanmaktadır.
erdem aydın
insanlar üzerindeki tıbbi araştırmalarda da bazen insan hayatını ve onurunu zedeleyen tutum ve davranışlar sergilenmektedir. bu tür etik ihlallerin önüne geçebilmek için belirli düzenlemelere ihtiyaç vardır.
erdem aydın
etik standartların korunması ve ihlallerin önlenmesi anlamında etik kurullar çok önemli bir işlevi yerine getirmektedir.
ruhuna el fatiha
04 temmuz 2019 perşembe günü, istanbul’da 7 yıldır kanser tedavisi gören tasarımcı fikret zeynep taşbek prens (44) hayatını kaybetmiştir.
çağan ali prens
sen öldün ve ben oldum anne.
doğduğum günden beri, yanımda olmak için o amansız hastalıkla savaşan annem
sen benim hayatımın kahramanısın.
yedime yetmiş sığdırttın anne.
iyiki seni tanımışım, iyiki annem olmuşsun.
hoşçakal annem, hoşçakal.
sinan alper & ecem kunter & irem uz
zamir kullanımının
erkek ve kadınlarda
bireycilik ve toplulukçuluğa
etkisi
sinan alper & ecem kunter & irem uz
önceki çalışmalar, benlik kurgusunun dil kullanımındaki farklılıklar ile manipüle edilebildiğini; örneğin birinci tekil şahıs zamirlerinin özerk benlik kurgusunu, birinci çoğul şahıs zamirlerinin ise ilişkisel benlik kurgusunu hazırladığını
sinan alper & ecem kunter & irem uz
göstermiştir. ayrıca, dil kullanımıyla yapılan bu tarz manipülasyonlara kadınların daha hassas olduğu tespit edilmiştir. bu çalışma kapsamında “ben” veya “biz” zamirlerinin kullanımıyla benlik kurgusu manipüle edilmiş ve bu manipülasyona
sinan alper & ecem kunter & irem uz
türkiye örnekleminde de kadınların daha hassas olup olmadığı araştırılmıştır. toplam 155 üniversite öğrencisinden oluşan örneklemde, bir gruba içinde “ben” zamirinin geçtiği, diğer gruba ise “biz” zamirinin geçtiği ifadelere ne oranda
sinan alper & ecem kunter & irem uz
katıldıkları sorulmuş ve sonrasında benlik kurguları ölçülmüştür. sonuçlar kadınların erkeklere oranla daha ilişkisel olduğunu, özerklik seviyesinde ise cinsiyet farklılığı olmadığını göstermiştir. zamir türü tek başına benlik kurgusunu
sinan alper & ecem kunter & irem uz
etkilememiş, cinsiyet ve zamir türü arasında ise ilişkisel benlik kurgusu için anlamlı bir etkileşim bulunmuştur. buna göre, “biz” zamirinin kullanımı sadece kadınlarda ilişkisel benlik kurgusunu arttırmıştır. bu çalışma, türkçe psikoloji
sinan alper & ecem kunter & irem uz
literatüründe ilk defa dilde zamir türünün manipüle edilmesi yoluyla benlik kurgusunun hazırlanabildiğini, ayrıca bunun cinsiyet farklılıklarından etkilendiğini ve kadınların bu tarz manipülasyonlara nispeten daha hassas olduğunu göstermiştir.
sinan alper & ecem kunter & irem uz
gelecek çalışmalar için olası çıkarımlar tartışılmıştır.
sinan alper & ecem kunter & irem uz
arkonaç’a göre, kişiler kanaat ve fikirlerini belirtirken “ben” zamirini kullanmakta, belli bir eylemin sorumluluğunu tam olarak üstlenmek istemediklerinde ise kendilerinden “biz” olarak bahsetmektedir (örn., yaparız, gideriz, vb.).
sinan alper & ecem kunter & irem uz
katılımcıların “biz” zamirini farklı bir anlamda yorumlamış olması düşük de olsa ihtimal dahilinde olarak değerlendirilebilir.
sinan alper & ecem kunter & irem uz
ancak bu olası bulanıklığa rağmen sonuçların kuramsal beklentiyle uyumlu şekilde çıkması, manipülasyonun etkisinin güçlü olduğuna dair delil niteliğindedir.
sinan alper & ecem kunter & irem uz
sunulan bulgular, dil yoluyla yapılan hazırlama manipülasyonunun türkiye örnekleminde de beklentiye uygun bir etki yaratabildiğine dair umut verici ipuçları içermiş, bu alandaki gelecek çalışmaların önünü açmıştır.
ebü’l-kāsım bin muhammed bin ebi’l-kāsım bin ibrâhîm eş-şâbbî et-tûnisî
ey halk! keşke bir oduncu olsaydım
indirseydim gövdelere baltamı.
sel olsaydım keşke,
aktığında kabirleri yerle bir eden.
ebü’l-kāsım bin muhammed bin ebi’l-kāsım bin ibrâhîm eş-şâbbî et-tûnisî
ey halkım, savursaydım içimdeki isyanı sana
keşke kasırgaların gücü olsaydı bende…
fakat sen, çukur denecek bir mezarda
hayatını geçiren bir canlısın.
ebü’l-kāsım bin muhammed bin ebi’l-kāsım bin ibrâhîm eş-şâbbî et-tûnisî
ışıktan hoşlanmayan,
asırları alacakaranlık bir gecede geçiren,
aptal bir ruhsun sen.
hüseyin yazıcı
tunus'ta modern arap edebiyatı
ve
ebu'l-kâsım eş-şâbbî
hüseyin yazıcı
o da tıpkı sudanlı şair yûsuf beşîr et-ticânî gibi hayata sımsıkı bağlıdır. et-ticânî, tıpkı eş-şâbbî gibi 25 yaşında ölmüştür.
hüseyin yazıcı
yabancı dil bilmeyen bu iki şairin hayatları arasında pek çok benzerlik bulunmaktadır. ıkisi de köklü aileden gelmiş, islâmi eğitim görmüş, dini bir çevrede büyümüş; ikisi de kalp hastalığına yakalanmış ve aynı yaşta ölmüştür.
inci koçak
mevlana ve ömer hayyam'ın
eş-şabbi'ye
etkileri
ve
şiirinin özellikleri
inci koçak
mutsuz bir evliliği olan eş-şabbi'nin yaşamındaki ikinci problem sevgiydi. küçük yaşlardan beri sevdiği bir kızın ölümü, onu büyük bir karamsarlığa itmiştir. babasının hastalanması ve ölümü üzerine çok sarsılmıştır.
inci koçak
kalp hastası olan eş-şabbi'nin hastalık belirtileri 1929 yılında ortaya çıkmıştır. zeynel abidin es-senusi'ye göre, 1934 yılında ölen eş-şabbi'nin şiirlerinde görülen kötümserliğinin birinci derecedeki nedeni hastalığıydı.
ebü’l-kāsım bin muhammed bin ebi’l-kāsım bin ibrâhîm eş-şâbbî et-tûnisî
ey şiir! sen duyguların dilisin
ve kederli ruhun feryadısın!
ey şiir! sen kalbin hiçkırığının
ve garip aşığın yankısısın!
ebü’l-kāsım bin muhammed bin ebi’l-kāsım bin ibrâhîm eş-şâbbî et-tûnisî
ey şiir! sen yaşamın dallarına
asılmış gözyaşlarısın!
ey şiir! sen evrenin yaralarından
akan kansın!
inci koçak
eş-şabbi'nin " karanlıkta bir kasırga" adlı şiiri onun bu duygu larının bir bölümü ile ruhunu saran kötümserliğini , ölüme karşı duyduğu isyanı, dünyaya küskünlüğünü dile getirmektedir:
ebü’l-kāsım bin muhammed bin ebi’l-kāsım bin ibrâhîm eş-şâbbî et-tûnisî
ey hükmünü tamamlayıp giden mazi!
onu ölüm ve güçlü gece aldı.
ey hala yaşayan insanlar!
ey doğmamış gelecek!
bu dünyanızın aklı, idraki zayıf ve şaşkın
sınırsız bir karanlıkta ..
inci koçak
şair hemen hemen bütün şiirlerinde ölüm temasını işlemiş ve bunu yalnızlık, karamsarlık, ölümü davet ve hüzün duygularıyla yoğurmuştur. şu dizelerinde bu özelliği göze çarpmaktadır:
ebü’l-kāsım bin muhammed bin ebi’l-kāsım bin ibrâhîm eş-şâbbî et-tûnisî
sonra ne oldu? bu, benim işte!
dünyanın eğlencesinden ve şarkısından uzaklaştım.
yokluğun karanlığına günlerimi gômüyorum,
ona ağlayamıyorum bile!
ebü’l-kāsım bin muhammed bin ebi’l-kāsım bin ibrâhîm eş-şâbbî et-tûnisî
yaşamın çiçekleri, sessizce, üzgün ve canı sıkkın
düşüyor, ayaklarımın üzerine ...
ey ağlayan kalbim! bozuldu yaşamın sihri
haydi; ölümü deneyelim, haydi...!
ebü’l-kāsım bin muhammed bin ebi’l-kāsım bin ibrâhîm eş-şâbbî et-tûnisî
bu yaşam tanrı'nın gitarı
insanlar da nağmeleri gibi...
öyle nağmeler ki, sihir gibi esir eder duyguları
ve öyle bir ses ki, makamla okunmalı.
geceler mağaralardır, nağmeyi gömen,
ve zavallı yankıyı öldüren!
ercan erdoğan
kötü yazar, eseri yayınlanmayacak yazar yoktur, bunun yerine eserine çalışmamış yazar vardır.
abdullah harmancı
dünyâ edebiyatlarının ve kendi ülkesinin edebiyatının seçkin örneklerini yeterince okumamış olmak, bu örnekleri ibdâ eden yazarlarla (onların üslûplarıyla/temalarıyla) hesaplaşmamış olmak, kendinden önceki edebiyatçıların kendi zamanlarında aştıkları kimi
abdullah harmancı
engellerden haberdar olmamak, çağdaşlarının verdikleri eserlerden, çağdaşlarının geldikleri noktalardan haberdar olmamak kötü yazarı kötü yapan başat etmendir.
abdullah harmancı
kötü yazar geri kalmış yazardır.
kötü yazar kendisini rahatsız hissetmez.
kullandığı enstrümanlarla bir hesaplaşmaya girişmez.
gustave flaubert
sevişmek ile yazmak birbirlerini dışlayıcıdır. ne kadar çok sevişirse insan, o nispette az ve kötü yazar.
lafayette ronald hubbard
kelimesi bir cent'e yazmak saçmalıktır. eğer biri gerçekten 1 milyon dolar kazanmak istiyorsa, bunun en iyi yolu kendi dinini kurmasıdır.
coşkun aral
milyon dolarlık asansörlü mezarlıklar
empedocles / empedokles
oluş-ölüş yoktur. birleşme-ayrışma vardır.
empedocles / empedokles
her şey değişmez.
hasibe mazıoğlu
türk edebiyatında
mevlid yazan
şaîrler
esat ayyıldız
el-ahtal'ın emevilere methiyeleri
esat ayyıldız
tüm hayatı boyunca hıristiyan kalan el-aẖṭal, halife abdulmelik b. mervân’ın kendisinden islâm dinine geçmesini istediği zaman bile bu talebi geri çevirmiş, hıristiyanlığı terk etmeyi kabul etmeyeceğini belirttiği bir kaside ile halifeye karşılık vermiştir.
esat ayyıldız
üstelik bu kasidesinde hac ve oruç gibi islâm’ın şartlarından olan kutsal ibadetleri yerine getirmeyeceğini, şarap içmeyi bırakamayacağını, sabah namazında da secde edemeyeceğini, zira o saatlerde sarhoşluktan dolayı sızıp kaldığını ifade etmiştir.
giyâs bin ğavs bin es-salt bin et-târika / el-ahtal
ramazan’da boyun eğerek oruç tutmam; kurban etlerinden de yemem.
başarı için, semeri ile kuvvetli dişi devemi mekke vadisine sürmem.
ancak ben soğuk şarap içer, sabah sökerken de secde ederim.
ârif dündâr ataker
gam bir değil, bir bölük
hayâtım oldu bir yük
söyleyeyim herkese
içimin derdi büyük
ârif dündâr ataker
her büyük kederden ilhâm alarak
hicrânın şairi olmuşum meğer;
gönlümü sonsuz bir derde salarak
ihtiyar olmadan solmuşum meğer
+
uymuş da gençliğin heveslerine
beyhûde kendimi üzüp durmuşum;
aldığım zehirmiş, deva yerine,
onu her içişte ben kudurmuşum
ârif dündâr ataker
çılgın emellerle –yazık– ömrümü,
bir hayâl uğruna etmişim heder;
muhabbet denilen o kör düğümü,
çözmek istedikçe olmuşum beter!
+
geçmiş günlerime bakınca şimdi,
derdim ki: ne kadar zavallıymışım;
bir vehme bağlayıp bütün ümîdi,
yirmi beş yılıma nasıl kıymışım!
kay redfield jamison
intihar eden her bireyin kendine göre güdüleri ya da nedenleri vardır: bunlar çok özeldir, bilinemez ve dehşet vericidir.
çiğdem göktaş tekin
elbette ölmek istemiyorum ama...
çiğdem göktaş tekin
13 yaşındaki ömer kendini asarak yaşamına son verdi.
çiğdem göktaş tekin
peki sebep ne?
kim araştırıyor sebepleri?
kim çözüm buluyor intiharlara?
hiç kimse... “ölen ölüyor, kalan sağlarla devam ediyor hayat.”
çiğdem göktaş tekin
umutsuzluğa yenik düşerek intihar edenlerin hayatın içinden, olağan olayları bile intihar nedeni olarak gördüğü yadsınamaz bir gerçek.
çiğdem göktaş tekin
insanlar acı çektiklerinde ve destek görmek istedikleri kişileri yanında göremeyince, ölümlerini kendilerini incitmiş kişilerden öç alma aracı olarak görüyorlar ya da önce öcünü alıp sonra kendi canlarına kıyıyorlar.
çiğdem göktaş tekin
erkekler; geçim sıkıntısı, borçlar, aile geçimsizliğinden ; kadınlar ise yine aile geçimsizliği, duygusal ilişki, istediği ile evlenememe gibi nedenlerden intihar etmekteymiş. ülkemizde son 5 yılda kayıtlara geçen 15 bini aşkın intihar eden olmuş.
çiğdem göktaş tekin
her şeyi yitirdiğini düşününce insan elinde intihar kalırmış sadece...
yetiremez olurmuş, herkese yeten dünyayı kendine...
çiğdem göktaş tekin
birbirimizi biz koruyacağız. intiharın işaretlerini bileceğiz, sebeplerini de, ve bol bol hayatı paylaşacağız birbirimizle.
çiğdem göktaş tekin
araştırmalara göre yaşantıları ve duyguları paylaşmak insanlara iyi geliyor. kayıpların ardından pişman olmamak için; paylaşmalı, paylaşarak atlatmalıyız her şeyi...
seda köycü
halina poświatowska
ve
nilgün marmara:
ilki yaşama,
diğeri ölüme
seslendi
seda köycü
poświatowska’nın sancılı, hatta trajik bir yaşam sürmesine, kalp kapakçıklarının tam kapanmaması şeklinde açıklanan ağır bir kalp hastalığı neden olmuştur.
seda köycü
1935 yılında polonya częstochowa’da doğan poświatowska’nın çocukluk yılları nazi almanya’sının işgali altında geçmiş, henüz on yaşındayken, ocak 1945’de polonya ve rus ordularının częstochowa’yı nazi işgalinden kurtarma girişimi sırasında, annesiyle birlikte soğuk ve
seda köycü
rutubetli bir bodrumda üç gün boyunca saklanması sonucunda anjin olmuş ve bu hastalık romatizmal komplikasyonları da beraberinde getirmiştir. altı aylık bir tedavinin ardından, bu hastalığın küçük halina’nın kalbinde ağır bir hasar bıraktığı ortaya çıkar. poświatowska
seda köycü
o günden sonra artık, ağır bir kalp hastası olarak, sürekli bir ölüm tehdidi altında sürdürecektir yaşamını.
yaşamı boyunca, hastane ve sanatoryumları zorunlu olarak neredeyse ilk adres edinen, klinik olarak pek çok kez ölüme bir yaklaşıp bir uzaklaşan poświatowska,
seda köycü
9 yıl arayla iki operasyon geçirir ve geçirdiği ikinci operasyondan sekiz gün sonra, 11 ekim 1967’de, henüz 32 yaşındayken yaşama veda eder.
seda köycü
poświatowska’nın yaşam aşkının acı çığlıklarına karşılık, marmara’nın ölüm aşkı acı çığlıklar atmaktadır.
halina poświatowska
boyadım koyu bir kalemle göz kapaklarımı
ve yansıyor yıldızlı gökyüzü bakışlarıma
merhamet et tanrım
şu benim arzuma
halina poświatowska
bir kesinlik yok
varoluş varolmayıştır
ya ölüm?
biyolojik döngü
ya kesinliği?
yalan söylüyoruz, kesinliği var derken
emin değiliz biz
yoksa nasıl yaşayabilirdik
süleyman güngör
althusser'de
ideoloji kavramı
süleyman güngör
louis althusser'e göre, ideoloji maddi ve sınıfsal nitelikte, toplumsal ve siyasal roller üstlenmiş zihinsel bir tasarımdır. temel işlevi, mevcut toplumsal formasyonu sürdürmektir.
süleyman güngör
son söz olarak, althusser in gelişmiş bir kapitalist sistem içinde iktidarın zora dayanmayan süreçlerini ortaya çıkarma çabalarının sonucu olarak tanımladığı ideoloji kavramı toplumsal formasyonun bir düzeyini oluşturur.
süleyman güngör
ideoloji, yanlış bilinç olmayıp, öznel nitelikte zihinsel bir kurgudur. gerçeklikle doğrudan ilişkili değildir. öznenin gerçeklikle kurduğu ilişkinin zihinsel düzlemde tasarımlamasıdır.
süleyman güngör
sınıf mücadelesinin yapıldığı alanlardan birisi olması bakımından ideolojik alan da barış yoktur. ideolojiler, kendi sürekliliklerini korumak için direnç halindedirler ve egemen sözcülüğünü yaptıkları sınıfı egemen konuma yükseltmek için işlerler.
ismail avcı
balıkesirli mehmed gazâlî’nin
“türk kadın şairleri”
başlıklı yazı dizisi
üzerine
zehra göre
son asır türk şairlerinden
mehmed gazâlî bey
ve
‘balıkesrî ilhamları’
adlı mecmua-i eş’ârı
zehra göre
memlekette kızıl hastalığı söz konusudur, bu durum endişe verici boyutta olmalı ki mehmed gazâl şiire taşımıştır. bir taraftan da maalesef sağlık hizmetlerinde imkânsızlıklar mevcuttur.
zehra göre
doktorlar daha az paraya hasta bakmak için anlaşmışlardır ancak ilaçlar pahalı olduğu için elde edilememektedir:
mehmed gazâlî
hekimler az parayla bakmak içün ittihâd etdi
bahâlandı ‘ilâclar.. hastalar hep bi-şifâ kaldı
mehmed gazâlî
nâgehân çâresiz bir derde düşsem de yine
her tabîbin verdiği dermâna minnet eylemem
+
çıksa cinler karşıma hep, âyete’l-kürs okur
üflerim etrâfıma; şüc’âna minnet eylemem
yüksel ersoy
tıbbî hatanın
hukukî ve cezaî
sonuçları
nidai sulhi atmaca
eğer metabolik cerrahi doğru bir yöntem olsaydı, tanrı insanı yaratırken, ileumu (kıvrım bağırsağı) mideye bağlardı!
merve duysak
hekimin
tıbbi uygulama hatalarından
doğan
cezai sorumluluğu
figen inci & fatma öz
palyatif bakım ve ölüm kaygısı
figen inci & fatma öz
ölmekte olan hastaya bakım vermek duygusal olarak acı veren, üzüntülü bir deneyimdir. ölen hastaya bakım verirken hemşire korku, üzüntü, düş kırıklığı, anksiyete gibi duygular hissedebilir.
figen inci & fatma öz
modern toplumlar 20. yüzyılın ilk yarısından sonra ölümün doğallığı ile ilgili bakış açılarını yitirmişlerdir. bunun sonucunda hastalar ve sağlık çalışanları ölümün kaçınılmazlığı ile baş edemez hale gelmişlerdir.
figen inci & fatma öz
ölmekte olan hasta ve ailesine bakım vermek oldukça zor bir deneyimdir. şüphesiz ölüm gerçeği ile yüzleşmek gerek hasta ve ailesi gerekse sağlık çalışanları için travmatik olabilmektedir.
figen inci & fatma öz
ölüm gerçeği birçok hastalığın doğal sonucu olarak geliştiğinde ise hemşireler bu durumda nasıl davranacaklarını bilememektedirler.
figen inci & fatma öz
ölmekte olan hastalara bakım vermek, çok değişik ve güçlü stresörleri beraberinde taşır. bu nedenle hemşirelerin etkili baş etme yöntemleri geliştirmeleri ve destek kaynaklarından yararlanmaları gereklidir.
figen inci & fatma öz
ölmekte olan hasta ve ailelerine bakım veren hemşirelere yani yardım edenlere yardım etmek büyük önem taşımaktadır. bu yardımın ilk adımı hemşirelerin eğitimleri sırasında atılmalıdır.
muazez çevik & aynur açar & mehmet emin boleken
ameliyat edilen
yenidoğanlardaki mortalite:
tek bir merkezdeki
275 vakalık seri
muazez çevik & aynur açar & mehmet emin boleken
ölümlerin % 52,1 ameliyattan sonraki ilk haftada gerçekleşmişti.
muazez çevik & aynur açar & mehmet emin boleken
cerrahi girişim uygulanan yenidoğanların ölüm nedenleri multifaktöryeldir.
muazez çevik & aynur açar & mehmet emin boleken
bu nedenler, hastaya uygun transfer koşulları, uygun ameliyathane salonu, güvenli anestezik ajanlar, yoğun bakım ünitesinin fiziki koşulları, çalışanların eğitim ve tecrübesi, prenatal takip ve olguların kendisinden .......
muazez çevik & aynur açar & mehmet emin boleken
daha önce yapılan çalışmalarda cerrahi prosedür uygulanan yenidoğanlarda ölüm oranının cinsiyetler arasında farklı olmadığı belirtilmiştir.
muazez çevik & aynur açar & mehmet emin boleken
ancak bizim çalışmamızda kız olgularda mortalitenin erkeklere göre istatiksel olarak daha yüksek olduğu bulunulmuştur.
muazez çevik & aynur açar & mehmet emin boleken
gelişmiş bölgelerde yenidoğan ölümlerinin en önemli sebebi prematüritedir.
irfan öztürk & serdar toker & erden ertürer & bülent aksoy & faik seçkin
kalça kırığı nedeniyle
ameliyat edilen
65 yaş üstü hastalarda
mortaliteye etki eden
risk faktörlerinin
değerlendirilmesi
irfan öztürk & serdar toker & erden ertürer & bülent aksoy & faik seçkin
kadın hastaların 34’ünün (%60.7), erkek hastaların ise 18’inin (%50) 36 ay sonunda öldüğü belirlendi.
irfan öztürk & serdar toker & erden ertürer & bülent aksoy & faik seçkin
cinsiyetin, bilişsel fonksiyonların ve ameliyata kadar geçen sürenin mortalite oranları üzerine anlamlı etkisi görülmedi.
irfan öztürk & serdar toker & erden ertürer & bülent aksoy & faik seçkin
yürüteç kullanarak yürüyebilen hastalarda ilk üç ay içindeki ölüm oranı, bir destekle veya tamamen bağımsız yürüyebilen hastalara göre anlamlı derecede yüksek idi.
osman akandere
hilâl-i ahmer hastabakıcılık(hemşirelik)
okulunun açılması
ve
ilk mezunları
osman akandere
hilâl-i ahmer(kızılay) cemiyeti genel merkezi'nce alınan bir kararla 21 şubat 1925 tarihinde türkiye'nin ilk hastabakıcılık(hemşirelik) okulu istanbul'da açılarak eğitim ve öğretime başlamıştır.
osman akandere
böylece ülkemizde uzun yıllardır sağlık alanında eksikliği hissedilen, eğitim görmüş, mesleki bilgi ve beceriye sahip hemşire ihtiyacı, bu okulun açılmasıyla karşılanmaya çalışılmıştır.
yasemin bilginar
mesleki ayrımcılık:
erkek hemşirelerin
yaşadığı sorunlar
yasemin bilginar
bu çalışmanın amacı, sağlık sektöründe yer alan erkek hemşirelerin sorunlarını toplumsal cinsiyet ayrımcılığı temelinde incelemektir. bu incelemede literatür taraması yapılmıştır.
yasemin bilginar
tarihin ilk dönemlerinde erkekler hemşirelik mesleğinde yer almışlardır. ancak kadının şifa verici, annelik rolleri dikkate alınarak hemşirelik mesleği kadınlarla anılmaya başlamıştır ve uzun yıllar erkekler bu meslekte yer almamışlardır.
yasemin bilginar
günümüzde ise dünyada ve türkiye’de her geçen gün erkek hemşire sayısı artmaktadır. her ne kadar hemşire sayısı artsada erkek hemşireler başta hemşire sözcüğünün “kadın”’lığı çağrıştırması başta olmak üzere birtakım sorunlar yaşamaktadırlar.
yasemin bilginar
erkek hemşireler için en önemli sorun mesleğin adı gibi görünmektedir. türkiye’de ilk defa 1910 yılında kullanılmaya başlanan “hemşire” kelimesi kız kardeş anlamına gelmektedir.
yasemin bilginar
kulakaç ve arkadaşlarının yaptığı niteliksel çalışmada örnekleme dahil olan erkek öğrencilerin önemli bir bölümünün akrabalarına, arkadaşlarına ve çevrelerindekilere hemşirelik bölümünde okuduklarını söylemedikleri bulgulanmıştır.
yasemin bilginar
çünkü “hemşire olmak delikanlılığa sığmamak”tadır.
yasemin bilginar
katılımcılardan biri hemşirelik adıyla ilgili sıkıntısını şöyle dile getirmiştir; “hemşireyim diyemem. hemşire kız demek. açıkçası adı değiştiğinde şok oldum. hala sağlık memurluğu olsaydı iyi olacaktı…insanlar gülerler. okul bittikten sonra hakkari’ye dönersem,
yasemin bilginar
hemşire olduğumu söyleyemem. kendime hemşire demek boğazımda düğümleniyor”.
yasemin bilginar
insanlar hemşire kelimesinin farsça kız kardeş, bacı anlamına gelmesi nedeni ile bu kelimenin erkekler için uygun olmayacağını düşünüyor, bu doğrultuda da yeni hitaplar bulma çabasına giriyor olabilir.
yasemin bilginar
erkek hemşireler için sıkça kullanılmaya çalışılan, hemşireye en yakın kelime ve farklı bir cinsiyeti ifade edebileceği düşünülen hemşir kelimesinin türk dil kurumu’na göre hiçbir anlamı yoktur.
nurten kaya & nuray turan & aylin öztürk
türkiye’de
erkek hemşire
imgesi
nurten kaya & nuray turan & aylin öztürk
türkiye’de erkek hemşire imgesi genelde olumlu yöndedir. fakat tüm toplumun erkek hemşireye bakış açısının olumlu olması sağlanmalıdır.
nurten kaya & nuray turan & aylin öztürk
bu amaçla, toplum, cinsiyetin hemşirelik bakımının kalitesini etkileyen bir faktör olmadığı konusunda bilgilendirilmelidir.
nevzat alkan
amerika birleşik devletleri
ile
ülkemiz
tıp fakültelerinin
öğrenim gören
kız öğrenci
sayıları yönünden
karşılaştırılması
nevzat alkan
yurdumuzda, osmanlı imparatorluğu döneminde, osmanlı uyruğundaki hiçbir kadına, tıp öğrenimini yurt dışında dahi görse, osmanlı topraklarında hekimlik yapma izni verilmemiştir.
nevzat alkan
halbuki aynı dönemde yabancı uyruklu kadın hekimlere hekim olarak çalışabilme izni verilmiştir.
nevzat alkan
yurdumuzda kız öğrencilerin tıp fakültesine kayıt yaptırabilmesi ilk olarak 1922-1923 öğretim yılında mümkün olabilmiştir.
ufuk tavkul
karaçay-malkar kültüründe
avcılık
ve
av tanrısı apsatı
ufuk tavkul
insanoğlunun ilkel topluluk düzeyinden gelişmiş toplum seviyesine ulaşma sürecinin binlerce yıllık geçmişinde, avcılık ekonomik olduğu kadar sosyal ve kültürel açılardan da insanların hayatında önemli bir rol oynamıştır.
ufuk tavkul
....... ilkel toplulukta ortaya çıkan basit işbölümü neticesinde kadınlar toplayıcılıkta kalırlarken, erkekler avcılık konusunda uzmanlaşmaya başlamışlardır.
ufuk tavkul
bir takım tabiat üstü güçlerin ve tanrıların av hayvanlarını kontrol ettikleri, bu tanrılara karşı hoş görünmenin avcılığı kolaylaştıracağı düşüncesi de yavaş yavaş gelişmiştir.
ufuk tavkul
avcılığı ve av hayvanlarını kendi gücü altında tutan ruhların varlığına inanan altaylı ava çıkmadan önce çeşitli dinî ibadetler yapar ve avın verimli ve başarılı olması için gereken bütün örf kurallarına uyar.
ufuk tavkul
bilhassa avı koruyacak olan ruha bağlılığını göstermeye çalışır. altay türkleri av hayvanlarına karşı büyük bir saygı duyarlar. avın ancak temiz ve arınmış olarak yapılmasıyla verimli olacağına inanırlar.
ufuk tavkul
ava çıkacakları gece karılarından ayrı yatarlar, hiç kimseyle de konuşmazlar. av hayvanlarının insanların dilini anladıklarına inanan altay türkleri av hayvanları hakkında konuşurken onların anlayamayacağı gizli bir dil kullanmaya dikkat ederler.
ufuk tavkul
mesela silah yerine enişte anlamına gelen “küzyö”, kurşun yerine nişanlısı tarafından kıza sunulan armağan anlamında “kalamçı” kelimelerini kullanırlar.
ufuk tavkul
altay türklerinin inanışlarında av sahası ile birlikte avlanan kuşlar, dağlar, hayvanlar hatta ağaç ve ormanlar bile, tıpkı avcılar gibi sahanın gerçek sahibi bulunan ruhların himayesi altındadırlar. avcılar bunların izni olmadan hiçbir şey yapamazlar.
ufuk tavkul
altay bölgesinde yaşayan şor türkleri de orman ruhlarına çok önem verirler. şor avcılarının inanışlarına göre bu ruhlar avcının temiz ve doğru sözlü bulunmasını isterler. avcı ava çıkacağı gün cinsel ilişkide bulunmamalıdır.
ufuk tavkul
avcıların evde kalan aile üyeleri de temizliğe riayet etmelidir. avcılar dönünceye kadar obada oyun, şakalaşma, eğlence yasaktır, çünkü orman ruhları böyle şeylerden hoşlanmazlar.
ufuk tavkul
orman ruhlarına her avcı kurban sunabilir şor avcıları sangır dedikleri putu kutsal sayarlar. bu put insan şeklindedir. bunun üzerine av hayvanlarının derilerinden parçalar asılır.
ufuk tavkul
şorların inançlarına göre bu ruh süratli koşan bir dişi geyiğin üzerinde gezer. kendisini memnun eden avcılara bol av verir. darılırsa ormanları yakar, av hayvanlarını kaçırır, avcılara uyuz hastalığı gönderir.
ufuk tavkul
dağ keçisi ve geyik eti dağlıların temel besiniydi. bunların derisi ise giyim, çeşitli eşya ihtiyaçlarını karşılamada, komşu kafkas halklarıyla alış-veriş yolunu açmada önemli rol oynamıştı.
ufuk tavkul
kişi adları açısından incelediğimizde, karaçay-malkar’da av ve avcılıkla ilgili erkek adlarının onların kültürlerinde yaygın olarak yer aldığını görmekteyiz.
ufuk tavkul
karaçay-malkar erkek adlarında dombayçı(bizon avcısı),buvçar(erkek geyik),tavay(ayı avcısı),börüatar(kurt avcısı),börükay(küçük kurt),teke,ayüçük(küçük ayı),cumarık(sülün),bödene(bıldırcın),tavaslan(dağ aslanı) gibi av ve avcılıkla ilgili isimlere rastlamak mümkündür.
ufuk tavkul
inanışa göre, cantuvgan aşırı derecede avlandığı için av tanrısı apsatı’nın lanetine uğrar ve av sırasında adılsuv vadisindeki dağlarda ölür. bugün onun öldüğüne inanılan dağ “cantuvgan tav” adıyla bilinmektedir. cantuvgan’ın halk arasında yaşayan destanı şöyledir:
ufuk tavkul
bashan köyünde âdet oldu geyik yavrusu avlamak
cantuvgan ise tar avuz’da ayı yavrusu bırakmayan.
bashan dağında azaldı apsatı’nın hayvanları,
cantuvgan’ı bekliyordu apsatı’nın laneti,
cantuvgan ise kızdırdı apsatı’nın kızlarını.
ufuk tavkul
genç avcılar, çiğnemeyin aksakalın (apsatı’nın) izlerini.
cantuvgan’ı çarpmıştır apsatı’nın laneti,
kendi başına gelmişti onun bindiği atı.
genç avcılar, çiğnemeyin aksakalın izlerini,
kendinize beddua ettirmeyin sarı saçlı kızlarına,
ufuk tavkul
apsatı koruyor geyiklerini, hayvanlarını,
avcılardan alıyor geyiklerin intikamını.
apsatı sadıktır sürüsüne, sözüne,
kötü avcı çabuk düşer onun iki gözüne.
cantuvgan umut etti adıl ırmağı kıyısında beklemeyi,
ufuk tavkul
karça kayasında yemin etmişti beyaz geyikler avlamaya.
merhametsizlikten geyik yavrusu, ayı annesi ağlatan,
karça’nın söylediğini dinlemeyen cantuvgan.
apsatı idi geyiklerin vekili,
uçurum kenarında kalmıştı cantuvgan’ın ölüsü.
ufuk tavkul
“apsatı” karaçay-malkar eski inançlarına göre avcıların ve av hayvanlarının tanrısıydı. avcılıkla ilgili âdetlerde dağların, ormanların, vahşi hayvanların ve avcıların tanrısı apsatı’nın özel bir yeri vardı.
ufuk tavkul
avcıların inançlarına göre apsatı birçok kereler insan kılığına girip avcıların önüne çıkardı. o yüzden avcılar onun gönlünü kazanmak için önlerine çıkan yolculara avlarından pay dağıtırlardı. avcılar apsatı için şu şarkıyı söylerlerdi:
ufuk tavkul
avcıdan daha zavallı kimse olmaz
demir boyunduruğu boynunda
yanmış ekmeği koynunda
apsatı’nın vardır sayısız malları
çok malından bize pay seçtir
ufuk tavkul
kampımızda yağ kazanları kaynattır
vereceğin gün sağıp alınan süt gibi
vermeyeceğin gün dolaştırıyorsun köpek gibi
avcının kayalık uçurumlarda olur ölümü
kara yamçısı olur onun kefeni
ufuk tavkul
apsatı adı verilen av tanrısının kökeni henüz karanlıktır. eski uygur türkçesi döneminde “av” anlamına gelen “ab” isim kökünün bulunması, apsatı adının eski türkçe’deki “av” anlamına gelen “ab” sözüyle bir ilişkisi olduğunu akla getirmektedir.
ufuk tavkul
“afsatı” osetler’de avcılığın ve hayvanların tanrısıydı. osetler afsatı’nın varlığına ve onun yüksek dağlarda oturduğuna inanırlardı. afsatı’nın karyolası, koltukları ve iskemleleri fil dişinden yapılmıştı.
ufuk tavkul
adige (çerkes) kültüründe “mezıtha” avcıların ve ormanların tanrısıydı. adigeler onun altın tüyleri olan bir yaban domuzunun üzerinde gezdiğini hayal ederlerdi ve ona orman gölgeliklerinde ibadet ederlerdi.
ufuk tavkul
abhazların orman ve av tanrısı “azveypşa” adının kaynağı adigelerin orman tanrısı “mezıtha”dır. avcılara rastlayan abhazlar onlara “azveypşa wıyçeyt” (av ve orman tanrısı seni nimetlendirsin) diye selam verirlerdi.
ufuk tavkul
karaçay-malkarlı avcılar av tanrısı apsatı’ya yalvarmanın dışında bir takım büyüler yapmaya ve davranışlarına dikkat etmeye gayret gösterirlerdi. her zaman temiz elbiseler giyerler ve ava gitmeden önce karılarıyla beraber olmazlardı.
ufuk tavkul
kimseye rastlamamak için şafak sökmeden, karanlıkta yola çıkarlardı. karısı ve çocukları da, avcı sanki önemsiz bir işe gidiyormuş gibi, onu uğurlamak için yataklarından kalkmazlardı.
ufuk tavkul
ava giden avcının evinde karısı yatakları toplamaz, evi süpürmez, çamaşır yıkamaz, komşularının işine yardım etmezdi.
ufuk tavkul
geyik ve dağ keçisi etini yedikten sonra kemiklerini kırmazlardı. çünkü apsatı’nın onu tekrar dirilteceğine inanırlardı. bu inanışın izlerini günümüzde kurban olarak kesilen hayvanların etlerinin parçalanmasında da görebiliriz.
ufuk tavkul
avcıları ava uğurlarken söylenen bir duada totur ile birlikte bayrım adı verilen bir başka tanrıça adı dikkati çekmektedir:
ufuk tavkul
bayrım senden diliyorum, sağ yürüt yavrumu
totur, totur kayalarda dolaşan kalemi
kurt dişinden, vaşak tırnağından bir koru
avcı yoluna iyi gözle bir bak
ufuk tavkul
karaçay-malkarlılar, çocukluktan çıkıp delikanlılığa adım atan bir genç ilk defa eline silah alarak ava çıkacağı zaman onu totur ile birlikte umay biyçe adını verdikleri tanrıçaya emanet ederler ve şu dua ile ava gönderirlerdi:
ufuk tavkul
umay biyçe, totur
bastığın ayağını kaydırmasınlar
attığın kurşunu şaşırtmasınlar
avcı yolunda korusunlar
bir atıp, iki kere öldür
ufuk tavkul
bir defada iki geyik getir
cesaretsiz arkadaşlarına cesaret ver
erkek geyik derilerinden kamp kur
ocağını demirkazık yıldızı gibi sağlamlaştırsın
teyrin versin apsatı’nın malından iyisini, çoğunu
ufuk tavkul
sonuç olarak şunu söyleyebiliriz ki, karaçay-malkar toplumsal yapısında son derece önemli bir yere sahip olan av ve avcılıkla ilgili gelenekler ve inanışlar kökleri tarihin derinliklerine uzanan büyük bir kültürün izlerini taşımaktadırlar.
ufuk tavkul
bu gelenekler ve eski inançların içinde karaçay-malkarlıların sağlam bir kabile yapısının, temiz insan ahlâkının, tokgözlülüğün, yiğitlik ve cesaretin izleri vardır.
açık ders
ütopik ve bilimsel sosyalizm:
st. simon, fourier, owen ve marx
vikipedi
françois marie charles fourier (7 nisan 1772 - 10 ekim 1837) fransız ütopik sosyalist ve filozof. günümüz akademisyenleri féminisme kelimesini 1837 yılında fourier in türettiğini söyler.
vikipedi
fourier, 1808`de kadın haklarının genişletilmesinin bütün sosyal ilerlemenin ana ilkesi olduğunu iddia etti.
françois marie charles fourier
türkler kadınlara ruhları olmadığını ve cennete girmeye layık olmadıklarını öğretiyorlar.
ceyda akaş kabadayı
yeryüzünde cennet hayali:
charles fourier
hatice çıvgın
charles fourier:
kuramı
ve
ekolojik kriz ortamında
bir eko-filozof olarak
okunabilme imkânları
hatice çıvgın
fourier, hayattayken bile sessizlik veya alayla karşılandı. ölümünden bir süre sonra takipçisi de kalmayan fourier’nin kuramı üzerine yapılan araştırmalar uzun yıllar boyunca hep sönük kaldı, düşünceleri tartışılmadı.
hatice çıvgın
fourier’nin eseri üzerine yapılan her çalışma gibi, elinizdeki metin de, onun düşüncelerinin bu dışlayıcı tutumu hak etmediğini, halen güncelliğini, yeniliğini, ilginçliğini ve radikalliğini koruduğunu göstermek hevesindedir.
hatice çıvgın
fourier bir bolluk toplumu kurmayı vaat eder. onun toplumunda insanlar erdeme ulaşmak için lüksten ve hazlardan uzaklaşmak zorunda değildir.
hatice çıvgın
20. yüzyılın sonunda, iklimsel ısınmaya bağlı olarak kutuplardaki buzulların erimesi olasılık eşiğini aşıp bir gerçekliğe dönüşürken, fourier üretimi artırmak için kutuplarda tarım alanları açmak gereğine inanır.
hatice çıvgın
newton yerçekimini bulan kişiyse, fourier de “insanlar arası çekim yasasını bulan, bunu evrensel çekimle birleştiren” kişidir.
hatice çıvgın
yükselen sanayi toplumuyla paralellik gösteren saint simoncu endüstriyalizmin aksine, “utanmaz bir yanılsama iken endüstri ve ticaret özgürlüğünü kim destekleyebilir ki?” diyen fourier, endüstrinin karşısına yetinmeci bir modelle çıkmaz, aynı zamanda bir bolluk
hatice çıvgın
toplumu yaratacak ekonomik modelini kurmaya çalışır. lüks ve haz insanlar içindir.
hatice çıvgın
yazmaları daha kendisi hayattayken takipçileri tarafından (başta 1831’den itibaren takipçisi victor considerant olmak üzere) yayımlanmış ama sansüre tabi tutulmuştur.
hatice çıvgın
ayrıca düşünür, dağınık, konudan konuya atlayan, 10 sayfa yazdıktan sonra bir çırpıda üzerini çizip yazdıklarından vazgeçebilen, akışı ve okunuşu güç bir yazma tarzına sahiptir.
hatice çıvgın
fourier, gezegenimizin ömrünün sınırlılığını belirttikten sonra, eğer, «kötü bir tesadüf eseri, mesela uzayan bir sosyal kaos ( uygar, barbar yahut vahşi olsun) yüzünden, gezegen ölebilir» diyerek, insanların vaktinden önce gezegeni yok etme tehlikesine işaret eder.
hatice çıvgın
yeryüzünün canlı bir organizma olarak anlaşılabileceği fikri, yirminci yüzyılda ekolojik kaygılarla yeniden canlandırılmıştır. bu kez, ingiliz bilimci james lovelock ve amerikalı biyolog lynn margulis dünyanın canlılığı görüşüne öncülük ettiler.
hatice çıvgın
fourier’ye göre gezegenimiz sadece ölümlü değildir, aynı zamanda acı çekme kapasitesine de sahiptir. bunun acıların sebebi de, doğaya kendi fani ve insancıl yasalarımızı dayatmamızdır.
hatice çıvgın
fourier, tarımın, barbarlıkta olsun, uygarlıkta olsun toprağı iyileştirmek yerine yok ettiğini söylemektedir:
françois marie charles fourier
tarımda, legalize edilmiş anarşi, bireysel özgürlük adına, iklim tahrip edildi, dağlar, tepeler ormandan arındırıldı, kaynaklar kurutuldu, yıkıcı ve çözücü zorluklara yol açtılar.
hatice çıvgın
bu yüzden uygarlıktan derhal çıkılarak, gezegenin maddi acılarına çare bulmaya bu sayede de insanlığın sefaletine son vermeye acil ihtiyaç vardır.
hatice çıvgın
...... “gezegenin ölümlülüğü”, “gezegenin maddi acıları” diye ifade ettiği tehlike ve sorunlar, aradan yüzyıllar geçtikten sonra; dünyanın üzerinde yaşamı güçleştiren sorunlar yumağı olarak “ekolojik kriz” diye, araştırma alanı olarak da “ekoloji” diye adlandırıldı.
hatice çıvgın
doktor ve karşılaştırmalı anatomi profesörü ernst haeckel (1834-1919), 1886’da kendi ifadesiyle oecologie (latince oecologia), canlı varlıkları (hayvanlar, bitkiler ve mikro organizmaları) birleştiren ilişkilerin incelenmesi olarak ekoloji terimini ortaya attı.
hatice çıvgın
ekoloji, yunanca konut, durak, çevre anlamına gelen oikos kelimesinden türetilmiştir (bookchin).
hatice çıvgın
iklimsel aşırılıkların tarımda yol açtığı ve yıllar süren ürün kayıplarına işaret ederek, farklı kentlerden örnekler vermektedir. daha önce portakal yetişen bir taşrada kışın don olayı gerçekleşmiştir, bir diğerinde ise zeytinlikler gerilemektedir.
hatice çıvgın
fourier’nin denge anlayışı, kutuplarda tarım yapmak gibi çılgınca tasarımlardan farklıdır, daha genel ekolojik bir ilkeyi dile getirir, aynı zamanda evrende genel bir bağlantı olduğu fizik ilkesini.
hatice çıvgın
fourier her zaman karşıtların bir arada ve çatışma içinde var olduklarını, toplumu oluşturan ve birleştiren ilkenin de bu olduğunu savunur:
françois marie charles fourier
evrende her şey birbiriyle ilintilidir. maddi olanla tutkusal olan arasında bir birlik olmak zorundadır ve karşılıklı olarak birbirlerini etkilerler. tutkusal düzensizlik, maddi düzensizliği getirir ve tersi de doğrudur (vice versa).
françois marie charles fourier
eğer dünya uzun süre sosyal düzensizlik içinde kalırsa (barbarlık, uygarlık gibi), dünyanın maddi durumu etkilenir, ısı durumu kötüler, ürünler ve kapasiteler fakirleşir.
françois marie charles fourier
mevsimler artık eski düzenlerinde değiller, korkunç aşırılıklar gösteriyor, yıkıcı değişimler ürünleri azaltıyor. bu düzensizliklerin kaynağı ormanların yıkımıdır, bütün ülkelere yayılıyor, gelecekte tarım da tehdit altındadır.
hatice çıvgın
fourier’nin bolluktan anladığı, insanın aç kalma tehlikesi yaşamayacağı kadar bol, rafine bir damak tadı geliştireceği kadar çeşitli, kendisini sağlıklı ve güçlü kılacak besinlere ulaşmasıdır.
hatice çıvgın
bundan başka, içinde yaşadığı toplumda, sınıfların kıyafetleri arasında farklar değil uçurum vardır.
hatice çıvgın
işçi üst başını temiz tutmasını sağlayacak yedek bir kıyafet bulamaz. sahip olduğu tek giysinin kumaşı kabadır, modeli her türlü zevk belirtisinden, dikilişi her türlü incelik ve ustalıktan uzaktır.
hatice çıvgın
buna karşılık üst sınıflar ifrat düzeyinde ve haute couture giyimi takip edebilecekleri olanaklara sahiptir.
hatice çıvgın
her birey zevk aldığı işleri yapacak, beslenme, uyku ve diğer her türden faaliyeti için hem estetik hem de zevkli formların araştırılmasını gündelik uğraşı/arayışı haline getirecektir.
hatice çıvgın
uyum toplumunda insanlar illa ki bir dine sahip olmak isterlerse, fourier bir aşk dini tesis edilmesini önermektedir.
hatice çıvgın
günümüzün yakıcı ekolojik sorunları 20. yüzyılda ekolojist hareketin ortaya çıkıp, sorunların ciddiyetine işaret etmeleriyle keşfedilmiş değildir. 19. yüzyıl başında da biliniyorlardı ve fourier bu olguyu es geçmedi.
hatice çıvgın
iklim düzensizliklerine, ormanların tahribine, tarımdaki verimsizleşmeye işaret etti. nüfustaki aşırı artışın bir gün dünya tarafından taşınamaz hale geleceğine, bir durma noktasının gerekliliğine ve alınacak önlemlerin şiddet dışı olması gerektiğine vurgu yaptı.
hatice çıvgın
nüfusun yeryüzüne homojen olarak dağılmasını sağlayacak bir yerleşim modeli önerdi. üremeyle cinselliğin ayrılması gerektiğini savundu. kentlerin ve evlerin insan sağlığına aykırılığını eleştirdi.
hatice çıvgın
insan sağlığını hastanelerde ve yan tesirli ilaçlarda değil, insan doğasına uygun bir yaşantıda, sağlıklı ve yeterli beslenmede gördü. “delilik” durumunda sorunlu bireyi suçlamak yerine, kişide uyumsuzluğa yol açan toplumsal şartlarda kusur aradı.
hatice çıvgın
hayvanlarla insanlar arasında komşuluk ve simbiyoza dayalı ilişkiler öngördü. sanayinin kentsel alanlarda yarattığı yoğun tahribatı ve insanı köleye dönüştüren üretim sürecini eleştirdi.
hatice çıvgın
fourier ekolojizm henüz kavram tanımlanmadan, “klimaterik düzensizlikler uygar kültürün içkin bir kusurudur” demesiyle akıma dâhil oldu.
hatice çıvgın
yani endüstriyel toplumumuz (ve işleyiş biçimi) ekolojik bozulmaların temel sebebidir demekle ekolojizmin haber vericisi (pré-écologisme) oldu diyor michel anthony.
hatice çıvgın
fourier “gezegenin tahribini” önlemeye çalışır. anthony’ye göre fourier, “endüstrileşmeyi ve onun insanlar üzerindeki ve yol açtığı maddi zararları mahkûm ederek, geniş ölçüde kırsal bir dünyaya ait geçiş teşkil eden bir toplumsal model önerir.
hatice çıvgın
fourier’nin toprak, orman, iklim ve dünyaya ilişkin tasarımları yaşadığı dönem için şaşılacak bir yanı olmasa dahi, hasta, hastalık ve tedaviler için söylediği her söz tıp ve psikiyatri alanında çığır açacak niteliktedir.
hatice çıvgın
yaşam biçiminin, kötü beslenmenin, tutkuları engellemenin insanı hasta edeceğini söyler, aradan geçen zamanda yapılan tıp araştırmaları da onun söylediklerini doğrular niteliktedir.
hatice çıvgın
koruyucu hekimlik bugün artık bütün dünyada uygulanıyor olsa bile tutkusal çareler ve ruhsal tedaviye ilişkin önerileri ancak kuramsal düzeyde alıcı bulabilmiştir. henüz çok sınırlı bir alanda anti-psikiyatri akımlarınca uygulanmaktadır.
hatice çıvgın
fourier’nin türler üzerine olan tutumu da onun doğanın çocuğu olduğunu gösteren işaretlerden biridir. düşünüre göre insanlar uyum toplumuna yaklaştıkça hayvanlarla olan ilişkilerinin içeriği de değişmeye başlar.
hatice çıvgın
yabani hayvanlar sürüler halinde insan yerleşimlerinin içine girebilecekler, komşu olabileceklerdir. hayvanları adeta kişileştiren bu yaklaşım çağımızın ruhuna kökünden yabancıdır.
hatice çıvgın
fourier’nin hayvanlara ilişkin yaklaşımı bütün ekolojist yazarların üzerinde mutabık olduğu bir konu değildir.
hatice çıvgın
öncelikle asıl mesele hayvan severler ya da vejetaryenleri memnun etmekle değil, yeryüzündeki canlıların –yaşam hakkına ya da yaşam alanına ilişkin– bir öncelik sırası içinde ele alınıp alınmamasıyla ilgilidir.
hatice çıvgın
fourier’nin doğacı sosyalizmi, ne bir hükümet darbesi, ne de bir kalkışma -hele kan dökmeyi asla- gerektirmez, bir topluluk oluşturup eylemeye geçmek yeterlidir.
hatice çıvgın
hem fransız hem de sosyalist hareketin içinde yetişmiş olması hasebiyle fourier’ye en yakın olması beklenen düşünür guattari, üç ekolojinin üzerine kurulan ekosofik bir yaklaşım önerir: .......
hatice çıvgın
açıkçası guattari’nin çevre ekolojisi fourier’ninki kadar sağlam değildir. doğayı bir savaş alanı olarak nitelemesi, bookchin’in sözünü ettiği doğadaki tamamlayıcılık ilişkilerini göz ardı ettiğini gösterir.
hatice çıvgın
fourier, çağdaş ruhbiliminin abecesini ortaya koymuştur. fourier’ye göre, insan egosunu değerlendirirken, insanı tek başına yaşayan bir varlık gibi ele almak metafizik bir yaklaşımdır. insan grup bağı dolayısıyla ilişkisel olarak tanımlanabilir bir varlıktır.
hatice çıvgın
fourier’nin ideal toplumunda, grup içinde yaşayan bireyin çıkarları genelinkiyle çelişmez. çünkü bu toplumun amacı onun egosunun taleplerini yerine getirmektir.
hatice çıvgın
“metafizikçiler, insanın doğası diye ben insan olmayan’ı ve basit egoizmi sundular, insan ben ise bileşik (composée) egoizmdir.
hatice çıvgın
ego, grup/ortaklık bağı dolayımıyla genelin çıkarlarıyla ilintilidir. bu ortaklık otuz kadar meslek topluluğu olarak anlaşılmalıdır. böylelikle, metafizikçiler, insan ruhunu işleyişinin en kötü saikiyle açıklamış oldular” (fourier).
hatice çıvgın
guattari de aynı eleştiriyi öncülü freud’a yöneltir. bilinçaltını sadece aileyle, babaya yönelik öldürme isteğiyle, şahsa bağlı kategorilerle açıklama çabasıyla freud, kusuru “hasta” diye nitelediği bireyde aramıştır guattari’ye göre.
hatice çıvgın
oysa bilinçaltı da sosyal, siyasal çevreyle, toplumsal etkenlerin tamamıyla etkileşim içindedir. toplumsal örgütlenmenin getirdiği yaşam biçimi insanı “hasta edebilir”.
hatice çıvgın
özetle, guattari arzuların deneyimlenmesinde insanın kurtuluşunu görmesiyle, toplumsal ilişkilerde dayanışma ve yüz yüzeliğe yaptığı vurguyla, ruhsal olanı, sosyal olanı ve çevresel olanı bütünleştirme arzusuyla fourier ile koşut fikirlere sahip bir düşünürdür.
hatice çıvgın
dolayısıyla fourier’nin insan ruhuna ve hasta ruhun/bedenin iyileştirilmesine ilişkin 19. yüzyılın başında yaptığı analizlerle, 20 yüzyılın sonlarında üretilmiş/uygulanmış kuramlar aynı sonuçlara varabilmektedir.
hatice çıvgın
fourier’nin, endüstriyel ve bilimsel anarşiden kitabında düşlediği toplumun
kurulması için yapılacak değişimlerin listesi şöyledir: .......
hatice çıvgın
sonuçta fourier’nin kuramı, ister endüstriyalist, totaliter ve kolektivist olmayan; tersine özgürlükçü, doğalcı ve bireyci bir sosyalizm olarak; ister kendi dönemindeki sosyalist pratikleri vazgeçilmez bulduğu prensiplerine dayanarak kıyasıya eleştiren bir ütopya
hatice çıvgın
olarak, isterse bir ekosofi olarak okunmaya, daha doğrusu yeni ve değişik şeyler arayan her okuyucu için kendi açısından yeni bir okumaya cevaz veren bir yapıya sahiptir. ister kuramın içinde kendi mantığı içinde kalınsın, isterse revize, rehabilite edilsin; ister
hatice çıvgın
çarpıtılsın, isterse aynı nietzsche’nin “beni kaybetmenizi ve kendinizi bulmanızı diliyorum şimdi sizlerden ve ancak hepiniz inkâr ettiğiniz zaman beni, döneceğim sizlere” dediğindeki gibi tümden yadsınsın, bereketli bir pınar olmayı sürdürmektedir (nietzsche).
müzeyyen engin erim
bu kentin sokakları
birbirinin aynıdır kadınım
pencereler göz göz
kapılar sağır
sessiz evlerin nabzında
küt küt atan bekleyişi
ben bilirim
didem deliklitaş
ikinci yeni şiirinde kadın
didem deliklitaş
ilhan berk’in büyük ağabeyinin ilk eşi bir hayat kadınıdır ve ilhan berk’in geneleve ilk defa gidişi, ağabeyinin yengesine vermesi için kendisiyle gönderdiği çeşitli hediyeler sebebiyle olmuştur.
didem deliklitaş
hz. peygamber’in bu husustaki hadisleri dikkat çekicidir: “dünya bir yararlanma alanıdır. dünya nimetlerinin en hayırlısı da iyi kadındır.” “kim âşık olur, iffetini korur ve aşkını gizleyerek ölürse şehit olarak ölür.”
müzeyyen engin erim
bütün menekşeler annem kokar
(başka yerde başka bir dünya mı var?)
oyun : 2 perde
müzeyyen engin erim
doktor - mesleğini bırakmış alkolik kentsoylu. kırk beş yaşlarında.
saadet - anımsanan kadın. sahnede ilk kez yirmilerinde, sonra otuzunda, ve son üç kez kırk üçünde görünecektir.
müzeyyen engin erim
saadet :
ben, ne zaman kadın erkek eşitliği var derim?
geneleve koyacak kadın bulamadıkları zaman!
doktor :
genelev gerekmiyor ki! dünya genelev!
müzeyyen engin erim
saadet :
inandım sonunda... kadınların namuslu durması, erkeklerin namuslu durmasına bağlı. oh, olsun! diplerini ovsunlar, ağartsınlar bakalım... niye gülüyorsunuz? hayır, doktor! dünya geneleve mi dönecek? eşitlik hakkı için, erkekler de namuslu duracak!...
müzeyyen engin erim
saadet :
siz gülün bakalım; ben de gülmüştüm. hadi bakalım! yüzde elli / yüzde elliye!
richard gary brautigan
eğer kafanı başkalarının dediklerine takarsan tüm dünya devasa bir darağacından başka bir şeye benzemeyecektir.
richard gary brautigan
yoksul ölülerin havalı mezartaşları yoktu. onların mezartaşları ekmeği anımsatan küçük tahtalardı...
richard gary brautigan
masaya baktım. neskafe kavanozu, boş bardak ve çay kaşığı önümde bir cenaze servisi gibi duruyorlardı. kahve yapmak için gereken malzeme bunlardır.
on dakika sonra evden çıkarken, içimde bir mezar gibi güvende bir bardak kahve, “kahve için sağol.” dedim.
richard gary brautigan
çalarsın ölümü, sıkılmışsındır çünkü.
güzel filmler dönmüyordur
san francisco'nun sinemalarında.
vikipedi
dostlarıyla "ava çıkıyorum" diye vedalaştıktan üç hafta sonra 25 ekim 1985 günü brautigan’ın bolinas, kaliforniya’daki evine giren arkadaşları, bedenini 1 şişe alkol ve 44 kalibrelik bir tabancanın yanında buldular. brautigan’ın intihar ettiği varsayıldı.
necmi karkın
kolonyalizm
ve
estetik eşitlik
malik binnebi - çev : ergün göze
islam ve demokrasi
malik binnebi - çev : ergün göze
demokrasi zaten, “daha iyisi bulunamadığı için katlanılan rejim” diye anlatılmaktadır. demokrasi türkiye’de geliştikçe milli dertlerin biraz daha derinleştiği görülmektedir…
malik binnebi - çev : ergün göze
yüz kişilik bir seçmen kütlesinin elli biri hırsız ise ve hırsızlığın iyi bir şey olduğu yolunda rey verdilerse; hırsızlığı yasaklayan kanunların kaldırılması, demokratik olacaktır.
malik binnebi - çev : ergün göze
birbirine zıt ahlaki görüşlere aynı hürriyeti vermek, acaba ahlaki midir?
malik binnebi - çev : ergün göze
islamiyet insana, içtimai ve siyasi değerini aşan bir başka kıymet vermiştir: “biz, insanı şereflendirdik”
malik binnebi - çev : ergün göze
biz, bu hutbeyi dinleyen bir müslüman’ın, bu tavrı nasıl karşılamış olduğunu da bilmekteyiz: “eğer sende bir sapma görürsek, seni kılıçla düzeltiriz.!”
remy de gourmont
seçmen, değişik bir insan tipidir, dejenere ve ilkel; ev kedisinin sokak kedisi olması gibi.
joseph ernest renan
seçimler şarlatanlığı cesaretlendirir.
remy de gourmont
hayırseverlik bir tür reklâm olmuştur.
remy de gourmont
bu âlem bir genel ev, hem bir domuz ahırı.
remy de gourmont
büyük şairler duyanlar değil, görenlerdir.
remy de gourmont
bütün canlı yaratıklara nazaran insanın üstünlüğünü yapan, istidatlarının çeşitliliğidir.
mehmet turgut berbercan
türk yazı dilindeki
ilk manzum
mektup örnekleri
gül özaktürk
yazınsal mektubun
tarihçesi
i. çetin derdiyok
eski edebiyatımızdan
günümüze
mektuplarda
biçim
emel kefeli
'savaş- çocuk'
ilişkisinin
kıbrıs türk şiirindeki
yansımaları
tuğçe erdal
şiirin
esin kaynağı olarak
mitoloji
christian nestell bovee
yazarlar belki de öbür dünyada cehenneme gitmeyecekler. bu dünyada eleştirmecilerden ve yayımcılardan çok çekiyorlar çünkü.
aliya izzetbegoviç
şer dünyaya hakim kuvvettir, ahlâk ise insanın tabii imkânı değildir ve akıl üzerine kurulamaz.
halil aytekin
şeytanın yılı’nda
satanist örgüt
ve
yeni dünya düzeni
halil aytekin
yazar bertrand solet (l’année du diable) şeytanın yılı adlı eserinde genç bir kızın gizli bir cemiyete sokulması ve ardından bu genç kızın uğradığı istismar söz konusu edilmektedir. yaşadığımız çağda her gün bu ve buna benzer olayları işitmekte ve şahit olmaktayız.
halil aytekin
misyonerlik faaliyetlerinin son derece yoğun yaşandığı bir ortamda gençlik savunmasız bir şekilde bu tür zararlı örgüt ve gizli yapılanmaların saldırısıyla karşı karşıyadır. özellikle günümüz gençliğini bekleyen en büyük tehlike satanist örgüt yapılanmasıdır.
halil aytekin
yeni dünya düzeni vaadiyle insanlar örgüte kazandırılmakta maddi ve manevi olarak sömürülmektedir.
halil aytekin
illuminati dünya tarihinin en büyük gizli örgütü olarak faaliyet göstermekte ve dünyanın tüm ekonomik ve politik dengeleri bu örgüt mensuplarının elinde şekillenmektedir.
halil aytekin
söz konusu örgüt dünyanın neresinde olursa olsun devlet idarelerinde, önemli iş kollarında, finans çevrelerinde belirleyici bir güce sahiptir. devletlerin önemli makam ve görevlerinde temsilcilerinin bulunmasına son derece önem vermektedirler.
halil aytekin
bütün dinlere karşı savaş açmış olan örgüt şeytansı “yeni bir dünya düzeni” kurma peşindedir. bu düzende dünyayı şeytan kurtaracak ve tüm insanlara o hükmedecektir.
halil aytekin
deccal ahir zamanda dünyaya inecek, insanlığı tanrı’nın yolundan saptırarak bütün dünyaya savaş, açlık ve sapkınlık yayacak olan kişidir. deccal aslında iblisin insan şeklidir. eserde satanist ayini sırasında kullanılan işaret ve sembollere de dikkat çekilmektedir.
halil aytekin
satanistler ayin ve şölen yeri olarak karanlık ve mezarlık gibi gizil yerleri seçerler. siyah ve kırmızı renklerin hakim olduğu kıyafetler giyerler.
halil aytekin
illuminati deccal’in dünyayı kontrol altında tutması için kurduğu gizli örgüttür. deccal’in dünyadaki beyin takımı da denilebilir.
halil aytekin
komplo teorilerinin sıkça ortaya atıldığı günümüz dünyasında olup bitenlere bakılırsa tanık olduğumuz bölgesel ve global ölçekteki karışıklıkların, çatışmaların, ekonomik, sosyal ve siyasal anlamda alt üst oluşların nedenleri daha iyi anlaşılacaktır.
halil aytekin
dünya gizli bir güç tarafından provoke edilip sahnelenen inanılmaz olaylarla karşı karşıyadır. bu acımasız görünmez güç dünyayı istediği gibi yönetmek istemektedir.
halil aytekin
korumak onu baskı ve korku altında ve kapalı kapılar ardında tutma olarak görülmemelidir. çocuklarının bilinçli, kendine güvenen ve kişiliğini kazanmış bir birey olarak yetişmesine çalışılmalı ve özellikle aile içi iletişime son derece önem verilmelidir.
howard stanton levey / anton szandor lavey
ölüme meydan okuyanlara ne mutlu! çünkü onların günleri karada uzun olacaktır. mezarın ötesinde daha zengin bir hayata gözünü dikenlere lanet olsun! çünkü onlar bolluk içerisinde mahvolacaklardır!
philolaus / philolaos / filolaos
biz insanlar bir çeşit tutuklu olup tanrıların mallarından sadece bir tanesiyiz.
mevlânâ celâleddîn-i rûmî
bu sorular, bu tapı kılışlar, bu kulluklar, bu hatır gözetişler, hep tanrının bağışıdır, tanrının malı.
ışıl bayar bravo
thomas hobbes ve john locke'un
doğal hak anlayışları
ışıl bayar bravo
dünyayı ve hayvanları yaratan tanrı olduğundan, bunların tümünün tek sahibi tanrıdır. tanrının mülkiyeti olan insan, tanrının bu mallarını kullanma hakkına sahip olmalıdır ve olmak zorundadır.
ışıl bayar bravo
insan, tanrının mallarını, onun gösterdiği sınırlar içinde kullanma hakkına ve özgürlüğüne sahiptir. ancak, insan da tanrının malı olduğundan, kendi varlığını sürdürmek ve kendisine zarar vermemek zorundadır.
özlem özcan
istanbul tarihinde
bankacılık faaliyetlerinin
gerçekleştiği yapılar
özlem özcan
osmanlı imparatorluğu’nun özel mülkiyeti sınırlandıran yapısı içerisinde ....... vakıfların özel mülkü koruma altına almadaki rolü ise, hayır amacıyla vakfedilen malların, dini olarak artık tanrının malı haline gelmesi ve kimse tarafından el konulamaması özelliğidir.
elvan eser
eski yakındoğu’da
din-siyaset ilişkisi
elvan eser
sümerler m.ö. 3. binyılda yaratmış oldukları şehir medeniyetlerinde “teokratik devlet sosyalizmi” denilen bir rejimle idare olunuyorlardı. bu rejim temelinde tapınak ekonomisine dayanmaktadır.
elvan eser
bu sisteme göre insanlar da dâhil olmak üzere her şey tanrının malı olarak görülmektedir. nitekim insanlar tanrılar için çalışıyor ve kazançlarını da tapınakta birleştiriyorlardı.
filiz cluzeau
platon’un
ruh kuramı’nda
pathos
filiz cluzeau
platon, bütün yaşamı bir pathos olarak gördüğü için, bedenin ruhun hapishanesi ya da mezarı olduğuna, bir bedendeyken eski suçlarının cezasını çektiğine dair orpheusçu görüşü birçok söyleşisinde yineler ve
filiz cluzeau
yaşamı haz ve acının birbirine karıştığı bir tiyatro oyunu gibi görür.
mustafa kaya
plotinos'ta
südurla inen aşkla yükselen
bir gerçeklik olarak
ruh
mustafa kaya
ruh hakkındaki ilk dinsel-felsefi öğreti, mistik bir figür olan orpheus ve yarı efsanevi tarihsel bir figür olan pythagoras tarafından ortaya konulmuştur.
mustafa kaya
m. ö. 6. yüzyılda ortaya çıkan ve mistik bir kurtuluş dini olan orphizmde ruhun bu dünyadaki yaşamı, ebedi yaşam için bir hazırlık olarak görülmüştür. ruh bu dünyada bir bedende, bir mezardaymış gibi hapsolmuştur ve hapsolan ruh öte dünyaya geçmeyi arzulamaktadır.
pelin gülsoy
platon’un
ruh anlayışı
pelin gülsoy
philolaos orpheusçulukta ve püthagorasçılıkta sık sık dile getirilen bedenle ruhun zıtlığını ve bedenin ruh için bir tür mezar olduğunu yineler,
pelin gülsoy
philolaos ‘a göre belirli bir cezadan dolayı ruh bedenle bir arada yaşamaya mahkum olmuştur ve bir mezar gibi bedene gömülmüştür.
fazıl derbeder
platon ve aristoteles’te
ruh beden problemi
ve
karşılaştırılması
fazıl derbeder
orfik dininde ruhun bedenden kurtulması esas gayedir. zira beden ruhun mezarı olarak kabul edilir; bu yüzden de onun, kir ve ihtiraslarından kurtulmak için ve manevî hayatını hazırlamak için tarikata girmesi gerekmektedir.
arslan topakkaya & emel karakaya
din-felsefe ilişkisi bağlamında
ruh kavramına
iki farklı yaklaşım:
islam ve platon örneği
arslan topakkaya & emel karakaya
bu dünya önceden yaşanmış bir hayatta işlenen suçların cezalarının çekildiği bir çile çekme yeridir. günahkâr ruhlar bedenden bedene dolaşarak arınırlar. buna “ruh göçü” denir.
arslan topakkaya & emel karakaya
orfik dininde beden ruhun mezarı olarak kabul edildiği için, ruhun bedenden kurtulması esas gayedir.
zekai şen
tüm dünya zulümlerle çalkalanıyor.
nimet tanrıkulu
insanlığa karşı
işlenen suçlar
ve
zulüm politikalarına
karşı ısrarlı direniş
hasan başar / memduh ergin
erbakan hocamıza çok şey borçluyuz
+
nerde bir zulüm ve işkence varsa karşı çıkılacak, güçlünün değil haklının yanında olunulacaktır. şuanda dünya zulüm ve işkence içinde ise bunun en büyük sebebi siyonizm’dir.
sedat yenigün / mehmet mengüç yenigün
gel ey zulüm, zulmün ta kendisi!
ömer bin abdülaziz
allahım! dünya zulüm ve haksızlıkla dolup taştı; artık sen bu insanlara rahat yüzü göster.
fatih usluer
hurûfîlikte on iki imam
fatih usluer
mehdî de zuhur etmiş olmalıdır ki dünyayı adalet ve eşitlikle yönetecektir. mahremnâme‟de mehdî konusunda, onun sahibi seyf olacağı söylenmiştir. mehdî hakkında “evladımdan biri ahir zamanda zuhur edecektir, ismi ismim, yaratılışı yaratılışımdır, yeryüzünü zulümle
fatih usluer
dolu olduğu gibi adaletle dolduracaktır” hadisi zikredilmiştir. verdâsebî, bu bilgilerden hareketle hurûfîlerin on ikinci imam muhammed mehdî‟yi kabul ettiklerini söylemiştir.
bahaeddin sağlam
son dönemdeki
gelişmeler sebebiyle
hz. muhammed’in
şahsiyeti üzerine
birkaç not
bahaeddin sağlam
hz. muhammed diyordu ki dünya zulüm altında inliyor, ben isa ile musa’yı birleştirip dünyaya yeni bir adalet getireceğim, siz ey siyasiler sakın bize engel olmayın. cizye de dindar insanlardan alınmıyordu. sadece dinini yaşamayanlardan alınıyordu.
murtazâ mutahharî
burada değinmem gereken diğer bir konu da şudur: acaba adalet meselesi, o da (nispî, bireysel ve kişisel adalet değil) kapsayıcı ve umumî adalettir. yani bu dünyada beşer için bu zulümler, sitemler, ayırımlar, savaşlar, nefretler, kinler, kan dökmeler, sömürüler
murtazâ mutahharî
ve bunların gereği olan yalanlar, nifaklar, hileler ve nihayet beşeriyetteki bütün bu fesatlardan bir eserin kalmayacağı bir günün doğması anlamında bir adalet. acaba insanoğlu böyle bir günü görecek mi? acaba beşeriyet gelecekte böyle bir dönem, böyle bir gün
murtazâ mutahharî
ve böyle bir asra tanık olacak mı? yoksa bu, hiçbir zaman gerçekleşmeyecek bir hayal ve arzu mudur? veya hatta dinî eğilimi olan bir kişi bile kalkıp diyecek ki: (elbette bu konu şia olmayanlar için geçerlidir) ben kapsamlı adaleti inkâr etmiyorum, ben dünyanın
murtazâ mutahharî
zulümle dolması yanlısı değilim; ancak bana göre bu dünya o kadar alçak ve düşük, o kadar karanlık ve zulmettir ki hiçbir zaman dünyada genel ve gerçek adalet, gerçek sulh ve sefa, hakiki insanlığın hakim olmayacak, bir gün beşer fertlerinin gerçekten bir arada
murtazâ mutahharî
insanî bir şekilde yaşamayacaklar. dünya zulüm ve karanlık yurdudur. tüm zulümler ahirette telafi edilecek; tam anlamıyla adalet ahirette gerçekleşecek.
murtazâ mutahharî
dünya zulüm ve haksızlıkla dolduktan sonra kapsamlı adaletin ortaya çıkması şu meseleyi ortaya koymaktadır:
murtazâ mutahharî
bazı kişiler bu konuya dayanarak her türlü ıslahata ve düzeltmeye karşıdırlar. onlar diyorlar ki, dünyada anî bir inkılâp olması, her yerin adalet ve eşitlikle dolması için dünyanın zulüm ve haksızlıkla dolması gerekir.
murtazâ mutahharî
diyorlar ki: ....... ıslahat yapmayın; bırakın bozukluklar arttıkça artsın, ukde ve kinler fazlalaşsın; rahatsızlık ve zulümler çoğalsın, işler gittikçe bozulsun; bozukluk üzerine bozukluk gelsin ki; her şey birden bire alt-üst olsun ve inkılap gerçekleşsin.
ali bulaç
şiiler kendilerine yapılan zulümleri imam mehdi gelecek ümidiyle normal karşılıyorlardı. hatta bu zulümlerin imam mehdi’nin gelmesi için olması gerekenler olarak düşünüyorlardı.
rûhullah mûsevî humeynî
imam mehdi’nin tekrar geleceği dünya zulüm ve şiddet dolu ve kötülüğün hüküm sürdüğü bir dünya olmaktansa bir cennet bahçesi olmalıdır.
betül demirci
islamiyet’in doğuşu sırasında yalnız araplar ve arabistan değil bütün dünya zulüm, sefalet ve cehaletin karanlığı içindeydi. maddi ve ruhi sıkıntılar içinde bunalmış olan insanlık,bir mürşid,bir kurtarıcı beklemekteydi.
abdulhamit sinanoğlu
zulüm ve kötülükler
ilâhî mi, insânî midir?
-
zulüm ve kötülüklerin
kaynağı hakkında
müslüman kelâmcıların
tartışmaları üzerine
türkmen töreli
trakya’nın işgali
ve
yunan mezalimi
(1919-1922)
türkmen töreli
müslümanların zorla kiliseye götürülerek din değiştirmeye mecbur edilmeleri, türk genç kız ve kadınlarına zorla tecavüz edilmesi, bazı uzuvlarının kesilmesi, şehirlerin ateşe verilerek harabe hale getirilmesi gibi insanlık dışı mezalimler yunanistan’ın batı anadolu
türkmen töreli
ve trakya’yı işgalleri sırasında dünya zulüm tarihine belgelerle geçmiştir.
türkmen töreli
bu şekilde başlayan ve bütün batı anadolu ve trakya’da devam eden yunan işgali sırasında, silahsız ve savunmasız türk halklarına benzeri görülmemiş zulümlerle dolu tarih sayfası, türk ve insanlık tarihi için acı dolu safhalar teşkil eder.
türkmen töreli
....... todori kumandasında 100 kişilik, çorlu’ya bağlı değirmen köyünde istifan isimli elebaşının kumandasında 50 kişilik, şatros’da(celâliye) 10 kişilik birer çete bulunmakta ve bunlar gelip geçen müslüman halka eziyet ve zulüm ettikleri istihbar edilmiştir.
türkmen töreli
yunanlılar sadece işgal bölgesinde halka uyguladıkları zulümlerle kalmamışlar, bölgede görevli devlet memurlarını da çeşitli tacizlerle yıldırmak istemişlerdir.
türkmen töreli
nitekim 31 mart 38’de çatalca reji müdüriyeti süvari kolcusu murad oğlu sâlih’i hiçbir suçu yokken tevkif etmişlerdir.
türkmen töreli
tevkif edilenlerin birçoğu hapishanelerde gördükleri zulümden ölmüşlerdir.
türkmen töreli
nitekim yunan zulmünün canlı bir şahidi olarak gösterilebilmek için hapishanelerde işkence ile vefat eden türklerin isimleri zaman zaman harbiye nezaretince dâhiliye nezaretine bildirilmektedir.
türkmen töreli
yunanlılar bölge ahalisine yaptığı zulümden başka doğu trakya’da yaşları 26-29 arasındaki islam ahaliden asgari 400, azami 1000 drahmi olmak üzere bedel-i nakdî de almaya başladıkları sinekli hudud emniyet müfettişliğinden emniyet-i umûmiye müdürlüğüne .......
türkmen töreli
yunanlılar doğu trakya’dan çekilirken de müslüman halkın hayvanlarını gasp ettikleri ve yine yerli müslüman halka reva gördükleri zulüm ve cinâyetleri kontrol ve men’ etmek için muhtelif heyetlerce gerekli tedbirlerin alınması istenmiştir.
türkmen töreli
ancak itilaf devletlerine mensup heyetlerin gelmesinden sonra bile, temsilcilerinin gözü önünde, yunanlılar mezâlime devam etmişlerdir.
nurullah kırkpınar
milli mücadele yıllarında
bolşevizm propagandası
ve
anadolu basını
1919-1922
nurullah kırkpınar
gazete kapitalist sermayenin dünyada yapılmış kötülüklerin anası olduğunu vurgulamış; yazının devamında da şunları ifade etmiştir:
hakimiyet-i milliye
kapitalizm falan filan milletin düşmanı değildir, bütün dünyanın, bütün milletlerin düşmanıdır. milletleri birbirine düşüren kuvvet o, kardeş kanı döktüren o, netice itibariyle tüm insanlığı inleten zulüm o.
hakimiyet-i milliye
bu çark devam ettiği sürece yalnız biz de değil, bütün dünya zulüm altında ezilecektir. sefalet arşa çıkacaktır. kendimizi kurtarmak için önce bizim, sonra da dünyanın kapitalizmden kurtulması gerekir.
nurullah kırkpınar
açıksöz gazetesi, “bolşeviklik ve biz” başlığıyla yayımladığı bir yazıda; sovyet hariciye komiseri çiçerin-mustafa kemal paşa mektuplaşmasını değerlendirmiştir. köşe yazısında; “bolşeviklerin mazlum ve esir milletlere kurtarıcı ellerini uzatmaktan hiçbir zaman
nurullah kırkpınar
çekinmeyecekleri ve emperyalist avrupa zulüm ettikçe bolşevikliğe karşı daha derin ve samimi bağlanılacağının” vurgulanması bmm hükümeti için dikkate değer bir haberdi.
hüseyin ayan
sultan veled’in
ma’ârif’inden hareketle
mevlânâ
hüseyin ayan
birinci alâeddîn keykubad’dan sonra selçukluların hâmiyeti, anadolu’yu işgal eden moğolların zulüm ve yağmaları, halkın huzûr ve refâhının yok olmasına sebep olmuştur. memleketteki genel huzursuzluk, halktaki bezginlik, kaybolan mutluluğu, dünya yerine, öbür dünyada
hüseyin ayan
vaadeden şeyhlerin ve tarikat mensuplarının halk üzerindeki nüfuzlarını artırmıştır. ebedî hayatta mutluluğa ve huzûra kavuşmak isteyen ve dünya zulüm ve perişanlığından bezen insanlar, mütemadiyen şeyhlere ve dervişlere koşmuşlardır. huzûru ve mutluluğu, tekkelerde
hüseyin ayan
ve şeyhlerin sohbetlerinde aramışlardır. bu durum, sultan veled’in de babasının tasavvufî görüş ve düşüncelerini yayması ve kurmakta olduğu mevlevî tarîkatini güçlendirmesi için uygun bir ortam yaratmıştır.
veysel k. altun
köy romanlarında
dini ve ahlaki motifler:
yaşar kemal örneği
veysel k. altun
ince memed ııı romanında ferhat hoca üzerinden öyle bir eşkıya-imam karakteri işlenir ki, okuyucu bu romanda, kur’an-ı kerimden edindiği bilgilerle eylemlerine meşru bir temel hazırlayan adalet yanlısı bir tiplemeyle karşılaşmaktadır.
veysel k. altun
ferhat hoca insanları bu yönüyle kolay etkilemektedir. bir işkence olayı sonrasında ferhat hocanın gösterdiği tepki bu yüzden baştan sona din referanslıdır:
yaşar kemâl
....... allah insanları zulüm altında yaşasınlar diye yaratmamıştır diyerek bağırıyordu. bu dünya zulüm dünyası oldu. allah istemiyor, peygamber bunu istemiyor. biri yiyor, bini bakıyor, allah bunu istemiyor diyordu. kur’anı kerimde allah diyor ki, diyordu, zulüm
yaşar kemâl
edenler kâfirdir. zulüm görüp de karşı koymayanlar, ölümleri pahasına, açlıkları pahasına da olsa karşı koymayanlar da kâfirdir. cennet, zulme karşı koyan, kötülüklere, ne için olursa olsun karşı koyan kişinin ayağının altındadır, bunu böyle bilesiniz.
dengi dengine - gökçe ( su kutlu )
o kadar uğraştı ki bu kadın
onu tanıdığımız ilk günden beri
bi mezar taşı için yâ
bi mezar taşı için
düşünsene.
barış ünlü
frantz fanon:
ezilenlerin
ve
mülksüzlerin
düşünürü
barış ünlü
martinikli düşünür frantz fanon bundan 50 yıl önce, washington d.c.‟ye yakın bir hastanede kan kanserinden öldü. hızla ölüme giderken, ünlü eseri yeryüzünün lanetlileri‟ni (les damnés de la terre) aceleyle, üç ay içinde yazıp bitirmişti.
barış ünlü
kitabın basılmış halini ölmeden birkaç gün önce görebildi. öldüğünde sadece 36 yaşındaydı, ama geride sayısız insanı ve birçok politik hareketi derinden etkileyen eserler ve radikal bir yaşam öyküsü bırakmıştı.
barış ünlü
eski sömürgeler, geri kalmış ülkeler ve “ikinci sınıf insanlar” üzerindeki etkisinin büyüklüğü nedeniyle, fanon‟a üçüncü dünya‟nın marx‟ı, lenin‟i denmiştir.
frantz omar fanon / ibrahim frantz fanon
kapitalist ülkelerde, sömürülenler ile iktidar arasına çok sayıda ahlak hocası, danışman ve "kafa karıştırıcı" girer.
frantz fanon
sömürgecilik, halkın geçmişine yönelir, bu geçmişi bozar, biçimsizleştirir ve yok eder.
frantz fanon
halkın inatçı, dar kafalı ve görünüşte sınırlı bakış açısı, (bir sömürgeci için) kesinlikle en değerli ve en etkili davranış modeli olur.
frantz fanon
ey bedenim,beni daima sorgulayan bir insan kıl !
frantz fanon
şiddet ancak güçlü bir karşı şiddetle bertaraf edilir.
frantz fanon
her şeyden önce kadını fethetmeliyiz: gizledikleri çarşafın içinden, erkeklerinin kapattıkları evlerden onları bulup çıkarmalıyız.
frantz fanon
avrupalı bir doktor, bir günde tam 30 bin frankı nasıl kazandığını şöyle anlatır: "aynı serumu farklı büyüklükteki şırıngalara doldurur ve hastaya, 'hangisinden yapayım istiyorsun; 500 franklık mı, 1000'lik mi, yoksa 1500 franklık mı?' derim. tabii her seferinde
frantz fanon
hasta, en pahalı olan iğneyi seçer.
frantz fanon
kadercilik ezenin tüm sorumluluğunu ortadan kaldırır, kötülüklerin, sefaletlerin ve yazgının nedeni tanrı'ya bağlanabilir. birey bu şekilde tanrı' nın buyurduğu yıkımı kabul eder, sömürgecinin ve yazgının önünde eğilir ve içsel yapısının bir anlamda yeniden
frantz fanon
yapılanmasıyla taş gibi sakinleşir.
müslim akdemir
frantz fanon’da
şiddetin meşruluğu sorunu
dunyabizim
fanon okumalıyız, çünkü...!
şen süer
frantz fanon 1953 yılında blida-joinville’deki bir psikiyatri kliniğinin başhekimi olur ve "sosyo terapi", "kurumsal psikoterapi" alanlarındaki modern yöntemleri cezayirli müslüman hastalara uygular.
şen süer
ardından, hastalarıyla birlikte cezayir kültürünün geleneksel mit ve rimellerini araştırmaya girişir. cezayir psikiyatri ortamındaki "anti-psikiyatrik” ve "somürgesizleştirici" çabaları nedeniyle düşman kazanır.
şen süer
kurtuluş savaşı başladığı andan itibaren cezayir direnişine katılır, direnişin politik yöneticileriyle doğrudan ilişki içine girer. 1956 yılında başhekimlik görevinden istiia eder ve 1957'de cezayir'den sınır dışı edilir.
nil sarı & burhan akgün
türk tarihinde
psikiyatriye bakış
nil sarı & burhan akgün
islam dönemi öncesinde kam, otacı ve efsuncu orta asya’daki türk kavimlerinde tedavi sanatı ile uğraşanlar kam adı verilen şamanlardı. bazı türk boylarında kamlara baksı veya baksa ismi verilirdi.
nil sarı & burhan akgün
kamların, ataların ruhlarıyla temasa geçebildiğine ve olağanüstü yeteneklere sahip olduklarına inanılırdı.
nil sarı & burhan akgün
kam, sadece bir kâhin değildi, aynı zamanda tabip yetkisini üstlenen kişiydi.3 sözle ve davranışla tedavi tıp tarihinin en eski yöntemidir.
nil sarı & burhan akgün
telkin ve inanç tedavisinin plasebo etkisinden yararlanılırdı. tarihte kamların beden ve ruh hastalıklarını ayırdıklarına dair yazılı bilgi bulunmuyor.
nil sarı & burhan akgün
xı. yüzyılda yusuf has hacip’in kutadgu bilig adlı eserinin muhtelif kısımlarında “kam” dan söz edilir. örneği, günümüz türkçesiyle :
yusuf has hacip
her hastalığın bir ilacı ve çaresi vardır; bu hastalığı tedavi eden kam da bulunur.
nil sarı & burhan akgün
bu beyit, kamı tedavi eden kişi olarak tanıtır, ama tedavi yöntemini açıklamaz.
nil sarı & burhan akgün
otacının hastanın nabzını yokladığını, otacıların biri birlerine danıştıklarını, doğaüstü güçlere başvurmadıklarını anlıyoruz. otacılar günümüz hekiminin bakış açısını, tutum ve davranışlarını anımsatır.
nil sarı & burhan akgün
yusuf has hacip’in “efsuncu” (mu’azzim) ünvanıyla tanıttığı kişi ise otacının karşısında yer alır ve görevi onunkiyle çatışır.
nil sarı & burhan akgün
mu’azzimin cinleri uzaklaştırarak tedavi yapan kişi olarak tanıtılmasından anlıyoruz ki cinler hastalık sebebi olarak görülüyordu ve cin çarpanları tedavi eden ayrı bir meslek grubu oluşmuştu.
nil sarı & burhan akgün
cinlerin neden olduğu düşünülen hastalıklar büyük olasılıkla garip söz ve davranışların sergilendiği psikiyatri ve nöroloji rahatsızlıklarıydı.
nil sarı & burhan akgün
otacı ve mu’azzimin tedavi yolları arasındaki fark ve rekabet kutadgu bilig’de açıkça ifade edilmiştir:
yusuf has hacip
otacı efsuncunun sözünü beğenmez; efsuncu da otacıya değer vermez
birinin sözüne göre, ilaç alınırsa hastalığa iyi gelir; diğerinin sözüne göre, muska taşırsan cinler senden uzaklaşır.
nil sarı & burhan akgün
vııı. yüzyıldan itibaren islam diniyle tanışan türkler ‘in çoğu eski inançlarını bırakarak islam düşüncesini ve bilimini benimsediler. islam döneminde hipokrat, galen gibi antik dönem hekimlerinin arapça’ya çevirilen tıp kitapları türk tıbbını etkiledi.
nil sarı & burhan akgün
mâl-i hülya hastalığı kara sevda, yani kara safranın fazlalaşması ile açıklanırdı. her hastalığın bir çaresi olduğu ve ilacının aranması gerektiği düşüncesi hakimdi.
nil sarı & burhan akgün
tıp yazmalarında sıklıkla vurgulanan, insanın “yaratılmışların en şereflisi olduğu” anlamındaki ayet-i kerimede insan sağlığı ile uğraşan tıp mesleği mensubunun şeref ve itibar görmesinde etkiliydi.
nil sarı & burhan akgün
meşhur hekimlere atfedilen tedavilerden bir kısmı şok tedavisi niteliğindedir. hastayı kızdırma, utandırma, korkutma yoluyla tedavi geleneği bazı bölgelerde günümüze dek süregelemiştir.
nil sarı & burhan akgün
tedavisi güç olduğundan halk arasında belâ-yı etibbâ (tabiblerin belâsı) ve ayb-ı etibbâ (tabiblerin ayıbı) gibi sözlerle nitelenen mâl-i hülya hastalığının telkinle nasıl tedavi edildiği anlatılır.
nil sarı & burhan akgün
ibn-i sina’ya atfedilen bir diğer vaka da “aşk hastalığının” tanısıyla ilgilidir. uygur, selçuklu ve osmanlı tıbbında tanı amacıyla sıklıkla başvurulan nabızla teşhis yöntemi psikiyatri hastalarının tanısı için de kullanılıyordu.
nil sarı & burhan akgün
....... ve hekim teşhisini koyar: ‘bu genç, filan mahallede, filan sokakta, filan evde ve filan adlı bir kıza aşıktır, ilacı da o kızla kavuşmasıdır’ deyince genç utanıp yorganı başına çeker ve teşhis doğrulanır.
nil sarı & burhan akgün
akıl sağlığı yerinde olmayanlar bunun geçici veya kalıcı olmasına bağlı olarak islam dini nazarında birtakım yükümlülüklerden muaf tutulmuştur. hz. peygamber’in “aklı olmayanın dini de yoktur” hadisi bu bakış açısını etkilemiştir.
nil sarı & burhan akgün
ne var ki, akıl hastasının ehliyetli sayılmamasının, toplumdan dışlanması ya da hor görülmesi şeklinde gelişmediği, tersine bir veli gibi korunduğu, bakıldığı ve hoş görüldüğüne işaret eden çalışmalar vardır.
nil sarı & burhan akgün
meczup; belli bir etkiye kapılmış, o tesirle kendinden geçmiş kimse demektir. cezbeye tutulmuş, demir tozlarının mıknatısa, pervanenin ateşe kapılışı gibi yoğun bir çekimle hak aşkında varlığını yitirmiş insan anlamına gelir.
nil sarı & burhan akgün
akıl adamı terk ederse, “deli”; adam, aklı terk ederse, “meczûb” olur. örneği içki içip aklını bir kenara bırakanlara meczup ya da divane denir.
nil sarı & burhan akgün
mecnun ve cinnet kelimeleri cin sözcüğünden türetilmiştir ve aklı zail olan kişiyi tanımlar. cin tutması, cin çarpması, tutarık gibi kelimeler sar’a hastalığı anlamına da gelir. epilepsinin doğaüstü bir güce bağlanmasının izleri antik dönemlere uzanır.
nil sarı & burhan akgün
aklı örten ve sağlam idrake engel olan bir hastalığı olan kişi temyiz gücüne sahip değilse, “mecnûn” hükmünde sayılır ve akıl hastası kendi iradesi ile karar veremeyeceğinden, ehliyete arız olan hallere dahildir.
nil sarı & burhan akgün
akıl hastanesi anlamında kullanılan bimârhâne, bimaristan ve tımarhane kelimeleri de aslında hasta evi/yeri ve tedavi evi anlamlarına gelir.
nil sarı & burhan akgün
haseki (1550) ve atik valide (1582) darüşşifalarının vakfi yelerinde hastalarla ilişkide tabibin nazik, güleryüzlü, şefkatli, merhametli, bir baba gibi koruyucu olması bir ön koşul olarak belirtilmiştir.
nil sarı & burhan akgün
ıı. bayezid darüşşifasını gezmiş olan evliya çelebi’nin anlattıkları vakfiyenin metniyle tutarlıdır:
evliya çelebi
böyle dikkat ve özenle yapılmış şifa yurdunun anlatılan odalarında çeşitli hastalıklara tutulmuş zengin ve fakir, ihtiyar ve genç doludur… bazı odalarda ilkbaharda delilik mevsiminde edirne’nin aşk denizi derinliğine düşmüş sevdalı âşıklar çoğalıp, hekimin emriyle
evliya çelebi
bu tımarhaneye getirilerek altun ve gümüş yaldızlı zincirlerle kerevetlerine takılıp, her biri aslan yatağında yatar gibi kükreyip yatarlar… kimisi havuz ve şadırvanlara bakıp kalender hülyası kabilinden söz eder, nicesi dahi o kemerli kubbenin etrafında olan
evliya çelebi
gülistan ve bağ ve bostan içindeki binlerce kuşların cıvıltılarını dinleyip, delilerin perdesiz ve ölçüsüz sesleriyle feryada başlarlar.
nil sarı & burhan akgün
evliya çelebi, hastanedeki müzik ile tedavi konusunda şunları yazmıştır:
evliya çelebi
merhum ve mağfur bayezid veli hazretleri vakfi yesinde, hastalara deva, dertlere şifa, divanelerin ruhuna gıda ve def-i sevda olmak üzere on adet hanende ve sazende gulam tayin etmiş ki, üçü hanende, biri neyzen, biri kemancı, biri musikarcı, biri santurcu, biri
evliya çelebi
çengi, biri çenk santurcu, biri udcu olup, haftada üç kez gelerek hastalara ve delilere musiki faslı ederler. allahın emriyle, nicesi saz sesinden hoşlanır ve rahat ederler. doğrusu musiki ilminde neva, rast, dügah, segah, çargah, suzinak makamları onlara mahsustur.
evliya çelebi
ama zengule makamı ile buselik makamında rast karar kılsa insana hayat verir. bütün saz ve makamlarda ruha gıda vardır.
nil sarı & burhan akgün
tıp yazmalarında hastalıklar “esbâb” (sebepler), “alâmat” (belirtiler) ve “ilâc” (tedavi) adı altında üç bölümde incelenir. sebep kısmı nisbeten kısa tutulur, tedavi kısmına ise uzun uzun yer verilir.
nil sarı & burhan akgün
hastalıkların etiyolojisi ve tedavisi hıltlar nazariyesine yani maddi sebeplere bağlanır.
nil sarı & burhan akgün
örneği mâl-i hülyanın sebebi, dönemin hıltlar nazariyesi doğrultusunda ele alındığından, dimağda veya bütün bedende “kara sevdâ”nın artması olarak değerlendirildi.
nil sarı & burhan akgün
sevdâ “ruh-ı nefsanî”yi bozduğundan organik bozuklukların psişik belirtilere sebep olduğu var sayıldı. diğer akıl hastalıkları da aynı şekilde hıltlar teorisi esas alınarak incelenir.
nil sarı & burhan akgün
baş hastalıkları adı altında verilen akıl hastalıklarından “ser-sâm” (menenjit) şuur bulanıklığı, saçma konuşma, ateş, titreme belirtileriyle ayırt edilir.
nil sarı & burhan akgün
“aşk” da bir hastalıktır. sevgilisine kavuşamayan insan yatağa düşer ve nihayetinde onda mâl-i hülya gibi bir hastalığın bile gelişebileceği belirtilir.
nil sarı & burhan akgün
xıx. yüzyıl öncesinde osmanlı hekiminin akıl hastalarını hangi ilaçlarla ve yöntemlerle tedavi ettiklerini tıp yazmalarından ve osmanlı arşivi belgelerinden öğreniyoruz.
nil sarı & burhan akgün
besin maddeleri ilk basamak ilaç tedavisi sayıldığından hastaların perhizle tedavisine büyük önem verilirdi. örneği, sevdavi mizaç kuru olduğundan böyle bir hastanın kuruyan dimağını rutubetlendirecek nemlendirici yiyecekler tavsiye edilirdi.
nil sarı & burhan akgün
hastayı sakinleştiren, uyutan ya da uyuşturan ilaçlar da kullanılırdı. örneği, afyon ve lüffah (adamotu, mandragora offi cinalis) koklatılır; marul ve nilüfer suyu kaynatılıp natul yapılarak içirilirdi.
nil sarı & burhan akgün
hastanın beslenmesi kadar çevresi ve temizliği de tedavide önemliydi. mukbilzâde mü’min bunu şöyle belirtir:
mukbilzâde mü'min
tedavi edenler maraz sahibinin keyifli, latif, temiz evlerde oturmalarına çalışmalılar ki hastanın gönlü açılıp ferah olsun. evin içini de süslemeleri gerekir.
nil sarı & burhan akgün
anadolu’nun bir çok yerinde bulunan ve halka dini ve sosyal hizmetler sunan tekkeler, ruh ve sinir hastalıklarının tedavisinde de önemli bir görev üstlenmişti. bunlardan en çok bilineni xıv.yy’da yaşamış karacaahmet sultan’ın adına kurulmuş olan tekke
nil sarı & burhan akgün
ve ocaklardır. halk arasında “karaca ahmed ulu veli / akıllanır gelen deli” ilahisiyle anılan tekkeye hastalar elleri ve ayakları bağlı şekilde getirilirmiş. karacaahmed’in soyundan gelenler hastayı karşılar ve evlerine alırlar; burada bir çeşit muayeneye
nil sarı & burhan akgün
tabi tutulan hasta eğer saralı veya bunamış ise “bu bizim hastamız değil, allah şifasını versin” diyerek kabul edilmez; hasta çılgınca bağırıyor ve üstünü başını yırtıyorsa kabul edilirmiş.
nil sarı & burhan akgün
pir efendi sultan, saldırgan akıl hastalarını bu yeşil direğe zincirle bağlar, sükûnete gelinceye kadar bağı çözmez ve hasta sükûnete geldikten sonra verdiği ilâç ile takatini büsbütün azalttıktan sonra, okuma suretiyle telkinle hastayı tedavi edermiş.
nil sarı & burhan akgün
hastayı tomruğa bağlama ve gece türbede yatırma, böylece korkutarak şok tedavisi yapma geleneğinin kabul gören bir yöntem olduğunu söyleyebiliriz.
nil sarı & burhan akgün
mongeri, akıl hastalarına karşı türk–islam geleneğindeki tutum ve davranışları değiştiren kişidir.
nil sarı & burhan akgün
15 mart 1876 tarihinde yürürlüğe giren bîmârhânelere dâir nizamnâme akıl hastalarının bimârhâneye yatırılmalarıyla ilgili olarak alışılmamış bir polis disiplini getirmiştir.
nil sarı & burhan akgün
fransız débat gazetesi muhabiri ritti, monceri’nin müdür olduğu toptaşı döneminden şikayet eder ve toptaşındaki hastaların pek fakirâne ve sefilâne yatırılıp beslendiğini; ne temizliğin ne de tedavinin yapılabildiğini yazar:
ritti
bimârhânede 620 kişi olduğu halde (450 erkek, 170 kadın) hepsi 150 yatakta koyun koyuna yatmaktadır. bu hastaların 70’i hristiyan’dır. hastanede bir başhekim, iki tabip ve 50 hastabakıcı vardır.
nil sarı & burhan akgün
toptaşı bimârhânesi (1893-1908 yıllarında) adeta bir hapishaneye dönüşmüştü.
nil sarı & burhan akgün
mazhar osman o dönemi “yer boşalıncaya kadar aylarca hapishanede kaldıkları çoktu. zamanla hapishaneye de sığmaz oldular. polis karakollarında deliler, sabıkalılarla beraber günlerce yatarlardı” diye anlatır.
nil sarı & burhan akgün
artık akıl hastaları hemen hastaneye ya da hapishaneye kapatılmayacaktı. dr. avni mahmut bey, haseki’de bir müşahadehane kurdu; artık mecnunlar önce müşahedehaneye alınıyor, yatak açıldıkça toptaşı’na gönderiliyordu.
nil sarı & burhan akgün
1893’te mekteb-i tıbbiye-i şahane’den mezun olduktan sonra almanya’ya gönderilen ve burada akliye (psikiyatri) ve asabiye (nöroloji) ihtisasını alarak 1896’da türkiye’ye dönen raşit tahsin (1870-1936), aynı sene sonunda askeri tıbbiye’de emraz ve
nil sarı & burhan akgün
seririyat-ı akliye ve asabiye muavinliğine atanmıştır. 1896 yılında emraz-ı akliye ve asabiye, emraz-ı dahiliyeden bağımsız bir ders haline getirilmiş ve raşit tahsin bu dersi 1898’e kadar haftada iki saat teorik, 1900’e kadar da iki saat teorik, iki saat
nil sarı & burhan akgün
de poliklinik uygulaması şeklinde devam ettirmiştir.
nil sarı & burhan akgün
cumhuriyet’in başlangıcında nöroloji ile psikiyatri hastaları ve doktorları bir aradaydı. psikiyatride organik yaklaşımın kökleşmesi bu dönemde başladı diyebiliriz.
nil sarı & burhan akgün
ihsan şükrü aksel, türkiye’deki ilk nöropatoloji laboratuarını kurdu ve laboratuara büyük beyin mikrotomu dahil tüm modern aletler temin edildi.
nil sarı & burhan akgün
rasim adasal, toptaşı’ndaki yeni gelişmeleri şöyle anlatmıştı:
rasim adasal
ahmet şükrü (emet) laboratuarında akıl hastalarının bel suyu tahlillerini yapıyor ve buna ait bir kitap yazıyordu. ihsan şükrü aksel anatomopatoloji laboratuarında durmadan açılan beyinlerde akıl hastalıkları için patolojik lokalizasyon arıyordu.
nil sarı & burhan akgün
yurtta görülen akıl hastalarının istanbul’a, bakırköy akıl ve sinir hastalıkları hastanesi’ne kadar sevk edilmesi tehlikeli ve güç bir iş olduğundan 1926 yılında ellişer yataklı elazığ ve manisa hastaneleri açılmıştır.
nil sarı & burhan akgün
ikinci dünya savaşı yıllarında tüm türkiye’de görülen yokluk ve sefalet bakırköy’deki hastaları da çok etkilemiş, yaşam koşulları çok kötüleşmiş, kâh bakımsızlıktan kâh çeşitli hastalıklardan ötürü bir çok hasta ölmüştü (ölüm oranı %33-35).
tevfika tunaboylu-ikiz
türk psikiyatri tarihi
ve
psikanalizin yeri
tevfika tunaboylu-ikiz
uzun ve köklü bir geçmişe sahip olan toplumumuzun psikiyatr i tarihini incelediğimizde üç aşama ile karşılaşmaktayız : selçuklu, osmanlı ve türk psikiyatri uygulamaları.
tevfika tunaboylu-ikiz
her bir dönemin kendine has yaklaşımları ve bir sonraki döneme aktardıklarını incelenerek günümüz psikiyatrisinin geldiği noktayı daha iyi anlayabiliriz.
tevfika tunaboylu-ikiz
selçuklular, akıl hastalıklarının tedavisinde psikolojik yaklaşımlı telkin tedavileri yapmaktaydı. bunların içerisinde en önemli yerlerden birini karaca ahmet delilleri tedavi yurdu almaktadır.
tevfika tunaboylu-ikiz
hastanın tecrit edilmesi, rejim yapması, meşguliyet tedavisi içeren bu yaklaşımlar üzerine hiç bir belge bulunmamaktadır. bu tarz tedaviler anadolu'da oldukça fazladır.
tevfika tunaboylu-ikiz
böylesi topluluklarda dini otorite öylesine güçlüdür ki, hasta buna boyun eğmeye gelmektedir. böylesi kutsal yerlerin tedavi edici olduğunu işe tarikatlar söylemektedir.
tevfika tunaboylu-ikiz
hemen hemen hiç bir metinde kesin olarak şu hastalığı bu ilaç tedavi eder tarzında beyan olmayıp «mücerriptir» kelimesi kullanılırdı.
tevfika tunaboylu-ikiz
osmanlı tıbbı akıl hastalığını çok önem verip «kafa hastalığı» olarak adlandırılardı. tüm hastalıkların merkezi sinir sisteminden kaynaklanıp, organik nedenleri olduğu söylemi yaygındır.
tevfika tunaboylu-ikiz
kısacası osmanlı'da iki tarz yaklaşımı görmekteyiz: hastalıkların kökenini organik bulan ve ilaç tedavisine güvenen doktorlar ile dini telkin ve inançlarla ilgili çalışmalar yapan tekkeler.
tevfika tunaboylu-ikiz
bu iki tip tedavi hep karşı karşıya gelmesine rağmen en önemli nokta islâm ışığında türk hekimlerinin deliye batından çok değişik yer vermeleridir.
tevfika tunaboylu-ikiz
deli yardım isteyen bir marjinaldir, foucault'nun dediği gibi toplumun kötü vicdanı olmayıp, dünyadan aynmlaştırılmış kişiler değildir.
tevfika tunaboylu-ikiz
evliya çelebi seyahatnamesinde istanbul delilerinden bahsederken onlara «evliya» demektedir.
tevfika tunaboylu-ikiz
delilik üzerine halk folklöründe geniş bir edebiyat vardır.
tevfika tunaboylu-ikiz
1815'de uzman olan mehmed said dönemin delilik sınıflamalarından bahsederken 56 çeşit deliden bahseder. bunlar bize deliliğin hepimize uyarlanabilirliğini söyleyip, insanın genel kavranışı üzerine yol gösterir.
tevfika tunaboylu-ikiz
1950-60 sonrası amerikan psikodinamik akımlarının etkisiyle tıp dünyası çalkalanmış, bu bağlamda psikanaliz türkiye'ye girememiştir.
tevfika tunaboylu-ikiz
psikanaliz diğer tüm metodlardan farklı bir şekilde insanı sorgulamaktadır. insanla ilgileniyor ve insan üzerine sonsuz açıklamalar getiriyordu.
tevfika tunaboylu-ikiz
hastalık ve sıkıntıların bertaraf edilmesinden çok varoluş sorgulaması üzerinde duran psikanaliz, avrupada 100 yıllık geçmişe sahipti.
tevfika tunaboylu-ikiz
türk psikiyatri tarihine baktığımızda psikanalizle karşılaşmakta zorluk çekmekteyiz, bu yüzden de psikanalizin sürekliliği olan ve yüzyıllardır yaşayan türk kültüründe aranması gerekliliğine inanmaktayım.
lucas richert
tedavi fıstık ezmesi değil,
politik değişim demektir:
amerikan radikal psikiyatri,
1968-1975
lucas richert
amerikan psikiyatrisi bir karmaşa durumunda gibi görünüyor.
lucas richert
birinci dünya savaşının hemen arkasındaki dönem amerikan ilaç piyasası ve akıl sağlığı araştırmacıları açısından önemlidir, bu döneme terapötik devrim denilebilir.
lucas richert
bir tarihçi 1950-1960’lı yılların ikinci biyolojik psikiyatri dönemi olduğunu belirtiyor. başka bir grup tarihçi ise bu dönemin daha önceki dönemden daha farklı ve eklektik olduğunu, daha az kutuplaşma olduğunu söylüyor.
lucas richert
bu makale radikal partiden, ve onun ilgili yayınlarının sosyopolitik temel ilkeler değişirken, alandaki psikiyatrik ve anti-psikiyatrik teorilerin yorumlanmasından, yeniden formüle edilmesinden ve aktarılmasından bahsetmektedir.
lucas richert
dr. paul lowinger’e göre (kendisi radikal partinin kurucularındandır) psikiyatride radikallerin tarihi, 1960’larda tıptaki solun hikayesidir.
lucas richert
1960’larda görülen sağlık aktivizmi için radikal olmak gerekmiyordu, örneğin pensilvanya üniversitesindeki tıp öğrencileri ceketlerine “dikkat, ama(amerikan pazarlama birliği) sağlığınız için zararlı olabilir” yazan rozetler takıyorlardı.
lucas richert
radikal psikiyatristler sağlık aktivistlerinden pek çok tüyo almıştır. ayrıca anti psikiyatri hareketi ile çakışmıştır.
lucas richert
1950’lerde abd’de sağ kanadın anti psikiyatri hareketi itibar görüyordu ve anaakım psikiyatriyi huzur bozucu, sol kanat, anti amerikan ve komünist olarak kabul ediyorlardı. aynı zamanda bu eleştiriler ayaktan tedaviyi teşvik ediyordu.
lucas richert
60’ların ortasında akıl sağlığı ile ilgili maliyetlerin hükümet üzerinden karşılanmasına yönelik bir hareket görülür.
lucas richert
60’larda anti psikiyatri akımı ingiltere ve abd kaynaklıdır. dr. thomas szasz “akıl hastalığının miti” isimli kitabında akıl hastalığının bir metafor olduğunu, psikiyatrinin tıbbi bir girişimden çok ahlaki ve politik olduğunu söylemektedir.
lucas richert
1960’ların ortalarında psikoanalitik yaklaşımın üstünlüğü zayıflamaya başlıyor.
lucas richert
1963’de kennedy zamanında toplum akıl sağlığı kanunu geçiyor, akıl sağlığı merkezlerinin finansmanını federal hükümetler karşılıyor ve kurum dışında tedavi üzerinde temel itici gücü de bu oluşturuyor.
lucas richert
1968 dsm ıı
standart tanı sınıflandırma eksikliği alanın taraflı ve bilimsel olmayan karakteri üzerinden eleştirilere hedef oluyor.
lucas richert
deli özgürlüğü cephesi (the ınsane liberation front) ve akıl hastaları özgürlük projesi (mental patients’ liberation project) zorla tedavi, zorla hastaneye yatırma, elektroşok, tiksindirici davranış tedavisi ve psikocerrahi gibi konulara karşı çıkmaktadır.
lucas richert
psikiyatristler ve diğer sağlık çalışanları insanları toplumun baskıcı yapısına ayarlamak için enerjilerini kötüye mi kullanıyorlar?
lucas richert
steiner’e göre psikiyatri bir politik aktivitedir.
lucas richert
psikiyatri tıbbi olmayan kökenine geri dönmelidir. psikiyatristler hasta, hastalık ve tedavi gibi kelimeleri kullanmamalıdır.
lucas richert
bu toplantıda istismar ve şiddet içeren tedavileri protesto ettiler.
lucas richert
konuşmada gay erkekler üzerinde yürütülen klinik araştırma açıklanmaktaydı. elektroşokun olduğu ve kusmanın indüklendiği bu çalışma barbarca, gaylar iyidir, sesleri ile kesiliyor.
mehmet bekaroğlu
statükonun bir aracı olarak
psikoloji ve psikiyatri
mehmet bekaroğlu
psikiyatri, sırtını dayadığı modern tıp sayesinde bu eleştirileri şimdilik savuşturmuş gibi gözükmektedir.
mehmet bekaroğlu
hiç kuşku yok ki psikoloji ve psikiyatrinin uygulamaları insanın refahını ve mutluluğunu amaçlamıştır. modern teknolojik toplumda mutluluk tartışmasız bir şekilde tanımlanmıştır: mutluluk ancak refahla mümkündür.
mehmet bekaroğlu
psikoloji ile toplumun birbirini biçimlendirecek kadar içice olması, aslında ideolojik olan "mutluluk refahtır" yargısının oluşması ve yayılmasında psikolojiye anahtar bir rol yükler.
mehmet bekaroğlu
ancak, modernitenin vaat ettiği "dünya cenneti'nin bir türlü ufukta görünmemesi "insan mutluluğu"ndan ne anlaşılmak lazım geldiği sorusunu gündeme getirmiştir.
mehmet bekaroğlu
psikoloji daha işin başında kişisel olanla toplumsal olanı ayırarak insanların sorunları konusunda yürürlükteki toplumsal düzenin sorumluluklarını örter.
mehmet bekaroğlu
toplumsal yönelimli psikologlara rağmen psikoloji, yaşamı yapay bir şekilde ikiye böler ve insanı sosyo-politik muhtevadan ilişkisi kesilmiş, asosyal, tarihsiz/geleneksiz bir nesne olarak ele alır.
mehmet bekaroğlu
psikolojinin yargıları, insan davranışı hakkında ulaşılan tek ve vazgeçilmez apolitik gerçeklermiş gibi takdim edilmektedir.
mehmet bekaroğlu
psikologların statükoyu destekleyici etkinlikleri, insanları aldatmaya yönelik bilinçli çabalar değildir, kuşkusuz. ancak toplum, bilimi ve bilim adamını, egemen ideoloji tarafından belirlenen değerleri kabul eden belli bir tavır koyması için zorlar
mehmet bekaroğlu
nitekim modern psikiyatri, modern tıbbın "bozuk makina" modeli üzerine kurduğu "hastalık/bozukluk" kavramı ile hastaya yaklaşır ve onu ateş, nabız, kan basıncı ya da elemli duygudurum, bunaltı, gerçeklik algısı bozukluğu vb. bulgulara indirger.
mehmet bekaroğlu
bunlarla da kalmaz; klinik yargıyı bilimsel amaçlar için uygun ve yeterli görmez. zeka ve kişilik testleri, eeg, beyin görüntüleme teknikleri, biyo-kimyasal tetkikler vb. daha nesnel göstergeler de kullanır.
mehmet bekaroğlu
neticede "zeka, zeka testlerinin ölçtüğü şeydir" noktasına gelinir. yani gerçeklik (insan)
bağlamından kopartılarak tanımlanan-ölçülen bir şey haline getirilir.
mehmet bekaroğlu
kişisel-toplumsal sıkıntılar ile etik ilgilerin bu şekilde teknik konularla yer değiştirmesi, bunların sosyo-politik bağlamından soyutlanmasına, dolayısıyla da statükonun sorgulanmasının engellenmesine neden olur.
mehmet bekaroğlu
organikçilere göre, insanın sorunları (ve hastalık), yetersiz organizmanın sonuçlarından başka bir şey değildir.
mehmet bekaroğlu
bugün modern psikiyatri, tıp teknolojisi ve ilaç sanayiini arkasına alarak, hastalık belirtilerinin nedenlerini genetik eksikliklerde ve beynin içinde aramaktadır.
mehmet bekaroğlu
bu şekilde toplumun ve kişinin ruhsal bakımdan iyi durumda olmasında çok önemli rolleri olan ekonomik ve sosyal faktörler gözardı edilmektedir.
mehmet bekaroğlu
psikolojik bilgi dünyasına egemen ideolojinin nüfuzu ve psikolojinin statükonun bir aracı olması şu yollarla olmaktadır: .......
mehmet bekaroğlu
haverman hiç de haksız değildi "çağımız psikoloji çağı olarak ilan edilmelidir" derken.
mehmet bekaroğlu
psikiyatrinin uygulamaları ile iktidar seçkinlerinin konumlarını koruma gayretlerinin ilişkisi ya da psikiyatrinin ideolojik amaçlar için kullanımı konusunda öteden beri tartışmalar devam edegelmektedir.
mehmet bekaroğlu
özellikle eski sovyetler birliği'nde bilimsel sosyalizmi kavramayan sapkın muhaliflerin psikiyatri kliniklerine kapatılıp elektro-şok tezgahları ve nöroleptik banyolarından geçirilmesi ile abd'de psikopatlara uygulanan psikoşirurji uygulamaları eleştirilmiştir.
mehmet bekaroğlu
kimse bu eleştirileri "istisnalar ve kötü uygulamalar" diye geçiştiremez. deli (örneğin; şizofreni) tanısı olan kişinin o andan itibaren cezai ve hukuki ehliyeti kalkmaktadır.
mehmet bekaroğlu
böyle bir kişi aynı zamanda her an bir yere kapatılma ve zorla tedavi ile karşı karşıyadır. sadece bu yönü ile bile psikiyatri, iktidar sahiplerinin her zaman dikkatlerini çekmiştir.
mehmet bekaroğlu
psikiyatri tarihinde çok sayıda örnek bulabileceğimiz bu "kötü uygulamalar" bir yana, temel yönelimleri ile psikiyatri ideolojik kullanıma açıktır.
mehmet bekaroğlu
psikiyatri toplumsal kurumlardan kaynaklanan çatışma ve acıları bireyin (bazan ailenin) "işlev bozukluğuma bağlar (psikolojizasyon). sonra da bu sorunlara kısa vadeli teknolojik çözümler bulur (medikalizasyon).
mehmet bekaroğlu
bu şekilde toplumsal/politik ağırlıklı sıkıntılar psikolojize ve medikalize edilerek bağlamından koparılır.
mehmet bekaroğlu
akıl bozukluğu da toplumun rasyonel işleyişine bir tehdittir. tıbbi psikiyatrinin görevi, kişisel işlev bozuklukları ile izah ettiği bu tehdidi, toplumsal hayatın uyumlu işleyişini yıkıma uğratmayacak bir mekanda sınırlamaktır.
mehmet bekaroğlu
biz psikiyatrlar ortaçağ'ın içine şeytan girmiş kötüleri kovalayan papazları değiliz. hiç kuşku yok ki, lobotomiyi de lanetliyoruz. ancak biz de psikopatolojiyi insanın beyninde arıyoruz, şeytan ve cinlerle değil ama nörotransmitterlerle meşgulüz.
mehmet bekaroğlu
önceleri bir kimse deli ya da akıllıydı; şimdi akıl bozukluğu grip ya da kanser gibi kısa veya uzun süreli olabilen bir hastalık olarak görülür.
mehmet bekaroğlu
psikiyatrik tanı bir yönüyle, insanların acı ve hayal kırıklıklarının toplumsal bağlamından kopartılıp "bozukluk" olarak yeniden tanımlanması, psikiyatrik tedavi de toplumsal kurumların dişlileri arasında ezilen kurbanlara bir yüce unutuşun bağışlanması mıdır?
mehmet bekaroğlu
kuşkusuz, davıd cooper bütünüyle haklı değildi: "tüm hezeyanlar politik bildiriler ve tüm deliller siyasi muhaliflerdir". ama bütünüyle de haksız değildi.
cem taylan erden & tolga binbay
sovyetler birliği’nde
psikiyatri
kötüye mi kullanıldı?
cem taylan erden & tolga binbay
aslında çok da kısa sayılamayacak bir tarih tek bir cümle ile özetlenebilir: “sovyetler birliği'nde aktivistlere karşı sistematik baskı uygulanmıştır ve psikiyatri de bu baskıya kılıf olarak kullanılmıştır” (van voren, 2010a).
cem taylan erden & tolga binbay
gerek bilimsel yayınlarda gerekse yazılı basında sovyetler birliği'nde psikiyatrinin siyasi amaçlarla kötüye kullanıldığına dair birçok yayın bulunmaktadır.
cem taylan erden & tolga binbay
söz konusu yayınların ortak yedi özelliği aslında ortada örgütlü bir saldırı olduğunu düşündürmektedir.
cem taylan erden & tolga binbay
sonuç olarak yaşanan “örgütlü” süreçle başedilememiş ve tarih soru işaretiyle geride kalmıştır.
gamze gürler
psikiyatrinin
toplumsal etkilerine dair
nitel bir araştırma:
ege üniversitesi örneği
gamze gürler
batı dünyası, aydınlanma’dan itibaren kendisini “aklın” öncülüğünde yeniden inşa etmiş ve önceden dinsel söylemlerin hâkimiyeti altındaki alanları bilimsel olarak incelemeye başlamıştır.
gamze gürler
psikoloji ve psikiyatri bilimlerinin kökenleri aydınlanma'ya dayanmaktadır. bu bilimlerin ortaya çıkışı ancak akla yapılan vurgu sayesinde mümkün olmuştur.
gamze gürler
aklın karşısında yer alan deliliğin mistik konumu moderniteyle birlikte değişmiş ve akıl hastaları giderek bir yük olarak görülmeye başlanmıştır.
gamze gürler
psikiyatri, bilimsel söylemler ile akıl hastaları üzerinde sosyal kontrol sağlamış, onları kurumlara kapatmıştır ve ötekileştirmiştir.
gamze gürler
bu çalışmada amaç, ege üniversitesi’nin farklı fakültelerinde öğrenim görmekte olan 25 kişiyle gerçekleştirilen yarı-yapılandırılmış görüşmeler yoluyla psikiyatrik söylemlerin bireylerin akıl sağlığı ve hastalığı hakkındaki fikirlerini nasıl etkilediğini anlamaktır.
gamze gürler
araştırma bulguları, katılımcıların psikiyatrinin otoritesini onayladıklarını ve psikiyatriyi nesnel bir bilim olarak gördüklerini, akıl hastalıklarını psikiyatrik söylemler temelinde anormal davranışlarla özdeşleştirdiklerini göstermektedir.
gamze gürler
katılımcıların çoğu akıl hastalarının ötekileştirildiğinin farkında olmasına rağmen, psikiyatrinin söylemlerine benzer açıklamalarıyla etiketleme sürecine katkıda bulunmaktadır.
gamze gürler
akıl hastalıkları katılımcılar için diğer bedensel hastalıklardan daha korkutucu
olmaktadır.
gamze gürler
modernite sürecinde, akıl hastalığının nedenleri olarak şeytani ruhları ya da cadılığı gösterme alışkanlıkları silinmiştir. pozitif tıbbın doğuşuyla, deliliğin doğaüstü nedenlerden kaynaklandığı ve delinin “cin çarpmış” kişi olduğu fikri silinip, fizyolojik bir
gamze gürler
bozukluğa dayalı bir anlayış gelmiştir. bilim ve teknoloji, akıl hastalığının nedenlerini fiziksel hastalıklara benzer bir şekilde ele almış ve ona göre tedavi uygulamaya başlamıştır.
gamze gürler
kişinin farklı davranışından hareket ederek onun akıl hastası olduğuna karar vermenin, damgayı ve önyargıları kuvvetlendireceğini, normalin sınırlarını daraltacağı gözden kaçmamalıdır.
gamze gürler
bireylerin psikiyatrinin şekillendirdiği anlayış doğrultusunda akıl sağlığının yerinde olmadığını düşündüğü bireyleri ötekileştirdiği, toplum çemberinin dışına ittiği fikrinin örnekleri araştırmanın bulgularında görülebilmektedir.
gamze gürler
etiketlemenin hastalığın seyri açısından olumsuz sonuçları olabileceği aşikârdır. etiketleme, akıl hastalarının çevreleri ile olan sosyal bağlarının kopmasına neden olabilmektedir.
orhan doğan
dünden bugüne
türkiye’de
sosyal psikiyatri
uygulamaları
orhan doğan
türklerde sosyal psikiyatri uygulamaları çok eski yıllara dayanmaktadır. türklerdeki müzik tedavisi, su tedavisi, uğraşı tedavisi gibi tedavi ve uyumlandırma yaklaşımları sosyal psikiyatri uygulamalarıdır.
almira yılmaz
ah be aziz’im, hiç mi nazım okumadın?
almira yılmaz
türlü türlü aforizmalar çıkıyor dilimden. sanırsın içimde bir edip cansever, bir cemal süreya, bir ahmed arif var. bilinçaltım şiir, dilim nesir.
almira yılmaz
sanki hiç doğmamış gibi yersiz kadın.
ya da büyümeyi beceremiyor, beceriksiz.
özcan köknel
doğanın yapısında denge, düzen ve uyum vardır. denge, düzen ve uyum bozulduğunda "doğal şiddet" diyebileceğimiz doğal afetler oluşur.
rabia gizem çalış
depremler, seller, yanardağ patlamaları vb. doğal şiddet adı altında sınıflandırılır. fakat bu adlandırma insanın değil doğanın yol açtığı şiddet anlamında kullanılırsa kabul edilebilir (gümüş, 2007:32).
ömer özer
kaza ve doğal şiddet ise, daima belli karakterleri kurban eden amaçlı dramatik eylemler olarak kabul edildiğinden, şiddet kapsamına girmektedir (1980, s. 12; morgan, 1984).
almira yılmaz
tarihler 55’ler veya 60’larken yazılan bu satırlarda bile çevresel sorunların önem taşıdığını ve insanlığa uyarılarda bulunulduğunu görüyoruz. bu önü alınamaz bir doğa şiddeti olmakla beraber insanın kendi soyuna zarar verişinin ve gelişememişliğinin en acı halidir.
hilmi haşal
"deprem ve şiir" başlığı altında ne söylenebilir diye düşünemiyor bile insan. ....... çünkü depremle birlikte konuşma gerekçelerimiz hep aynı noktada odaklanır oldu; doğa şiddeti - insan şiddeti ve bıraktığı harabe dünya.
arzu içağasıoğlu çoban & rumeysa akgün
ankara kadın kapalı
ceza infaz kurumunda kalan
kadın hükümlülerin
psikososyal durumlarının saptanması
ve
sosyal desteklerinin belirlenmesi
arzu içağasıoğlu çoban & rumeysa akgün
kadın suçluluk oranındaki artışlarla bağlantılı olarak kadın hükümlülüğü olgusu, son yıllarda tartışılan en önemli konulardan biri olmuştur.
arzu içağasıoğlu çoban & rumeysa akgün
kadın hükümlüler, toplumun kadına bakış açısı ve toplumdaki konumları nedeniyle diğer suçlu grubundaki bireylere göre daha zor koşullarla karşı karşıya kalmaktadır.
arzu içağasıoğlu çoban & rumeysa akgün
kadın hükümlülerin düşük sosyoekonomik statü ve eğitim düzeyine sahip olduğu belirlenmiştir.
arzu içağasıoğlu çoban & rumeysa akgün
araştırmada en fazla suçu evli olan kadın hükümlülerin işlediği, evlilik faktörünün kadın hükümlülerin suç işlemelerinde caydırıcı bir rol oynamadığı görülmüştür.
arzu içağasıoğlu çoban & rumeysa akgün
kadın hükümlülerin aile içinde herhangi bir sorunlarının olmaması onların ya evlendikten sonra karşılaştıkları sorunlardan dolayı ya da çevrelerinde karşılaştıkları durumlardan dolayı suç işlediklerini düşündürmektedir.
türkiye insan hakları vakfı
örneklerle
türkiye insan hakları raporu
1991
türkiye insan hakları vakfı
istanbul'da düzenlenen "savaşa hayır" mitinginden sonra polis yürüyüş yapmak isteyenlere müdahale etti. polisin müdahalesi sonucunda çıkan panik sırasında yadigar coşkun isimli genç bir kız öldü, kardeşi selma coşkun ise ağır yaralandı.
türkiye insan hakları vakfı
bir süre gözaltında tutulduktan sonra tutuklanan haydar arman isimli bir genç, gönderildiği ankara merkez cezaevinde öldü.
türkiye insan hakları vakfı
gözaltında tutulduğu beyoğlu emniyet amirliği'nde komaya giren ali rıza ağdoğan isimli genç, kaldırıldığı hastanede öldü. ali rıza ağdoğan'ın işkence gördüğünü kanıtlayan doktor raporları daha sonra kamuoyuna açıklandı.
türkiye insan hakları vakfı
ihd ankara şubesi'nin düzenlediği "çocuk ve şiddet" konulu toplantı, valilik tarafından yasaklandı.
türkiye insan hakları vakfı
mardin'in dargeçit ilçesinde şırnak ve idil olaylarını protesto eden bir grubun üzerine mustafa ataç isimli astsubay tarafından ateş açıldı. açılan ateş sonucunda rukiye bozkurt isimli bir kadın öldü, 6 kişi de yaralandı.
türkiye insan hakları vakfı
kadınlar günü nedeniyle ankara'da düzenlenmek istenen açık hava şenliği engellendi. şenlik alanında genel af çıkartılması isteğiyle imza toplayan ihd ankara şubesi yönetim kurulu üyesi hediye felekoğlu bir süre gözaltında tutuldu.
türkiye insan hakları vakfı
dargeçit'te daha önce öldürülen rukiye bozkurt'un ailesine başsağlığına gitmek isteyenlere ateş açıldı. olayda abdurrahman çiçek isimli bir genç öldü, üç kişi yaralandı, 200 kişi de gözaltına alındı. gözaltına alınanlardan 28'i tutuklandı.
türkiye insan hakları vakfı
türkiye'de hergün ortalama 430 iş kazası meydana geldiği, bu kazalarda 4 işçinin öldüğü, 3 işçinin meslek hastalığına yakalandığı, 9 işçinin de sakat kaldığı belirlendi.
türkiye insan hakları vakfı
hurdacılık yaparak geçimini sağlayan alaattin kürekçi adlı bir şahsın gözaltında tutulduğu istanbul şişli emniyet amirliği'nde gördüğü işkenceler sonucunda öldüğü bildirildi.
duygu ünal
koğuşların
sağır ve dilsiz şimdi
sinop cezaevi…
duygu ünal
sinop adının geçtiği her zaman akla ilk gelenlerden biri; sürgünleri, kaçmanın imkânsızlığı ve yatan ünlüleri ile meşhur cezaevidir.
duygu ünal
cezaevinde yatan edebiyatçılar, siyasetçiler, askerler daha sonra anılarını yazıya dökmüşlerdir. bu sayede önemli eserlerin ortaya çıkmasını sağlamışlardır.
duygu ünal
1939 yılında da çocuk hapishanesi olarak kullanılmak üzere bir bina daha yapılmıştır.
duygu ünal
sinop kale zindanlarının ilk misafirleri 1560’lı yıllarda çıkan bir ayaklanmada yağmacılıkla suçlanan ibrahim ve mehmet adlı iki şahıstır. zindanların bir başka misafiri ise 1713’te kırım hanı devlet giray’dır.
duygu ünal
evliya çelebi seyahatnamesinde bu zindandan şöyle bahsetmiştir;
evliyâ çelebi
büyük ve korkunç bir kaledir. 300 demir kapısı, dev gibi gardiyanları, kolları demir parmaklıklara bağlı ve her birinin bıyığından 10 adam asılır nice azılı mahkûmları vardır. burçlarında gardiyanlar ejderha gibi dolaşır.
evliyâ çelebi
tanrı korusun, oradan mahkûm kaçırtmak değil, kuş bile uçurtmazlar.
duygu ünal
sinop cezaevinde gardiyanlık yapmış “pala” lakaplı akif şahin isimli gardiyanın verdiği bilgilere göre yakın tarih içinde cezaevinde bugüne kadar üç mahkûm kaçmıştır.
duygu ünal
üçüncüsü ise aynı yolu denemek için lağıma atlamış, fakat önceki kaçış üzerine yapılan parmaklıklar yüzünden daha ileriye gidememiş ve geriye dönmeyi de beceremeyerek boğulmuştur.
duygu ünal
16. yüzyılın ortalarından itibaren sinop bir nevi hapishanedir. iç kaleyi oluşturan burçlar, bu tarihten itibaren zindan olarak kullanılagelmiştir.
duygu ünal
sinop cezaevinde yatan ünlüler:
cezaevine yatan en ünlü mahkûm cumhurbaşkanına hakaretten mahkûm edilen sabahattin ali’dir.
duygu ünal
hüseyin hilmi: 1910 yılında osmanlı sosyalist fırkası kurucuları arasında yer alan hüseyin hilmi 1913 yılında sinop’a daha sonrada çorum ve bâlâ’ya sürülmüştür. 1923 yılında öldürülür.
duygu ünal
sinop cezaevi öylesi bir ceza çektirir ki insana; dışarda deniz içerde sadece dalgaların sesi. bu durumu en iyi betimleyen yine buranın mahkûmlarından sabahattin ali olmuştur ve sinop cezaevi için yazdığı “aldırma gönül”ün dizeleri bestelenmiştir.
duygu ünal
sinop cezaevi müzesi her gün 08.00 – 17.00 saatleri arasında ziyaretçilerini beklemektedir.
zerrin erkol & bora büken & rıza yılmaz & hayri erkol &
kahramanmaraş ili’nde
cezaevi ölümleri
kenan karbeyaz & ünal ayrancı & adnan çelikel & harun akkaya
cezaevinde mahkum ölümleri;
eskişehir deneyimi
sibel çaynak & yasemin kutlu
bir grup tutuklu ve hükümlünün
ruhsal belirtileri,
intihar olasılığı
ve
başa çıkma yolları
cevriye demir güneş
ruh bedenin hapishanesidir:
michel foucault
muharrem balcı
bağımlılaştırma - insanlık suçu ilişkisi
muharrem balcı
bu ülkenin insanı çocuklarını bağımlılıkların tasallutundan koruyabilir mi? önlemleri kim alacak? anayasanın yükümlü kıldığı sosyal devlet mi, aile mi, fert mi?
muharrem balcı
anayasanın 58. maddesi ailelere değil devlete sorumluluk yüklüyor. devlet ise anayasal suç işliyor. daha da kötüsü, ileride anlatacağımız gibi insanlık suçlarına ortak oluyor.
muharrem balcı
bağımlılık yapan maddelerin kötüye kullanılmasına bağlı olarak dünyada dolaşan yıllık paranın 500 milyar amerikan doları olduğu dile getirilmektedir. bu paranın neredeyse tamamı organize suç örgütlerinin kontrolündedir.
muharrem balcı
insan sağlığı ile ilişkili başka hiçbir hastalık organize suç örgütleri, terör ve kara para ile bu kadar iç içe değildir.
muharrem balcı
bir ülkede insanların, dünyada insanlığın geleceğini karartan, felakete sürükleyen, insanları bağımlılaştırarak köleleştiren bir olgu var ise, bunun adını koyacak olan da başta hukukçulardır.
muharrem balcı
peki, hukukçular bu olgunun adını koyuyorlar mı? hukukçular, hukuk üretiyorlar mı?
muharrem balcı
bu sosyal sorumluluk anlayışınız (allah korkunuz) niye 3,7 milyardan başlıyor? 2,7 milyardan başlamıyor? niye 1 milyar iken başlamadı allah korkunuz da, gelir tavan yaptığında başladı?
muharrem balcı
kapısında +18 yazan şans oyunları bayilerinin önünde 12-13 yaşında çocuklar kumar oynadığı zaman niye aklınıza gelmiyor sosyal sorumluluk – allah korkusu?
muharrem balcı
insanların bir kısmında, “bu beden benim, bunu tepe tepe kullanırım. yakarım, yıkarım, atarım, intihar ederim, keserim, içerim, hasta ederim, öldürürüm, yaralarım, onursuz hâle getiririm, kimse bana karışamaz” algısı var.
muharrem balcı
böyle bir özgürlük olabilir mi? hangi hukuk sistemi insana kendine zarar verme özgürlüğü tanıyor? dünyada böyle bir sistem yok. o hâlde kendine zarar verenlerin hepsi içinde bulundukları ve diğer bütün hukuk sistemlerine aykırı davranmış olmuyor mu?
uğur argun & ersin karapazarlıoğlu & serkan taşgın
öldürme (cinayet) olaylarında
polis soruşturmaları
uğur argun & ersin karapazarlıoğlu & serkan taşgın
cinayet soruşturmaları, soygun, hırsızlık, ve sahtecilik gibi suçlarla karşılaştırıldığında en zorlu ve detaylı araştırmayı gerektiren çalışmalardır.
uğur argun & ersin karapazarlıoğlu & serkan taşgın
ağır suçlar kapsamında bulunan bu suçun cezası da diğer suçlara verilen cezalardan daha fazladır. bu sebeplerden dolayı cinayet büroları genellikle asayiş şube bünyesinde bulunan en önemli birim olarak da görülebilmektedir.
uğur argun & ersin karapazarlıoğlu & serkan taşgın
bu çalışma cinayet soruçturmalarının safhalarını anlatmaktadır ve savcıların yönlendirmeleriyle de cinayet soruşturmalarının nasıl ele alındığı açıklanmıştır.
uğur argun & ersin karapazarlıoğlu & serkan taşgın
bu çalışmanın ilk bölümünde cinayet olaylarının hukuki boyutu ele alınmış ve sonrasında cinayet olayının ilk öğrenilmesinden şüpheli şahıs veya şahısların yakalanmasına kadarki geçen safhalar anlatılmıştır.
uğur argun & ersin karapazarlıoğlu & serkan taşgın
bu çalışma cinayet olayları soruşturmasının anlatıldığı az sayıdaki çalışmalardan biri olması sebebiyle özgün bir çalışmadır.
leyla baysan arabacı & gülsenay taş
çocuklarda suça sürükleyen faktörler,
ruhsal problemler ve hemşirelik bakımı
f. maner & z. e. kayatekin & e. abay & s. saygılı & a. i. şener
psikiyatrik hastalıklar
ve
suç
begüm çardak
kadınların
suç korkuları
üzerine
nitel bir çalışma
zafer akkuş & tamer efe
doğal çevre felaketlerinin
suça etkisi
fırat tüysüz
dolandırıcılık suçu
ahmet aydın
hanefî doktrininde
son şart nazariyesinin
öldürme suçuna etkisi
yusuf söylemez & h. ahmet kırkkılıç
kutadgu bilig’in
suç işleme motivasyonuna
olumsuz etki yapabilecek
değerler bakımından
incelenmesi
aliye uslu üstten
derin boşluk:
cemîle sümeyra
ve
“kendi kalemini kıranlar”
aliye uslu üstten
cemile sümeyra, türkçede islamiyet’ten öncesi ve sonrası “kendini öldürme” anlamına gelebilecek bir kelimenin bulunmadığını; bu kelimenin ilk kez tanzimat döneminde “kurban kesmek” anlamına gelen “nahr” kelimesinden türetildiğini belirtir.
aliye uslu üstten
meninger’in intiharın kaynağı olarak gördüğü üç dürtü, “öldürme isteği, öldürülme isteği, ölme isteği” dikkat çekicidir. insan karşısındaki öldüremediğinde veya öldürülmediğinde kendini öldürmeyi tercih eder.
aliye uslu üstten
yazar, intihar nedenlerini toplumsal/sosyolojik, psikolojik, biyolojik başlıkları altında incelerken intiharı belirleyen etkenleri din, edebî ortam, evlilik, cinsiyet, yaş, ekonomik koşullar, eğitim ve iklim gibi unsurlardan hareketle açıklamıştır.
aliye uslu üstten
....... “baskı süreci” veya sonrasında “boşluk yaşama durumu” belirli bir olay ve düşünce etrafında kenetlenen insanları intihara götüren olumsuzluklardır. soysal ekinci, can iren, kenan özcan ve metin akbaş’ın intiharı bu duruma örnek olarak verilmiştir.
semra alemdaroğlu
carducci'nin
şiirlerindeki özyaşamsal unsurlar
semra alemdaroğlu
val d'arno'dan geçerken başlıklı sonesinde, toskana tepelerini tekrar gören şair, intihar etmiş olan kardeşini anımsar büyük bir üzüntü içinde. arno vadisi'nden her geçişinde şairin boğazında hıçkırıklar düğümlenir çünkü tepedeki mezarlıkta "yirmi yaşındaki"
semra alemdaroğlu
kardeşi yatmaktadır: gencin üzerindeki örtü "kara toprak ve yeşil ot"lardır. sonenin sonunda yer alan bu sözcüklerle şair yine yaşam-ölüm tezadını vurgulamak istemektedir.
semra alemdaroğlu
1867 yılının haziran ayında doğmuş olan, şairin oğlu dante, üç yaşını doldurduğu tarihten kısa bir süre sonra kasım 1870'de ölür. şair, biricik oğlunun ölümünden yaklaşık yedi ay sonra yazdığı bu şiirinde oğluna yönelerek tesellisi olmayan acısını dile getirir.
giosuè alessandro giuseppe carducci
o ağaç, küçücük elini
uzattığın,
güzel kırmızı çiçekli
yeşil nar ağacı,
ıssız sessiz bahçede
yine şimdi yemyeşil,
haziran onu okşarken
ışığı ve ısısıyla.
giosuè alessandro giuseppe carducci
sen, kurumuş çatırdayan
ağacımın çiçeği,
sen, ölümlü yaşamın
tek ve son çiçeği,
soğuk topraktasın
kara toprakta;
artık ne güneş seni neşelendirir
ne uyandırır aşk seni
semra alemdaroğlu
bir sonbahar sabahı istasyonda başlıklı şiirde ise gri bir sonbahar sabahı sevgilisini yolcu eden şairin içini bir sıkıntı kaplar; yaşamını da çepeçevre saran bir sıkıntı. 18.10.1873 tarihli bir mektubunda da sonbaharı aynı şekilde tanımlamaktadır şair:
giosuè alessandro giuseppe carducci
çok hüzünlüyüm. sonbahar gerçekten başladı: herşey nemli, herşey gri, içimde ve dışımda herşey rengini yitirmiş. gökyüzündeki grilik ne hoş!
bilal civelek
işsizlik varsa da devlet kimseyi aç bırakmıyor. hatta çalışmayan çalışandan daha iyi maaş alıyor.
el-turco
ve dostum bosanirsam ne olur diye korkma bu almanyada kimse ac kalmaz merak etme öyleki almanyada calismayan calisandan daha iyi geciniyor bazan!-bunu bosanman icin demiyorum tabii !
necip
....... türkiye özeti çalışmayan çalışandan daha rahat geçiniyor?
cafer gezgez abdullah
eğer bir işte çalışılıyorsa –ki aslında çalışmayan, çalışandan çok yer– işe göre yemeğin ayarlanması gerekir. çok yiyip hastaneleri ve hapishaneleri meşgul etmeyelim.
eliz alya
çalışmadan yüksek alanlar çalışanla aynı puanı alanlara bence büyük bi saygısızlık bu sınav belirlyici değildi çalışan da aldı çalışmayan da htta çalışmayan çalışandan daha yüksek almış rahatlıktan sanırım.
? / anonim
asker ettiler beni, kıdemli çavuş
gurbet çöllerinde oldum bir baykuş
anadan, babadan, yardan bir haber yokmuş
uçun kuşlar uçun izmir’e doğru
+
evimizin önü duttur geçilmez
bağımızda gazel sıktır seçilmez
bir ben ölmeyinen ordu bozulmaz
uçun kuşlar uçun izmir’e doğru
sevgül türkmenoğlu
ilhan berk’in
istanbul kitabı’nda
flaneur
sevgül türkmenoğlu
bu makalede berk’in şiirinde, şehir söz konusu olduğunda öncelikli bir yere sahip olan ve sözü edilen kitabında şehir hayatlıyla ilgili şiirler içinde kendine özgü yaklaşımıyla öne çıkan flaneur profili odağa alınmaktadır.
sevgül türkmenoğlu
flaneur, şehrin karışık sokaklarında kaybolarak yalnızca gözlemleriyle baş başa kalmak ister. böylece bütün amaçların ötesinde yalnızca gözlem yapmak amacıyla kendini kalabalıklar içinde bulur.
sevgül türkmenoğlu
ilhan berk, istanbul‟u farklı ve çok yönlü taraflarıyla ele aldığı “istanbul kitabı”nda okuru adeta bir gezintiye çıkarır. istanbul, farklı cepheleriyle gözlenir.
sevgül türkmenoğlu
fonda iç karartan, çirkinlikleri yansıtan kirli, gri bir istanbul resmi vardır. şair bu resmi aç ve fakir insanlarla tamamlar.
sevgül türkmenoğlu
şiirin son kısmında ise istanbul birçok çirkinliğiyle anlatılır. nice imparatorlukların, medeniyetlerin kirini, haksızlığını, zulmünü üzerinde taşıyan istanbul şiirde bu çirkinliklerin hepsini açığa çıkarmış gibidir.
sevgül türkmenoğlu
“kurşun kubbeler şehri” betimlemesiyle okuyucunun karşısına çıkan istanbul, şiir ilerledikçe bütün çirkinliklerini bir bir ortaya çıkarır.
sevgül türkmenoğlu
flaneur, şiir boyunca bu çirkinlikleri yollarda, sokaklarda, dükkânlarda, kenar mahallelerin arasında, karanlık ve izbe işyerlerinde, insanların yorgun ve bezgin yüzlerinde arar. bulduklarını da tüm çıplaklığıyla okuyucuya yansıtır.
sevgül türkmenoğlu
böylece karşımıza aç ve sefil insanları, iç karartan kareleriyle sefil bir istanbul manzarası çıkar.
sevgül türkmenoğlu
türk romanının
din algısında
popülist bir durak:
hidayet romanları
sevgül türkmenoğlu
türk romanında din algısı tanzimat ile birlikte ortaya çıkan romancılık serüveniyle başlar. tanzimat döneminde görülen ilk roman örneklerinde ve arkasından gelen servet-i fünûn döneminde çok yoğun bir din kavramı ile karşılaşılmaz.
sevgül türkmenoğlu
din algısının romanda yoğun bir şekilde işlenmesi, milli edebiyat ve cumhuriyet dönemlerinde başlar. bu dönem eserlerinde dine bakış büyük ölçüde olumsuzdur. din adamları genellikle sahtekâr, güvenilmez, çıkarcı, cahil ve kaba tiplerdir.
sevgül türkmenoğlu
itici bir figür olarak okuyucuya sunulan bu din adamı profili türk romanında uzun süre
işlenmiştir. muhafazakâr kesim, roman türüne çok sıcak bakmadığı için uzun süre bu kesimin hayat görüşüne göre yazılmış bir romana rastlanmaz.
sevgül türkmenoğlu
islami roman olarak tanımlanabilecek ilk örneklerden biri, 1967 yılında hekimoğlu ismail’in kaleme aldığı minyeli abdullah romanıdır. bu romandan sonra başka islami romanlar da yayımlanmıştır.
sevgül türkmenoğlu
daha sonraki süreçte, özellikle 1980 ve 1990’lı yıllarda dini içerikli romanlar bir furya haline gelmiştir.
sevgül türkmenoğlu
hidayet romanı olarak adlandırılan ve çoğunlukla bir aşk teması etrafında şekillenen bu romanlarda klişe bir kurgu vardır. dindar bir genç erkek, arayış içinde olan bir genç kız genellikle başkahraman olarak seçilir.
sevgül türkmenoğlu
romanın kurgusu bu iki kişi arasındaki aşk ekseninde devam eder. genellikle de arayış içindeki genç kız, dindar genç adamdan etkilenerek hidayete erer. başını örter ve islami bir yaşam şeklini benimser.
sevgül türkmenoğlu
sonuç olarak hidayet romanlarının, edebi zevk ve entelektüel birikimden ziyade ‘tebliğ’
kaygısıyla ve klişeler üzerine bina edilen, hitap ettiği kitleyi diri tutmayı amaçlayan bir
propaganda diliyle yazıldıklarını söylemek mümkündür.
emel koşar
hüseyin rahmi gürpınar'ın
romanlarında
bâtıl
inançlar
emel koşar
hüseyin rahmi gürpınar cadı, gulyabani, mezarından kalkan şehid gibi eserlerinde bâtıl inançları mizahî bir şekilde ele alarak halkı eğitmeye çalışır. hüseyin rahmi'nin bâtıl inanç konusunu ele aldığı romanları "sır romanları" şeklinde nitelendirilebilir.
emel koşar
çünkü bu romanlarda çözülmesi gereken bir sır vardır. bu sır cahil insanların bâtıl inançlarından faydalanmak isteyenlerin oynadıkları oyundur. romanlar bu sırrın keşfi üzerine kurulur. romanlarda bâtıl inançlara inananlarla inanmayanlar karşı karşıya getirilir.
emel koşar
hüseyin rahmi romanlarında, para kazanmayı hedefleyerek eğitimsiz ve saf insanların, özellikle kadınların dinî inançlarını istismar eden dolandırıcılara dikkatleri çekmiş ve bunu yaparken komik unsurdan istifade etmiştir.
emel koşar
bâtıl inançlara inananlar ne belirli bir sosyal tabakaya, ne de belirli bir beden yapısı veya mizaca sahiptirler. okur yazar olan şahıslar da (tesadüf'te yer alan sâibe gibi) cahil halk gibi büyücüden medet umarlar.
emel koşar
romanlarda olay, şahıslar, mekân ve üslûp arasında sıkı bir bağ vardır. yazar cadılara, perilere ve cinlere inanan, cahil, eski kadın tiplerini başarılı bir şekilde canlandırır.
emel koşar
romanlarda erkekler çok az yer alır, aklı temsil eden yazarın savunucuları hep erkektir hüseyin rahmi kadınları daha iyi tanıdığı için kadınların dünyasını ustalıkla işler.
emel koşar
romanlarda bâtıl inançlardan aşırı derecede etkilenenler ve istismar edilenler kadınlardır. eğitimin önemini vurgulayan hüseyin rahmi çocuğu yetiştiren dolayısıyla geleceğe şekil veren kadın olduğu için kadınların eğitilmesi üzerinde durur.
emel koşar
aşırı etkilenmek kadınsılaşmak demektir. etkilenen eğer bir kadın değilse mutlaka kadınsılaşmış bir erkektir. fal baktıranların çoğunun okur yazar erkek olması dikkat çeker. bu erkekler kadınsılaşmış erkeklerdir.
emel koşar
romanlarda mekân işlenen konuya uygundur. roman kişilerinin tasvir ettikleri yalı ve konaklar ıssız yerlerdedir. eski, yıkık dökük yalı ve konaklarda karanlık geçitler, kimsenin girmeye cesaret edemediği kilitli odalar vardır.
emel koşar
roman kişilerinin mezarlık tasvirleri dikkati çeker. gece yarıları sık ve yırtıcı çalılıklarla, dikenlerle, servilerle kaplı mezarlıklarda güçlükle yürüyen roman kişileri ağaçların gölgelerini hortlak ya da gulyabani zannederek korkarlar.
emel koşar
hüseyin rahmi'nin romanların ortak özelliklerinden biri romanlarda yer alan cadı, cin gibi varlıkların kafiyeli sözleridir. roman kişileri de onlardan korunmak için birtakım kafiyeli sözler söylerler.
aziz nesin
bir zamanlar bir ülkede bir kişi "aman bana kazık giriyor!" diye bağırmaya başlamış.
başkasına giren kazıktan bana ne deyip kimse aldırmamış.
derken "bana kazık giriyor" diye bağıranların, acıdan kıvrananların sayısı artmaya başlamış.
hasan hüseyin korkmazgil
ellerimi kullandım kazandım ekmeğimi
beynimi pazarladım kazandım ekmeğimi
ikisinde de dehşetli kazıklandım
tanıdım ikisinde de
bir gelinir dünyamızın soysuzlarını
çetin altan
politika demek, kazığı atarken söylediğin nutukları, kazığı yiyenlere alkışlatmak demektir.
nejat işler
milyon tane kazık yiyince, bedenin zarar görüyor.
lucius annaeus seneca / sêneca
birbirlerine kazık atarken, birbirlerine uyku uyumazken, birbirlerini mutsuz ederken, yaşamlarının hiçbir ilginçliği, hiçbir zevki kalmıyor ahlaksal gelişimden yoksun kalıyor yaşamları.
ayşe aral
kazık yemekten bıktım, artık ben de kazık atmak istiyorum!
zeynep bostan
bugünkü dersimiz yamyamlık!
zeynep bostan
insan kanı ve diğer vücut parçalarından yapılan ilaçları kullanmak 17. yüzyıl avrupa’sında çok yaygındır. bu ilaçları ise idam edilen mahkumların vücutlarından sağlamışlardır.
zeynep bostan
dünyanın çeşitli bölgelerinden insanlarla yapılan yeni araştırmalara göre, modern insanda atalarımızın yamyam olduğuna dair kanıt olabilecek bazı genetik faktörler tespit edildi.
ahmet sarı
türk ve alman masallarında
insan yiyicilik
ahmet sarı
büyük dünya savaşları gibi felaket anlarında, holocaust ya da soykırım dönemlerinde, kıtlıkta, değerlerin altüst olduğu ve insanlığın bile ortadan kalktığı durumlarda, her türde büyük kapatılma dönemlerinde
ahmet sarı
yiyecek bulamayan ve ciddi bir şekilde ölüm tehdidi ile karşı karşıya olan insanların kendi türlerini yemeleri tarihte sıkça görülmüştür.
ahmet sarı
sadece insanlarda değil çevresi daralmış, aurası sıkışmış hayvanlarda bile açlık ciddi bir hal aldığında, yani bir varlık sorunu haline geldiğinde, kendi türlerinin yendiği gözlemlenmiştir.
ahmet sarı
primitif insanın, homo erektus’un, homo sapiens’in av bulamadığı ve aç kaldığı zamanlardaki sıkıntılı dönemlerinden tutunuz totem ya da tabulardan, ayinlerden ya da atalara saygı, düşmanlara kinden kaynaklanan insan yeme edimine kadar
ahmet sarı
antropofajinin, yani insan yiyiciliğin dayandığı çok çeşitli nedenler vardır.
ahmet sarı
fakat bu nedenlerden hiçbiri modernizmin devreye girmesi ile birlikte dış dünyası ve çevresi değişen, bu hızlı değişimle yaşantısında ruhsal yara alan modern insanın keyfi yamyamlığı kadar basit nedenlere dayanmamaktadır.
ahmet sarı
milenyum insanının sosyal, ekonomik, medyatik, gastronomik ve cinsel açıdan bu sonsuz açlığı ve doyumsuz hali, durmadan yeni tatlar oluşturmasında ya da bir dönemler zaten sahip olduğu ama unuttuğu,
ahmet sarı
bilincinin derinliklerinde gizlediği ve dondurduğu ilkel tatların (insan yiyicilik) devreye sokulmasında bir etken gibi gözükmektedir.
ahmet sarı
insanlığın her açıdan zevk ve tat yelpazesi, dünyanın hiçbir döneminde milenyum insanının sahip olduğu zevk ve tat yelpazesi kadar geniş olmamıştır.
ahmet sarı
globalleşen dünyamızda kültürler arası yemek çeşitliliği de göz önüne alındığında insanın önünde açılan uçsuz bucaksız yemek kültürü dururken hala genlerinde var olan antropofajiyi, yamyamlığı, insan eti yeme edimini ortaya çıkarması bir hastalık halidir.
ahmet sarı
“antropofaji” kelimesi yunanca “anthropos” (insan) ve “phagein” (yemek) kelimelerinin bir araya getirilmesinden oluşur ve “insan yiyicilik”, “yamyamlık” anlamına gelmektedir.
ahmet sarı
freud’un öncülüğünde gelişen psikanaliz kuramı “insan eti yeme”, “hemcinsinin bedenini yeme” (einverleibung) eylemini bir tür psikolojik özdeşleşme olarak görmektedir.
ahmet sarı
freud’un psişo-seksüel bir rahatsızlık olarak gördüğü antropofajinin iki türü vardır. biri antropologlar arasında “gynophaji” olarak değerlendirilen kadınların yenmesi, diğeri de “androfaji“ olarak değerlendirilen erkeklerin yenmesi eylemidir.
ahmet sarı
antropologlara göre ise, antropofajinin üç türü vardır.
ahmet sarı
birincisinde yaşamları tehdit altındaki insanlar ölmemek için insan eti yemek zorunda kalırlar. uruguaylı rugby takımının and dağlarındaki uçak kazası ve yaşamda kalmak için kendi ölü arkadaşlarının etlerini yemeleri macerası zaten buna örnek olarak gösterilmiştir.
ahmet sarı
ikincisinde, insan etine önemli bir yiyecek gözüyle bakılır ama bunu kanıtlayan veriler henüz istenen yeterliliğe ulaşmamıştır.
ahmet sarı
üçüncüsü ise dinsel törenler ya da geleneklerle ilgilidir. öldürülen bir düşmanın ya da ölen bir akrabanın eti, ölünün güçlerine sahip olmak ya da onu yüceltmek için yenir.
ahmet sarı
insan yeme eylemine başvuran kabileler bağlı oldukları ritüeller ve ayinler doğrultusunda freud’un da psikanalitik bağlamda üzerinde durduğu gibi öldürülen kişinin ruhunu kendi ruhuna gömme güdüsüyle bu eylemi yapmaktadır.
ahmet sarı
düşmanıysa onun kahramanlığını ruhuna eklemleme, dostuysa mezarda onu böceklere, kurtlara yedirmektense kendi bedeninde onu saklama, muhafaza etme ve sonsuz kılma ediminin bir sonucudur bu davranış.
ahmet sarı
....... kavgasında yenilir ve aegisthus dışındaki oğulları, kardeşi atreus tarafından kızartılarak ona yedirilir. çocuklarının etini bilmeden yiyen thyestes’in yaşadığı dehşet, güneşi bile o kadar kızdırır ki yörüngesini değiştirerek dünyayı karanlığa mahkûm eder.
ahmet sarı
incil’de, yuhanna’da da antropofajiye uygun izlekler yer alır. bugün hıristiyanlığın komünyon ayinlerinde yenilen kuru ekmek ve içilen kırmızı şarap hz. isa’nın etini ve kanını temsil eder.
ahmet sarı
ister mecazi bir söylem olsun,isterse çoğu fanatikler tarafından gerçek bir söylem olarak algılansın hz isa’nın bedeninden bir parçanın yenmesi ve kanından bir yudum içilmesini temsil eden hıristiyanlık komünyon ayinleri bilinçaltında antropofajik eylemleri barındırır.
ali ulvi özdemir
ortaçağ’dan 20. yüzyıla,
avrupa’dan ortadoğu’ya
açlığın değişmeyen imgeleri
ve
yamyamlık
ali ulvi özdemir
açlıktan bir insanın diğer insanların cesetlerini yemesi ve en kötüsü yemek için öldürmesi kültürel niteliklerden bağımsız olarak dünya üzerinde birçok bölgede görülebildiği gibi yakın coğrafyamızda da görülebilmektedir.
ali ulvi özdemir
açlık, insanı hangi dönemde yaşarsa yaşasın, hangi ideolojik/kültürel/dini küme içinde olursa olsun, her türlü toplumsal koşullanmışlıktan kurtarıp, düzen yıkıcı bir potansiyele itebiliyor.
ali ulvi özdemir
ilkçağlardan modern zamanlara kadar en büyük isyan atmosferi ve isyan dalgaları biyolojik açlığa bağlı olarak ortaya çıkıyor.
ali ulvi özdemir
sonuç olarak aç kalan insan ve yamyamlık vakası bağlantısı ile ilgili bir çıkarım elde etmiş oluyoruz.
ali ulvi özdemir
insan olmanın, insan kalmanın zorluğu, yaşadığımız modern hayatın nasıl pamuk ipliğine bağlı olduğu ve ahlaki duruşumuza ait değişmez bir özün olmadığı, bir kez daha tarihten, edebiyattan ve sanattan yüzümüze çarpılan bir gerçek olarak ortaya çıkmış oluyor.
ali ulvi özdemir
içimizde barındırdıklarımız korkunç ve modernizm sadece ince bir örtü.
justin a. mccarthy
ermeniler, ermenistan cumhuriyetine gittiklerinde önemli sayıda ölümler yaşandı, kitle ölümleri başladı; çünkü, açlık çok fazlaymış. hatta yamyamlık başlamış, insan eti yemeye başlamış insanlar.
neva boynukalın
açlık, fakirlik, çocuk işçi, yamyamlık
ve
toplumsal cinsiyet bağlamında hansel ve gretel
gülhan atnur
anadolu, tatar (kazan) ve başkurt türklerinin
masallarında
insan yeme (yamyamlık) motifi
dip - ismail ( olgun toker )
var ya
kimsenin ölmek istemediği günlerde
benim ölesim geliyo.
sırf sıkıntıdan hê
sâfi sıkıntı.
dip - sâhir kağan ( ilker kaan kaleli )
atlıycak adam
aşşâ bakmaz.
dip - ismâil ( olgun toker )
yavşak
mâdem atlamıycan
ne çıkıyon oralara dimi.
.......
onlar da olmasa
biz de taş mı yiyelim dimi.
karacaoğlan
hey ağalar böyle mi olur
hali yardan ayrılanın?
iner ummana dökülür
seli yardan ayrılanın.
+
turna, turna. kalbi yaralı turna.
+
gökten turnalar çekilir.
iner yerlere dökülür.
on beş yaşında bükülür
beli yardan ayrılanın.
cigdem aslan
çiğdem aslan & matoula zamani - turna / τουρνα
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
rebetikanın
kadın dervişleri
ve
diğer şüpheli hanımları
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
kendilerini yunan toplumunun kurallarına karşı gelmeye hazırlamış olan diğerleri ise rebetika dünyasına şarkıcı olarak ya da müziğin ve hatta nargilenin aşığı olarak girebiliyorlardı.
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
şarkı sözlerinde bu erkek dünyasını paylaşan ve bir anomali olarak görülse de rebetika dünyasının kabul gören bir parçası olan, cüretkarlıklarıyla birer arzu nesnesi haline gelen kadınların varlığına dair yeterince kaynağımız var.
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
savaş sonrası kurulan buzuki topluluklarıyla şarkı söyleyen sotiria bellou, marika ninou ve stella haskil gibi kadınlar kendilerini dileyen yunan kadın ve erkekler tarafından nasıl yargılanıyordu?
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
bellou’nun kendine örnek aldığı kişi tango icralarıyla tanınan popüler kabare sanatçısı ve şarkıcı sophia vembo’ydu.
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
bellou alman işgali ve iç savaş sırasında sigara satarak ve ara sıra tavernalarda gitar çalıp şarkı söyleyerek hayatta kaldı.
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
o yıllarda direniş’te de aktif bir rol aldı. iç savaş sırasında sol cephede meydan muharebelerinde savaştı. bu yıllar boyunca tutuklandı, hapsedildi, dövüldü fakat sonunda bir tavernada iş buldu. bellou kendi değerini bilen bir kadındı.
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
bir tavernada gezgin şarkıcı olarak çalışırken bile ucuz bir eğlendiriciden daha fazlası olduğunu biliyordu:
sotiria bellou
tavernaya neredeyse her gün gittim ve masalarda oturan insanların bana verdiği paranın miktarı ne olursa olsun çalıp söyledim. bu arada ucuz bir kadın olmadığımı gördüler. nezih bir kadındım. ayrıca çok da güzeldim.
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
kulüpte şarkı söylemeye başlamasından kısa süre sonra bir grup erkek kulübe gelir ve ondan kral yanlısı bir şarkı olan “kartalın oğlu” şarkısını söylemesini ister. reddettiğindeyse ona saldırırlar.
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
bellou kendini savunur fakat erkek müzisyenlerden hiç biri yardımına gelmez.
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
rebetika şarkıları ve dansları haşhaş batakhanelerinin, tüccar denizcilerin, hapishanelerin ve tersanelerin neredeyse sadece erkeklerden oluşan toplulukları içinde yeşerdi.
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
toplumsal cinsiyetini eğip büken,ya da toplumsal cinsiyetine karşı koyan bu kadın tipi gerçekten var olmuş muydu,yoksa bir kurgudan mı ibaretti? eğer sadece bir kurguysa, böylesine açıkça eril olan bir müziğin sözleri içinde ne işi vardı?
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
kadın rebetisten bahseden ilk şarkılardan biri “elli”dir. ilk olarak 1915’te istanbul’da kaydedilen bu şarkı sevgilisi lefteri için ailesinden vazgeçen son derece güzel, siyah saçlı genç bir kadını anlatır.
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
elli “şeker ve haşhaş tozu ister/ şeker yapıp lefteri’ye yollamak için”. şarkının nakaratı şen şakrak ve komiktir:
elli, elli, fikrini değiştirip de bir öpücük vermeyeceksen
genç asker seni istemiyor.
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
fakat son dörtlükte elli’nin davranışı geleneksel rum adetlerince mahkum edilir:
noel günü çanlar çalıyordu,
çanlar çalıyordu
bütün hıristiyanlar kilisedeydi, elli ise türklerle
elli ise türklerle.
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
dört ya da beş yıl sonra yazılan başka bir yunan versiyonunda da elli’nin bu sefer bir hançerle öldürülmesi gerektiği, çünkü kocasını bir türk komiser için terk ettiği söyleniyordu.
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
victor’un kaydettiği bir amerikan versiyonu (1925-30) şarkıyı izmir sokaklarına yerleştirir:
elli izmir’in dar sokaklarında yürürken
izmir’in dar sokaklarında;
türkler ramazan geldi sanırdı
ramazan geldi.
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
düşmüş fakat hala arzu edilen kadınlara bir başka örnek de ....... bahsedilir. hanoumaki şöyle cevap verir:
ben bir türk kızıyım
sense bir hıristiyan oğlan
bu aşk yürümez
bir türk kızıyla bir rum oğlan
aşık olur ve acı çeker.
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
erkeğin tepkisi şaşırtıcıdır:
aklıma dinimi değiştirmek fikri geldi,
böylece hareme girer ve seni alırım.
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
genç kadın görünüşe göre pire yakınlarındaki bir haşhaş batakhanesinde müşterilere hizmet etmektedir:
paşalimanı yakınındaki kumsalda haşhaş batakhanen var
ve oraya acımı unutmak için her gün geldim
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
stella haskil ve markos vamvakaris’le birlikte kaydettiği şarkıdaki kadın derviş savaş öncesi mangas kızların sahip olduğu bütün yeteneklere sahiptir fakat yine de bir kalp kırıcıdır:
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
mangas, koş ve sor onlara benim kim olduğumu.
ben büyük bir kadınım, gerçek bir neşe kaynağıyım.
erkeklerle avucumdaki zarlar gibi oynarım.
aşk beni heyecanlandırmaz, biraz iyi vakit geçirmek yeter bana
her gece içerim
gail holst-warhaft - çev : e. şirin özgün
cesur delikanlılar benim için birbirlerini öldürürken.
nasıl tamamen senin olacağımı sorup durma artık.
sözlerin hiç önemi yok, söyledim sana;
ben tavernalarda ve kabarelerde doğmuşum.
didem güngör fırat
ulus-devlet anlayışı karşısında
toplumsal hafızanın direnişi:
rembetiko örnek olayı
didem güngör fırat
bu tez, milliyetçi söylemlerin klişeleşmiş bakışının gölgesinden sıyrılmaya çalışarak ulus-devlet politikalarının çok yönlü ve uzun süren etkilerinin bütün insanlık için ortak bir dil olan müzik ile anlatılmaya çalışılmasıdır.
didem güngör fırat
meşhur rembetiko şarkıcısı siros doğumlu markos vamvarakis göç eden mübadilleri anılarında şu şekilde anlatmıştır:
felaketi ve mübadilleri anımsıyorum da... böyle bir şeyi nasıl tarif edebilirim ki. bir felaket. .......
didem güngör fırat
amasya’dan yunanistan’a göç etmek zorunda kalan yordanis orfanidis topraklarından koparılmanın acısını şu sözlerle ifade etmiştir:
vapur kalktı! acı acı düdük öttürdü. el sallamadım. uğurlayanımız yoktu! elveda doğduğum toprak elveda! ağladım ağladım! .......
didem güngör fırat
1922 yılında aydın’da yaşayan ailesiyle birlikte göçmek zorunda kalan ünlü yazar didou sotiriyou kendi çocukluğunu ....... :
izmir değildi bu gördüğüm, ölü bir şehirdi! mağazalar, kahveler ve lokantalar sımsıkı kapalıydı. .......
didem güngör fırat
bu şarkılarda “acı” teması çok yoğundur.
didem güngör fırat
küçük asya’dan gelenler ekonomik sıkıntılarına rağmen müziklerinden hiç vazgeçmemişler, bu müziği günümüze kadar taşımışlardır. oradan ne getirdilerse burada da devam etmişler anlamında. “dümbelek” bulamazlarsa “yağ tenekesi” çalmışlardır.
didem güngör fırat
rembet müziğine ait şarkı sözlerine baktığımızda, aslında göç edenlerin göç nedeniyle yaşamları kötüleşenlerin, savaş yıllarının neden olduğu karmaşanın dili olduğu görülemktedir. müziğin dili bize yaşananlar hakkında ipucu verebilmektedir.
didem güngör fırat
bir milyona yakın mübadilin göç etiği yunanistan’da göç nedeniyle yaşanan sıkıntılar sık sık rembetiko müziklerinde çok ilinen bu şarkıdaki gibi bahsedilmektedir.
didem güngör fırat
göç sırasında gemilerle taşınmış olan mübadiller çok kötü koşullarda yolculuk yapmışlardır.
didem güngör fırat
bu yolculuklar esnasında pek çok kişinin yaşamını kaybettiği, ağır bulaşıcı hastalıklar yaşandığı ve bu durum nedeniyle limanlarda karantina bölgeleri oluşturulduğu kayıtlarda belirtilmektedir.
didem güngör fırat
gerçek hayat hikayesinin anlatıldığı çağan ırmak’ın “dedemin insanları” filmi bu yolculuğu anlatarak başlar. yolculuk esnasında hastalık nedeniyle ölen bebeğini kucağından bırakmak istemeyen bir annenin dramı anlatılmıştır.
didem güngör fırat
(gemide hayatını kaybedenler kokmaması ve hastalığı diğer yolculara bulaştırmaması nedeniyle denize atılır) rembet şarkılarında da bu yolculuk karamsar bir dille anlatılmış gemiye binmek ölümle bağdaştırılmıştır:
gail holst-warhaft - çev : v. çelik akpınar
ah, ölürsem eğer ne derler ki?
genç bir çocuk öldü,
yaşam dolu bir levent.
aman! aman!
+
ah, gemide ölürsem eğer,
denize atın beni,
kara balıklar, tuzlu sular yutsun.
aman! aman!
masmavi2583
rembetiko 1983 - marika'nın cenaze töreni
euronews
müebbet alan askeri öğrencilerin anneleri anlatıyor:
yetiştiren de, ceza veren de devlet
nurdane türedi
devletim onu hapise koydu.
devletim 17 sindeki 18 yaşındaki çocuğa acımadı.
onu devlet yetiştirdi, ben yetiştirmedim.
sezin başbuğ & ibrahim yiğit
prof. dr. gülsen erden
ile
mülteci çocuklar
üzerine…
gülsen erden
kaçış nedenleri arasında ölümden, savaştan,, milislere, tarikatlara katılmaya zorlanmaları; fidye için ya da o gruba katılmak için kaçırılmaktan korkmaları, çocuklarını koruma ve çocuklarına güvenli bir gelecek sağlama istekleri öne çıkıyor.
diyanet dergi
cami çocuk buluşması
cami kubbelerinde çocuk sesleri
çocuk vaazları
fatih çınar & nural şener
cami cemaatinin
cami ile tanışmalarında
çocukluk dönemi yaşantılarının
etkileri
laik ve bilimsel eğitim platformu
bilimsel-laik eğitim için
veli el kitabı
laik ve bilimsel eğitim platformu
çocuklarımıza barışı değil din uğruna savaşmayı öğreten müfredat; düşünmeyi sorgulamayı değil ezberlemeyi itaat etmeyi öğreten ve hiçbir gelecek vaad etmeyen eğitim neye hizmet edecek?
laik ve bilimsel eğitim platformu
....... eğer çocuğumuzun aldatanlardan-aldatılanlardan olmasını istemiyorsak cemaatlerin ve tarikatların okullarda bu etkinlikleri yapmasına, dini istismar etmelerine izin vermeyelim.
mahmud esad erkaya
günümüz ürdün’ünde
faaliyet gösteren
tarikatlar
mahmud esad erkaya
....... özgü zikir yapılmaktadır. hadra esnasında katılımcılar tarafından zikir halkası oluşturulmakta, halkanın içerisinde ise hilal şeklinde ikinci bir yarım halka teşkil edilmektedir. zikre iştirak eden çocuklar da halkanın bir tarafında toplanmaktadır.
sezai küçük
mevlevîlerde
çocuk şeyhler
ve
vekil şeyhlik
sezai küçük
xvııı. asrın sonlarından itibaren mevlevîhâne şeyhleri veya şeyh aileleri mevlevîhânelerin vakıf gelirlerinden mahrum kalmamak için küçük yaşta da olsa çocuklarını şeyh olarak tayin ettirmişlerdir.
sezai küçük
....... vekil şeyh tayinlerinin mümkün olmadığı mevlevîhânelerde ise postnişin çocuklar bir kâmil mevlevînin elinde yetişmedikleri için olumsuz sonuçlar ortaya çıkmıştır.
saime inal savi
pervîn-i i‘tisâmî (1907-1941)
1938’de babasının vefatı üzerine dış dünya ile ilgisini tamamen kesti ve 5 nisan 1941’de yakalandığı tifodan öldü ve kum şehrindeki aile mezarlığında babasının yanına defnedildi.
vikipedi
pervin itisami
maleko şoaraye bahar’ın teşvik ve yönlendirmeleriyle 1315 h.ş. yılında pervin, divanı şiirini yayınladı ancak ince ve hassas ruhu, 1316 h.ş.’de babasının ölümü (63 y) ile büyük bir darbe aldı.
pervîn-i i‘tisâmî
babacığım, köküne balta vuran ecel eli
viran oluşumun sebebi oldu
yasemin yaylalı
pervîn-i i‘tisâmî,
hayatı,
edebi kişiliği
ve
lutf-i hak mesnevisi
yasemin yaylalı
pervin-i i‘tisâmî, çağdaş iran edebiyatının en seçkin bayan şairlerindendir.
eserlerinin tümünde nasihatler veren, güzel ahlaka işaret eden, yüce fikir ve araştırmalarıyla okuyucunun dikkatini çeken rasyonalist bir şair olarak görülür.
yasemin yaylalı
ölümünden bir yıl önce beğenmediği şiirlerini yakmıştır.
yasemin yaylalı
küçük yaştan itibaren insanlardan kaçan ve kısa hayatı boyunca münzevi bir hayat sürmeyi seçen pervin’in şiirleri hüzün ve ıstırap yanında, zavallılara ve yetimlere hatta bütün canlılara şefkat içerir.
yasemin yaylalı
pervin-i i‘tisâmî çok genç yaşta yakalandığı tifo hastalığı sebebiyle 1320 (1941) yılında tahran’da hayata gözlerini yummuş, kum şehri yeni meydan’da aile mezarlığında babasının yanına defnedilmiştir. kendisine ait şu kıta mezar taşında yazılıdır:
pervin-i i‘tisâmî
ey gül! sen gül bahçesinden ne gördün?
dikenin siteminden ve kötü davranışından başka ne gördün?
ey gönül aydınlatan lâl, bütün bu parlaklığına rağmen,
alçak bir müşteri dışında pazarda ne gördün?
pervin-i i‘tisâmî
çemene gittin ancak nasibin kafes oldu,
ey esir kuş! kafes dışında ne gördün?
pervîn-i i‘tisâmî
bir vaiz sordu oğluna
müslümanlık nedir, bilir misin?
sadakat, insanları rahatsız etmemek, halka hizmettir müslümanlık
bir de ibadet, hayatın anahtarıdır
oğlu dedi: bu kriter ile şehrimizde sadece bir müslüman var, o da ermenidir!
pervîn-i i‘tisâmî
çiftçi oğluna öğüt verdi; ey oğul!
bu iş benden sonra sana kalacak
bizim ömrümüz sıkıntı eziyetle geçti
senin sıkıntı eziyet çekme vaktin geldi
pervîn-i i‘tisâmî
şöyle dedi oğul; ey iyi kalpli, ileri görüşlü babam!
bizim yıldırımımız zenginlerin sitemi zulmü
onların işi ancak rahatlık ve yatmak
bize düşen dert, acı ve eziyet
vikipedi
robert louis stevenson
sağlığının bir daha iskoçya'ya dönmesine olanak vermeyeceğini bildiği için bu dönemde ülkesini oldukça özler. aynı yıl, "kaçırılmış çocuk" (kidnapped) adlı eserine bir devam kitabı olan "catriona"yı yazar.
vikipedi
1894'te samoa'ya barış gelir, stevenson bir kahraman ilan edilir, "the ebb-tide" yayımlanır ve "weir of hermiston" adlı eseri üzerinde çalışırken 3 aralık 1894 günü 44 yaşında beyin kanamasından hayatını kaybeder.
robert lewis balfour stevenson / robert louis stevenson
yabancı topraklar yoktur. yabancı olan sadece seyyahtır.
robert lewis balfour stevenson / robert louis stevenson
ah, vicdan insanı hiç rahat bırakmayan bir düşmandır.
robert lewis balfour stevenson / robert louis stevenson
keşke okullarda az da olsa eğitim verilse!
robert lewis balfour stevenson / robert louis stevenson
insanlar çok ama çok fazla konuşuyor...
robert louis stevenson - çev : nurettin elhüseyni
gemici ezgilerine uygun gemici masalları,
fırtına ve serüven, sıcak ve soğuk,
uskunalar, adalar ve garibanlar,
gömülü altınlarıyla korsanlar
ve bütün o eski maceralar,
feryal saygılıgil - beyhan uygun aytemiz
tezer özlü 1986 yılında, kırk dört yaşında, zürih’te yaşama veda ettiğinde geride .......
ölüm haberi
erdal akın (44) aydın’da seher özer’i (30) pompalı tüfekle öldürdükten sonra intihar etti.
ruhuna el fatiha
....... kadın sürücünün, otomobiline binerek park yerinden ayrılmak isterken, vitesleri karıştırınca aracın kontrolünü kaybederek otomobiliyle birlikte marketin camından içeriye girip ezmesi sonucu reyon görevlisi güler gamze bozkırlı (44) hayatını kaybetmiştir.
ölüm haberi
gazeteci tevfik yener ve sanatçı neşe karaböcek’in oğulları hasan ali yener (44) istanbul’da öldü.
posta
eski türkiye 3. güzeli nilay ceylan, 44 yaşında hayatını kaybetti. iki yıl önce babasını kaybeden ve ardından içine kapanan ceylan’ın annesiyle yaşadığı evde geçirdiği kalp krizi sonucu vefat ettiği öğrenildi.
ceylan'ın cenazesi vasiyeti üzerine babasının yanına defnedildi.
devrim deniz erol
toplumsal cinsiyet bağlamında
türkiye yazılı basınında
şiddet haberleri ve haber fotoğrafları
devrim deniz erol
posta gazetesinde “sosisli tecavüze 21 yıl hapis” (16 ekim 2011: 5) başlıklı haberde ....... “üzerine çullandı”, “soktu” vb. eril dile özgü tanımlamalarla, olumsuzlanması gereken cinsel şiddet, haber söyleminde olumlanarak pornografik bir şiddete dönüşmektedir.
nursel yılmaz
televizyonda yayımlanan
gıda reklamlarında
kadın imgesinin
incelenmesi
nursel yılmaz
maret
bu ürünün reklam filmlerinin ikisinde de çocuklar rol almaktadır. birinde erkek çocuk, diğerinde kız çocuk oynamaktadır. anneler görüntüde yoktur sadece sesleri duyulur.
nursel yılmaz
burada çocuklar annelerini kendilerine sosis vermeleri için tekerleme ile ikna etmeye çalışmaktadır. reklam filmi ürün adının ve logosunun görülmesiyle “maretten sosisli şiirler” sözü ve yazısıyla başlar. ....... bu filmde kız çocuğa erkeksi özellikler eklenmiştir.
safiye kırlar barokas
büyümüş de küçülmüşler
bir reklam çözümlemesi
“pınar sosis”
safiye kırlar barokas
reklamlarda kadınların sex objesi olarak kullanılması sık sık görülür –özellikle dondurma reklamlarında- ve de çok yadırganırken, küçük kız çocuklarının sex objesi olarak kullanıldığı da çözümleme sonucu ortaya koymaktadır.
safiye kırlar barokas
....... son sahne dondurulduğunda çocuk ağzında sosisle -ısırılmadan- duruyor. bu da son sahneye kadar masum bir biçimde sunulan ürüne erotizm katıyor.
pervin buldan
....... on altı-kırk dört yaş arası kadın ölümlerinde kadına yönelik şiddet, kanser, trafik kazaları ve savaştan daha büyük bir risk faktörü oluşturmaktadır.
anthony giddens
britanya'daki afrika-karayip kökenli ailelerinse yine farklı bir yapılanımı vardır. yirmi ile kırk dört yaş arasında olup bir kocayla yaşamakta olan siyah kadınlann sayısı, aynı yaş topluluğundaki beyaz kadınlannkinden çok daha azdır.
anthony giddens
londa'daki göç düzeyi, birleşik krallığın diğer yerlerine bakarak çoğunun yaşları yirmiyle kırk dört arasında değişen oldukça büyük bir genç nüfus yaratmıştır (ons, focus onlondon, 2003).
halûk y, şehsüvaroğîu
ondokuzuncu asırdaki
genç sadrazamlar
+
reşid paşa, 1845 yılında ilk defa sadaret makamına geçerken henüz kırk dört yaşında bulunuyordu.
mustafa gültekin
dünya sağlık örgütünün 1998 yılındaki on beş ile kırk dört yaş arasındaki kadın ve erkeklerin ölüm nedenleri sıralamasında intiharın üst sıralarda yer alması, tabloda yer alan diğer kamu sağlığı problemleriyle eş düzeyde ele alınarak kamuoyunun .......
marilyn yalom
çocuksuzluk da artık yetişkin kadınların laneti olarak algılanmıyor.kırk ile kırk dört yaş arasında çocuksuz kadınların oranı 1998'de yüzde 19'du(1980'e göre yüzde 10 artmıştı)ve bazı demografi uzmanlarına göre çocuksuz kalmak bu kadınların çoğunun kendi tercihiydi.
louann brizendine
kırk ile kırk dört yaş arasında, menopoz gününden 2 ila 9 yıl öncesinde kadın beyni perimenopozun erken evrelerine girer. bu aşamada beyin bilinmeyen bir nedenle östrojene daha az duyarlı hale gelir.
seval şahin
aziz nesin ve behçet necatigil “özeleştirilerini” yapıyor
aziz nesin
gazetecilik, edebiyatçılığı yer bitirir.
aysun aslan
ortalık fena… türk türkü kırıyor. yetişkin eline bile yakışmayan tabancalar, molotof kokteylleri bebelerin elinde… düşünceler iğdiş olmuş, ilk yassah düşünmeye…
aysun aslan
bodrum bizim, biz bodrum’un el ne karışır, turistime tenha sokaklar ne güzel yaraşır.
aysun aslan
ben dördüncü kuzu olarak hakimin karşısına çıktım. filmlerde gördüğüm mahkeme dekorundan daha küçük, daha az korkutucu. hakim beyin yakası bordo kaftanı çok etkileyici.
ayşegül cengiz akman
....... ben her iki mesleğimi; oyunculuğu da doktorluğu da bu ve pek çok anlamda taşıdığı hayatiyet açısından çok benzer ve yakın buluyorum.
tülay kök
gerçek acı seyirci istemez, vitrinde yaşanmaz, öyle içten ve derindir ki kimse sizin ne yaşadığinizi bilmez.
açık lise tv / kezban …….
din felsefesi
sezen baran ateş
din felsefesi
selva keleş
din psikolojisi
+
din felsefesi
açıköğretim sistemi - anadolu üniversitesi / aysu mola
din psikolojisi
benim hocam / özlem oktar
din psikolojisi
mehmet yolcu
lebid b. rebia
ve
tevhide çağıran şiiri
osman karadeniz
filozof - peygamber
ilişkisi
m. j. kister - çev : abdullah kahraman
peygamber’in pazarı
veysel aktürk
hz. peygamber döneminde
öldürülmeleri emredilenler
ve
öldürülme nedenleri
saffet köse
cihad
şiddete referans
olabilir mi?
meltem güler
parfüm reklamlarının psikanalitik
çözümlenmesi:
freudyen bakış açısı
ve
hermeneutik yaklaşım
meltem güler
“aşk ve delilik” mottosu:
reklamda bilinçdışı ve nevrotik duygulara seslenme
calvin klein “obsession” parfüm reklamı
meltem güler
reklam afişi siyah-beyaz bir görseldir. afişin en üstünde ortada büyük beyaz harflerle “obsession” yazmaktadır. sağ üst köşesinde “from the calvin klein advertising archives” yazısı görülmektedir. afişin alt ortasında “calvin klein perfume” yazısı bulunmaktadır.
meltem güler
afişte salıncakta ayakta sallanan her ikisi de çıplak bir kadın ve bir erkek imgesi görülmektedir. salıncağın iplerinin bağlı olduğu yer görülmemektedir. afişin arka fonu siyahtır. yani karanlık bir mekânı ya da ortamı göstermektedir.
meltem güler
afişe baktığımızda, afişle ürün/parfüm arasında doğrudan somut bir bağlantıya rastlamak mümkün değildir. parfüm reklamları genellikle ürüne ait hiçbir bilginin olmadığı özel iletileri olan imgeye dayalı reklamlardır.
meltem güler
odabaşı’na göre (2013: 118), cinsel uyanmanın hedonik tüketim biçiminin temel sonuçlarından olduğu söylenebilir. reklam afişinde cinsel birleşme salıncak üzerinde ve ritmik hareketleri imleyecek şekilde kurgulanmıştır.
meltem güler
reklam afişinin kurgusu cinsel dürtüler üzerinedir. ürüne verilen isim de bu dürtülerin bastırılmasıyla ilgili olarak gerilemeye ve bu gerilemede savunma mekanizmasının yetersiz olması durumunda ortaya çıkan “takıntı nevrozu” nun ismidir.
meltem güler
reklam afişinde psikanalize ait kavramlardan ve unsurlardan yararlanıldığı görülmektedir.
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
sanat ve reklamlarda
kadın imajı
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
klein önce 1980’de henüz 15 yaşındaki brooke shields’e daracık jean pantolon giydirdi ve kışkırtıcı bir ifadeyle “benimle calvin’imin arasına kim girebilir? hiçbir şey” dedirtti.
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
çocuk yaştaki bir modelin rol aldığı bu reklam büyük tepki topladı. ama yine de jean’ler satış rekorları kırıyordu (gülcan, 2017).
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
1985 yılında, üçlü ilişki çemberiyle bütün dikkatleri üzerine çeken calvin klein underwear (iç çamaşır) kampanyası 80'lerin skandal limitini zorlayan çalışmalardan.
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
moda dünyasının provokatif ve kışkırtıcı reklam dilinin mimarı diyebileceğimiz klein, 1995 yılı sonbahar-kış sezonu için, çoğu insanın “çocuk pornosu”nun promosyon edilmesi olarak düşünüleceği calvin klein’ın reklam kampanyası
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
steven meisel tarafından fotoğraflanmıştır. çıplak genç görünümlü modellerin bazıları oldukça çarpıcıydı.
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
1990-2000 yılları arasında siyasilerin dahi tepkisini çeken ve tüm dünyada ses getiren calvin klein markasının 1993 yılında kate moss’lu “heroin chic” reklamlarını hatırlatmak yerinde olacaktır.
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
klein tam uslanmış gibiyken yine agresifleşiyor, pornografi sınırlarına dayanan reklamları veya madde bağımlısı gibi duran aşırı zayıf mankenleri ile sabırları zorluyordu (gülcan, 2017).
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
calvin klein'ın, buram buram seks kokan reklam afişleri muhafazakâr aileler tarafından tepki alması ile geleneksel cinsel tabular kırılmaya başlanır.
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
calvin klein reklamlarında, kadın “çalışın, kendinizi değiştirin, daha iyi görünün, daha erotik olun.” mesajı verilmektedir. böyle davrananlara “zevk ve arzu” vaat edilmektedir.
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
böylece bütün kadınlar aynı şekilde giyinen, aynı yaşam tarzını isteyen, aynı duyguları özleyen bireyler haline gelmektedirler.
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
kadın bedenin bu şekilde sürekli olarak erotik-bakışlara maruz kalan, başkalarını kışkırtan, arzuyu tahrik edip hazzı nadiren somutlaştıran bir cinsel unsur olarak, tüketim kültürünün temel yapı taşı haline getirilmek istenmiştir.
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
calvin klein reklam örneğinde ise cinsel bir tabu ve seyirlik bir nesne olarak yeniden biçimlendirilip dayatılan kadın imajı yaratılmıştır.
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
sarışın güzelliği carlyne cerf de dudzeele'nin yarı çıplak giydiği havalı elbisesi ile steven meisel için poz verir. parfüm, kiraz çiçeği, mandalina ve bergamotun en üst notaları olan çiçekli bir parfüm olarak tanımlanır.
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
reklam tasarımındaki fotoğrafta zeminde beyaz-krem renklerinde ipeksi ince kumaşın rüzgarla uçuşması kadın imgesine şuh, şehvetli ve cazibeli bir his vererek beden duruşu, arzulu bakışı, elbisesi, rüzgâr esintisi ile cinsel
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
iletiyi ideal meta kadın olarak sunulmaktadır. esen rüzgarla uçuşan saçların ve elbisenin savrulması ile tene değen esintiden alınan hazla direk seyircinin gözlerine bakan kadın imgesi seyirlik nesne olarak cinsel isteği ve
tülin candemir & tülay candemir & behice başak öz
şehveti en üst noktaya çıkarmıştır.
vikipedi
1966 yılında henüz 11 aylıkken bebek-model olarak kariyerine adım atan brooke shields, 1980 yılında vogue dergisinin kapağında yer aldığında 14 yaşındaydı.
aykut birol
bir modernizm eleştirisi olarak
şiddet - iktidar ilişkisi :
dövüş kulübü
aykut birol
bakımlı cildi ve saçları, düzgün hatları ile bir erkeğin nasıl olması gerektiğini tanımlayan calvin klein erkeği, dişi bir bedene sahiptir.
aykut birol
dövüş kulübü bu konudaki rahatsızlığını; “spor salonlarında ter atıp calvin klein ya da tommy hilfiger’ın söylediği gibi olmaya çalışan adamlara” acıdığını belirterek dile getirir.
jean folkerts - çev: ayşe kalay
kuşkulu reklam kampanyaları ve etik
+
calvin klein'ın itiraz edilen (ya da sözü edilen) reklamları etik olarak kanuna aykırı reklamlardır.
ferrah nur dündar
reklam-simulasyon etkileşimi
+
chanel, calvin klein veya gap gibi markalar temsil ettiği nitelik veya değerden çok etiketlerini veya göstergesini satmaktadır.
süleyman özeren & m. alper sözer & oğuzhan başıbüyük
bireylerin
terör örgütüne katılmasına
etki eden faktörler üzerine
bir alan çalışması:
pkk/kck örneği
süleyman özeren & m. alper sözer & oğuzhan başıbüyük
örgütün zorla kırsal yapılanmasına götürdüğü çocukların yaşının 10’a kadar düştüğü görülmektedir.
genel olarak örgüte katılım yaşının 14 ile 21 yaş arasında bir yığılma yaptığı tespit edilmiştir.
süleyman özeren & m. alper sözer & oğuzhan başıbüyük
çocukluk ve gençlik dönemlerinde yaşanan özenti ve takdir edilme arzusu terör örgütünün eleman kazanmada başvurduğu ve kullandığı bir duygu olarak karşımıza çıkmaktadır.
süleyman özeren & m. alper sözer & oğuzhan başıbüyük
ebeveyn ilgisinden ve sevgisinden yoksun çocuk ve gençlerde bu duygu örgüt tarafından bir istismar malzemesi olarak kullanılmakta ve örgüte katılımda önemli rol oynamaktadır.
süleyman özeren & m. alper sözer & oğuzhan başıbüyük
hakkârili bir öğretmenin aşağıdaki ifadesi bu gibi yayınların bireyleri örgüte katılmaya nasıl özendirdiğini anlatması açısından önemlidir:
“roj tv dağları övüyor. elimde bir silah, he-man gibiyim. şimdi dağdaki adamlar
süleyman özeren & m. alper sözer & oğuzhan başıbüyük
çocukların he-man’leri. trt 6 daha cazip hale getirilmelidir. roj neden gençleri çeker? bu psikologlar tarafından incelenmeli ve buna göre trt 6’nın yayınları gözden geçirilmelidir.”
süleyman özeren & m. alper sözer & oğuzhan başıbüyük
çocuk ve genç yaştaki bireylerin terör örgütlerine daha kolay katıldıkları görülmektedir. bu bulgu hemen tüm toplumsal hareketlerin temel insan kaynağını gençlerin oluşturduğunu sağlamaktadır.
süleyman özeren & m. alper sözer & oğuzhan başıbüyük
zorla evlendirmeler, başlık parası, kız çocuklarına miras verilmemesi gibi hususlar birçok kızı çaresizlik içine atmaktadır. sonuçta kız çocukları örgüte katılmayı bir kaçış yolu olarak görmektedirler.
fatma sümer
pyd/ypg’nin
çocuk askerleri
ted antalya koleji ilkokul rehberlik birimi
terör ve çocuk
rukiye şahin
yazılı basında
terör kurbanı çocuklar
yusuf solmaz balo
terör suçları bağlamında
13-15 yaş grubu çocukların
kusur yeteneğinin belirlenmesi
mahir ünal
bize terör örgütünün övgüsünü, propagandasını yapan ve terör örgütünün talimatlarıyla hareket eden siyasi uzantıların yeniden yeniden parlatılıp 'cici çocuk' olarak sunulmasından artık bıktık.
saffet sancaklı
hz. peygamber’in
çocuklara verdiği değer
bağlamında
sokak çocukları sorununa
genel bir bakış
saffet sancaklı
....... sokağa atılan çocuğa sahip çıkılmasının farz-ı kifâye olduğunu, hiç kimse tarafından o çocuk sahiplenilmezse, bütün müslümanların günahkâr olacağını, sahip çıkılmaması durumunda ta’zir suçları kapsamında failleri cezalandırılabileceğini söylemişlerdir.
füsun akkok & petek aşkar & a. nuray karancı
özürlü bir çocuğa sahip
anne - babalardaki
stresin yordanması
kıvanç tığlı
hasta çocuk yoktur, hasta aile vardır.
elif kara
zihinsel engelli
çocukları olan
ailelerin
çocuklarının durumunu
dini açıdan
değerlendirmeleri
elif kara
anne-babaların %17.7’si, ‘yapmış oldukları bir hatadan dolay’ı çocuklarının engelli olduğunu düşünmektedirler. anne-babaların %66.5’i de bunun ‘allah’ın kendilerini imtihan etmesi olduğunu’ düşündüklerini söylemişlerdir.
elif kara
anne-babaların %15.8’i de ‘dini bir neden aramadıklarını’ ifade etmişlerdir.
yapmış oldukları bir hatadan dolayı çocuklarının engelli olduğunu düşünen ailelerin bir kısmı hata olarak ‘günah işlemiş olabileceklerini’ göstermişlerdir.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
ölümcül hasta çocuk
donna lee wong - çev : gülten özaltın
her çocuğun ölümü sonsuz keder verir. çocuğu tanıyan herkes kayıptan etkilenmekle birlikte, çocuk ve ailesi en çok etkilenir. beklenmedik şekilde ölen ya da ölümü beklenen çocuğun bakımı, ailenin tüm üyelerine bakımı içerir.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
ilk dört haftadaki ölüm, 65 yaşın altındaki tüm diğer nedenlerden ölümlerin toplamından fazladır.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
erich lindemann, akut yastaki insanlar arasında birçok ortak semptom bulmuştur. bu gibi tepkilerin tanınmasında en önemli doğurgulardan biri, bunların normal, alışılmış ve beklenir olmalarıdır.
1 iç çekme, karında boşluk duygusu
2 ölenin
donna lee wong - çev : gülten özaltın
imgesiyle aşırı bir zihin meşguliyeti
3 suçluluk duygusu
4 başkalarına karşı soğuk davranma
5 olağan davranma örüntüsünün kaybı
donna lee wong - çev : gülten özaltın
elisabeth kübler-ross, birçok insanın yaşamının son döneminde yaşadıkları bu tipik evreleri betimlemektedir.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
doktordan doktora dolaşmak, tedaviye razı olmayı geciktirmek, kötü habere rağmen iyimser ve mutlu davranma ve tanıyla ilgili kimseye bir şey söylememe ya da bu konuda konuşmama ilk evre sırasındaki inkar örnekleridir.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
eğer kişi dindarsa, pazarlığın çoğu tanrı ile yapılır. bu, daha sık dua etme, kilise ayinlerine daha düzenli gitme, bir rahibin, papazın ya da hahamın ziyaretini isteme veya başkalarının tanrı‟dan yardım yakarmasını isteme gibi eylemler .....
donna lee wong - çev : gülten özaltın
bir anne inkârdan kabullenmeye kadar her evreyi gösteren şu düşünceleri ifade etti: “oğluma baktığım zaman lösemili olduğuna inanamıyorum. o kadar sağlıklı, mutlu, aktif-o kadar canlı ki. nüksetme sözcüğünü hiç duymamak için dua ediyorum.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
stresli yaşam olayları ölçeğinde, bir çocuk gibi yakın bir aile üyesinin ölümünün birey üzerinde çok büyük bir psikolojik etkisi vardır.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
ölümü beklenen çocuğun ve aile üyelerinin yaklaşan kaybın kriziyle baş etme yeteneklerini etkileyen birkaç etmen vardır.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
aplastik anemiden ölmekte olan bir çocuğun annesi, çocuğun yaklaşan ölümüne ilişkin duygularını konuşamıyordu. fiziksel olarak çocukla birlikte olmasına rağmen, çok az duygusal destek verebiliyordu.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
genellikle odada sessizce oturuyor, soru sormuyor, sohbet etmiyordu.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
ancak hiçbir kardeşin kemik iliği transplantasyonu için (son iyileşme umudu) donör olamayacağını öğrendiğinin ertesi günü, anne danışman hemşireye tanrının kendilerini kızının doğumundan ötürü cezalandırdığını düşündüğünü söyledi.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
anne kalbinin derininde tanrının kendisini daha önceki uygunsuz hareketini cezalandırmak için, uyumlu donör olabilecek diğer kardeşlerden birini değil de, bu çocuğu seçtiğinden emindi.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
suçluluğu o kadar derindi ki, çocuğunun mevcut kaybıyla uğraşmasını engelledi.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
çocuğun ölümünden sonra anne diğer çocuklarına gerçeği söyleyemedi (ablalarının iyileşmek için uzaklara gittiğini söyledi), kızı hala evdeymiş gibi davrandı (sofrada ona tabak koydu, yatak odasını ve eşyasını olduğu gibi bıraktı).
donna lee wong - çev : gülten özaltın
hemşire danışman ve diğer hemşire görevliler bu kadına yardım etmeye çalıştılarsa da, krizi inkar etti ve ölüme ilişkin konuşmayı reddetti.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
kardeşleri hastanede uzun süre yattığında diğer kardeşler öfke ve içerleme duyguları yaşarlar. anababadan ayrılık, kesintiye uğrayan aile yaşamı ve iyi davranışlarının “ödülsüz” kalması öfkeyi besler.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
diğer kardeşlere kardeşlerinin yakında ölebileceğini nasıl söyleyebileceklerini ve çocukların ölüme ilişkin bazı olağan tepkilerini araştırmayı anababa ile tartışmak önemlidir.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
hasta çocuk ölümcül hastalık felaketinin yalnızca kurbanlarından biridir. anababası, kardeşleri ve kendisine bakım veren profesyoneller dahil, hayatındaki diğer önemli kişiler derinden etkilenirler.
donna lee wong - çev : gülten özaltın
ölmekte olan çocuğa hemşirelik bakımı vermenin engelleri çoğu kez aşılamaz gibi görünmesine ve doğru cevapların belirsiz ve kolay bulunamaz olmasına karşın, ödüller eşit biçimde büyüktür.
ersin ergün
bir şiir söyle bana
aşktan olsun tüm gövdesi
bir öykü anlat bana
hüzünleri kovsun sesi
+
cinan müzik
mehmet gümüş - bir şiir söyle bana
bedri rahmi eyüboğlu
şu sılanın ufak tefek yolları
ağrıdan sızıdan tutmaz elleri
tepeden tırnağa şiir gülleri
yiğidim aslanım burda yatıyor
+
ada müzik
fazıl say - yiğidim aslanım (live)
abdurrahim karakoç
mektup derken şiir oldu bak yine
darılırsan ben ölürüm unutma
taze sarmaşığım hoyrat bedene
sarılırsan ben ölürüm unutma
+
cece
ismail altunsaray - mektup derken şiir oldu bak yine
reşat bilgin
beni sana bağlayan gözlerinin rengidir
ah o gözler ne enfes bir şiir ahengidir
bahtımın rengi siyah saçlarının rengidir
ah o gözler ne enfes bir şiir ahengidir
+
asuman kertmen
nursal ünsal birtek/niran ünsal-beni sana bağlayan gözlerinin rengidir
hüseyin rıfat ışıl
sen nazla gezerken güzelim güller içinde
ben şiir okusam hüsnüne bülbüller içinde
yaslan şu yetim kollara bir kerrecik olsun
ben cân vereyim şevk ile kâküller içinde
+
sahibinin sesi
inci çayırlı - sen nazla gezerken güzelim güller içinde
gözde modoğlu
dijital oyunların
ceza hukuku
ve
5651 sayılı kanun kapsamında
erişim engelleme kararları
açısından değerlendirmesi
gözde modoğlu
bir başka örnek there adlı oyundur. buradaki sanal dünyada avatarlar ile yapılacaklar sınırsızdır. bu aktiviteler, sanal kareoke, sanal toplantılar, sanal randevu ve hatta sanal dövüş şeklinde örneklendirilebilir.
gözde modoğlu
....... avatar süjesi (oyuncu), levi’s tan yeni bir jean ve nike’tan bir sweatshirt almak isteyecektir. bu durumlarda oyuncunun “gerçek” kredi kartıyla alışveriş yapması gerekecektir.
ahmet gül
haçın
hristiyan teolojisindeki
yeri ve önemi
ahmet gül
bazı grek resimlerinde çift kirişli haçlarda grek alfabesinin isa mesih’i simgeleyen baş harflerine rastlanmaktadır. aynı şekilde bu tür çizimlerde zafer manasına gelen nike kelimesi de bulunmaktadır.
aylin ibişoğlu
kurumsal sosyal sorumluluk:
vestel örneği
aylin ibişoğlu
nike’ın üretim sırasında asyalı kadın ve küçük yaştaki çocukları işçi olarak seçtiği, çocuk işçilerin suiistimali, insan ve işçi hakları ihlali, sefalet içinden seçilen insanların dramı, işçilere şiddet uygulandığı gündeme oturmuştu.
emre delihoca
çok kanallı
dağıtım sistemleri
emre delihoca
nike markasının, dağıtım kanallarından olan “nike town” mağazalarının merkeze bağlı olarak yönetilmesi, kanal içinde çatışmaya verilebilecek örneklerdendir.
mehmet murat gürel
küreselleşen dünya
ve
terörizm
mehmet murat gürel
istanbul’da yaşayan ailelere, iki yaşındaki bebekleri için “teenage mutant ninja turtles” ayakkabıları aldıran veya ilkokul çocuklarına “nike” ayakkabılara sahip olma dürtüsü veren güç nedir?
irfan erdoğan
kurtlar vadisi ırak:
eski-göçebe kabil’in
yeni-emperyalist habil’den
öç alışı
irfan erdoğan
pepsisini ve colasını içtiğimiz, pizzasını yediğimiz, levy’sini ve nike’ını giydiğimiz, parfümünü ve rujunu sürdüğümüz bu güç, bizi tüketimde kendine benzetirken, katil ruhluluğunda da bizi kendine benzetmeden başka bize seçenek bırakmamaktadır.
volkan yakın & canan ay
markaların
kişilik arketiplerinin
algılanması
üzerine bir araştırma
volkan yakın & canan ay
....... giyim kategorisinde asi yanıtını en fazla alan markalar converse reklamı (görsel 2) (63,55%), burberry (%44,06%), nike (40,17%) olurken, pierre cardin (resim6) hiçbir katılımcı tarafından asi yanıtını almamıştır.
yasemin özdek
küresel yoksulluk
ve
küresel şiddet
kıskacında
insan hakları
yasemin özdek
birleşmiş milletler genel sekreteri kofi annan’ın davos’daki 1999 dünya ekonomik forumu’nda dünyanın önde gelen sermaye liderlerini “küresel piyasaya insani bir yüz vermek için” harekete geçmeye çağırmasıyla birlikte, birleşmiş milletler hızla şirket çıkarlarıyla
yasemin özdek
bütünleşmeye başlamıştır. temmuz 2000’de genel sekreter, birleşmiş milletler’in bütün organlarını özel sektör ile ortaklık (partnership) kurmaya çağırmış ve -bp, shell, nike gibi- 50 çokuluslu şirket global compact’a katılmıştır.
emet değirmenci
küreselleşme
kadına ne getirdi?
emet değirmenci
2000'li yılların başlangıcı dünyamızda belki de kara bulutların çöktüğü en acı yıllardan biri olarak tarihe geçecektir. filistin’li kadının dediği gibi,“bu döneme tanıklık etmekten acı duyuyorum.”
emet değirmenci
küreselleşmenin basit anlamı: gana’daki kabile reisinin ayakkabısının nike olması; türkiye’deki kadının taklit de olsa çocuğuna adidas marka spor takımı almaya çalışması; bunun yanında nike’ın fabrikasında günlüğü bir dolardan hiç bir sosyal güvencesi olmaksızın
emet değirmenci
çalıştırılan endenozyalı kadın’ın çocuğuna o markadan giydirmesinin hayal olduğu; datça’daki arkadaşımın çocuğunu kapıya getirilen mis kokulu köy yoğurdu yerine (daha hijyenik anlayışıyla?) nestle markalı yoğurtla beslemesi; etiyopya’da kahve yetiştiren kadının
emet değirmenci
60 yıldan beri emeğinin sömürülmesi; hatta bu sömürünün günden güne artırılarak bugün kilosu 16 sente sattığı kahve karşılığında sırtını örtecek giysi bile alamaz duruma gelmesidir.
irem inceoğlu & gamze onaylı-şengül
bir femvertising örneği olarak
nike
bizi böyle bilin
reklam filmine
eleştirel bakış
irem inceoğlu & gamze onaylı-şengül
....... biçilen toplumsal rollerin dışında rollerde de görünürlük kazanabildiği bir medya metni olduğu çıkarımıyla beraber, bu metinde de kadınlara ait olduğu varsayılan bazı rollerin ve kadınlık durumlarının dışlanması söz konusu olmuştur.
elif cihangiroğlu
reklamda
kadın temsilinde
cinsiyetçi yaklaşımlar
ve
femvertising kavramı
gülten adalı aydın
popüler kültür ve reklam ilişkisi:
basılı reklamlarda
14 şubat sevgililer günü
alparslan nas
kadına yönelik
simgesel şiddet aracı olarak
temizlik ürünleri reklamlarının
eleştirel analizi
mert yaşar
sporda
çocuk istismarı
ile mücadelede
karşılaştırmalı hukuktan
örnekler
mert yaşar
ensar vakfı’nın sponsoru turkcell’e boykot çağrısı yapılmış ve kısa sürede binlerce kullanıcı turkcell aboneliklerini sonlandırmıştır. tepkilere rağmen turkcell, yaptığı basın açıklamasıyla ensar vakfı’nın ismini geçirmeden de olsa sponsorluğa devam edeceklerini
mert yaşar
belirtmiş, ve sosyal medyada kendilerine tepki gösteren hesaplara ‘erişimin engellenmesi’ talebiyle dava açmıştır. turkcell, sosyal medya kullanıcılarına yönelik açtığı tüm davaları kaybetmiştir.
salih zeki keş
ebu’l huseyn ibn fâris
ve
es-sâhibî kitabı
salih zeki keş
ibn fâris arap şiirini çok iyi bilen ve kendisi de şiir söyleyen bir şairdi. şiirlerini kitaplarında istişhad olarak da kullanıyordu. iyi bir şiir eleştirmeniydi.
salih zeki keş
bu sebeple başka ediplerin şiirdeki ve ilimdeki yetersizlikleri konusunda onları tenkit ediyor, bu tenkitlerini de bazen şiirle yapıyordu. nahivcilerin delillerindeki zaafları hususunda, onları şöyle tenkit etmiştir:
ebü’l-hüseyn ahmed bin fâris bin zekeriyyâ bin muhammed er-râzî el-kazvînî el-hemedânî
zayıf, soluk, saçlarını örmüş bir türk kızı önümüzden geçti,
nahivcinin kullandığı delilden daha zayıf, soluk, etkileyici bakışıyla
salih zeki keş
edebî güzelliklerle dolu, sade bir anlatımı olan şu şiirinde ise, kalbinin sıkıntılarla dolu olduğunu, ama bir gün bu sıkıntılardan kurtulacağını ümit ettiğini, kedisiyle arkadaşlık yaptığını, defterle dost olduğunu ve bu dostuyla, geceleri yazdığını anlıyoruz:
ebü’l-hüseyn ahmed bin fâris bin zekeriyyâ bin muhammed er-râzî el-kazvînî el-hemedânî
nasılsın? dediler. dedim ki iyiyim.
bir ihtiyaç gider, bir diğeri gelir
kalbin hüzünleri arttığında deriz ki,
bu sıkıntılar bir gün kaybolur
ebü’l-hüseyn ahmed bin fâris bin zekeriyyâ bin muhammed er-râzî el-kazvînî el-hemedânî
dostum kedim, kalbimin neşesi de defterlerim
ve âşık olduğumsa kandildir.
salih zeki keş
önceki dönemlerde, insanların akıllarına ve ilimlerine önem verilirken, yaşadığı dönemde paralarına ve mallarına önem verilir olmuştur. para, hayatta tek ölçü olmuş, parası olmayan, zelil ve hakir olma durumuna düşmüştür.aşağıdaki şiiri bu durumu hikâye etmektedir:
ebü’l-hüseyn ahmed bin fâris bin zekeriyyâ bin muhammed er-râzî el-kazvînî el-hemedânî
bilge birisi geçmişte demiş ki;
insan ancak iki küçüğü (dili ve kalbi) ile insandır,
ben de akıllı bir kişinin sözü olarak dedim ki;
kişi, ancak iki dirhemi ile insandır,
ebü’l-hüseyn ahmed bin fâris bin zekeriyyâ bin muhammed er-râzî el-kazvînî el-hemedânî
kimin yanında iki dirhemi olmazsa, ona hanımı bile dönüp bakmaz,
zilletinden hakir düşer, kedisi bile üzerine işer.
salih zeki keş
aynı şekilde bir başka şiirinde, insanların mala düşkünlüğünün ve paranın insanlar yanında nasıl değer bulduğunun tenkidi vardır:
ebü’l-hüseyn ahmed bin fâris bin zekeriyyâ bin muhammed er-râzî el-kazvînî el-hemedânî
şayet bir ihtiyaç için birisine gönderirsen,
başına gelecekten sorumlu olursun,
(ona) bir bilge gönder, ancak ona akıl verme!
göndereceğin bilge yalnız dirhem olsun!
ebü’l-hüseyn ahmed bin fâris bin zekeriyyâ bin muhammed er-râzî el-kazvînî el-hemedânî
keşke bana gelen bin dinar olsa,
ondan nasibim yalnız kuruşlardır ya,
onları ne yapacaksın diye sordular bana,
dedim ki; onların hatırına, bana,
insanların ahmakları hizmet eder.
salih zeki keş
ibn fâris çeşitli ilim dallarında o kadar derinleşmişti ki hatta yunan felsefesini dahi iyi bilen biriydi. bu durumunu, kendisinin şu sözleri ortaya koyuyor:
ebü’l-hüseyn ahmed bin fâris bin zekeriyyâ bin muhammed er-râzî el-kazvînî el-hemedânî
biz, filozoflar olarak adlandırılanlar (yunanlılar)ın şiirlerini okuduk ve pek önemsiz, güzellikten uzak ve doğru dürüst bir vezni dahi olmayan şeyler olduklarını gördük.
salih zeki keş
ibn fâris, kendi ilmî konumu gereği yunanlıların şiirlerini okumuş olsa bile genel anlamda felsefeye karşıydı. hatta felsefeyi, -kesin olmamakla birlikte- akideyi bozacak kadar tehlikeli buluyordu.
salih zeki keş
ibn fâris'in hayatında şaşılacak bir durum söz konusudur ki kendisi arap olmadığı gibi, arap olmayan ve halkı muarrab da olmayan bölgelerde yaşamış, fakat arap dilinde yüksek bir mertebeye ulaşmış ve arapların şiirinin bir benzeri bulunmadığını savunmuştur.
ahmet canan karakaş
sabır tutumunun
sürekli öfke ifade tarzlarına
ve
öfke kontrolüne
etkisi
necmi karslı
dindarlık ve öfke kontrolü
ilişkisi üzerine
tecrübî bir araştırma
abdurrahman demirci
hz. muhammed’in
öfke kontrolü
(hz. ömer’le
diyalogları bağlamında)
fatih çinar & nasi aslan
öfkeli şahsın boşaması
ile ilgili rivayetin
islam hukuku bağlamında
değerlendirilmesi
selahattin çitçi
romantik
ve
devrimci bir şair:
lesya ukrainka
ve
türk imajı
aşur özdemir
büyük kazak şairi
mağjan jumabay
selahittin tolkun
sovyet zulmüne uğrayan
özbek şairi
usman nasir
sabire arık
polonyalı şair
adam mickiewicz
ve
kırım soneleri
sabire arık
kırım'a ait yıkıntılar ya da mezarlarda karşılaştığı görüntüler onu çok etkiliyor, hatta geçmiş hakkında düşünmeye itiyor—örneğin "bahçesaray" sonesinde kırım'ın eski güç ve ihtişamının artık kalmadığını, doğanın ise sürekliliğini şöyle dile getiriyor:
adam bernard mickiewicz
rengarenk pencereler boyunca gündüz sefası
sararken sağır duvar ve kubbeleri
doğa adına insan mülkünü istila eder gibi
ve baltazarın işaretleri ile yazar "virane"yi.
sabire arık
mickiewicz zaman zaman "haremin mezarlığı" (mogila haremu) sonesinde olduğu gibi dekoratif bir stil kullanıyor. haremin bahçesindeki mezarlıkta gömülü olan, sultanın genç yaşta ölen cariyelerini şöyle betimliyor;
adam bernard mickiewicz
daha olgunlaşmamış salkımlar, aşk bağlarından
allah'ın masasına alınmış; burada doğunun incileri
çekmiş daha çok gençken, mutluluk ve sevinç denizinden,
sonsuzluğun kabuğu, tabut o karanlık sinesine.
sabire arık
....... batı insanına bu gerçeği hatırlatmak, hatta öğretmek, onu maddecilikten ruhsal dünyaya yöneltmek istiyor.
adam bernard mickiewicz
oturursun gök kubbenin
kapısında, öyle yükseksin ki
tıpkı gabriel gibi, cennet bahçesini bekleyen.
karanlık ormanlar cüppen, korkunun yeniçerileri
dokuyorlar buluttan türbanını şimşekler ve sellerden
ekrem ersin cesur
çocukların çalıştırılmasının
ekonomik büyümeye etkisi
+
amerika birleşik devletleri (abd)’nde kurulan nike firması, spor malzemeleri üretmektedir. dünyanın bir çok ülkesinde fabrikası bulunan firmanın çalıştırdığı işçi sayısı 557 bindir. bunların 467 bini
ekrem ersin cesur
asya, 38 bini amerika, 39 bini avrupa, ortadoğu ve afrika ülkelerinde iken abd’dekilerin sayısı yalnızca 13 bindir. üretimin neredeyse tamamı az gelişmiş ekonomilerde gerçekleşmektedir. firmanın insan emeğinin az kullanıldığı kapital-yoğun ayakkabı üretimi
ekrem ersin cesur
abd’de, yoğun insan emeği gerektiren giysi üretimi ise, üçüncü dünya ülkelerinde gerçekleştirilmektedir. bu üretim tarzı reebok ve adidas gibi çokuluslu işletmeler tarafından da tercih edilmektedir.
ekrem ersin cesur
az gelişmiş toplumlarda çocuk işçiliğinin sürmesinde gelişmiş ülkelerin ve küreselleşen ekonominin rolü göz ardı edilemez.
hilal özdemir çakır
tüketici boykotlarının
kriz iletişimi açısından
değerlendirilmesi
hilal özdemir çakır
nike, shell , mc donalds, nestle gibi global markalar, dünyada en fazla tüketici boykotuna maruz kalmış markalardır.
hilal özdemir çakır
nestle’nin afrika’da sattığı çocuk mamaları, nike’ın spor ayakkabılarını üretirken çocuk işçi çalıştırması ve shell’in çevreyi kirletmesi nedeniyle yapılan boykotlar dünyada en çok ses getiren uygulamalardır.
hilal özdemir çakır
kriz çeşitlerinden birisi olan boykotlar; işletmeleri gerek ekonomik, gerekse imaj yönünden etkileyebilmektedir. boykotlar ürün ve hizmet satışlarını düşürebilmekte ve aynı zamanda da kurum imajını olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
hilal özdemir çakır
bu derece ciddi etkileri olan boykotlarla başa çıkabilmede hedef kitlelerin algılamalarını yöneten halkla ilişkiler uzmanları önemli bir rol oynamaktadır.
hilal özdemir çakır
sonuç olarak kurumların ana sosyal paydaşlarından birisi olan tüketicilerin, gerek üretilen mal veya hizmet, gerekse izlenilen belirli kurumsal politikalarla ilgili olarak duydukları hoşnutsuzluğu göstermelerinin en ileri boyutu olan tüketici boykotları ile
hilal özdemir çakır
başa çıkabilen kurumlar, gerek ekonomik açıdan, gerekse imaj açısından kendilerine gelebilecek olan zararlardan kaçınabileceklerdir. bu konuda ise en önemli rol, kurumların kriz anında sosyal paydaşlar ile iletişimine odaklanan kriz iletişiminde olacaktır.
neşe özgen
küresel dünyada
konfeksiyon işçisi kadınlar
neşe özgen
şimdi artık nike’ın kauçuk tabanı hindistan’da en ucuza üretiliyor, cord bezini denizli’deki firma (neredeyse) bedavaya yapıyor, düğmelerini kore-seul’da ücra ve izbe bir kasabadaki saz benizli işçiler basıyor,
neşe özgen
durum jack london’ın 18.yy kapitalist toplumu için yazdığı “uçurum halkı” romanından bile beter! 10 yaşında çocuklar londra’nın göbeğinde saati 50 pi’ye (400.000tl) çalışıyor, ekmeğin pondu 1.15 pound(1.150.000tl), yarım ons süt 55 pi (500.000tl).
neşe özgen
yoğun çocuk işçi çalıştıran nike, çocukların “gece vardiyası”ndan kaçmalarını önlemek için, kapıları kilitler. başedemez ve pencereleri demirler. ve bir gece çıkan yangında 500’e yakın çocuk işçi diri diri yanarak ölürler!
neşe özgen
artık üzerime hiçbir şey alamıyorum… dikişlerinde ve modalarında, gerçek insan kanı vaadediyorlar…
mahmut arslan
nike, bir zamanlar çocuk işçi çalıştırdığı için epeyi zora uğramıştı, hakkında bir kampanya açılmıştı. neticede, bu tür şeyleri izleyip bizler kendi sorumluluğumuzu bilip sessiz kalmamalıyız.
anadolu üniversitesi
bütünleşik pazarlama iletişimi
+
marka itibarının zarar görmesine neden olan, asya üretim tesislerinde çocuk işçi çalıştırma krizinden sonra; nike eğitim, çevre gibi sosyal konulara ağırlık vererek, ortaya çıkan bu kriz durumunu aşmayı başarmıştır.
hasret aktaş & ayça çekiç akyol & mevlüt akyol
yeni reklam aracı
‘oyunreklam’ın (advergame)
çocuk üzerindeki
etkisi
hasret aktaş & ayça çekiç akyol & mevlüt akyol
oyun reklamlar pazarlama ve pazarlama iletişimi içeren; bir marka, ürün, hizmet ya da bu marka, ürünle özdeşleştirilmiş karakterin merkez olduğu etkileşimli oyunlardır.
hasret aktaş & ayça çekiç akyol & mevlüt akyol
kimi zaman marka ve ürün ve hizmetin kullanım deneyimini sanal bir şekilde yaşatan oyun reklamlar(nike ve polo oyunları gibi); kimi zamanda kişisel tecrübenin duygusal çağrışımlarla özendirildiği(örneğin, içki ve içeceklerle .......
hasret aktaş & ayça çekiç akyol & mevlüt akyol
çocuklar saflık, temizlik, masumiyet, iyilik, iyi niyet vb. olumlu kavramların timsali gibidir. onlardan kötülük beklenmez; yaptıkları yanlış şeyler de çocuksu masumiyetleri içerisinde değerlendirilir.
tanner mirrlees
küresel kapitalizm
ve
amerika’nın imparatorluk kültürü
tanner mirrlees
dünyanın en zengin yirmi beş kişisinden on altısı amerikalı ve bu süper zenginler arasında şunlar var: bill gates (microsoft), ....... sergey brin (google), jim walton (wal-mart), sheldon adelson (casinos), george soros (hedge funds) ve phil knight (nike).
aysel arslan
bergama arkeoloji müzesi’nde görülmesi gereken 10 eser
+
zafer tanrıçası nike heykeli (akroter), roma dönemi m.s. 2. yüzyıl, asklepion.
gittigidiyor / fotokart
1940 bergama nike heykeli görünüş kartpostal
+
fiyatı : 30,00 tl
kargo : alıcı öder - 2-3 gün içinde kargolanır
tüm türkiye : 5,00 tl
ebü’l-velîd (ebû abdirrahmân) hassân bin sâbit bin el-münzir el-hazrecî el-ensârî
nice sıkıntılardan kılıcıyla kurtardı mustafâ’yı
karşılığını bol bol verir allah gösterir her safâyı
ebü’l-velîd (ebû abdirrahmân) hassân bin sâbit bin el-münzir el-hazrecî el-ensârî
o gitti diye karardı yer yüzü, çün kaybetti nurunu
söndü parlayan ayın şavkı, gördü acının en zorunu
betül çotuksöken
etik:
bir yaptırım mı,
bir umut mu?
ismāīl bin el-ķāsim bin suveyd bin keysān el-anezī / ebū isħāķ / ebu’l-atāhiye
ey allah’ın emini! sıkıntı çekmeyeceksin diye haber göndermişsin ama hapisliğin kendisi sıkıntıdır.
ismāīl bin el-ķāsim bin suveyd bin keysān el-anezī / ebū isħāķ / ebu’l-atāhiye
hâkimin sıkıntısı coşturan bir beyittir.
azarlandığında bu hakim şöyle dedi:
“dünyada suçludan başkası yoktur.”
bu dediği hâkimin kusurudur; sen kelimeyi değiştir
emine semiye önasya
cemiyet-i beşeriyenin kısm-ı azamını teşkil eden kadınların terakki ve tekâmülünü düşünen akvam bugün milel-i mütemeddinenin en yüksek mevkilerinde bulunmaktadırlar. zira ruh-ı aile kadın, mehd-i insaniyet kadın, hazine-i feyz-i ümit hep kadındır.
fatma aliye topuz
şu satırları kadınlığı müdafaa fikriyle dahi yazmıyorum. zira mesail-i insaniyede âcizelerince kadın ile erkeğin farkı olamaz. hepsi insandır. insaniyete hizmet ise ancak hakikatle olur. husemâmızı, muarızlarımızı iskât edecek olan hakikattir.
zbigniew herbert
terk etmesin seni kız kardeşin küçümseme
ispiyoncular cellatlar korkaklar için – ki kazanacaklar
gelecekler cenazene ve rahatlıkla toprak atacaklar bir parça da
naif yaşam öykünü ise bir tahtakurdu yazacak
celal yeşilçayır
felsefi bağlamda
insan hakları eğitimini
yeniden düşünmek
cemâleddin ishak el-karamânî
yine yaḳduñ dil ü cānlar hey ölüm hāy ölüm
vay ne dökdün yaş u ḳanlar hey ölüm hāy ölüm
+
körpecük ḳuzılaruñ baġrın ezüp ḳan iden
nice döysün buña cānlar hey ölüm hāy ölüm
evrensel
bugünden itibaren poşetler 25 kuruş: 10 kuruşu maliyet 15 kuruşu vergi
evrensel
....... palandöken, "burada amaç poşeti paralı satmak değil, sağlığımız ve çevremiz için naylon poşeti caydırıcı hale getirmektir. kısa süre içinde uygulamanın amacının anlaşılıp bu konudaki duyarlılığın artmasını bekliyoruz." ifadesini kullandı.
nike
yüksek destekli kadın spor sütyeni
+
nike fe/nom flyknit
+
her şeyi değiştiren sütyen
+
kumaş: ön: %100 naylon. arka: %61 naylon/%39 spandeks. alt kısım: %62 naylon /%38 spandeks.
+
399,90 ₺
tamer gülbek
imf başkanına atılan ayakkabının markasının nike olduğu bir dünyada, ezilmişlik de bir parodi halini almaktadır, isyan da.
melikhan akbaş & burcu elçi & dilek çam & oğuzhan gümrük & barış güven
toplumsal yaşamda cinsiyet ayrımcılığı
melikhan akbaş & burcu elçi & dilek çam & oğuzhan gümrük & barış güven
sık kullanılan nike marka giysi örneği durumu çok iyi özetliyor.
melikhan akbaş & burcu elçi & dilek çam & oğuzhan gümrük & barış güven
nike firmasının sahibin mal varlığı 4,5 milyar dolar ve yıllık geliri 1 milyon dolar.
melikhan akbaş & burcu elçi & dilek çam & oğuzhan gümrük & barış güven
güneydoğu asya'da nike'e ait taşeron firmaların %70'inde 17-21 yaş sınırında kadınlar çalışmaktadır.
melikhan akbaş & burcu elçi & dilek çam & oğuzhan gümrük & barış güven
nike'da çalışan bir kadın yılda 360 dolar kazanıyor.
melikhan akbaş & burcu elçi & dilek çam & oğuzhan gümrük & barış güven
nike sahibinin kazandığı geliri elde etmesi için 15 yy. boyunca çalışması gerekmektedir.
melikhan akbaş & burcu elçi & dilek çam & oğuzhan gümrük & barış güven
uluslararası finans şirketlerinin hâkimiyeti sonucunda gerçekleşen yoksulluğun küreselleşmesiyle doğru orantılıdır kadının ezikliği.
bacchylides / bakkhylides
toprakları bereketli sicilia’nın sahibesi
demeter ve menekşe çelenkli kızı kore’ye
söylüyorum şarkımı, güzel armağanlar bağışlayan kleio’ya
ve olympia’da koşan çevik ayaklı atların binicisi hieron’a. koştular onlar üstün nike
ve aglaia
haluk berkmen
gizemli etrüsk dili
321go / ipek bağrıaçık
hayvan hakları nedir?
+
tanımına baksan
en gelişmiş canlı yaratıksın
ama
nato kafa
nato mermer
bülent özkan & ayşe eda gündoğdu
toplumsal cinsiyet bağlamında
türkçede atasözleri ve deyimler
rasim turhan & nazlı ayşe ayyıldız ünnü & derya kelgökmen ilic & burak çapraz & jülide kesken
çalışanların sessizlik davranışlarında
kültürün etkisi:
atasözleri üzerinden
nitel bir analiz
taşkın tanrıkulu
türk atasözlerinde
gerçeklik terapisi
ayhan tergip
türk atasözleri ve deyimlerinde
kötüleme ifadeleri
oğuzhan durmuş
türkçede
aykırı atasözleri
mustafa altun
türk atasözleri üzerine
sentaktik
bir inceleme
ünsal özünlü
başlangıçtan bugüne
deyişbilim:
uygulamalar,
incelemeler,
öneriler
seyit ahmet şah / ahmet faraz
birini özleyip de öyle ağlama, olan oldu
gönlünü harap ettin, şimdi de gözlerinden olma, olan oldu.
kimse ona bu harap halimizden söz etmesin,
aman, o da üzülsün, ne yapalım olan oldu.
ahmet faraz
küstahlık edenler hep paramparça
başkaldıranın yeri darağacı oldu
ahmet faraz
tüm sufi, sâlik, şeyh ve imamlar
ihsan umuduyla şahların meclisine doluştu
önde gelen hâkimler makam hırsıyla
tecrübeli dilenciler gibi köşeyi kaptı
ahmet faraz
kalemim kendi şehrini çevirip de
gururlanan muhafız gibi değersiz değil
kalemim kasidelerle zorbaları yücelterek
ululayan bir soysuzun boş kâsesi hiç değil
ahmet faraz
kalemim her gün ettiği kulluğun hesabını tutan
o tebliğcinin çektiği tespih değil
kalemim yüzünü iki peçeyle saklayan
hâkimin terazisi ise asla değil
ahmet faraz
makam mevki sahiplerinin eli kolu ne de uzadı,
kimsede esenlik kalmadı senden sonra.
+
vaktiyle ülkünü öğrettiğin yoldaşlar
ayağına zincir vuruldular şimdi senden sonra.
+
zamanın sıkıntılarından kime şikayet edelim?
halimizi bilen kimse kalmadı senden sonra.
ahmet faraz
dostlarım benliklerini satarlar
cübbe hırsına sarıklarını satarlar
bu insanlar nasıldır ki iki üç arzu için
tüm benliklerini satarlar
esin ozansoy
yunan paleografisi
üzerine not
esin ozansoy
fenike ve sâmi geleneğine uygun olarak yazı, sağdan sola doğru yazılmaktaydı. paralel olarak boustrophedon yazısı (öküz ve dönmek sözcüklerinden oluşmuştur) öküzlerin sabanla çift sürme biçiminden esinlenerek düşünülmüştür.
esin ozansoy
yazı yönünün değişmesi, bir çeşit yazı yönü evrimi bous trophedon sözcüğü ile anlatılmak istenmiştir. (yani satırın ilki sola doğru ise, ikinci satır sağa doğru yazılmaktadır).
esin ozansoy
oldukça daireye yakın olan
elreleşök kid ,rellikeş kalravuy
geometrik olarak görülmektedirler.
pit ub ednis'ifargoelap nital
yazı capitalis quadrata veya epigrafik
.ridetkemliridnelmisi karalo ızay
hasan çelebi / küfrî-i bahâyî
zāhidin her ne ķadar ŧanı firāvān olsa
aña ġam çekmez idik źerrece irfān olsa
rafż u ilĥād nedür añlasa iźān olsa
śıdķ ile meźheb-i islām’da pūyān olsa
bize mülĥid diyenüñ kendüde įmān olsa
daħl iden dįnimüze bāri müselmān olsa
hasan çelebi / küfrî-i bahâyî
zümre-i eşrāfdan her şeb gezek eksük degül
birbirin her gün ziyāfet eylemek eksük degül
gerçi her śoĥbetde bir dūn u muġek eksük degül
meclis-i irfānda ammā bir eşek eksük degül
hasan çelebi / küfrî-i bahâyî
eylemek zümre-i nā-dānla ülfet ne belā
ehl-i irfān olana böyle rezālet ne belā
ħod-pesend ehl-i nezāket geçinen nā-dāna
meyl ü raġbet ne belā mihr ü maĥabbet ne belā
kendüden ġayrıya ādem dimeyen ħar-ŧaba
yār olup muttaśıl ünsiyyet ü ülfet ne belā
hasan çelebi / küfrî-i bahâyî
bį-leźźet olur meclis-i erbāb-ı maārif
ger olmasa yārān-ı sitem-kār münāfıķ
hasan çelebi / küfrî-i bahâyî
bizi śanmañ ki hemān bādede māhir żıpıruz
biz bu evżāıla çoķ nesneye ķādir żıpıruz
+
bir degül iki degül üç degülüz bir alayuz
az żirżop degülüz ħaylice vāfir żıpıruz
emine çırak & selçuk bora çavuşoğlu
spor pazarlamasında spor sponsorluğu ve halkla ilişkilerin önemi
emine çırak & selçuk bora çavuşoğlu
dünya genelinde en çok sponsorluğu coca cola, adidas, general motor’s, nike, mcdonald’s, kodak, master card ve samsung gibi firmalar yapmaktadır.
emine çırak & selçuk bora çavuşoğlu
elektronik devi sony, 2007 yılından 2014’e kadar fifa’yla 305 milyon dolar karşılığında anlaşma yaparken, cep telefonu üreticisi samsung da ingiliz kulüp chelsea ile yaklaşık 100 milyon dolarlık sözleşme imzalamıştır.
ayşe gül akalın orbay
ana tanrıça kültü ve dönüşümler; gaia’dan demeter, leto ve artemis, hekate.
+
devlet siyaset ve kadın tanrılar: hestia, nike, tykhe, themis ve dike
ayşe gül akalın orbay
doğuş mitosunda evrenin anası gaia bölünerek niteliklerini leto, artemis, aphrodite ve demeter’e geçirirken. athena başta olmak üzere hera, hestia, nike, tykhe, themis, dike tamamen günlük siyasi düzen içinde yer alırlar.
ayşe gül akalın orbay
hellenistik dönem ve roma dönemlerinde yani artık yazılı yasaların olduğu dinin insan yaşamı içinde daha pratik ve kurumsal algılandığı dönemlerde;
ayşe gül akalın orbay
athena karakteri zafer yani nike, adalet yani dike/iustitia ve yasa yani themis gibi tanrıçalara bölünmüş, bu tanrıçalara da dönemin niteliğini yansıtan yeni hikayeleri uydurulmuştur.
tülay tekin yılmaz
çocuk işçiliğinin
yeni formları:
çocuk oyuncular
tülay tekin yılmaz
özet: değişen dünyayla paralel olarak genel olarak değerlerimiz, özel olarak çocuğa verdiğimiz değer değişmektedir. toplumlar çocukların haklarını korumaya yönelik bir takım tedbirler almaktadır.
tülay tekin yılmaz
bunlardan en bilineni ise çocukların çalıştırılmasını önlemeye yönelik alınan tedbirlerdir. buna rağmen çocuk işçiliğinin önlenemediğini ve hatta yeni türlerin ortaya çıktığını görmekteyiz.
tülay tekin yılmaz
son yıllarda giderek artan oranda çocuğun medya sektöründe çalıştırılması buna bir örnektir. ancak bu durumun kamunun geneli tarafından bir sorun olarak algılanıp çocuk işçiliği kapsamında ya da yeni bir çocuk istismarı bağlamında tartışılmadığı da açıktır.
tülay tekin yılmaz
bu çalışma medya sektöründe çalıştırılan çocuk oyuncular üzerinedir. amacı yeni bir sömürü biçimi olarak medyada çocukların çalıştırılmasını tartışmaya açmak ve bu durumun içinde saklı olan tehlikelere dikkat çekmektir.
tülay tekin yılmaz
yapılan işin büyük bir bölümünün ekran arkasında kalmasından ve işin kendine özgü niteliğinden dolayı söz konusu çocukların çalıştırıldıkları fark edilememektedir.
tülay tekin yılmaz
bu yüzden oyuncu çocukların harcadıkları emek, yaptıkları işin niteliği ve hangi koşullarda çalıştırıldıkları da gözden kaçmış olmaktadır.
tülay tekin yılmaz
çalışmada herhangi bir reklam, dizi veya filmde gördüğümüz bir çocuğun işe başlaması, sektör içerisinde var olma mücadelesi, süreç içerisinde yaşadıkları ortaya koyulmaktadır.
tülay tekin yılmaz
ayrıca çalışma sırasında neden toplumun genelinin bu durumu sempati ile karşıladığı ve çocuklarını bu işlerde çalıştıran ailelerin gerçekte bunu ne sebeple yaptıkları da anlaşılmaya çalışılmaktadır.
tülay tekin yılmaz
bu nedenle çocuklarını reklam ajanslarına kaydettiren annelerle derinlemesine görüşmeler yapılarak ailelerin bu davranışının nedenleri ve ajansların iç işleyişi anlaşılmaya çalışılmıştır.
tülay tekin yılmaz
ayrıca çocukların çalıştırıldıkları sektörü daha iyi analiz edebilmek için eski bir reklam ajansı sahibi ile görüşülmüştür. ailelerin yanı sıra devletin buradaki yaklaşımı da tartışmaya açılan bir diğer konudur.
tülay tekin yılmaz
eğer devlet bu çocukların çalıştırıldığını kabul ediyorsa konuyla ilgili yasal düzenlemeler yapıp buna göre çalışma koşullarını denetlemekte midir; yoksa devlet de bu çocukların aslında çalıştırıldıklarını görmezden mi gelmektedir?
tülay tekin yılmaz
sonuç olarak bu çalışmada elde edilen veriler yardımıyla oyuncu çocukların dünyasının ekranlarda temsil ettikleri çocukların dünyaları kadar tozpembe olmadığı ortaya koyulmuş; ayrıca bu durumun içinde yer alan diğer pek çok sorun da görünür kılınmaya çalışılmıştır.
özlem akbulut gün
çocuk oyuncuların
hukuki durumu
üzerine
bir inceleme
özlem akbulut gün
“çocuk” kavramı ülkemiz sosyal yaşamında olduğu gibi hukuk sistemimizde de göz ardı edilen ve üzerine pek kafa yorulmayan bir konudur.
özlem akbulut gün
türkiye’nin hukuk sistemine genel olarak baktığımızda çocuğa ilişkin tüm sorunları düzenleyen kapsayıcı özel bir kanun olmadığını görmekteyiz.
özlem akbulut gün
bu çerçevede çocuk mevzusunun alt başlıklarından biri olan “çocuk oyunculuğu” da düzenleyen doğrudan bir yasal mevzuat bulunmamaktadır.
özlem akbulut gün
“çocuk oyuncu” kavramı henüz tanımı yapılmamış, sınırları belirlenmemiş, oldukça dağınık ve karmaşık bir konu olarak karşımızda bütün gerçekliği ile durmaktadır.
özlem akbulut gün
çocuk oyuncular, filmi meydana getiren diğer kimselerle (eser sahipleri ve bağlantılı hak sahipleri) eşitlik temelinde bir ilişki içinde yer almalıdırlar. çocuğun işçi olarak görülmesi tarafların eşitliğine zarar verecektir.
özlem akbulut gün
ayrıca sinema eseri meydana getirme taraflar arasında iş yapma olarak değil eser yaratma olarak değerlendirilmelidir. bu durum çocuğun fiziksel, ruhsal ve karakteristik özelliğine daha fazla katkı sunacaktır.
samuel aysoy
değişik milletler tarihlerinde kedi
+
osmanlı ve fransız edebiyatında kedi,
türkler'de kedi hakkında mevcut inanışlar,
hürafeler,
hikâyeler,
kedi dostları,
kedi düşmanları,
kedi ve ahlâk
samuel aysoy
1266 tarihinde fontenay roses de bir erkek domuz, 1349 tarihinde chatillon'da bir dişi domuz as ılma suretiyle idam edilmiştir.
1408 tarihinde saint-michel de bir dişi domuz, 1366 da falaire de yavrusunu yiyen bir domuz asılma suretiyle idam edilmiştir.
samuel aysoy
1399 tarihinde dijon'da adama saldırmş bir beygir ölüme mahkûrn edilmiştir
1926 senesinde şimali amerika'da pikeville mahkeme jürisi bir genç kızın namusuna tecavüz ettiği için bir dog köpeğini idama mahkum etmiş ve hüküm elektrik sandalyası üzerinde infaz edilmiştir
samuel aysoy
muhtelif hayvanlar arasında en ziyade zulüm görenler kedilerdir.
samuel aysoy
insanların bir kısmı bu mahlûka ma'but diye tapar iken yine aynı insanların başka bir kısmı bu mahlûku musibet ve uğursuzluk senbolü addederek kendisine karşı en büyük nefreti his etmişler ve diri diri ateşlerde yakmaktan katiyyen çekinmemişlerdir.
samuel aysoy
papa üçüncü innocenfin müşavirlerinden saint-dominique şeytanı siyah kedi şeklinde temsil etmiş ve kediyi uğursuzluk ve müsibet senbolü saymıştır. o tarihten itibaren bu batıl itikat bütün dünyaya yayılmış ve memleketimize kadar gelmiştir.
samuel aysoy
bizde siyah kedi insanların arasındaki dostluğu bozan bir mahlûk gibi sayılmış ve iki kişinin arası bozulduğu zaman aranızdan kara kedimi geçti, sualine maruz kalırlar.
samuel aysoy
işte kendisine yarattkların en şereflisi vasfını veren mağrur insan oğlunun muhtelif tarih devirlerinde gösterdiği ruhi hal budur.
samuel aysoy
aziz okurlarım: insan oğlu dünya kurulduğu tarihten beri böyle büyük tezatlar ve sapıtmalar içinde yaşadı.
samuel aysoy
müstakbel nesillerin bu ruhi hallere karşı isyan ederek bütün dünya sakinlerine asil bir ruh üflemesini, insanı layık olduğu şerefli mertebeye yükselmesini temenni ve ümid edelim.
samuel aysoy
kedinin menşei habeşistandır. milattan 2200 sene evvel on ikinci m ısır hanedanından birinci ousırtaden tarafından habeşistan'ın fethinden sonra mısıra ithal edilmiş ve ehliyet hayatına girmiştir.
samuel aysoy
kedi mısırlılarda musiki aşk ve güzellik ilâhlarını temsil ederdi. bir kadının güzellik derecesini anlatmak için kedi gibi güzel denirdi.
samuel aysoy
mısır hükümdarı (ptholnae batlamyus) romalıların dostluğuna büyük bir kıymet verdiği bir zamanda bir mısırlı dikkatsizlik yüzünden bir kediyi öldüren bir romalıyı öldürmekten çekinmemiştir.
samuel aysoy
mısır'da kedi öldürmek memnu idi. kedi öldüren ölüm cezası ile cezalanırdı. mısırda her hangi bir evden kedi cenazesi çıktığı zaman matem tutulur ve matem alâmeti olmak üzere ev halkı kaşlarını tıraş ederlerdi.
gülce demirel
aramızdakilerin gerçek anlamı
gülce demirel
daha önce hiç afrika edebiyatı’ndan bir kitap okuma fırsatınız olmuş muydu? benim olduğu için kendimi çok şanslı hissediyorum. farklı kültürlerin eserlerine yoğunlaşmaya çalışmak aslında çok önemli bir çaba.
gülce demirel
bu yüzden okumaya karar vermiştim ngugi wa thiong’o’nun “aradaki nehir” adlı romanını.
gülce demirel
münakaşa insanı insan yapan bir durumdur çünkü münakaşalara verdiği tepkide bulunur insan olmak, olabilmek veya olmamak, olamamak.
gülce demirel
barış münakaşanın olmadığı yerde değildir. uyuşmazlıkların olmadığı yerde insan ve insana dair ne olabilir ki? barış fikir ayrılıklarına saygı gösterilen yerdedir. fikir birliğinin sağlandığı iddia edilen her yerden korkmalıdır belki de insan.
gülce demirel
beyaz misyonerlerin ve onları afrika’ya göndermeyi akıl edenlerin, kameno ve makuyu dağları’nda yaşayan gikuyu insanlarına yaptıkları gibi... onları bir arada tutan kültürlerini “günah” ilan edip aralarına sokulanlar aracılığıyla onları yalnızlaştırarak sindirmek...
gülce demirel
bir de şu “günah” mevzusu var. nedir bu günah? insanların çıkarlarını gerçekleştirmek adına uydurdukları bir şeyden fazlası olabildiği hiç görülebilmiş midir hiç tarih boyunca?
gülce demirel
neden joshua karakterinin gözünde waiyaki gibi sevilen ve saygı duyulan bir insan olmaktan ziyade korkulan ve sorgulanmadan dinlenen biri olmak önemlidir?
leylâ şahin
kadınım.
acıdır:
kendi iç baskısında
ikinci kez ezilmesi insanın
leylâ şahin
şavşat’ın dağları dört mevsim
suları çoruh akar
(seni bulanık bir günde yitirdim
dört mevsim gözlerim: dağlara bakar)
leylâ şahin
sonunda bir güzel insan
savaşa savaşa
düşürdü güzel tenini toprağa
ölüm adın kalleş olsun!
şeref
ey rahm u şefkati keremi olmayan felek
vey zulm u kahr u cevr ile meşhûr olan felek
+
kanlı yaşıyla gözüm hem-şekl-i tûfân eylesin
âteş-i âhım bütün dünyâyı sûzân eylesin
+
yakalar çâk iderek nâle vü feryâd idelim
yıkalım ‘âlemi bir âh ile ber-bâd idelim
nigâr
neşr etmede gûyâ nefesi bûy-ı behişti
cennetde mi perverde anı eyledin âyâ
+
kâdir olamam hissimi takrîre o mâha
eşkim tarafımdan oluyor hüzn ile gûyâ
+
ey leyle-i hasret ne kadar gamlı zalâmın
cânân vedâ’ı gibi dâ’î-i belâyâ
şâire
zindân görünüyor çeşmime cennet dahi olsa
ta’rif edemem hâsılı bir derd-i dilim var
+
me’yûs-ı hayât oldum, usandım bu cihândan
şimdengerü zanneyleme dilde emelim var
+
âlem aşka edince azm-i râh
çıkdı istikbâlime baht-ı siyâh
tülay kök
nasıl güçlü kadın olunur
gerçekten güçlü müsünüz
+
güçlü kadın
olmak için
yapmanız gereken
hiç bişey yok
+
kalbinizin kırılmasını
kariyer yaparak
önleyemezsiniz
+
suçlamadan
eleştirmeden
canınız acıyosa
konuşun
+
sevgili hanımlar
gerçekten
çok güçlüsünüz
beyhan budak
nasıl ki
bi insanın başka bi insana
tecavüz etmesini
fiziksel anlamda zarar vermesini
kınıyosak
bu da
bana sorarsanız
bir psikolojik tecavüzdür
berkay gerz
pausanias, ilk üç yüzlü hekate heykelinin m.ö. 5. yüzyılın sonlarına doğru, heykeltaş alkamenes tarafından yapılıp atina'daki nike tapınağının önüne konduğunu söyler.
duygu kocabaş atılgan
antik yunan’da
toplumsal cinsiyet rollerinin
temsili
+
rölyefte zaferin kanatlı tanrıçası nike, yürürken çözülüveren sandalının bağcığını bağlarken betimlenmiştir.
sinem çardaklı
televizyon reklamlarında
tanınmış kişilerin kullanılmasının
reklamın hatırlanması üzerindeki
etkisi konusunda
bir pilot araştırma
sinem çardaklı
pepsi firması shaquielle o’neal’a 25 milyon dolar, nike firması tiger woods’a 40 milyon dolar, dışbank ideal kart reklamlarında oynaması için orhan gencebay’a 300 bin dolar ödemiştir.
sinem çardaklı
nike firması 1996 yılında reklamlarında kullandığı dallas kovboyu michael ırwin polis tarafından bir otel odasında uyuşturucu ve kadınlarla yakalandıktan sonra bu durum firma ve reklam kampanyasına çok büyük zararlar verdi.
sinem çardaklı
bu nike firmasının reklam kampanyasının küçük bir kısmıydı ve çok fazla maddi ve manevi zarar görmeden kurtuldu fakat 13 toyota dağıtıcısı aynı kişi yüzünden çok büyük kayıplara uğradı.
fatih altaylı
spor sağlığa yararlı bir şey değildir, hatta zararlı bir şeydir.
emin ergen
spor hekimliği
mehmet acet & ibrahim yıldıran
isveç cimnastiğinin
dünya’da ve türkiye’deki
gelişimi
merve burcu dizdar
riyâzat-ı bedeniyye-i tıbbiyye
ve
tanzimat dönemi spor terminolojisinin oluşumu
merve burcu dizdar
....... tanzimat dönemi’nin ilk bilimsel spor eseri çevirisi “riyâzat-ı bedeniyye-i tıbbiyye”yi incelemiş bulunmaktayız.
merve burcu dizdar
osmanlı devleti’nde yer etmesinde büyük katkısı olan mekteb-i sultanî’de ilk beden eğitimi hocaları avrupalıydı. bu nedenle daha çok fransız spor usulü benimsenmişti.
merve burcu dizdar
modern anlamda beden eğitimi, osmanlı devleti’nde ilk olarak askeri okullarda
uygulanmıştır. burada şunu da belirtmek gerekir ki bu dönemde beden eğitimi daha
çok jimnastik olarak algılanmaktaydı.
merve burcu dizdar
....... basit alıştırmalar, yürüyüş ve koşular, atlamalar, dengeler, aşmalar, güreşme ve didişme, tırmanma, yüzme, taşıma, taş, top, cirit atma, ok ve tüfek atma, eskrim, binicilik temrinleri, milli ve sosyal danslar, korol müzikler.
merve burcu dizdar
ilk beden eğitimi hocaları: curel, moiroux, martinetti, stangalli.
ilk türk beden eğitimi hocası: faik üstünidman.
olimpiyat anlamında girişimlerde bulunan beden eğitimi hocası: selim sırrı tarcan.
merve burcu dizdar
osmanlı halkı her ne kadar futbola ısınsa da 2.abdülhamit futbolu yasaklamıştır. 2.abdülhamit, abdülmecit’in bir güreşçi tarafından öldürüldüğüne inandırılmıştı. ....... ilk maçta yakalanıp ceza almışlardır.
daniel gottlob moritz schreber
insan, beden ve zihin kuvvetini eşit olarak kullanmalıdır. akıl kuvveti tembelleştiğinde vücuda zarar geldiği gibi bedenin tembelleşmesinde de akla zayıflık gelir.
daniel gottlob moritz schreber
bu nedenle insanın vücut sağlığı, yapılması lazım gelen hareketler ve uğraşlarla yakından ilgilidir.
daniel gottlob moritz schreber
eğer bizler bu kurala uymayıp tembellik edersek aniden organlarımıza zayıflık ve bitkinlik geleceğinden organlar görevlerini tam olarak yerine getiremezler ve sonrasında sağlık sorunları oluşur.
daniel gottlob moritz schreber
beden egzersizine yeni başlayanların çoğu kaslarında biraz ağrı hissederler. ağrılar geçene kadar beklemeli sonra kendini yormadan tekrar başlanmalıdır.
daniel gottlob moritz schreber
rahatsız olan kişiler, zor olan hareketleri yapamasa da vücudun zamanla alışmasıyla ve idmanlarla hafif olan hareketleri kolayca yapabilirler.
daniel gottlob moritz schreber
süreğen hastalıklara sahip kişilerin hastalıklarını çabuk atlatması için hareketleri hızlıca yapması gerekmez. hastalığına uygun olan hareketi yavaş yavaş uyguladığında hastalığı zamanla yok olacaktır.
daniel gottlob moritz schreber
jimnastiğin havadar bir alanda yapılması vücuda daha faydalı olacağından soğuk havalarda bile spor esnasında odanın camı açılabilir. yalnız bu sırada vücudu rüzgârdan korumaya dikkat etmek gerekir.
daniel gottlob moritz schreber
her bir ayak tek bir nokta üzerinde topal gibi yürür. sadece ayakuçları ile yere ....... kesilen aybaşı kanamasında ve basur kanamalarında da faydalı olur.
osman hayri
ki her emrāżıñ aṣlı çoḳ yemekdir
gice bîdār gündüz uyumaḳdır.
+
ṣaḳınġıl çoḳ yemekden her yemişi
żarardır çoḳ yemek beñze ve dişe
+
ḥekîm-i cāhil ü kāẕib didirme
bu ilm içinde kāmil ol ki ṭurma
osman hayri
uyanup donla ṣu içmek ḫaṭardır
tenü ki ḥabsü’l-bevl itmek żarardır
+
dimeye kim saġlatdım ben filānı
eger iderse gerçekdir yalanı
+
çünki bu ʿilme hiç bi-hayat yoḳ
cümlesin bilmege liyāḳat yoḳ
osman hayri
cihānıñ varlıġı āb havadır
hava vü āb-ı bed bir bir ḫaṭādır
+
ṭamahkār olma, ol ḥaḳḳıña ḳāʾil
ṣaḳın olma fenā dünyāya māʾil
+
ne yerde ola ey pir ve pederler
ṭabibe ġayrı muḥtāc olmayalar
uğur pişmanlık
tarsuslu tabip
osman hayri mürşit efendi
ve
“sıhhat hazinesi”
kitabı
uğur pişmanlık
hiç kuşkusuz, insanlığa adanmış mesleklerin başında tıp, eczacılık ve eğitimciliğin geldiğini söylemek yanlış olmayacaktır. insanın en doğal hakkı olan yaşama ilkesinin başında sağlık önemli bir yer tutar.
osman hayri
2. sultan abdülhamid han’ın teklifi üzerine dört kıt’adaki osmanlı halkının ve müslümanların sıhhat selameti için bu eser kaleme alınmıştır.
osman hayri
halkın kendi sağlığını koruması, başkalarına muhtaç olmaması ve ayrıca efsuncu vesaire gibi kimselere kapılmaması için gerekli hususlar bu kitaba dercedilmişir.
osman hayri
ilm-i tıp iki bakımdan şerefli bir ilimdir:
1-akli bakımdan şereflidir. çünki: insan eşref-i mahlûkattır. bu ilimde de insana aittir. onun için de şereflidir.
2-naklen de şereflidir.
osman hayri
hekim, bütün tıbbi bilgilere sahip değildir. ancak tecrübe sahibidir.
uğur pişmanlık
ilkel toplumlarda da din adamı, büyücü ve hekim hepsi aynı kişiydi. bilimin ya da sanatların dinden ayrılması kolay olmamıştır.
321go
soramazsın:
çift cinsiyetli
haluk gökalp
divan şiirinde
sıhhat-nameler
makbule sarıkaya
selim sırrı bey’in (tarcan)
sıhhi çocuk oyunları
+
günümüzden 105 yıl önce yayınlanan bu dergideki beden terbiyesine ilişkin birçok çocuk oyunu, jimnastik ve sıhhi oyun genellikle selim sırrı bey’in icadıdır.
selma öncel
2001 yılı ebelik teması:
bütün kadınlar
uygun sağlık bakımı
almada eşittir
nazmi zengin
“sağlık hakkı”
ve
sağlık hizmetlerinin sunumu
bayram metin
sağlık hakkı
ibrahim şahbaz
bir sosyal hak olarak
sağlık hakkı
saglikhakki
sağlık hakkı nedir?
uluslararası belgelerde
sağlık hakkı
ismail özsoy
türkçe’deki yaygın karşılığı “faiz” olan arapça ribâ kelimesi sözlükte “fazlalık, nemâ, artma, çoğalma; yükseğe çıkma; (beden) serpilip gelişme” gibi anlamlara gelir. arapça’da tepelere, düz araziye nisbetle daha yüksek oluşları sebebiyle râbiye, canlıları .......
mustafa fayda
kâbe’nin yapımı için para toplanırken velîd, mekkeliler’den helâl kazançlarından sarfetmelerini, ribâ ve zulümle elde edilen paraları bu işe karıştırmamalarını istedi.
neşet çağatay
osmanlı imparatorluğunda
riba - faiz konusu
para vakıfları
ve
bankacılık
abdülaziz bayındır
faizsiz sistemde
ödemeyi geciktiren borçluya
uygulanacak maddi ceza
halim ışık
eski ve yeni ahid'de
para ve faiz
bünyamin demirgil & hakan türkay
tarihsel süreç içerisinde
faizin
kuramsal açıdan gelişimi
güray öğredik
ilişkili kişilere
faiz karşılığı
borç veren
bir şirket
tefeci midir?
izzet özgenç
tefecilik suçu
ozan oran
faiz karşılığı
borç para verme
kasım gülpınar
devletin malını yiyen, fakirin fukaranın cebine göz diken memleketin en büyük zalimidir.
hakkı yalçın
dünyanın en büyük zalimidir amerika!
bülent yıldırım
özbekistan, dünyanın en büyük zalimidir.
milat gazetesi
....... bana göre hukuk şöyle olmalıdır, bana göre kılık kıyafet böyle olmalıdır... demeye kalkışırsa bu allah'ı yanlış tanımak, allah'a yol göstermek, allah'a akıl vermeye çalışmaktır ki bu insan yeryüzünün en büyük zalimidir.
venhar haber
kâfir dünyanın en büyük zalimidir.
sefa erbaş
kültürlerarası
reklam araştırmaları:
nike
8 mart dünya kadınlar günü
reklam kampanyası örneği
sefa erbaş
öz
bu çalışmada; global bir marka olan nike’ın türkiye, orta doğu ve rusya için hazırladığı 8 mart dünya kadınlar günü temalı reklam filmlerinde, hangi kültürel değerleri ve çekicilikleri kullandığını ayrıca izleyicilerin reklama yönelik beğeni ifadelerinin neler
sefa erbaş
olduğunu araştırmak amaçlanmıştır.
sefa erbaş
bu amaç doğrultusunda youtube izleyici duvar yorumları, içerik analizinden faydalanılarak her üç ülke için ayrı ayrı incelenmiştir. içerik analizinden elde edilen nitel verilerde;
sefa erbaş
türkiye için kadına yüklenen ev içi sorumluluk, olumlu ve olumsuz yaklaşımlarla tartışılmış ve kadın gücü, özgürlük, başarı, güç, meslek, para, hırs, rekabet ve özdeşleştirme çekiciliklerine vurgu yapıldığı bulunmuştur.
sefa erbaş
orta doğu’da yayınlanan reklamda ise izleyiciler, örtünün reklamda kullanılmasına yönelik farklı görüşler ileri sürmüştür. izleyici yorumlarından elde edilen çekicilikler ise eşit(siz)lik, aidiyet, ırkçılık, itici güç kadınlar ve sömürüdür.
sefa erbaş
rusya’da gösterime giren reklamda da kültürel değer olarak, kadınların kendilerini nasıl isterlerse öyle tanımlayabilecekleri, kullanılan reklam sloganı ile benzer şekilde ifade edilse de kadınların erkeklere özenen steroid varlıklar olduğu iddiasında bulunulmuştur.
sefa erbaş
ayrıca, reklamlarda; dünyayı değiştirme isteği, farklılık, özgürlük, steroid, cinsiyetçilik, seks ve başarı çekicilikleri kullanıldığı tespit edilmiştir. reklam beğeni ifadelerinin ise her üç ülkede benzerlik gösterdiği bulunmuştur.
hilaire-germain-edgar de gas
desen görülen şey değildir, başkalarına gösterilmesi gereken şeydir.
dirim
günlük yaşamdan ilham alan ressam:
edgar degas (1834-1917)
dirim
1947 yılında degas henüz onüç yaşındayken taptığı annesinin ölümü, onun hayatı
boyunca unutamadığı bir acı olmuştu.
ahu köksal
minimalist sanatta
bir ressam
ve
bir besteci:
stella
ve
glass
anıl ertok atmaca
naif sanat
ve
safranbolulu naif ressam
recai demirsöz’ün
sanat anlayışı
emine karakuş & fatma lorcu & tülay demiralay
ambalajlı su sektöründe
tüketici tercihleri:
edirne ili örneği
emine karakuş & fatma lorcu & tülay demiralay
çalışmaya katılan bireylerin %69,3’ünün suyun ph derecesi, sertlik derecesi ve içeriğindeki mineralleri ile ilgili bilgi sahibi olduğu ve ambalajlı su tercihlerini suyun bu özelliklerine önem vererek satın aldıkları belirlenmiştir.
emine karakuş & fatma lorcu & tülay demiralay
ankete katılanların en çok 0,5 litre, 5 litre ve 19 litrelik ambalajlı suları tercih ettiği saptanmıştır.
emine karakuş & fatma lorcu & tülay demiralay
buna ek olarak, evli olanların büyük bir kısmı 5 litre ve 19 litrelik ambalajlı su tercih ederken evli olmayanların daha çok 0,5 litre ve 5 litrelik ambalajları tercih ettiği belirlenmiştir.
emine karakuş & fatma lorcu & tülay demiralay
uluslararası alanda ilk defa 1977’de kabul edilen ve 2003 dünya su formunda da suyun, bir ihtiyaç ve hak olduğu belirlenmiştir (çiçek, 2009). bolivya’nın bm neznindeki büyükelçisi solon’un ifade ettiği gibi “insan vücudunun büyük bir
emine karakuş & fatma lorcu & tülay demiralay
kısmını oluşturan ve vücudun yaklaşık üçte ikisi ve beynin yüzde 75′ini oluşturan sudur. haftalarca yemek yemeden hayatta kalmak mümkündür, ancak susuz birkaç gün bile hayatta kalınamaz”.
nilüfer boran güneysu
icra hukukunda
aşkın haciz
telvin telvin telvin
qənirə paşayeva ''yoruldum'' isimli şiiri
yorum : nermin girişit
ebû mansûr muhammed bin ahmed / dakikî
dakikî dört özelliği seçmiştir
dünyada bütün güzellikler ve çirkinliklerden:
yakut renkli dudak, çeng nağmesi,
kan kırmızısı şarap ve zerdüşt inanışı.
ebû mansûr muhammed bin ahmed / dakikî
karanlık gece, zülüflerine benzer senin,
aydınlık gündüz ışıldayan yanaklarına benzer senin.
yakutu iyi işlemişlerse oymacılar,
ve de suluysa dudaklarına benzer senin.
ebû mansûr muhammed bin ahmed / dakikî
içinizde bu uzun, sıkıntılı ve ıssız yolu aşıp
bu sırları araştırıp çözecek biri var mı?
bilinmeyen gizli yollardan giderek
iranlılardan haber getirecek casus biri var mı?!
ebû mansûr muhammed bin ahmed / dakikî
söz bu şekilde söylenmeliyse,
o zaman sen tenini ve ruhunu sıkıntıya sokup da böyle şiir yazma!
ruhunda ve teninde böyle bir sıkıntıyı gördüğünde,
mücevheri olmayan ya da mücevher elde edemeyeceğin madeni kazma!
tahsin yazıcı
firdevsî, dakīkī’nin gençliğinde kötü huylu olduğunu ve dünyadan bir türlü memnun kalmadığını, bu niteliklerini öldürülünceye kadar da sürdürdüğünü belirtir.
tahsin yazıcı
genç yaşta öldürülmüş olmasına rağmen oldukça bol şiir yazdığı anlaşılan dakīkī’nin yazdıklarından pek azı günümüze gelebilmiştir.
tahsin yazıcı
güştâsb destanı ile zerdüşt’ün ortaya çıkışını içine alan 1000 beyitlik bir bölümü (güştâsbnâme) tamamladığı sırada dakīkī kölesi tarafından öldürüldü.
tahsin yazıcı
dakīkī, şehnâme’de yer alan bu beyitlerdeki kuruluk ve yeknesaklığa karşılık kaside ve gazellerinde duygulu ve güçlü bir şair olarak gözükür. bu alanda unsurî ve ferruhî-yi sîstânî gibi şairler onun üslûbunu takip etmişlerdir.
onaran official
şiiri acıyan ve acıtan şair:
turgut uyar
adnan öztürel
1953 yılında, 44 yaşında m.s.m. isimli bir adam lokantada 6 porsiyon patates püresi yer. 5 inci porsiyonda kendini fena hissetmeye başlar. açık havaya çıkarılır bir ambulans çağırılır, ambulans gelince şahıs hastaneye götürülemeden ölür.
kübra karakoç
ııı. andronikos 10 haziranda dini bir konuda çıkan ihtilafı çözmek için istanbul’a gitmiş ve saraya dönerken birden ateşi çıkmıştır. 14’ünü 15’ine bağlayan gece haziran 1341 tarihinde 44 yaşında istanbul’da bir hastalık sonrasında ölmüştür.
zeynep oral
mustafa îktu:
ender bir ses,
usta bir teknik,
dürüst bir sanatçı
+
mustafa îktu'nun
44 yıllık yaşamı
+
44 yaşında ölümü, daha gerçekleştireceği öyle çok şeyi yanda kesti ki..
cumhuriyet
balenin yitik duygu’su
+
44 yaşında ölen duygu aykal, uzun süredir abd’de teksas eyaletinin lubbock kentinde tedavi ediliyordu.
yıldırım koç
yunus emre nasıl öldürülmüştü?
muharrem ergin
orhun yazıtları ....... insanlık aleminin sosyal içerik bakımından en anlamlı mezar taşlarıdır.
istanbul tarih
doç.dr.ali rıza özcan, istanbul’un 100 mezar taşı isimli kitabının 141-142. sayfalarında bu anlamlı mezar için .......
özcan özgür
nazım’a anlamlı mezar
aysima bayrak
karamsar şair - bayan kral
diyarbakır gibisin yar
+
diyarbakır gibisin yar
dilim söyler kalbim ağlar
geceler çöktüğü zaman
ağlayıp durma ardımdan
davul bile dengi dengine
sen olmadın benim neyime
artık yazarsam gözlerine
kırılsın be ellerimde
ayan sayfası 6301
karamsar şair kadir şimşek
+
biz
diyarbakır ın
gerilim saçan sokaklarında
henüz
kalem tutmayı bilmezken
aşk için ölmeyi
dost için öldürmeyi
silâh tutmayı
mermi sıkmayı
öğrendik
be gülüm
+
sevmeyi de
kahpelere
biz öğrettik
bilal keskin
mısır genellikle hayvan yiyeceği olarak kullanılan, fakat insanlar tarafından da tüketilen hububat bitkisidir.
ahmet gökkuş
türkiye'nin
kaba yem üretiminde
çayır-mer'a ve yem bitkilerinin
yeri ve önemi
ahmet gökkuş
pancar üretimi 15.474.097 ton; hayvanlara verilen kuru yaprak 1.237.928 ton
patates üretimi 4.600.000 ton; hayvanlara verilen miktar 46.000 ton
ahmet gökkuş
ülkemizde temel bitkisel üretim gerçekleştirildikten sonra geriye kalan artıklar genellikle hayvanlara verilmektedir.
robert s. harris
yiyecek olarak kullanılan bütün bitkilerde hemen daima bulunan fitin asidi beslenmede önemli bir problem teşkil eder.
istanbul akvaryum
her hayvan yemek yemek zorundadır.
+
her hayvan belirli bir su sıcaklığı aralığında hayatta kalabilir.
zehra bozkurt & ibrahim kılıç & özlem gücüyener hacan & ö.faruk lenger
insan-hayvan etkileşimlerinin
hayvan refahına etkisi
zehra bozkurt & ibrahim kılıç & özlem gücüyener hacan & ö.faruk lenger
hiç insanla temas etmemiş domuz yavrularına göre her gün insan elinde bakılan domuz yavrularının insanlarla etkileşimi daha olumludur.
zehra bozkurt & ibrahim kılıç & özlem gücüyener hacan & ö.faruk lenger
yüksek ve kaliteli insan-hayvan etkileşimi süt sığırcılığı ve domuz işletmelerinde olduğu gibi insanlar ile düzenli, yoğun ve uzun süreli pozitif temas gerektirir.
zehra bozkurt & ibrahim kılıç & özlem gücüyener hacan & ö.faruk lenger
son yıllarda özellikle domuz endüstrisinde yeni çalışmalar bilişsel-davranışçı müdahale ile hayvan bakıcılarının hayvanlara yönelik tutum ve davranışlarında iyileşme
zehra bozkurt & ibrahim kılıç & özlem gücüyener hacan & ö.faruk lenger
sağlandığını ve bunun sonucunda da hayvanlarda insan korkusunun azaldığını göstermiştir.
tayyib atmaca
şair çileli insandır.
tayyib atmaca
sultanlık tek başına olmaz. yüreğini yüreğine sofra gibi açan bir köle bulabilirsen, eskişehir’e gel, nikâhını bir şair kıysın!
tayyib atmaca
şiir insanın ince yanıdır. kim ki ince yanının kalınlaşmadığını hissediyorsa şiirden de haz alır.
tayyib atmaca
şiir az söz ile çok şey anlatma sanatıdır.
tamilla abbashanlı
tayyib atmaca’nın “telli kavak yelleri” şiiri insanı hüzünlü gamlı bir dünyaya götürür. insan özünü ıssız bir adada yapayalnız hissediyor:
tayyib atmaca
yüreğimde telli kavak yelleri,
estiği zamanlar geçip gittiler.
sırtını dağ bilip yaslandığımız,
nice dostlarımız kaçıp gittiler.
hatıralar soldu gün tükeniyor,
turnalar sılaya uçup gittiler.
ahmet râsim küçükusta
parayla saadet ilaçla sağlık olmaz.
betül parlak
sömürgecilik sonrası
yazın ve çeviri
albert chinụalụmọgụ achebe / chinua achebe
benim açımdan, bundan başka seçenek yok. bana bu dil verildi ve ben bu dili kullanmak istiyorum... ingiliz dilinin benim afrikalı yaşantımın ağırlığına dayanabileceğini hissediyorum.
rukiye aydemir
fas edebiyatının
dünyaya açılan
entelektüel yüzü:
tahar ben jelloun
tahar ben jelloun
ben ailelerinden farklı bir dilde konuşup yazan bir yazar kategorisine aitim. kendim bir arap ve faslıyım. benim kültürüm arap ve islam kültürü, ancak yazmaya başladığımda doğal olarak kendimi ifade ettiğim, eski sömürge gücünün dili olan fransızcayı kullandım.
ibrahim usta
bir bürokrat şair
ömer ebû rîşe
ömer ebû rîşe
ey halkım! ne savaşta, ne de barışta bir değeriniz vardır
utanarak sana bakıyorum( ey filistin) geçmişte yaşananlardan ötürü
gözümden yaş akmakta, azametinden geriye kalan acılara
ömer ebû rîşe
nerde o güzel dünya ki; beraber şarkılar söylerdik
ne kadar da güzel yaşıyorduk, refah ve şeref içinde
şeref ve asaletimizin kibrinden, sanki yıldızlar üzerine yürüyorduk
ömer ebû rîşe
güzel kadınlara fedadır canım, hangi âşık feda etmez ki ömrünü
yürüyüşleri çok narin, yanakları ateş kırmızısıdır
göğüsleri dolgun, güzel kadınlar
ömer ebû rîşe
ey paris! ceylan güzelliğindeki kadınlarını unutmayacağım
ey viyana! iri vücutlu kadınlarını da
(biliniz ki) sevmek farz, yanaklardan öpmekse sünnettir.
ibrahim usta
şairin şiir stilindeki bu değişim, onun aklının karışık olduğu izlenimi vermektedir. başka bir tabirle evlenmeyi düşündüğü kızın ölümünden itibaren kendisini bir nevi uzlette hisseden şair kendisini teskin etmek için bir müddet tasavvufa meyletmiş,
ibrahim usta
daha sonra aradığı aşkı bulması ve eski sevdiğini unutması neticesinde aşk, mutluluk ve eğlenceye dair de şiirler irad etmesi, araştırmacılar açısından ortam değişikliği ve paris’teki yeni hayatına uyum şeklinde değerlendirmektedirler.
mehmet güneş
abdulrazak gurnah’nın
cennet romanında
doğu toplumlarındaki
ötekileştirme
ve
kaybolan kimlikler
mehmet güneş
yirminci yüzyılın son döneminde büyük bir önem kazanan sömürgecilik sonrası edebiyatın önde gelen isimleri arasında olan afrika kökenli ingiliz yazar abdulrazak gurnah, kendi öz kimliğiyle göçmen kimliğini birleştirerek koyu bir milliyetçilik yerine çokkültürlü bir
mehmet güneş
kimliğin önemine değinmektedir.
bu çalışmada abdulrazak gurnah’nın dördüncü eseri olan cennet romanında sömürgeci zihniyet nedeniyle toplumda öteki olarak görülen bireylerin yaadığı kimlik bunalımları incelenmiş ve temeli afrika toplumlarındaki ırksal, dini, ekonomik
mehmet güneş
ayrımcılıklara dayanan toplumsal sıkıntılar üzerinde durulmuştur.
gurnah’nın eserlerindeki karakterler ulusalcı bir perspektiften ziyade bireysel bir bakış açısıyla incelenmektedir. bir yere ait olma duygusunun sadece ulusal değil uluslararası seviyede de
mehmet güneş
melezleştiği görüşünü savunan gurnah, sadece tek bir ulusun insanlarının deneyimlerine odaklanmayıp birçok farklı kültürün yaşadığı bölünmüşlüğe eserlerinde değinmektedir.
nilay konduz
dsm-5’e göre
kişilik bozukluğu tanısı alan
hastaların
kişiler arası işlevsellikte
yetersizlik düzeyleri
nilay konduz
nasıl bir kişisiniz? kişiliğiniz hakkında ayırt edici olarak ne görüyorsunuz? kendinizi ne kadar iyi tanıyorsunuz? kişiliğinizin farkında olmadığınız yönleri olabilir mi? diğerleri sizin kendinizi tanıdığınız kadar sizi tanıyor mu?
nilay konduz
son 20-30 yıldır kişilik ve kişilik bozukluklarıyla ilgili çalışmalar anormal psikolojide merkezi bir öneme sahip olmuştur (millon ve ark 2004).
nilay konduz
kişilik (personality) kelimesi latince bir terim olan “persona”dan türetilmiştir (millon ve ark 2004). persona, antik çağdaki tiyatro oyuncularının kullandığı bir maskedir.
nilay konduz
zamanla persona terimi yanılsama ve oyun çağrışımını kaybetmiş; maskeyi temsil etmek yerine, kişinin gerçek, gözlenebilen, belirgin özelliklerini temsil etmeye başlamıştır.
nilay konduz
sullivan kişiliği “bir insanın yaşamını karakterize eden kişilerarası ilişkilerin görece uzun süreli örüntüsü” olarak tanımlamıştır; çünkü gözlenebilen şey bireylerin sosyal etkileşimleridir.
nilay konduz
kişilik, sıklıkla "karakter" ve "mizaç" terimleriyle karıştırılır. günlük kullanımda üçü birbiriyle aynıymış gibi görülse de, karakter yetiştirilme çağı boyunca edinilen özellikleri ve sosyal standartlara, değerlere uyma derecesini ifade eder.
nilay konduz
mizaç ise, karakterin aksine, belirli davranışlara temel biyolojik yatkınlığı ifade eder. böylelikle, karakter yetiştirilmenin kristalize etkisini, mizaç doğuştan gelen fiziksel kodların etkisini temsil eder (millon ve ark 2004).
nilay konduz
kişilik bozuklukları uzun zamandır araştırmaların odağı olmuştur. kalıtımsal geçişi, durumlar arasındaki tutarlılığı, zamansal değişmezliği, mesleki işlevsellik için önemi, iyi olma, evlilik istikrarı ve fiziksel sağlıkla ilişkisi pek çok araştırmaya konu olmuştur.
nilay konduz
bazı kişiler tipik olarak içedönük iken, bazıları daha dışadönüktür. bazı kişiler sürekli ihmalkar ya da güvenilmez olabilirken, bazıları vicdani olarak çok gelişmiş olabilir.
nilay konduz
uyumsuz kişilik özellikleri boyut, altboyut ve tanımlamaları
kendini riske atma
hiç gereği yokken tehlikeli, riskli ve kendine zarar verebilecek şeyler yapma; can sıkıntısını savuşturmak için düşüncesizce işlere girişme
nilay konduz
son günlerde canım sıkılıyor, belli bir sebebi yok ama içimin daraldığını hissediyorum, canım hiçbir şey yapmak istemiyor, amaçsız dolanıyorum. üstelik bu sıkıntımı kimse ile paylaşamıyorum.
burçin çolak & ahmet kokurcan & hüseyin hamdi özsan
dsm’ler boyunca
travma kavramının seyri
burçin çolak & ahmet kokurcan & hüseyin hamdi özsan
sonuç
dsm-ı’den dsm-5’e giden süreçte travma ile ilgili bozuklar önce bir arada ele alınmış dsm-ıı’de ise ayrıntılı biçimde tanımlanmamıştır.
burçin çolak & ahmet kokurcan & hüseyin hamdi özsan
dsm-ı
travma tanımı
ciddi bir fiziksel eksikliğe veya çok yüksek emosyonel strese sebep olan bir
olay
yorum
olay tanımı net değil
bireysel travma kavramı müphem
büyük bir olaya(savaş, deprem) maruziyet vurgusu
burçin çolak & ahmet kokurcan & hüseyin hamdi özsan
dsm-ıı
travma tanımı
ezici/kahredici çevresel bir olay
yorum
olay tanımı dsm-ı den daha müphem
olay ile ortaya çıkan klinik uyum bozukluğu ile sınırlı
burçin çolak & ahmet kokurcan & hüseyin hamdi özsan
dsm-ııı
travma tanımı
hemen herkeste belirgin düzeyde belirgin sıkıntı yaratacak bariz bir olay
yorum
genel geçer bir tanım çabası dikkat çekmekte
burçin çolak & ahmet kokurcan & hüseyin hamdi özsan
dsm-ııı-r
travma tanımı
normal insan deneyiminin ötesinde, herkes için sıkıntı yaratan bir olay
yorum
tanımı netleştirmek adına olaya maruziyet şekilleri belirtilmiş gündelik yaşamda karşılaşılmayan olay tanımı ile olayı .......
burçin çolak & ahmet kokurcan & hüseyin hamdi özsan
dsm-ıv
&
dsm-ıv-r
travma tanımı
bir ölüm ya da ölüm tehdidi, ağır bir yaralanma ya da kendisinin ya da başkalarının fizik bütünlüğüne bir tehdit olayı
yorum
kişinin verdiği öznel tepkiyi belirterek travmada öznel .......
fulya maner
yeme bozukluğunda
dsm-5
ne getirdi, ne götürdü, ne eksik?
e. cem atbaşoğlu & sinan gülöksüz
bilim, psikiyatri, dsm’ler
rukiye höbek akarsu æ nezihe kızılkaya beji
kadın cinsel fonksiyon bozuklukları
sınıflandırılmasında
dsm-v kapsamında
yapılan değişiklikler
gülcan güleç æ ferdi köşger æ altan eşsizoğlu
dsm-5'te
alkol ve madde
kullanım bozuklukları
gülcan güleç æ ferdi köşger æ altan eşsizoğlu
özet
dsm-5’te alkol madde kullanımı ile ilgili bozukluklar ile ilgili en göze çarpan değişiklik “bağımlılık bozuklukları olarak yeni oluşturulan kategoridir. bu kategoride şimdilik sadece kumar oynama bozukluğu tanımlanmıştır. belki
gülcan güleç æ ferdi köşger æ altan eşsizoğlu
de dsm-5’teki değişiklikler arasında en çok ses getirecek olan da budur. çünkü tanı ölçütlerini genişletme ‘normal’ olan günlük davranışların bozukluk olarak değerlendirilmesine neden olabilir. ayrıca kafein ve kannabis yoksunluğu da
gülcan güleç æ ferdi köşger æ altan eşsizoğlu
dsm-5’te tanımlanmıştır. dsm-ıv’te madde ile ilişkili bozukluklar başlığı altında toplanan bozukluklar dsm-5’te madde ile ilişkili ve bağımlılık bozuklukları adı altında toplanmıştır. madde kötüye kullanımı ve madde bağımlılığı “madde
gülcan güleç æ ferdi köşger æ altan eşsizoğlu
kullanım bozuklukları” başlığı altında birleştirilmiştir. madde kötüye kullanımındaki “yasal sorunlar yaşama” ölçütü çıkarılmış “aşerme ya da madde kullanımına yönelik güçlü bir istek ya da dürtü” ölçütü getirilmiştir. dsm-5’te kötüye
gülcan güleç æ ferdi köşger æ altan eşsizoğlu
kulanım kavramı artık hafif şiddette madde kullanım bozukluğu olarak tanımlanmaktadır. yeni ölçütlerle bağımlılık oranlarında bir değişiklik olup olmayacağı yapılacak çalışmalarla takip edilmelidir..
gülcan güleç æ ferdi köşger æ altan eşsizoğlu
sonuç
uluğ (2013), dsm-5’te yapılması öngörülen bazı yeniliklerin, sistem içinde tıkanıklık yaşanan bazı konularda köklü değişiklikler getireceği beklenirken (kişilik bozukluklarına boyutsal yaklaşım örneğinde olduğu gibi) beklenen
gülcan güleç æ ferdi köşger æ altan eşsizoğlu
köklü değişikliklerin çoğunun yapılamamış olduğunun görüldüğünü bildirmektedir. dsm-5’te madde kullanım bozuklukları alanında da önemli bir değişiklik yapılamamıştır.
gülcan güleç æ ferdi köşger æ altan eşsizoğlu
yazara göre dsm-5 açık ve kolay bir şiddet belirleme yöntemi geliştirmiştir. dsm-5’e göre sadece işlevsellik ve kişiler arası sorunlar üzerinden hafif madde kullanım bozuklukları tanısı konulabilir ve kişinin tedavi sürecine girmesi
gülcan güleç æ ferdi köşger æ altan eşsizoğlu
sağlanabilir (schuckit 2013). schuckit’in söylemleri ile bir yandan teselli olurken diğer yandan ıcd-11’de konu ile ilgili ne gibi değişikliğin yapılacağını beklemekteyiz.
didem sücüllüoğlu dikici & kadir aşçıbaşı & ömer aydemir
dsm-5
depresyon ölçeği türkçe formunun
geçerliliği ve güvenilirliği
sidikli kontes
dsm-5
+
kadınların, ayın dörtte birini akıl hastası olarak geçirdiğini iddia eden tanı kriterleri kitabı.
+
(bkz: premenstrüel disforik bozukluk)
pelin palas karaca & nezihe kızılkaya beji
premenstrual sendromunun
tanı ve tedavisinde
kanıt temelli yaklaşımlar
ve
hemşirelik bakımı
pelin palas karaca & nezihe kızılkaya beji
sonuç
pms sendromu ile baş etmede eğitimin büyük bir yeri vardır.
özlem dinç
üniversite öğrencilerinin
premenstrual sendrom düzeylerinin
incelenmesi
(karamanoğlu mehmetbey üniversitesi örneği)
özlem dinç
hipokrat'tan beri yüzyıllardır uterus ile akıl arasında bir ilişki kurulmuştur. ....... genel olarak premenstrual şikâyetleri için doktorlara ya da psikologlara müracaat edenlerin
dışında, pek çok kadın bu tip yakınmalarına çözüm aramayı akıllarına
özlem dinç
bile getirmeden hayatını sürdürmekte ve bunun sonucunda da sosyal, mesleki ve ailevi sorunlara maruz kalmaktadır (bektaş,1995).
hakikat
yerin altı üstünden daha hayırlıdır
türkiye gazetesi
yerin altı mı, yoksa üstü mü hayırlıdır?
doğan kaya
zile kaynaklı
bir cönkte
yer alan
sefil mahlaslı
halk şairleri
mehmet yardımcı
18 .yüzyıldan
günümüze
zileli âşıklar
zinciri
mehmet yardımcı
âşık tâlibî ....... çeşitli baskılar nedeniyle sıkıntılı günler geçirmiş bir âşıktır.
tâlibî’yim kurtulmadan çileden
mültezimler öşür alır kileden
+
tâlibî’nin mezar taşında;
ben garip başım garip
sılada eşim garip
ölsem mezara girsem
mezarda taşım garip
mehmet yardımcı
hakiroğlu mahlaslı cemal demirelli;
gelen göçe dünya denen bu handan
kimisi usanmış şu tatlı candan
biçâre köroğlu göçerde burdan
kimi mezar kazar kimi taş dizer
zileli sefil necmî / fakir necmî / necmî
gâh okudum gâhi yazdım gâh serseri olup gezdim
bu fena mülkünden bezdim kaş-ı kemanım elveda
+
halimden bilen kardaşım tende canım sırdaşım
dünyaya sığmadı başım çeşm-i mevâlim elveda
necmî
bir dem yayan oldum bir dem atlandım
bir dem zehirlendim bir dem tatlandım
bu dünya çok cefasına katlandım
çile tekmil olup dolana kadar
+
gönlü çok yabanlarda gezdirdin
kayık ile deryalarda yüzdürdün
ter içinde bu canımı bezdirdin
yoruldum bu babı bulana kadar
necmî
yâre malum olsun çün bu hallerim
bülbül gibi intizarda dillerim
gelmiyor baharım açmaz güllerim
soldu çiçeklerim haber ver saba
+
sefil necmi gönlüm olmaz ürüşan
masiva-yı muhanetten halim perişan
mahrum kalmaz hak yolunda çalışan
halim sevdiğime, söyle ey saba
necmî
bu âlemde kârım yoktur
namus ile arım yoktur
bir münasip yârim yoktur
onun için çabalarım
semra meral & yusuf meral
zile’de en çok kullanılan atasözleri ve deyimler
semra meral & yusuf meral
dibi görülmeyen senahtan su içilmez.
+
anadan ağzı eğri olana, çeltek baba n’apsın?
+
gürgenden kaşık, zenginden âşık olmaz.
+
ar eden kâr etmez.
irvin cemil schick
bakire hıristiyanlar,
ırza geçen türkler:
geç osmanlı döneminde
ulusal çatışmaların
cinselleştirilmesi
seda taşkın
ben büyüdüm akasyalar öldü üzgünüm ...
türkiye barolar birliği
"söz savunmanın"
40. yıl
begeseli
türkiye barolar birliği
osmanlı imparatorluğu'nda dert anlatmanın yolu arzuhalcilerden geçerdi. özellikle istanbul'da; cami avlularında, eminönü, beyazıt, vezneciler gibi kalabalık yerlerde çalışırlardı.
türkiye barolar birliği
mithat paşa'nın avukatlığını yaptığı için başına gelmedik iş kalmayan, sonunda istanbul'dan uzaklaştırılan manyasizade refik bey, yıllar sonra istanbul'a geri dönmüş ve bu toplantıya katılmıştı.
türkiye barolar birliği
1909'da manyasizade refik bey, hukuk uzmanı kont leon ostrorog'u istanbul'a davet ettiğinde, kontun, pek çok konuda hazırladığı raporlardan biri de avukatlık mesleği üzerinedir.
türkiye barolar birliği
ostrorog; yargı sisteminde, "manevi değeri yüksek bir mevki temin edecek nitelikte bir baro örgütü bulunmamasını " noksanlıkların başında olduğunu dile getirir.
türkiye barolar birliği
istanbul'da hukuk öğrenimi yapan ilk üç bayandan biri olan ağaoğlu ahmet bey'in kızı, süreyya hanım, 1927'de ankara barosu'na katılan türkiye'deki ilk bayan avukat oldu.
türkiye barolar birliği
16 baronun katıldığı kongreyi açan adliye bakanı şükrü saraçoğlu avukatlığı ; "masum!arın müdafii, adaletin müzahiri, hataların tamircisi ve yetimlerin hamisi" olarak tarif eder.
türkiye barolar birliği
faruk erem'in "savunma itham ile başlar" ilkesine uygun olarak, sanığın sorgu sırasında avukat bulundurması zorunluluğu yasada yer alır.
türkiye barolar birliği
insanlar hak arama mücadelesinde.., haklılığını kanıtlama derdinde. ve bu mücadelede pek çoğunun yanında avukatları var. kişinin doğal haklarından biri olan savunma hakkının en önemli unsuru olan avukatlar…
geçmiş gazete
otobüste yangın... 36 turist feci şekilde öldü
+
savcı ne diyor?
ölenlerden birinin de sünnetli olduğu görüldü.
asım mutlu
ressam
belkıs mustafa’nın
yaşamı
ve
onun desenleri
ile
yakın çevresinden
bir kesit
asım mutlu
ölümünden otuz yıl sonra berlin'de onu ziyerete gittiğimde mezarındaki taze çiçekleri sorduğum zaman mezar bekçisi kadın, onu halâ arkadaşlarının ziyaret ettiğini söylemiştir.
ercüment tarcan
ressam
belkıs mustafa
hanımefendi ile
nasıl tanıştım
ercüment tarcan
“san’at için ölmek” bu çok güzel bir ölüm. güzel ölüm de, ölüm erken gelmiş bu değerli ve san’at dolu varlığa!.. tam 29'unda.
pınar yazkaç & hilal gürensoy şener
osmanlı dönemi
öncü kadın ressamlarımızdan
müfide kadri
pınar yazkaç & hilal gürensoy şener
ünlü asker ressamlarımızdan sami (yetik) ile evlendirilmesi düşünülmüşse de, ileri derecedeki tüberküloz hastalığı nedeniyle bu evlilik gerçekleşmemiştir.
pınar yazkaç & hilal gürensoy şener
çok genç bir yaşta vefat eden sanatçının 22 yıllık yaşantısında, kırka yakın eser yaptığı anlaşılmaktadır.
kaya özsezgin
hale asaf, yenileşme ve özgünleşme dönemi türk resminin evriminde bir temel taşıdır
kaya özsezgin
ortalama otuz yıllık çok kısa bir yaşam.
+
hâle asaf’m resmi, yenileşme ve gelişme döneminin başlarında türk sanatı için gerçekten önemli bir kişiliği simgeler.
deniz bayav
19.yy. sonu ve 20.yy başında
kadın ressamlarımız
mustafa çalışkan & yunus mencik
polislik mesleğinde
halkla ilişkilerin önemi
ve
polislerin
vatandaşa bakışı üzerine
bir araştırma:
istanbul örneği
abdullah yılmaz & m. kemal demirci
polis-halk ilişkilerini
vatandaşların
değerlendirmeleri üzerine
bir araştırma
nur kırmızıdağ
polis ve toplum:
türkiye’de polise
güven araştırması
mevzuat
polis
vazife
ve
salȃhiyet
kanunu
y. furkan şen
polis,
medya
ve
hesap verebilirlik
anneke osse
polislik faaliyetlerini anlamak
insan hakları savunucuları için bir kaynak
eduard nazarski
polis, insan haklarını ihlal edebileceği gibi insan haklarının korunmasında önemli bir rol de oynayabilir.
m. kerem osmanoğlu
uluslararası belgeler ışığında
polis ve vatandaş ilişkisi
hüseyin aras
türkiye’de
kültürel çeşitlilik
ve
demokratik polislik
hüseyin aras
öz
polis, polislik mesleğinin doğal bir zorunluluğu olarak, farklı kültürel kimliklere sahip olan toplumsal gruplara karşı çeşitli müdahalelerde bulunabilmektedir.
polis akademisi
türk polis tarihinin
kökenleri
sebahattin gültekin & recep gültekin
toplum destekli polislik:
sorun mu çözüm mü?
pınar yaşar
kamu düzeni
kavramı
ve
polisin
şiddet kullanma yetkisinin
ölçüsü bağlamında
“gezi parkı direnişi”
mehmet ali olpak
kopernik, kepler, galileo, newton:
bilimsel dünya görüşünün oluşumunu
nasıl etkilediler?
fatih özkan
dünya görüşü öğretisi
friedrich daniel ernst schleiermacher
dünya görüşü, dünya ile ilgili çeşitli izlenimlerin, doğa bilimleri ve tarih araştırmalarının sonuçlarından da yararlanarak ‘bilincin eksiksiz bütünlüğünde’ kümelenmesidir.
wilhelm dilthey
bütün dünya görüşleri dünya bilmecesinin tam bir çözümünü vermeye kalkıştıklarında hep aynı yapıyı kapsarlar.
wilhelm dilthey
bu yapı öyle bir bağlamdır ki, içinde bir dünya tablosuna dayanarak dünyanın önemi ve anlamı ile ilgili sorular karara bağlanır; bundan da yaşama tutumu için gerekli ülkü, en yüksek iyi, en üstteki ilkeler türetilir.
karl theodor jaspers
dünya görüşü nedir? bütüncül bir şey, evrensel birşey. diyelim ki bilmeden söz ediliyor, bu tek tek uzmanca bilme değil, bir bütünlük, kosmos olarak bilmedir.
karl theodor jaspers
dünya görüşü basitçe bir bilme olmayıp, değerlemelerde, değerlerin hayatımızdaki sıra düzeninde, hayata ilişkin tercihlerde, kaderde, kendini açığa vurur.
alî bin ebî tâlib / alî bin ebû tâlib / ebî tâlib bin alî / ebû tâlib bin alî / ebî tâlib bin alîy / ebû tâlib bin alîy / ebî tâlib oğlu alî / ebû tâlib oğlu alî / tâlib'in babası oğlu alî / istekli oğlu yüce / alî / ali
ancak cahil kimseler zahmet ve sıkıntı çekerler.
alî bin ebû tâlib
yarınki günü dünkü güne kıyas ederek rahatını düşün. dünya işleri sıkıntı ve üzüntü çekmeğe değmeyeceğine göre, boşuna yorulup sıkılma.
alî bin ebû tâlib
gerçek dost ve arkadasın o kimsedir ki şenin başına bir belâ ve sıkıntı geldiğinde üzüntü duyar.
alî bin ebû tâlib
biz erkekler sıkıntılara göğüs germek ve celâdet göstermek için yaratılmışızdır; kadınlar ise ağlamak ve mâtem tutmak için.
alî bin ebû tâlib
dünyanın dert ve üzüntüleri bir an olsun eksilmez. hem padişahından ve hem de onun emri altındakilerden sıkıntılar kalkmaz.
alî bin ebû tâlib
her sıkıntı ve üzüntünün sürür ve neşe verici tarafı vardır. sür’atle dönen gece ve gündüz gibi gelir seni bulur.
alî bin ebû tâlib
sıhhat kadar kıymetli bir şey yoktur, onu pahalı zannetme. sıkıntıyı da ucuz sayma. çünkü sıkıntı ucuz değildir.
alî bin ebû tâlib
sıkıntı ve eziyet yurdunda rahat ve huzuru arama. olması mümkün olmayan bir şeyi arzu edenler zararlı çıkarlar.
alî bin ebû tâlib
gece yürüyüşü ve uykusuzluğunun verdiği sıkıntılara karşı sabır göster. himmet sahibi isen, gece ve gündüz ihtiyaç duyduğun şeyleri iste.
alî bin ebû tâlib
ey dünya! çok sıkıntı ve eziyet çektiriyorsun. acıların az olmadığı gibi, çok mal sahibi olanlara da zarar verdin.
alî bin ebû tâlib
dünyanın saflığı ve arı görünmesi sıkıntı ve ıztırapla karışmış vaziyettedir.
alî bin ebû tâlib
dünya, dâima iki durumda bulunur.
birincisi:
şiddet ve sıkıntılar yanında, bolluk ve ferahlığın olması.
ikincisi de:
kuyuya salıverilen kova gibi dünyadaki nimet ve eziyetlerin, peşi sıra gelmesidir.
alî bin ebû tâlib
dünyayı talep edene sıkıntı, eziyet ve cefâdan başka bir şey ulaşmaz. fakat bunun farkında değildir.
alî bin ebû tâlib
mezarda yatan kimse eğer sıkıntı ve eziyet çekiyorsa, mezarın dış kısmının süslü olmasının ona hiç bir yararı yoktur.
alî bin ebû tâlib
kadınların sığınacakları en sağlam hisar, mezarlardır.
alî bin ebû tâlib
sen dünyayı ne yapacaksın. mezar taşının gölgesi kadar bir toprak sana kâfidir.
alî bin ebû tâlib
dünyaya ve onun işlerine yuf olsun. çünkü dünya, sadece teessüf ve üzüntü için yaratılmıştır.
alî bin ebû tâlib
ey huzur ve selâmet bulmak isteyen kimse, bir köşeye çekilip tek başına yaşa.
recep kılıç
islam ve çalışma
üzerine
felsefi bir
değerlendirme
özkan uz
asaf hâlet çelebi’nin
“ayna”
şiirinde
geleneğin izleri
özkan uz
asaf hâlet diğer şiirlerindeki gibi bu şiirinde de noktalama işaretleri, büyük harf kullanımı, ünlü uyumu gibi gramer kurallarını kullanmamayı tercih etmiştir.
z. doğan koreli & v. doğan günay
türk şiirinde bir gizem:
asaf hâlet çelebi
ve
“he”
şiirine
bir bakış
z. doğan koreli & v. doğan günay
‘he’ şiirinde de dize başlarında büyük harfler yerine küçük harfler kullanılarak geleneksel şiirin yazım ilkelerine karşı bir sapma yapılır. şiirin tüm dizeleri küçük harflerle başlar.
mehmed / emîrî
cümle esbāb-ı cihānuñ āķıbet olur feşār
biz metā-ı dünyeyi bir pūla daħi almazuz
+
kimsenüñ aybın yüzine urmaġa ķılma heves
bu cihān dārında olmaz kim olan bī-ayb-ı kes
+
mülk-i dünyā ey göñül ancaķ ķuru nümā imiş
māil olmaķ naķşına beyhūde bir sevdā imiş
mehmed / emîrî
fānidür cümle metāı bu fenā iķlīminüñ
āķıl olana nolur bir ķuru ġavġadan ġaraż
+
her kişi bir derde olmış mübtelā
dār-ı mihnetdür cihānuñ dād yoķ
+
her mecāzātı ĥaķīķat yolına śarf idelüm
ĥāle tebdīl idelüm aşķ-ı cihāndan geçelüm
hélène cixous
kadın yazını, sadece ve sadece şiirle mümkün olabilir.
lesley mcdowell
hepsinin ortak yanı cinsel arzu ve yazma tutkusudur. ilişkilerinin yazınsal bağlamı olmasaydı böyle ilişkiler herhalde hiç kurulmazdı. ve bu ilişkiler olmasaydı, hepsi ilah sayılan bu olağanüstü dokuz kadın yazarın yapıtları çok daha zayıf kalırdı.
gülsüm depeli
kadın bloggerlar:
yeni dil,
yeni kadınlık,
yeni tartışmalar
ayşegül yaraman
ne okumak değil, nasıl okumak:
feminist eleştiri nesnesi/kaynağı olarak edebiyat
mehmet bakır şengül
kadın edebiyatı:
bir varoluş mücadelesi
mesut bayram düzenli & şahap bulak
aruz vezninin
türk şiirine tatbikinde
başvurulan
imlâ/telaffuz tasarrufları
ve
mahiyetleri
mehmet barış manço
para pula ihtişama aldanıp kanma dostum
içi boş insanların bu dünyada yeri yok
+
sapa kulba kapağa itibar etme dostum
içi boş tencerenin bu sofrada yeri yok
yakup kahraman
nermi uygur’un
yaşam temelli
felsefe anlayışı
nermi uygur
sanatçının bilmesi gereken en önemli şeylerden biri her şeyin sanat olmadığını bilmesidir.
ayşe melike demirağ
ah şimdi istanbul'da olmak vardı anasını satıyım
boğazda köhne bir iskelenin yamacında
tabakta kavun peynir
kadehte buz gibi rakı
dilimde yarı acı yarı tatlı bir şarkı
ah şu anda istanbul'da olmak vardı
mihrican kayalı
mezar taşları
bibliyografyası
onur çetin
osmanlı mezar taşlarında
bitkisel motifler etrafında
gelişen
kültür ve inanç dünyası:
eyüp örneği
onur çetin
tüm bu kültürel çeşitlilik göz önüne alındığında osmanlı gerek devleti gerekse toplumuyla mezarlıklarını soğuk ve ürpertici havadan arındırarak cennet bahçelerine çevirmeye özen göstermiştir.
onur çetin
zira eski türk dininde ağaçlar başta olmak üzere doğaya verilen önem, insanların istirahatgâhlarını cennet bahçelerine benzetme gayretinin yanı sıra, islam inancında bitki yetiştirmenin de önemli olmasındandır.
onur çetin
cennet çiçeği olarak nitelendirilen gül, kadın mezar taşı başlıklarının olmazsa olmazıdır.
onur çetin
mezar taşlarında görülen çam kozalağı ebedi uykuyu ve bu dünyadan göçü ve cenneti temsil etmektedir. sınırlı sayıda da olsa eyüp sultan’da çam kozalağı motifli mezar taşları günümüzde varlığını devam ettirmektedir.
international action network on small arms - umut vakfı
silah ve şiddet:
küresel kriz
hergün
1000 kişi
hayatını kaybediyor
+
her gün bin kişi silahların ateşlenmesi nedeniyle hayatını kaybediyor.
mâhşah
gördü envâr-ı cemâlin oldu dîdem pür sürûr
feyz-i aşkınla gönül bünyâdına bahş oldu nur
eyliyor daim tecelli kalbime esrar-ı tur
feyz-i aşkınla gönül bünyâdına bahş oldu nur
fıtnat
gamzeler kiin tab'-ı meyden gâh hûn-âlûd olur
lähzada bin âşık-ı âşitte-dil nâbûd olur
nazra-i çeşmin dahi insandan ma'dûd olur
her nigâhın âfet-i cân-ı dil yine hoşnûd olur
ne belâya düşmüş ol âvâre allah aşkına
sâniye
her gören hâl-i perişânımı ağlar şimdi
dest-i firkatte felek bağrımı dağlar şimdi
+
beri heman kûşe-i vahdette enisim gamdır
eşk-i dîdemde değirmendere çağlar şimdi
+
bir zaman tüti gibi bülbülü idim dehrin
gülşen-i dilde yuva eyledi zaglar şimdi
sıla
çok kötü, çünkü bu sene psikolojik olarak her yönden kendimi kötü hissediyorum. ayrıca bana çok karışık geliyor. keşke meb sistemi biraz daha kolay yapsaydı. ayrıca matematiksel işlemlere bakınca hiçbir şey anlamıyorum.
ibrahim gültekin
nazire geleneğinden
metinlerarasılığa
üç şiirin
söyledikleri
ibrahim gültekin
şiirlerin toplamında zâtî’de 189 ünsüz, 133 ünlü harf, bâkî’de 181 ünsüz, 130 ünlü harfin bulunduğunu tespit etmekteyiz.
ibrahim gültekin
“bir şiirde ünsüzlerin sayıca daha fazla olması o şiiri hareketli ve akıcı kılar, bunun tam tersi ise şiirin statik bir yapı sergilemesine sebep olur.”(güz 1987, 89).
ibrahim gültekin
gazellere ünlü harflerin mevcut durumuna göre baktığımızda özellikle “a” (50 zâtî), (41 bâkî), “e” (34 zâtî), (37 bâkî), “i” (22 zâtî), (25 bâkî), “ü” (13 zâtî), (13 bâkî) ünlülerinin yoğun olarak kullanıldığını görmekteyiz.
hatay defne yemekçilik
adliye sarayı ocak ayı yemek listesi
toyga çorba, tepsi oruk, mantı, humus, rosta köfte, tepsi kebabı, islim kebabı, meyhane pilavı, tavuk döner, mercimek çorbası, şambali, züngül, browni, mevsim salata, etli bezelye, lahmacun, yayla çorba, mandalina, .....
çağla yıldırım & nuray güzeler
tarhana cipsi
emine ikikat tümer & osman doğan bulut & eda şeker
tüketicilerin
maraş tarhanası
tüketim davranışlarının
belirlenmesi;
kahramanmaraş
ili örneği
emine ikikat tümer & osman doğan bulut & eda şeker
sonuç ve öneriler
tüketicilerin geliri arttıkça maraş tarhanasına yapılan harcamaları da artmaktadır.
emine ikikat tümer & osman doğan bulut & eda şeker
eğitim düzeyi ile çerezlik maraş tarhanasını patates cipsine tercih etme durumu arasında aynı yönlü bir ilişki olduğu saptanmıştır.
emine ikikat tümer & osman doğan bulut & eda şeker
eğitim seviyesi yükseldikçe yöresel ürün olan çerezlik maraş tarhanası tüketiminde artış olmaktadır. eğitim seviyesi düşük tüketicilerin patates cipsini tercih ettiği gözlemlenmiştir.
emine ikikat tümer & osman doğan bulut & eda şeker
maraş tarhanasının insan sağlığına olumlu etkileri hakkında tüketiciler bilinçlendirilerek tüketimlerini bu yönde değiştirmeleri sağlanabilir.
? / anonim
fındıklı bizimde yolumuz eşim amân ammân
hovarda hovarda çıktı da soyumuz
bu bizim eski de huyumuz eşim amân ammân
sen hancı ben yolcu, çatma da kaşların
sar dola boynuma kolların
kemal tuzcu
bir emevî şairi:
kuseyyir 'azze
kemal tuzcu
azze ise gazellerinin çoğuna konu olan sevgilisinin adıdır. devrin diğer 'uzrî gazel şairleri gibi onun adı da sevgilisinin adı ile anılır. bu yüzden şair daha çok kuseyyir 'azze olarak tanınır.
kemal tuzcu
rivayete göre şair bir gün gezinirken karşısına bir cin çıkmış ve kendisinden şiir söylemesini istemiştir.
kemal tuzcu
ölümüne neden olan hastalığı sırasında kendisini ziyaret edenlere, kısa bir süre sonra başka bir bedende yeniden dünyaya geleceğini anlatıyordu.
kemal tuzcu
halife 'abdulmelik b. mervân emevî karşıtı mus'ab b. zubeyr'in üzerine gönderdiği ordular yenilince bizzat ordunun başında savaşa gitmeye karar verir. ancak eşi 'atîke binti yezîd bu duruma çok üzülür ve onun gitmesine engel olmaya çalışır. ancak halifenin kararlı
kemal tuzcu
olduğunu gören eşi ve etrafındaki diğer cariyeler yüksek sesle ağlamaya başlarlar. 'abdulmelik b. mervân, kuseyyir'in çok önceden ona söylemiş olduğu bir şiiri hatırlayarak "allah kuseyyir'i kahretsin sanki bu günümüzü önceden görmüş" diyerek şaire ait şu .......
ebû sahr (ebû cum‘a) küseyyir bin abdirrahmân (bin ebî cum‘a) bin el-esved el-huzâî
savaşmak isteği zaman onun azmini, inci dizisinin süslediği iffetli kadın bile kıramadı.
(kadın) onu boşuna savaştan nehyetti. nehyin onu engellemediğini görünce ağladı.
ebû sahr (ebû cum‘a) küseyyir bin abdirrahmân (bin ebî cum‘a) bin el-esved el-huzâî
onu üzen şeyden arkadaşları da ağladı.
gözyaşı pınarlarının boşaldığı sabah ona olan sevgisine rağmen nehyi onun azmini kıramadı.
ebû sahr (ebû cum‘a) küseyyir bin abdirrahmân (bin ebî cum‘a) bin el-esved el-huzâî
o dirayetli, kararlı kişi, açık bir hak yolun ortaya çıkması için yürüdü.
halife ve beraberindekilere düşman orduları hismâ adlı yerin kumları tepeleri ve çukurları gibi gelecek.
ebû sahr (ebû cum‘a) küseyyir bin abdirrahmân (bin ebî cum‘a) bin el-esved el-huzâî
her kasidemde yankılanan seslerim, onu hafife almayana hediye edilmiştir.
ey mervân 'nın oğlu, insanlar, üstesinden geldiğin zor bir işte sende ne bir bilgisizlik ne de bir tökezleme gördüler.
kemal tuzcu
azze'nin ailesi onu muhtemelen yaşça kendisinden çok büyük biri ile evlendirmiştir. bundan kuseyyir'in ona olan aşkı daha ümitsiz bir hal almış ve 'azze'nin ailesine sert hicviyeler yöneltmeye başlamıştır:
ebû sahr (ebû cum‘a) küseyyir bin abdirrahmân (bin ebî cum‘a) bin el-esved el-huzâî
müslümanların nurları yüzlerinde toplanır. damrelilerinki ise kıçlarında.
kemal tuzcu
bir yıl 'azze ile eşi hacca gelirler. bu arada kuseyyir'de haccdadır ancak birbirlerinden habersizdirler. kocası, 'azze'ye arkadaşlarına yemek yapması için yağ satın almasını söyler. 'azze yağ almak için çadır çadır dolaşır ve sonunda kuseyyir'in bulunduğu çadıra
kemal tuzcu
gelir bu sırada ok ucu sivriltmekte olan şair onu karşısında görünce yanlışlıkla elini keser. 'azze'de elbisesi ile elinin kanını siler. bu sırada kocası gelir ve ne olduğunu sorar. 'azze bir şey söylemez fakat kocası onu döver ve kuseyyir'e hakaret etmesi için
kemal tuzcu
zorlar. 'azze, kuseyyir'e "piç" der. bunun üzerine şair 'azze'nin kocasını yeren şu beyti söyler:
ebû sahr (ebû cum‘a) küseyyir bin abdirrahmân (bin ebî cum‘a) bin el-esved el-huzâî
domuz bana sövmesi için onu zorlar.
o beni niye aşağılasın?
ancak kocasına boyun eğer.
azmi özcan
yaşadığım hayatım boyunca yapabileceğim en hayırlı iş nedir diye merak eden birisi varsa, kütüphaneye bilgiye yatırım yapmaktır.
cezayirli hasan paşa
ben böyle vakitte cenk münasibdir diyernem maazallah sonu fena olur. bu babda sulhden gayrı devleti aliyyeye hayırlı iş yoktur.
mustafa toker
gülhanî;
darbü’l-mesel
adlı eseri
ve
eserde geçen
türkçe atasözleri
+
hayırlı iş için istihareye gerek yoktur.
gülten küçükbasmacı
kültürel bellek
ve
süreklilik:
kına gecelerinden
mezuniyet kınalarına
gülten küçükbasmacı
kına gecelerinde bir süre eğlenildikten sonra kına yakma töreninin bir dua ile başlatıldığına kaynaklar değinmektedir (er 1982: 158). kına yakıldıktan sonra da dua edildiği gözlenmiştir.
gülten küçükbasmacı
duada “hayırlı iş, eş, gelecek” dilenmiştir. dua sırasında öğrenciler “âmin” diyerek duaya katılmışlar, bu sırada ağlayanlar olmuştur. duanın “atanmalarını da sen nasib eyle yâ rabbi.” cümlesinde “âmin” sesleri oldukça yükselmiştir.
gülten küçükbasmacı
dua metni şöyledir: ....... hayırlı işler, hayırlı eşler nasib eyle yâ rabbi. ....... okumayan gençlerimize de hayırlı işler nasib eyle yâ rabbi.
ernst friedrich schumacher
hayırlı iş
eğitimi
rasim soylu
sanatta ve kültürde
öpme
ritüelinin
göstergebilim
açısından
incelenmesi
meltem çağlayan takımcı
antik çağ’da
bayramlar ve festivaller
(yunan – roma)
aysun eyduran
klâsik türk edebiyatında
idiyye şiirleri
(bayram şiirleri)
halit dursunoğlu
klâsik türk edebiyatında
ramazan konulu şiirler
nilgün karaağaoğlu & sevinç yücecan
oruç tutan bireylerin
ramazan’da
ve
ramazan bayramı’nda
besin tüketim durumları
hacı mehmet günay
sözlükte “günün çok sıcak olması, güneşin kum ve taşları çok ısıtması, kızgın yerde yalınayak yürümekle ayakların yanması” anlamlarındaki ramad masdarından veya “güneşin güçlü ısısından çok fazla kızmış yer” mânasındaki ramdâ’ kelimesinden türeyen ramazân kamerî
hacı mehmet günay
yılın şâbandan sonra, şevvalden önce gelen dokuzuncu ayının adıdır. “yaz sonunda ve güz mevsiminin başlarında yağıp yeryüzünü tozdan temizleyen yağmur” anlamındaki ramadî kelimesinden ya da “kılıcı veya ok demirini inceltip keskinleştirmek için iki yalçın taş
hacı mehmet günay
arasına koyup dövmek” anlamındaki ramd masdarından türediği de ileri sürülmüştür.
sargon erdem
bayram
kâşgarlı mahmud’un tesbitine göre kelimenin aslı farsça beẕrem / beẕrâm olup “sevinç ve eğlence günü” demektir ve beyrem / bayram telaffuzu oğuzlar’a aittir.
sargon erdem
steingass’ın sözlüğüne beẕrâm imlâsıyla aldığı ve “çok neşeli yer” şeklinde açıkladığı, doerfer’in ise farsça’ya eski türkçe’den geçtiğini söylediği kelimenin etimolojisi yapılamamış, hangi dilden geldiği ve tam anlamı bulunamamıştır.
sargon erdem
ancak farsça’da her zaman görülebilen ẕ/z değişimi göz önünde tutulduğunda kelimenin aslının farsça olması ve beẕ(m)râm şeklinde tahlil edilmesi muhtemel görünmektedir.
sargon erdem
beẕrâmın, beẕm “yiyip içme, konuşup eğlenme meclisi” kelimesinin m sesi düşmüş şekli olan bez ile “hoş ve sevinçli” anlamını taşıyan râm kelimesinin birleştirilmesi sonucu elde edilmiş, “neşeyle konuşup eğlenme, yiyip içme meclisi” anlamında bir birleşik .......
sargon erdem
bayramlar toplumların hayatında görülen olağan üstü günlerdir.
sargon erdem
bu günlerde yaşanan heyecanın derecesi insanların ahlâk anlayışları ile orantılı olmakta ve bazı toplumlarda başka zaman yapılması hoş karşılanmayan, hatta suç oluşturan hareketlerin dahi bayramlarda büyük bir serbestlik içinde yapılabildiği görülmektedir.
sargon erdem
meselâ katolik ve protestanlar’da büyük perhiz arefesine rastlayan karnaval ve faşing kutlamaları, bugün “topluca deşarj olma” şeklinde yorumlanan bir eğlenme çılgınlığına dönüşmüş durumdadır (özellikle rio karnavalı ve münih faşingi).
rahmi er
iki endülüs şairi:
ibn ammâr
ve
ibn hafâce
rahmi er
ibn ammâr, kralın gözleri dönmüş ve eli baltalı bir şekilde geldiğini görünce, durumu anlar, zincirlerini sürüyerek kralın ayaklarına kapanır, yalvarıp gözyaşları döker. fakat el-muctemid, bunlara aldırış etmeyerek eski vezirinin kafasını uçurur.
rahmi er
ibn ammâr'ın naaşı, sarayın yanında bir yere gömülmüştür. ibn hâkân, yıllar sonra sarayın yanında yapılan bir hafriyat sırasında ibn ammâr'ın zincire vurulmuş kemiklerinin ortaya çıktığını gözleriyle gördüğünü söylüyor.
rahmi er
arkadaşı şair abdu'l-celîl b. vehbûn dışında kimse ibn ammâr'a açık açık ağlamaya cesaret edememiştir. ibn vehbûn, onun için tek beytlik bir mersiye söylerken yine de temkini elden bırakmaz:
ebû muhammed abdülcelîl bin vehbûn el-mürsî
hayret!
bir taraftan dolu gözlerle ona ağlıyorum,
diğer taraftan, öldürenin elleri dert görmesin, diyorum.
ebû bekr muhammed bin ammâr bin el-hüseyn bin ammâr eş-şilbî el-endelüsî
çıkan esintinin ve gece yolculuğunun iplerini gevşeten yıldızların şerefine doldur kadehleri.
(ve doldur kadehleri,) gece amberini bizden alınca, bize kâfurunu hediye eden sabahın şerefine.
ibn ammâr
bahçe tıpkı güzel bir kadına döndü. çiçekleri ona rengarenk bir elbise giydirdi ve çiğ (taneleri) de ona mücevherden bir gerdanlık yaptı.
ya da (bahçe,) yanaklarında çıkan mersinlerle gururlanan ve utancından yanaklarında güller biten bir erkek çocuğa (döndü).
ibn ammâr
eskiden erkekleri severken, görüyorum ki şimdi, bayanları sevmekten söz ediyorsun.
melez kızlardan seçtiğin er-rumeykiyye, beş para etmez.
o, hem anne hem de baba tarafından aşağılık, utanmaz veletler doğurdu.
ibn ammâr
sarı suratlı çocuklar dünyaya getirdi. sanki onları kıçı fırlatmışçasına, dünyaya şaşkın ve tembel geldiler.
ebû ishâk ibrâhîm bin ebi’l-feth (bin) abdillâh (ubeydillâh) bin hafâce el-hevvârî eş-şukarî
kitaplardan bir şey isteyip durma, çünkü gam ve kederden başka bir şey bulamazsın.
ibn hafâce
ey iki dostum, mezarımın başında acı çekerek durur veya mezarıma merhamet dileyerek bakar mısın?
ibn hafâce
emdiğim bir üzüm salkımı değil, sanki beşikteymişim gibi (emdiğim) bir memedir.
ibn hafâce
tekrar tekrar dolduruyorduk kadehleri. kadehler, buram buram güzel koku kokuyordu, ama ondan daha güzeli aramızda geçenlerdi.
ve biz, (tatlı) dudakları, bembeyaz zambakları (boyun veya gerdan), gözkapakların nergizlerini ve yanakların güllerini kızartıyorduk.
ibn hafâce
sonunda şarap damarlarına yayıldı ve sersemledi. sağa sola yalpalayıp kendisini kollarıma bıraktı.
her iki avucum vücudunda dolaşıyordu. gah beline gidiyordu, gah memesine.
bir elim kalçalarından tihâme'ye inerken, diğer elim memelerinden necd'e çıkıyordu.
ibn hafâce
endülüs'te gerçekten cennet'in güzelliği görünür ve kokar orada kokusu.
sabahın parlaklığı dişlerinin beyazlığından, gecesinin karanlığı ise, dudaklarındaki güzel siyahlıktan kaynaklanır.
ibn hafâce
ey endülüslüler! ne şanslısınız sizler! su, gölge, nehirler orada, orada ağaçlar.
ebedî cennet sadece sizin ülkenizde. eğer seçecek olsam bunu seçerdim.
bundan sonra cehennem'e girmekten korkmayınız. çünkü cennet'ten sonra cehennem'e girmezsiniz.
ibn hafâce
acaba arkadaşlar mezarlıkta mı evlendiler de mezarlardan başka bir çadır kurmadılar?
bulutlardan boşalırcasına gözyaşı döküyorum. içimde öyle bir ateş var ki, bu ateş tıpkı kuzey rüzgarlarının göktaşını tutuşturduğu gibi kavurucudur.
ibn hafâce
anılar bir akşamüstü beni orada durdurduğu zaman, ben gidip gelirken zevk alıyordum.
ibn hafâce
ey cahilliğinden dolayı katıla katıla gülen! güleceğine ağlasana!
hem his, hem de kişilik bakımından küçüldün. ne mânen ne de aklen ileri olmadığını gösterdin.
? / anonim
dalları bastı kiraz
gel bize biraz biraz
ben senin aşığın oldum
kalbime gel gir biraz
yaşar aydemir
bursalı ismail hakkı’nın
eserlerinden hareketle
şiir görüşü ve şiir yazma şekli
ahmet gözlü
hellen polislerinin
topografik tasnifi
irfan erdoğan
yorumbilim (hermeneutics)
ve
yorumlama
mehmet faik yılmaz
dinin
anlaşılması bağlamında
kutsal metinleri
anlama problemi
sengün m. acar vanleene
wilhelm dilthey’da
“anlama”
üzerine
asker kartarı
nitel düşünce ve etnografi:
etnografik yönteme
düşünsel bir yaklaşım
claude lévi-strauss
her anlamın ardında anlamsızlık vardır.
muhammed sâlih
yolnâme
ahmed bican ercilasun
biz onlara yahya kemal’den, mehmet akif’ten, ahmed haşim’den bahsetmeye çalıştık. içlerinden biri, kısa boylu olanı meramımızı çok iyi anlamıştı.
«tamam, bize hep sizin kızıl şairleri tanıttılar, şimdi sizin ak şairlerinizi öğrenmek istiyoruz», dedi o.
georges andré malraux
21. yüzyıl ya maneviyat ve ruhaniyat asrı olacak ya da hiç olmayacak.
muhammed sâlih
neyse, ben burada yerli değilim,
telaffuzu bozuk, yabancı, seyyar,
her bir sözüm için alay edilip,
maskara olmaya hazır bekliyorum.
muhammed sâlih
kalktım, sıçrayarak, kendime geldim
şüpheci evladını affet, ey vatan.
güzel kefenleri sırtımdan yoldum,
indim, atlayarak altın tabuttan!
muhammed sâlih
düşünün ki şairlik, benim için dünyanın en kolay mesleğiydi. hiç kimseye, hiçbir idareye, hiçbir grup yahut hükümete ne yaptığın hakkında hesap vermezsin.
muhammed sâlih
hatta şiiri gazetede bastırmak için, hatta kitap çıkarmak için dahi birilerine içinden gülümsemek gelmezse asla gülümsemezsin.
yani totaliter devlette bu şairlikten de daha müstakil, daha hür mesleği bulmak mümkün değildi.
muhammed sâlih
ben hiç kimseye boyun eğmem,
tersine bana boyun eğer kısmet.
ben sizin ektiğiniz yerde bitmem,
ancak ruha ederim hizmet.
muhammed sâlih
ben sizlere asla acımam,
yani kendimi esirgemem hiç,
“ak ve kara!” diye endişelenmem
yani saçımı boyamayacağım hiç.
muhammed sâlih
bükülmem sevinçten ve gamdan,
istemem yani nafaka,
yani ben bu maddî alemde
hür ruh için yaşarım yalnızca....
muhammed sâlih
inanın, ben bunu şiir olsun diye yazmış değilim. tıpkı yazıldığı gibi yaşamak ve aynı yaşandığı gibi yazmak, benim için en zarurî maksimum idi. böyle maksimum olmadan şair şiirini yazamaz.
mustafa sarı
türk dilinde
eş anlamlılık
ve
‘sayru-sökel’
sözleri
mustafa sarı
tarihî metinlerde ve sözlüklerde genelde "hasta" anlamıyla kaydedilen sayru sözü, türkiye türkçesi ağızlarında değişime uğramadan halen devam etmektedir. ancak sökel sözü türkiye türkçesi ağızlarında anlam bakımından farklı özellikler göstermektedir.
mustafa sarı
tarihî metinlerden yapılan taramalarda, sökel sözünün bugün türkiye türkçesi ağızlarında yaşayan sadece iki anlamı tespit edilmiştir. bunlardan ilki "sakat" diğeri "güçsüz, düşkün" anlamlarıdır.
mustafa karagöz
vücûh ve nezâirin
terimleşme süreci
-‘nezâir’in
‘eş anlamlılık’ olarak
tanımlanması sorunu
ahmet akçataş & elif arı
anlambiliminin
eş anlamlılık
sorunu
tarık abdülcelil
türkiye türkçesinde
eş anlamlılık “sinonim”
olgusuna
toplumsal ve ideolojik
tesir
doğan aksan
eşanlamlılık sorunu
ve
türk yazı dilinin
eskiliğinin saptanmasında
eşanlamlardan yararlanma
muhammet fatih kılıç
ibn sînâ’dan ebherî’ye
tam illet-nakıs illet
ayrımının
ortaya çıkışı
âşık coşkun
bir portakal farz edersek küreyi
kabuktaki pürüz dağdan büyüktür;
bir dağa nispet edersek pireyi
portakalın pürüzünden küçüktür;
bir küreye bir güneşe bak da bil
ki dünya bir piredir güneş de fil.
âşık coşkun
bir piredir diye küçük sanma sen,
mikroba kıyas edersen dev* olur [* “dîv’in türkçesi”]
ölçüp hesap eylemiş onları fen!
bir pire milyon mikroba ev olur.
mikrobun mikrobu da olmalıdır;
fen bunu da mutlaka bulmalıdır.
ahmad el-râsim / ahmed râsim
bilmem ki safâ neş'e bu ömrün neresinde
şâd olsa gönül bâri biraz son nefesinde;
hâlâ elem-i yâre tahammül hevesinde,
şâd olsa gönül bâri biraz son nefesinde.
ahmad el-râsim / ahmed râsim
hayret bu ki eyyâm-ı mihen geçmedi gitti,
lâkin bu ten-i gam-zadenin tâkati bitti.
hep girye ile ömr-i azizi güzer etti,
şâd olsa gönül bâri biraz son nefesinde
ahmed midhat
bendeniz, mübahâsât-ı ciddiyede hiçbir vakit imzâ-yı müstear kullanmamış ve ismini ortaya koymaya cüreti olmayan adamı, hiçbir zaman adam bile saymamış olduğumdan, ‘derviş’ imzası benim müstear imzam olmadığını katiyen ilân ederim.
ahmed râsim
türk şiiri denilen yankısız biçimsiz şeylerle kulûb-ı sâfiye-i ümmette cevelân eden hiss-i muhterem-i şairiyeti lekedâr etmek reva değildir.
yakup sağıroğlu
duygu paylaşımında
davranış göstergesi olan
“sarılma-kucaklaşma”
eyleminin
televizyon reklamlarında
kullanımı
ve
bir çözümleme örneği:
“turkcell hayat paylaşınca güzel”
reklam filmi
engin yurt
felsefede
insan-hayvan sorunu:
derrida ve levinas
arasındaki
karşıtlığa
yeni bir yaklaşım:
kucaklama olarak sarılma
üzerine
+
bir sarılmaya eşlik eden karşısındakinin sırtını okşama hareketinin kaynağı nedir?
nurullah çetin
hüzeyme yeşim koçak’ın
sarılmak
romanını tahlil
derya adalar
apollo grubu:
bir
modern arap şiiri
ekolü
derya adalar
özet
yirminci yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren modern arap edebiyatında bir yenileşme süreci başlamıştır. ebû şâdî ve arkadaşları tarafından kurulan apollo grubunun bu yenileşme sürecinde arap şiirinin gelişimine büyük katkıları olmuştur.
derya adalar
bu makalede apollo grubunun amaçları ve arap şiirine getirdikleri yenilikler ele alınmaktadır. ayrıca isimleri apollo grubuyla özdeşleşen şairler hakkında da bilgi verilmekte ve bu şairlerin şiirlerinden örnekler sunulmaktadır.
ahmed zekî bin muhammed bin mustafâ ebî şâdî
şiirin ve şiirle uğraşanların sanatsal açıdan düştüğü kötü durum, milliyetçilik ruhuna acı vermektedir.
ahmed zekî bin muhammed bin mustafâ ebî şâdî
yunan mitolojisinin, şiir, müzik ve güneş tanrısı apollo ile zenginleştiği gibi biz de şairleri ve arap şiirini yücelten evrensel değerleri koruyarak zenginleşiyoruz.
derya adalar
modern arap şiirinin “nil şairi” lakaplı ünlü şairi hâfız ibrâhîm, apollo dergisinin yayın hayatına başlamasından iki ay önce, “şairlerin prensi” lakaplı ahmet şevkî ise derginin çıkışından bir ay sonra ölmüştü.
derya adalar
alî mahmûd tâhâ (1901–1949)
kahire italyan hastanesi’nde hayata veda etti.
ilk şiirini henüz 17 yaşındayken es-sufûr adlı dergide 1918 yılında yayımladı. lâm eş-şa‘ir (şairin sızıları) adını verdiği bu şiire ahmed zeyyât tarafından bir giriş yazılmıştı.
derya adalar
bazı eleştirmenler onun ilk şiirinin 1918 yılında es-sufûr’da yayımlanan lâm eş-şâ’ir değil de ‘ugniye rîfiyye (köy türküsü) olduğunu söylemektedir (brugman, 1984:176). bu şiirden bir bölüm aşağıda sunulmaktadır:
alî mahmûd tâhâ
bir söğüt ağacı vardı orada karanlıkta,
sanki hissetmemişti karanlık, varlığını.
işte onun gölgesinde aldım yerimi
gönlüm uzaklarda, bakışlarım kederli.
saadet karaköse
klâsik türk edebiyatında
tenasüh inancı izleri
füsun çoban döşkaya
yaşar nezihe, dayak yemiş, evden kovulmuş, sevdiği kişi ile evlenememiş, kendinden çok büyük biri ile çocuk yaşta evlendirilmiş, çocuk doğuramıyor diye kusurlu görülüp suçlanmış, eşleri tarafından ihanete maruz kalmış, çocuklarının ölüm acısını tatmış,
füsun çoban döşkaya
şiirleri eşi tarafından yakılmış, üçüncü eş olmaya zorlanmış, boşanabilmiş, tutuklanmış, bir kadındır.
füsun çoban döşkaya
bedeninde ve ruhunda kadın olmanın her türlü sıkıntısını taşımış, her an ölümü arzular hale gelmiştir:
yaşar nezîhe bükülmez
bakınız, bunlar da [mangaldaki kıvılcımlar] benim ömrüm gibi ihtizâr ânları yaşıyor, biraz sonra sönüp kül olacak. fakat, ya ben?..evet, ben bu ıstırap ve mahrumiyetler içinde, kim bilir daha ne kadar çırpınıp duracağım.
füsun çoban döşkaya
babası okula gittiğini öğrendiğinde "pezevengin kızı, babıâli'ye katip mi olacaksın?" diye onu sokakta dövdüğünde ve komşularına sığınmak zorunda kaldığında bile kalemini bırakmamış, ataerkil ideolojinin kendisi için hazırladığı zorlu yollardan geçme .......
füsun çoban döşkaya
yaşar nezihe'nin eğitimsizken eğitim almışlardan daha etkili yazmasını, yeteneklerine değil de çok fazla üzüntü yaşamasına bağlayanlar olmuş, "bu kadar sıkıntı çekmeseydi, bu eğitimsiz haliyle bu kadar iyi yazamazdı" diyenler çıkmıştır.
yaşar nezîhe bükülmez
felâket-dîdeler hem meysiz hem mey-hânesiz olmaz
safâ-yı bezm-i ‘işret na ‘re-i mestânesiz olmaz
+
fakīrin ‘ömr-i bed-bahtır geçer zilletle her yerde
fekat ashâb-ı servet hânesiz kâşânesiz olmaz
yaşar nezîhe bükülmez
bugün vallāhi geçmez hâtırımdan nâmı cânânın
sanırdı her gören evvel, beni cânânesiz olmaz
+
safâsından sürûrından cihânın ġayrı el-çekdim
göñil baykuş misâli gûşe-i vîrânesiz olmaz
yaşar nezîhe bükülmez
dem-â-dem sākīyâ sun handelerle câm-ı gül-fâmı
nezîhe hüzn ile âlûdedir peymânesiz olmaz
yaşar nezîhe bükülmez
mecnûn isen ey dil saña leylâ mı bulunmaz?
bu ġonceye bir bülbül-i şeydâ mı bulunmaz?
+
sun şerbet-i lâ ‘l-i lebiñ ağyâra vefâsız
sākī mi bulunmaz baña, sahbâ mı bulunmaz?
yaşar nezîhe bükülmez
arz ėtmiyorum ‘âleme âlâm-ı derûnım
yoksa baña bir mahrem-i sevdâ mı bulunmaz?
+
bir sen misin ‘âlemde tabîb, ‘illet-i ‘aşka
teşhîs-i dile başka etibbâ mı bulunmaz?
yaşar nezîhe bükülmez
al ‘aşkını vėr göñlimi allah içün olsun
dil vėrmek için dilber-i ra ‘nâ mı bulunmaz?
+
mes ‘ûd ėdecek kimse seni yoksa nezîhâ!
meşġūl ėdecek bir sürü hulyâ mı bulunmaz?
yaşar nezîhe bükülmez
aç bu şeb evlâdlarım hayfâ ki pârem kalmadı
kullarıñ âhen midir yâ rabb, bu hâle ağlamaz?
hükm ėder hâkim efendi haklı-haksız añlamaz
yâ ilâhî, intihârdan başka çârem kalmadı!
tecâhul-i ârifane
yaşar nezihe hanım | kazancı bedih | mecnûn isen ey dîl sana leylâ mı bulunmaz?
kevoktoll
kazancı bedih felaket
+
şanlıurfanın yetiştirmiş olduğu en ünlü gazelhanlardan biridir. fuzuli, nabi, nezihe, furugi, abdi gibi çeşitli şairlerin gazellerini şanlıurfa makam geleneğine uygun olarak, davudi ve etkileyici sesiyle okur.
vikipedi
bedih yoluk / kazancı bedih
(d. 1 ocak 1929, şanlıurfa - ö. 20 ocak 2004, şanlıurfa)
kazancı bedih ve eşi, 20 ocak 2004'te şanlıurfa'daki evde uyudukları esnada, katalitik sobadan sızan gazdan zehirlenerek hayatlarını kaybettiler.
ömer / muallim nâci
müdhikât-ı dehre ben ölsem de tasvirim güler.
muallim nâci
bilsem şu kuzu neden gam almış
her nâlesi kalbe dâğ-zendir
feryâd ederek koşar nedendir
sütsüz mü refîksiz mi kalmış?
muallim nâci
bî-hûde mi böyle türk-tâzın
vardır bu melâl içinde ümmîd
mâderdir eden ümidi tevlîd
geçmez mi o mihr-bâna nâzın
muallim nâci
insan gibi var mı hîç gaddâr
gaddarlığı ölse eyler ihyâ
dem urmada merhametten amma
yanında rahîm gürk-i hun-hâr
muallim nâci
kurbân-geh-i köhnedir bu âlem
kan içmediği zamânı göster
kim yaptı bu hâk-dânı göster
hayret-zede olmasın mı âdem
recâizâde mahmud ekrem
gül ḥazin… sünbül perîşân…bağzârın şevki yok
dertnâk olmuş hezâr-ı nağmekârın şevki yok
başka bir hâletle çağlar cûybârın şevki yok
âh edip inler nesîm-i bî-karârın şevki yok
geldi amma n’eyleyim sensiz bahârın şevki yok…
recâizâde mahmud ekrem
farkı yoktur giryeden rûy-ı çemende jalenin.
hûn-ı hasretle dolar câm-ı safâsı lâlenin.
meh bile gayretle âğûşunda ağlar hâlenin!
gönlüme te’sîri olmaz âteş-i seyyâlenin.
geldi amma n’eyleyim sensiz bahârın şevki yok!
recâizâde mahmud ekrem
ruha verdikçe peyâm-ı hasretin her bir sehâb..
cana geldikçe temâşâ-yı ufuktan pîç ü tâb..
ihtizaz eyler çemen.. izhâr eder bin ıztırâb:
hem tabiat münfâil hicrinle.. hem gönlüm harâb..
geldi amma n’eyleyim, sensiz bahârın şevki yok!
recâizâde mahmud ekrem
gevezeye sükût bir renc-i azim olduğu gibi lâfzen cahilin istimā-terhatı dahi sami’in için bir āzāb-ı elimdir.
recâizâde mahmud ekrem
para pek iyi bir hizmetkârdır. fakat pek fenâ bir efendidir.
hasan âsaf
zerre-i nûrundan iken muktebes
mihr ü mehe etmek işâret abes
gonca özdemir
kafiye göz için mi kulak için mi ?
hüseyin yıldırım
türkmen şairi
zelilî’nin
edebî kişiliği
şiirleri
ve
imlâ özellikleri
hüseyin yıldırım
şiirlerinde her zaman doğruluğu ön plana çıkartır. din adamı geçinen ama görevinin gereğini yapmayan mollalar ve sofular, zelilî’nin eleştirilerinden her zaman payını alır:
gurbandurdı / zelilî
bu ŝevāb, bu günādur, diyr,
vaġıẓ ider, naṣîḥat biyr,
ḫarām görse, dalnamaz, iyr,
uyalmaz başda feş olsa
faruk y. turinay
bir kelime olarak
‘anayasa’nın
tarihsel yolculuğu
üzerine düşünceler
faruk y. turinay
özet : kelimeler hukuk biliminin ve tabii anayasa hukukunun vazgeçilmez malzemesidir. o yüzden, hukuki ve etimolojik bakış açılarıyla üzerine düşünülmeyi en az bilimin içeriği kadar hak etmektedir; hele söz konusu kelime anayasa ise.
faruk y. turinay
bu makalede, anayasanın türkçede, batı ve doğu dillerinin bazılarında, hem yazılı anayasalarda hem yazarların eserlerinde hangi ifadeler vasıtasıyla kullanıldığı, kelimenin doğumundan günümüze karşılaştırmalı olarak incelenmektedir.
salim durukoğlu & bayram alkan
türk edebiyatının
sürgündeki
yazar ve şairleri
ahmed refîk el-mehdevî
ruhum sana feda olsun ey vatanım! senden ayrılmak beni kahrediyor. elveda ...
hür ve dilediğini yaparak yaşadıktan sonra, sıkıntı içinde yaşamak, refah içinde yaşamaktan iyidir.
senden ayrılıyorum ey vatanım! bunu yapmak zorunda olduğumu biliyorum.
kerim gurbannepesow / kerim gurbannepesov
erkenden uyanıyorsun. evin yerinde.
keyfin güzel, canın sağ, allaha şükür,
komşudan bir dertlinin iniltisi duyuluyor.
işte o durumda ne düşünürsün
evindeki acayip sefayı mı
yoksa o dertliye gerekli şifayı mı?
kerim gurbannepesow / kerim gurbannepesov
kapında durdu tuğla yüklü bir araç,
aracın şoförü bir kurnaz hırsız,
“yarı fiyatına al bunu!” diyor.
işte o durumda ne düşünürsün
cebine yararlı kazancını mı?
maneviyatına yararlı vicdanını mı?
emre öktem
uluslararası hukukta
terörizm
tanım sorunu
ve
milli bağımsızlık hareketleri
metin kayahan özgül
acemi şiirler malzeme verir.
asaf ataseven & mehmet şener
domuz
domuz da (hınzîr) pis ve zararlı şeylerden kabul edilip .......
milan adamović & aziz merhan
türkçedeki
çocuk
sözü
gerçekten
‘domuz yavrusu’ mu
demek?
milan adamović & aziz merhan
bugün kullandığımız çocuk sözcüğü anadolu ağızlarında da görülen çağa sözü ile -cuk küçültme ekinin kaynaşması sonucunda ortaya çıkmıştır.
marek stachowski - çev : faruk gökçe
yeniden türkçe
çocuk
sözcüğünün
kökeni üzerine
marek stachowski - çev : faruk gökçe
türkçe çocuk sözcüğünün ne türkçe çoçka "domuz yavrusu" sözcüğünün değişmiş bir biçimi olduğunu ne de türkçe “çocuk” anlamının “domuz yavrusu” anlamından geliştiğini bilakis hem çocuk hem de çoçka sözcüklerinin ana türkçe .......
marek stachowski - çev : faruk gökçe
ingiliz dilindeki little piggy "küçük domuzcuk" deyiminin çocuklar için de kullanıldığı düşünülürse .......
tdk
domuz gibi tıkınmak (yemek)
+
devletin malı deniz, yemeyen domuz
+
domuzun kuyruğunu kes yine domuz
+
güttüğüm domuzu bana öğretme
ayça eyüpoğlu
kazan-tatar türkçesi
ile
özbek türkçesinde
hayvan adları ile kurulan
atasözlerinin
karşılaştırmalı incelemesi
ayça eyüpoğlu
buzağı öküz olana kadar sahibi domuz olur.
+
şanslı domuzun ağzına pislik girer.
+
meyvenin iyisini domuz yer.
+
domuz ile böcekten pis kimse yok.
+
domuz pis yer arar.
+
domuz tezek yemeden duramaz.
+
domuzdan azrail iğrenir.
+
bir domuz kıskanmaz.
bayram ali kaya
atasözleri ve deyimlerin
dîvân şiirinde kullanımı ile
dîvânların bu söz
varlıklarımız bakımından
önemi
bayram ali kaya
ne domuz kurban olur ne de eşek cennete girer.
kûyuna varup rakîp ölmek dilermiş dostum
ne donuz kurbân olur ne cennete girer eşek (necâtî}
siber göksel
vaktiyle domuz kapağı taktığımız hastalar, ne kapağının takılacağını özellikle sormazlardı. domuz mekruh ya! bal gibi bilir “porşin kapağı”der, o kelimeyi telaffuz etmek istemezler, bilmez görünmeyi tercih ederler, ruh sağlıkları için, ya da başka nedenlerle .......
alfred north whitehead
sınırlı duygudaşlığa sahip iyi insanlar, egoist iyiliklerinden zevk alarak, acımasızlığa ve gericiliğe meyillidirler. onların durumu, daha yüksek bir seviyede, tamamen bir domuz seviyesine inen insanın durumuyla benzerdir.
kemaleddin taş
cemil meriç'e
göre
ideolojiler karşısında
türk toplumu
abdullah şengül
osman attilâ’nın
şiirlerinde
tema-ı ‘ben’e
yönelik temalar
abdullah şengül
sevdiklerinin, dostlarının birer birer gidişi, maddileştirir yalnızlığını. artık kaçmak da mümkün değildir. topluma ve çevreye aşırı duyarlılık, birçok konuda dirençsiz bırakmıştır osman attilâ’yı.
abdullah şengül
bunlardan en zor olanı da yalnız kalmak ve hatta yalnız ölmek korkusudur. dostlarından öğrendiğimize göre, ilerlemiş yaşına rağmen evlenemeyişinden rahatsızdır. bu konuda halil soyuer’in yazdıkları dikkat çekicidir:
halil soyuer
osman attilâ, seneler ve senelerce yalnız bir hayat yaşamıştır. anası afyon’da oturduğu için ankara’da tek başına yaşamıştır. ama ne yaptıysa bir türlü de kurtulamamıştır. vakta ki evleninceye kadar.
halil soyuer
osman attilâ, bu yalnızlığından gelen duygularını, üzüntülerini kaç kez açmıştır bize. bilhassa aziz dostu ahmet kutsi tecer’in, bir bekâr odasında can veren bir bekâr kişinin sabaha karşı ölümünü dile getiren ünlü şiirini kaç kere okumuştur bana da birlikte
halil soyuer
içlenmişizdir. (…) günün birinde bir bekâr odasında aynı biçimde öleceğini düşündükçe deli olurdu.
abdullah şengül
bu tecrübe, gözlerimin söylettiği isimli kitabındaki ‘yalnızlık dünyada bertaraf ola’ isimli şiirle meyvesini verir. bu şiirde maddi yalnızlığın insan ruhunda meydana getirdiği tahribatı anlatır. tabiatı, eşyayı bu gözle inceler.
abdullah şengül
bu şiiri, osman attilâ ellili yaşlarda yazmıştır. şiir incelendiğinde, “yalnızlık” kavramı ile anlatılmak istenenin maddî bir yalnızlık olmadığı, sonuçta bunun, dünyanın kaçınılmaz bir gerçeği olduğunun kabullenildiği görülür.
abdullah şengül
yalnızlık insanoğlu için bir kaderdir. en büyük yalnızlığı, en büyük insanlar yaşamışlardır. hatta, peygamberler bile, yalnızlığı en derinliğine yaşayan insanlar değil midir? sonuçta yalnızlık, olgunluğa açılan kapılardan biridir:
osman attilâ
dünyada “yalnızlık” varsa, benimki
yalnızlıkların en çaresizidir.
gelip geçmişlerden çok eminim ki
bir hat boyu uzar, karesizidir
+
rüzgâr yalnızlığı fısıldar her ân;
yıldızda, güneşte yalnızlık yaman
yalnızlık içinde ay, bir kahraman
yalnızlık tanrının hür denizidir
halil soyuer
lânet olsun sana ey zâlim felek
ömrümü çarkında boşa döndürdün
şaban ali düzgün
sözlükte “yaratmak, inşa etmek, biçim vermek; mühürlemek” anlamlarındaki tab‘ masdarından isim olan tabîat eski lugatlarda “yaratılış, seciye, yaratılıştan gelen aslî yapı” mânalarında kaydedilir.
yasemin özcan gönülal
türkçede
tabiat kaynaklı “yıkım”lar
nasıl ifade edilir?
ayşe duvarcı
türklerde
tabiat üstü varlıklar
ve
bunlarla ilgili
kabuller, inanmalar, uygulamalar
nuri adıgüzel
meşşai islâm filozoflarında
"tabiat" kavramı
hakan sazyek & yunus sürücü
cahit külebi’nin
şiirlerine
ekoeleştiri
çerçevesinden bakmak
ertuğrul önalp
şair ve yazar
olarak
federico garcia lorca
ertuğrul önalp
ispanyol şairi ve tiyatro yazarı federico garcia lorca, 1898 yılında, gırnata'nın fuentevaqueros adlı köyünde doğdu. çocukluğu endülüs'ün bütün güzelliklerine sahip bu şirin köyde geçti.
ertuğrul önalp
eserlerinde tabiatın güzelliklerini sık sık dile getirdiğini görmekteyiz; yaşadığı memleketin insanını, geleneklerini, düşünce yapısını, kısacası endülüs'ün ruhunu şiirlerinde ve tiyatrosunda ustalıkla yansıtmıştır.
ertuğrul önalp
şairin iç dünyasının bir ifadesi olan şiirlerinde genellikle aşk, ölüm ve tabiat konuları birlikte görülür.
ertuğrul önalp
gerçekte şair endülüs'ün yemyeşil tabiatına aşıktır, şiirde yeşil renk tam 24 kez zikredilmektedir. aynı kitabın «sadakatsiz evli» adlı şiirinde iki çingene arasında, tabiat güzellikleriyle dolu baş döndürücü bir ortamda geçen bir aşk macerası anlatılmaktadır.
ertuğrul önalp
lorca; «kanlı düğün» adlı tiyatro eserini 1933 yılında yazdı. oyun üç perdeliktir. tema toplum kuralları ile tabiat kuralları arasındaki çatışmadır. «yerma» adlı oyunda ise çatışma daha kuvvetli olarak görünmektedir.
ismail abalı
kağızmanlı hıfzı’nın
şiirlerinde
tabiat ve sevgili
ismail abalı
sevgili o kadar doğaldır ve tabiatın güzellikleriyle öylesine bezenmiştir ki kirpiği varken hıfzı bağları, bostanları boş vermiştir:
receb / recep / hıfzı
yenmiş serpuşların nergis reyhanı
kirpik var neylerim bağ-ı bostanı
dil haresmiyedir gonca dehanı
tütiya bir misal dilzârı dilber
hayati öncel
endülüslü şair
ibn hamdîs
ve
şiirlerinden örnekler
hayati öncel
527/1133 yılının temmuz ayında kör ve perişan bir vaziyette bicâye’de ölmüş ve oraya defnedilmiştir. mayurka’da öldüğünü ve oraya defnedildiğini söyleyen kaynaklar da mevcuttur.
hayati öncel
endülüs’ün zengin tabiatı, buradaki iç-dış mücadeleler ve vatan hasreti şairi, sürekli şiir yazmaya sevk etmiş ve bütün bunlar, şairin şiirlerinin daha güzel olmasında etkili olmuştur.
hayati öncel
ibn hamdîs, bir nehri kaynağından akarken (dîvânu ibn hamdîs, 1960: 291; cevdet er-rikâbî, 1960: 103) onu, kederden dökülen gözyaşlarına benzetmiştir (tavîl):
ebû muhammed abdülcebbâr bin ebî bekr bin muhammed bin hamdîs es-sıkıllî el-ezdî
o, gözyaşından başka bir şey değildir. âdeta o göz, ömrüne (yaşadığı döneme) uzun uzun ağlamasından dolayı, kapanmıyor.
mehmet emin gönen
abdulhak hâmid tarhan ve sohrâb sepehrî’nin
şiirlerinde
tabiatın işlenişi
üzerine
bir karşılaştırma
mehmet emin gönen
sohrap, getirdiği yeni teknik, tabiata bakış ve söyleyiş tarzlarıyla modern iran şiirinin en önemli temsilcisi sayılmıştır.
mehmet emin gönen
kardeşi perîduht-i sepehrî, sohrâb‟ın doğaya olan tutkusunu şöyle anlatır:
“sabahın erken saatlerinde kalkar, bahçedeki muhammedî gül ağaçlarına gider ve sessizce dinlemeye koyulurdu. goncaların açılırken kendilerine özgün bir ses çıkardığını ve bunu
mehmet emin gönen
duyabildiğini söylerdi. ilkbaharda yağmur yağarken o, çıplak ayakla sokağa koşar, gömleğini sıyırır, eğilerek sırtını yağmura verirdi (perîduht-i sepehrî‟den aktaran, söylemez, 2014: 32).
sohrâb-i sipihrî / sohrab sepehri
feza renk, sedâ, pencere idrâkine nem çalalım.
oturtalım gökyüzünü iki “varlık hecesi arasına
doldurup boşaltalım ciğerlerimizi sonsuzlukla.
indirelim kırlangıcın omuzundan bilim yükünü.
sohrâb-i sipihrî / sohrab sepehri
adını geri alalım buluttan,
çınardan, sivrisinekten, yazdan.
yağmurun ıslak ayaklarında çıkalım sevgi tepesine.
açalım kapımızı beşere, nûra, bitkiye, börtü böceğe
arif ünal
joseph von eichendorff’ta
tabiat
arif ünal
özet
bu çalışmada romantizmin önemli şairlerinden joseph von eichendorff’un tabiat anlayışı ve eserlerinde ve şiirlerinde tabiat konusunu nasıl ele aldığı incelenmiştir. onda tabiat ile şair arasında güçlü bir iletişim vardır.
arif ünal
tabiat canlıdır, insan gibidir ve şair tabiatla konuşur. tabiattaki varlıkların kendi aralarında da bir iletişim görülmektedir. eichendorff’ta tabiat şair için bir sığınma yeridir.
arif ünal
günlük hayattan sıkılan ve bunalan şair, huzuru ve mutluluğu tabiatta arar. onda tabiat, genellikle şairin dini duygularını güçlendirir ve tanrıya yaklaştırır. nadiren de olsa romantik insan için tabiatın büyüleyici ve baştan çıkarıcı özelliği de vardır.
arif ünal
onun tabiat şiirlerinin çoğu hem gerçek, hem de mecazi ve sembolik anlamda yorumlanabilir. mesela onun en güzel alman ormanı şiirleri aynı zamanda almanya’nın ve gerçek almanlığın sembolüdürler.
arif ünal
gündüzleri tabiat genelde sakin olur ve gündüzden aldığı sesleri de akşam vakti aksettirir. mesela ağaçların fısıltısı ve hışırtısı, derelerin şırıltısı gibi esrarengiz sesler gündüzün akşama yansımasından başka bir şey değildir.
arif ünal
sanki gündüzün ve hayatın gürültüsü susmuş da tabiat duyduğu sesleri yavaşça ve titreyerek tınlatmaktadır (mühlher, 1961 s. 20).
arif ünal
eichendorff, geceye ayrıca empati sıfatları da katar. böylece gece daha muhteşem ve esrarengiz görünür. gündüzün yorgunluğunu atmak için de gece insanın emrindedir. gece vakti insan hayalleri, rüyaları, özlem ve arzularıyla baş başadır.
arif ünal
fakat gündüz ahlaki ve ilahi güçleri canlandırırken gecenin şeytani ve kötülük yönü olan bir boyutu da vardır. bu yüzden gecenin sonunda mutlaka berraklığa ihtiyaç ortaya çıkar (sauerborn, 2006).
arif ünal
eichendorff’ta yamaçlardaki bahçeler, vadiler ve köyler, genellikle birlikte zikredilir. onda bir fabrikanın makine gürültülerine ve kalabalıkların yer aldığı şehir hayatı tasvirlerine pek rastlanmaz. çünkü buralar romantik değildir.
arif ünal
eichendorff’ta yalnızlık motifi de önemli bir yer tutar. şair, yalnız kalma yeri olarak da çoğu zaman tabiatı seçer. şairin tabiatla baş başa kalmasının genellikle dini bir boyutu vardır.
arif ünal
şair, tabiattan ayılıp iş dünyasına, normal hayatın akışına girmeyi gurbete gitme olarak değerlendirir. kısaca tabiatın kucağını vatanı gibi görürken, günlük normal hayatı gurbet olarak telakki etmektedir.
arif ünal
tabiattan ayrılmak istemeyen şair, tabiata seslenerek adeta, “iş dünyası ile yüz yüze gelmek istemiyorum, benimle iş dünyası arasına engel koy !” diye yalvarmaktadır.
ignác goldziher
şair, tabiat üstü sihrî bir bilgiye dayanan sezişle bilen kimsedir.
cemile akyıldız ercan
mitolojide
çocuk katili
kadınlar:
lilith, lamia, medea
manuela dunn mascetti - çev : belkıs çorakçı
içimizdeki tanrıça
kadınlığın mitolojisi
soner akpınar , burcu yılmaz çebin
ikinci yeni şiirinde
phoenix ve pan’ın
simgesel anlamları
onur aydın
mitolojiden edebiyata
rus kültüründe
letavitsa
sena küçük
türk edebiyatında
mitoloji arayışları
sena küçük
öz
türk edebiyatı tanzimat’la birlikte köklü bir dönüşüme uğrar. bu süreçte mitolojik yapı da yön değiştirir. batı edebiyatına eklemlenen türk edebiyatı da bu yolla yunan mitolojisiyle dolaylı olarak temasa geçer.
sena küçük
“eski şiir mitolojisizdir.” (tanpınar, 2002: 52) hükmüyle yeni mitoloji arayışlarına esaslı bir gerekçe oluşturan tanpınar, arap edebiyatını kuşatan kuru gerçekliğin, mitolojisiyle beraber yürüyen fars edebiyatıyla bir miktar kırılarak bize ulaştığını, fakat .......
binnur çelebi
hayat veren tanrıçanın
ölüm tanrıçasına dönüşümü:
hekate
binnur çelebi
önsöz
john stuart mill, “hakikat zulmü sürekli yener” sözünün hoş yalandan ibaret olduğunu, tarihin, zulmün susturduğu hakikat örnekleriyle dolu olduğunu söyler. şimdiye kadar birçok gerçekler tarihten saklandı. ancak, tarihin amacı da saklanan bu gerçekleri bulup
binnur çelebi
ortaya koymaktır. arkeologlar tarihin altında kaybolan medeniyetleri gün yüzüne çıkarırken, feminist araştırmacılar da üstü örtülen bu tozlu geçmişteki “kadın” gerçeklerini ortaya çıkarmaktadırlar: unutulan/unutturulan, yok sayılan ve lanetlenen kadınlar…
bu tez
binnur çelebi
çalışmamdaki amacım; üstü örtülen gerçekleri bulup ortaya koyarak, inanç dünyasında şeytani güçlerle bir tutulan ve “cadı tanrıça”ya dönüştürülen hekate’ye kaybettiği değeri yeniden kazandırmaktır.
özet
bu araştırmada; binlerce yıl boyunca susturulan ve yok sayılan
binnur çelebi
kadınların tarihine yeni bir ses vererek, gizlenen tarih içinde kadınların yeniden kendilerini bulmaları ve keşfetmeleri sağlanmaya çalışılmıştır.
hekate simgeselinde kadının, cinsel isteklilikten, sihre/büyüye, berekete, var olmaya dair, toplumlar tarafından önce
binnur çelebi
tanrıçalaştırılması, sonra da lanetlenmesi incelenmiştir. tek tanrılı dinlerin ortaya çıkışıyla beraber ana tanrıça hekate’ye ne olduğu sorusuna cevap aranmıştır.
meryem galata
ahmet hamdi tanpınar’ın
eserlerinde
mitolojik unsurlar
meryem galata
özet
tanpınar, eserlerinde seküler dil yerine sembolik dili tercih ettiği için anlaşılması zor olanı ve muhayyile yeteneğinin en üst seviyelerini kulllanmayı yeğleyen bir yapıyı inşa eder. edebiyatla ilgilenirken felsefeyi, tarihi, mitolojiyi, musikiyi, resmi… asla
meryem galata
terk etmeyen sanatçının geniş bir yelpazede eserlerine şekil verdiği aşikardır. biz ise bu çalışmada onun mitolojiye olan merakını ve mitolojiyle ilişkide olan karakterlerini, olaylarını, mekanını, zamanını irdeleyeceğiz. bu konuda bize çok fazla malzeme veren
meryem galata
tanpınar, “ne içindeyim zamanın/ ne de büsbütün dışında/ yekpare geniş bir anın/ parçalanmaz akışında” olduğunu okurlarına sezdirir.
sonuç
sözlük anlamıyla mit, geleneksel olarak yayılan ve toplumun hayalgücü etkisiyle biçim değiştiren, tanrı, tanrıça, evrenin
meryem galata
doğuşu ile ilgili hayali, alegorik bir anlatımı olan halk hikayesidir. mitoloji ise bütün bunları inceleyen bir bilim dalıdır.
tezimize bahis olan ahmet hamdi tanpınar, birçok edebi sahada eser vermiştir. roman ve şiirleriyle ön plana çıkan sanatçının düşünce
meryem galata
yazıları da edebi saha içerisinde önem arz eder. eserlerinin büyük çoğunluğu hayal-hakikat dairesi içerisinde şekillenmiş; ne hayal ne de hakikat sarmalı içerisinde yerini bulmuştur. hayalgücünün sınırlarında dolaşmayı seven hatta bu sınırı zorlayan sanatçı,
meryem galata
mitolojiye kendini yakın hisseder. çünkü mitolojik anlatılar, onun hayal dünyasına hitap eder.
tanpınar’ın mitolojiye olan ilgisini ve mitolojiyle içiçe oluşturduğu metinlerin varlığını ortaya koyduğumuz bu çalışmada, edebi eserin birçok kaynaktan ilham alınarak
meryem galata
oluşturulduğunu bir kez daha görmüş bulunmaktayız.
sonuç olarak; “hiçbir edebi eserin anlamı tamamlanmış değildir.” (ibrahim şahin) bizden önce yapılan çalışmalara katkıda bulunmak için oluşturduğumuz bu çalışmaya, bizden sonra da eklemeler yapılacaktır ve bir
meryem galata
edebi çığ haline gelen oluşumda sadece bir kar tanesi olacağız.
ahmet hamdi tanpınar
ne ise işte sabah oluyor, bakın hekati
silik bir gölge oldu gökyüzünde
tanıdı mı dersiniz beni?
ihtiyar büyücü!
kaçırır mı hiç!
göz kırparak gülümsedi bana.
ne de çirkin yüzü var…
ahmet hamdi tanpınar
ben zeus’um, kronos’un oğlu
şu bildiğiniz zat, ilahların en büyüğü
olemp’in sahibi, yıldırımın, kartalın efendisi
sonsuz gök benimdi, mevsimler, rüyalar gibi!
zaman oldu olalı
parmaklarımın
ucundan akar hayat iradesi
ali bardakoğlu
köpek
gerek evcilliği ve sıcak kanlılığı, gerekse bazı özel kabiliyetleri sebebiyle insanoğlunun yeryüzünde en çok yararlandığı hayvanlar arasında yer alan köpek, dinî literatürde daha çok salya ve artığının necis olup olmadığı ve ağzını soktuğu suyun dinî .......
çağrı çağlar sinmez & gökhan aslım
iç anadolu bölgesindeki
hayvanlarla ilgili
inanış ve uygulamalar
üzerine
bir değerlendirme
çağrı çağlar sinmez & gökhan aslım
vücut rengi siyah olan kedi ve köpekler uğursuzluk getirir.
+
nazara karşı ahır kapılarına asılan köpek kafatası
+
vücudu kara-siyah renkte olan köpeklerin tehlikeli, üç harflilerden olduğu varsayılarak “nişansız zağar boş olmaz.” denilir.
h.hande duymuş florioti
eski kültürlerde
köpeğin algılanışı:
“eski mezopotamya örneği”
h.hande duymuş florioti
öz
....... arkeolojik buluntular ele geçmiştir. gerçekten, bu eski toplumlarda cesetler büyük ölçüde bir köpekle birlikte defnedilmiş ve mezarlarda birçok köpek iskeletine rastlanmıştır.
h.hande duymuş florioti
....... şifa tanrıçalarına adanmış tapınaklarda yapılan kazılarda ele geçen köpek heykelcikleri, onların kötü ruhlara karşı bir koruma unsuru olarak kabul edilmiş olduklarını da göstermektedir.
h.hande duymuş florioti
sonuç
....... köpekten türemiş olma inancı da yine söz konusu kültürlerde önemli ölçüde kabul görmüştür.
h.hande duymuş florioti
insana en yakın olan hayvanların başında gelen köpeklerin, hangi kültürde olursa olsun, koruma/koruyucu olma özelliğinin ağır bastığı anlaşılmaktadır.
h.hande duymuş florioti
mezopotamya’daki belirsizlikten farklı olarak en azından eski yunan’da, köpek salyasının körlüğe çare olduğu ve doğumları kolaylaştırdığına inanıldığını anlıyoruz.
h.hande duymuş florioti
her ne rolde olursa olsunlar, söz konusu toplumlarda, hem sosyal hem de dinî hayatta, köpeklere “koruyucu ve şifa verici” özelliklerinin yanı sıra, “kötülüğü önleyici” bir misyon da yüklenmiştir.
mecnûn
bu köpekte senin çözemeyeceğin ilâhî bir sır var. allâh, onun gönlünde sâhibine karşı duyduğu muhabbet ve vefânın hazinesini gizlemiştir.
mecnûn
köpek deyip geçme, sen onun himmetine nazar et. o benim gönül dünyâmın mübârek yüzlü kıtmîr’idir.
mecnûn
leylâ’nın köyünü yurt tutan köpeğin ayağının bastığı toprak bile benim için azîzdir.
ülkü çetinkaya
haşmet (öl.1768) ise sadrazam ali paşa‟nın, dünyanın emniyetine hükmetse arslan pençeli (vahşi, yırtıcı) kurtların çoban köpeği olacağını söylemektedir.
ülkü çetinkaya
yani, sadrazamın hükmüyle dünya öyle bir emniyete kavuşacaktır ki vahşi hayvanlar bile uysallaşıp avı olan hayvanlara zarar vermek yerine onlara koruyuculuk edecektir.
ülkü çetinkaya
çoban köpeğinin işlevinin sürüyü kurtlardan, canavarlardan ve başka tehlikelerden korumak olduğu göz önünde bulundurulduğunda, vahşi bir kurdun çoban köpeği olması hayali oldukça mizahidir:
ĥükmi taǿalluķ itse cihānuñ emānına
gürgān-ı şįr-pençe segān-ı şubān olur
hasan ekici
klasik türk edebiyatında daima sevgilinin kapısında beklediği, eşiğinde oturduğu, sokağa çıktığında peşinden yürüdüğü için rakip, köpeğe benzetilmiştir (şentürk, 1995: 79).
hasan ekici
tıpkı adamotu bitkisinin çöldeki köpeğe bağlı olması gibi o peri yüzlü sevgili de rakibi görünce yerinden kalkar, ona doğru gider. rakip, çöldeki köpek, sevgili de adamotu denilen bitki şeklinde tasavvur edilmektedir.
şevkiye kazan
....... paşa için yazdığı ve birinciden daha ağır olan “a köpek” redifli ikinci hicviyesinden anlaşılmaktadır. nef‘î, gürcü mehmed paşa’yı lanetlemektedir:
ehl-i dil düşmeni dîn yoksulı bir mel‘ûnsun
öldürürlerse eger cân be-cehennem a köpek (nef‘î)
süleyman solmaz
....... âşık bu köpekleri rakip olarak kabul eder. bazen rakiplere it der; bazen de it bile diyemez, çünkü onunla bir benzerlik olmasından korkar:
çokdan rakîbe seg dir idüm lîk korkaram
kûyuñ itüñle ortada bir iştibâh ola (âhî)
süleyman solmaz
inancımıza göre köpekler cennete giremeyecek olmasına rağmen rakibin sevgilinin mahallesinde olması şaşırtıcıdır:
it uçmaga giremez dirler ammâ
rakîbün meskenidür kûy-ı ferruh (aynî)
süleyman solmaz
mahallenin köpeklerine çok da haksızlık etmemek lazım, zira âşığı ara sıra da olsa hatırlayan tek kişi odur:
gâh gâh ancak seg-i kûyun durur yâd eyleyen
yohsa yâd olmış durur her âşinâ-yı rüzgâr (hayretî)
ahmet ali yağcı
minyatür grubu köpek ırkları
ahmet ali yağcı
affenpinscher
ırkın daha küçük versiyonları bile evdeki fareleri öldürmeleri, komiklikleri ile aile fertlerini eğlendirmeleri yanında iyi bir kucak köpeği oldukları için özellikle bayanların tercih ettiği popüler bir ırktı.
ahmet ali yağcı
chihuahua
chihuahua adını meksika'nın aynı adlı eyaletinden almıştır. bu ırk, eski güney amerika yerlilerince kutsal kabul edilmekteydi. bazıları bir insanın avucunun içine bile sığabilir.
ahmet ali yağcı
maltese - malta terrieri
malta'nın romalı valisi publius, malta terrierini o kadar severdi ki onun bir resmini yaptırmış ve adına şiir yazdırmıştır.
ismail tay
her an hıçkırık gelecek, herkes bana bakacak diye tedirginim. hıçkırık ev, iş ve sosyal hayatımı altüst etti. ne yapacağımı bilemiyorum. bütün hastanelerde ilgili bölümleri gezdim ama çare bulamadılar. devlet benim sesimi öldükten sonra mı duyacak?
ismail tay
allah rızası için bu bölümde ilgisi, bilgisi olanlardan rica ediyorum, kurtarın beni bu hıçkırıktan. sağlığımı kazanmak istiyorum. ev ve işimde huzurum kalmadı. evimde bile rahat yatamıyorum. herkes, hıçkırığımdan rahatsız oluyor. yardımcı olacak bir doktor yok mu?
ismail tay
il sağlık müdürlüğü yetkilileri de bu konuda kayseri’de beni yönlendirdi, hastanelere gittim ama sonuç elde edemedim. tahliller temiz çıkıyor ama buna sevinemiyorum. doktor, bana ’sapa sağlamsın’ diyor ama bu hıçkırık geçmiyor.
ismail tay
bu sorunun çözümü ile kim ilgileniyorsa, bana yol göstersin. cumhurbaşkanımız’a, başbakanımız’a sesleniyorum, zor durumdayım, yardım istiyorum, bu soruna el atsınlar. artık dayanacak gücüm kalmadı.
nurgül tuna
üç yıl önce birdenbire karnımda bir guruldanmalar başladı.önce önemsemedim. daha sonra bu karın guruldamaları artınca doktora gitmeye karar verdik.önce silifke, sonra mersin,adana ve ankara'da devlet hastanelerine,ismini hatırlayamadığım bir çok özel hastaneye gittik.
nurgül tuna
her gittiğimiz hastane çeşitli tetkikler yaptırdı. ancak hiçbir doktor hastalığıma bir tanı bir teşhis koyamadı. tanı konulmayınca ilaçta verilmedi.
nurgül tuna
karın guruldaması yüzünden hayatım mahvoldu. okulda, derste karnımda inanılmaz ses çıkıyor. kütüphaneye gidemiyorum. misafirliğe gidemiyorum. çarşıya çıkamıyorum. evde ailemin yanında oturamıyorum. dengem bozuldu.
nurgül tuna
en son muayene olduğum doktorlardan birisi internette araştırma yapmış. türkiye'de bu hastalık benimle birlikte üç kişide varmış. ama kimse hiçbir sonuç alamamış. ağrı ve sızı içerisindeyim. sanki içimde biri tekme atıyormuş gibi hissediyorum" diye konuştu.
nurgül tuna
sınavlara hazırlanamıyorum. konsantre olamıyorum. psikolojik tedavi alıyorum. sosyal hayatım diye bir şey kalmadı. herkes benden uzaklaşıyor, kaçıyor.
nurgül tuna
gittiğim doktorların hepsi bana 'sende bir şey yok' diyorlar. ama karın guruldamam geçmedi. devlet büyüklerimizden yardım istiyorum. doktorlarımızdan yardım istiyorum. bana yardım edin.
nurgül tuna
benim bu karın gurultumun yanı sıra sıkışmalar oluyo, yanmalar oluyo. ve bunlar hiç beklenmedik bi zamanda oluyo. yeri zamanı olmuyo. süresi dakikası olmuyo. ve ben bu konuda çok çâresizim.
yaşar tuna
ben emekli biriyim. kızım için bütün maddi imkanlarımı zorladım. artık dayanacak gücüm kalmadı. devletimizden kızımın tedavisini yapılmasını istiyorum. kızım yeter ki bu hastalıktan kurtulsun.
şenol abay
8 senedir gitmediğim hastane kalmadı. doktorlar tanısı konulmadığından dolayı bir şey yapamayız diyor. oğlumun kandaki hastalığı dalak, karaciğer, kalp büyümesi, şeker hastalığı bir de cam kemiği oluşturuyor. hocam ne yapmamız lazım dedik.
şenol abay
büyüdükçe ameliyat yaparız diyor doktorları. bir başka doktor da diyor ki, çocuğun yurt dışına götürülmesi lazım, vakit kaybedilmemesi lazım diyor. ne yapacağımı bilmiyorum, şaşırdım kaldım. tanısı konulmadığından dolayı bu şekilde uğraşıyoruz.
şenol abay
bir buçuk yaşında ameliyat yaptırdık. beyin arkaya sıkıştığından büyüyemiyordu. yine aynı sorunla karşı karşıya geldik beyinle ilgili. bütün işimiz hemotoloji ile. türkiye’de bu hastalıkla ilgili imkanlar yeterli değil dediler.
şenol abay
doktorlar imkanın varsa yurtdışına götür diyorlar. uzun yıllardır üsküdar belediyesi’nin temizlik işlerinde çalışıyorum. ama imkanım yok. annesi de 2 yaşında bıraktı gitti. oğlumla beraber yaşıyorum.
şenol abay
cumhurbaşkanıma özellikle çağrım var. lütfen bizim sorunumuzla ilgilensin. doktorlar en son çocuğunuza iyi davranın bundan sonraki günlerini güzel yaşatın diyor.
özge berk
bu beni çok yıprattı. bulantı ile birlikte omuz ağrılarım da oluyor. bana bir çare bulsunlar, ne olursunuz. cumhurbaşkanımıza, devlet büyüklerimize sesleniyorum.
özge berk
ailemle birlikte 8 yıldan beri doktor, doktor, hastane hastane gitmedik yer bırakmadık. ancak hiçbir çare, çözüm bulunmuyor. teşhis konulmadığı için tedavi de uygulanamıyor.
mahmut berk
artık çaresiz kaldık. kırıkkale ve ankara da gitmedik doktor ve hastane kalmadı, ama bir çare bulamadılar. ‘bir şeyi yok. psikolojik’ diyorlar. ilaç veriyorlar, ama maalesef hiçbir sonuç alamıyoruz.
mahmut berk
yine aynı mide bulantıları devam ediyor. kızımız eriyor. biz aile olarak kızımız için para pul istemiyoruz. yeter ki tedavi olsun, teşhis konsun hastalığının ne olduğu ortaya çıksın, bizim derdimiz bu.
mihriban berk
kızımın bütün hayatı alt üst oldu, evden dışarı çıkamıyor. kendine bir yol çizemez oldu. hiçbir şey yiyemez içemez oldu. sürekli mide bulantısı, kızımın hayatını alt üst etti. ne olur çaresini bulun, kızım elimden gidiyor, çaresizlikten hiçbir şey yapamıyorum.
m. a. yekta saraç
türk edebiyatının
mısır'da unuttuğu
bir şair:
aişe ismet teymur
m. a. yekta saraç
arapça, farsça ve türkçe başarılı şiirler yazan ve türkçe bir divanı da bulunan aişe ismet'in, türk edebiyatı için olan öneminden edebiyat tarihi kaynaklarında yeterince bahsedilmemiş ve kendisinin bu yönü ele alınmamıştır.
m. a. yekta saraç
dersleri kendisi gibi küçüklüğünden itibaren okumaya hevesli kızı tevhide de takip etmektedir. çok hisli ve ince düşünceli bir kız olan tevhide ağır bir hastalığa yakalanır. fakat hastalığını uzun müddet annesinden gizler.
m. a. yekta saraç
aişe ismet bir tesadüf sonucu kızının durumunu ve acılar içinde kıvrandığını öğrenir. kızı kendisine üzülmemesi ıçin hastalığını gizlediğini, öleceğini rüyasında gördüğünü söyler ve halini arapça mısralarla anlatır.
m. a. yekta saraç
tevhide 1877 yılında iki ay süren hastalığından kurtulamayarak şiddetli ateşler için de vefat eder. vefat ettiğinde henüz onsekiz yaşındadır. bunun üzerine aişe ismet hayata küser. inzivaya çekilir. hatta yazdığı şiirleri yakar.
m. a. yekta saraç
kızı tevhide'nin ölümü üzerine söylediği tarih:
.......
didi yok müşfikam tevhidüne çare
veda' it kim rahilün geldi fermanı
âişe ismet bint ismâîl bin muhammed kâşif et-teymûr
bir gün olsun canı güldürmez misin
va'd-ı is'afunla kandurmaz mısın
âişe ismet bint ismâîl bin muhammed kâşif et-teymûr
koysam toluya almıyor
boşa koyarsam tolmıyor
bir derde çare olmuyor
senden midür benden midür
bu çekdigüm dilden rnidür
âişe ismet bint ismâîl bin muhammed kâşif et-teymûr
ol dil-i bi-behreyi hep kaplamış hubb-ı fena
bl-ser ü saman bırakdı bu teni ye's u'ana
+
alemü'l-esrara şimdi bast-ı rahat eylüdem
çün irişdük şamına ruzun yitüp lem'a-i sina
hayati hökelekli
fıtrat kelimesi “yarmak, ikiye ayırmak; yaratmak, icat etmek” mânalarına gelen fatr kökünden isim olup “yaratılış, belli yetenek ve yatkınlığa sahip oluş” anlamında kullanılır. ilk yaratılış, bir bakıma mutlak yokluğun yarılarak içinden varlığın çıkması .......
murat şimşek
islam hukuk felsefesi
açısından
şah veliyyullah dihlevî'de
irtifâk
(sosyo-ekonomik gelişim aşamaları)
teorisi
+
fıtratı bozuk insanlar, sıklıkla, cinayet ve soygun gibi şiddet içeren faaliyetlere başvurur ve şehrin düzenini ve huzurunu bozmaya çalışırlar.
nurettin gülmez
yunus nadi bu yazısında;
tbmm’nin kuruluşunu yeni bir devletin başlangıcı olarak göstermekte, cumhuriyetin dünden bugüne ilân edilivermiş gibi gösterilmesini eleştirmekte, rauf beyi ve onun gibi düşünenleri “fıtratı bozuk gafiller” olarak suçlamakta, .......
orhan çeker
gıda felsefemiz
orhan çeker
fıtrata aykırı gıdalar sebebiyle insanımızın fıtratı bozuk olunca insan kaliteli beslenmeyi de fark edemiyor,
+
sığıra, uğraşsanız da kendisine zarar verecek bir otu yediremezsiniz.
+
biz insanların ancak laboratuvarla seçebildiği şeyi hayvan kendisi seçebiliyor.
yener öztürk
insan ve fltrat
+
1 fıtratın anlamı
2 insan fıtratını oluşturan iki zıt eğilim veya iki farklı mekanizma
3 fıtratın değişebilme keyfiyeti
4 fıtratın rolü veya gücü
5 inkar ve günahlar karşısında insan fıtratı
mahsum aytepe
fıtrat kavramı
bağlamında
insanın
orta yolu bulma
potansiyeli
mahsum aytepe
insan yapısı itibariyle ruh ve bedenden yaratılmıştır. ontik yapısında hem iyilik hem de kötülük yapmasını mümkün kılan eğilimler bulunmaktadır. insan türünün tamamını içine alan bu eğilimler fıtrat olarak ifade edilmektedir.
mahsum aytepe
fıtri eğilimler, insanı diğer tüm canlılardan farklı kılan akıl ve irade gibi niteliklerle dengelenebilir. insan, zıt eğilimlerini bir bütünlük içinde değerlendirebildiği oranda orta yolu yakalayabilir.
mahsum aytepe
çift tabiatlılık insanın bütün varlığında kendisini gösterir. insan yapısının en derin noktalarına kadar hükmünü geçirir. insanı diğer varlıklardan ayıran bu mucizevi kabiliyetin tezahür etmediği hiçbir hareketi, düşüncesi, duygusu ve fiili yoktur.
mahsum aytepe
maslow, ‘insanın varoluşsal ikilemi’ olarak kavramsallaştırdığı bu gerçeği, ‘insan, aynı anda, hem yalnızca bir yaratık hem de tanrısal bir varlıktır’ diyerek özetler.
mahsum aytepe
insan birbirinden bağımsız iki eğilimin birleştiği düal bir yapı değil, kopmaz bir şekilde iç içe giren çift değerli bir varlıktır.
mahsum aytepe
insanın düalist bir varlık olduğu, çift değerin kaynaşmasından hâsıl olan özgün bir bütün olduğu gerçeğini örtmemesi şartıyla kabul edilebilir.
mahsum aytepe
ibn sina, insan nefsinin biri aşağıya diğeri yukarıya bakan iki yönü bulunduğunu ifade eder. aşağıya yönelik olanı bedenle ilişkiliyken, yukarıya yönelik olan faaliyeti ise akli kavrama işleviyle ilişkilidir.
mahsum aytepe
bütün içgüdülerde karşı konulmaz bir itici güç vardır. itici güçlerin atalet veya başka bir sebeple kişiyi harekete geçmekten alıkoyması tehlikesine karşı, içgüdülerin bütün türlerinde elem ve haz iki güç kaynağı olarak onu harekete sevk eder.
mahsum aytepe
elem geriden itmekte, haz da önden çekmektedir. birisi geride kaldığında neleri göreceğini ikaz eden bir uyarı sistemi, diğeri çaba gösterdiğinde nelere kavuşacağını müjdeleyen motivasyon kaynağıdır.
mahsum aytepe
ceza veya ödül, cehennem veya cennet, kaynağı insanda olan temelli duyguların muadilleri; denge noktasını bulmak ve fıtri bütünlüğünü korumak için ona gösterilen yolun caydırıcı araçları olarak görülebilir.
mahsum aytepe
maddi hayatı ve insanın maddi yönünü yok saymanın sonunda psikolojik bozukluklar, patalojik eğilimler, bağnazlık ve asabiyyet baş göstermiştir. bunun sonunda toplum gerilemeye başlamıştır.
aslı odabaşı (kuşgöz)
çağdaş
ispanyol çocuk edebiyatında
eğitimsel işlev
ilhami ışık
ne zaman ki insanları
mevkisine ve gücüne göre değil de
aklına,yeteneğine ve yüreğine göre saygı terazisine koyduğumuzda
işte o zaman sağlıklı bir toplum olmuşuzdur.
mustafa çağrıcı
sözlükte “bilmek, bildirmek, duyurmak; dinlemek” gibi anlamlara gelen izin (izn) isim olarak “bir eylemin olabilirliği yönündeki bildirim, onay / ruhsat, müsaade” mânasında kullanılmaktadır.
mustafa çağrıcı
kur’ân-ı kerîm’de, bir yere girmek için izin isteme (istîzan) konusuna özel bir önem verildiği görülmekte, bu sebeple tefsir ve hadis kitaplarıyla ahlâk ve âdâba dair eserlerde izin daha çok bu açıdan ele alınmaktadır.
mustafa çağrıcı
ilgili âyetlerde, insanî ilişkilerin sağlıklı yürütülebilmesi için öngörülen ahlâk kuralları çerçevesinde izin isteme ve izin vermeye dair hükümler yer almaktadır.
mustafa çağrıcı
bazı kaynaklarda âyetteki bu ruhsata dayanılarak han, hamam, otel, lokanta, dükkân gibi umuma açık mahaller de izinsiz girilebilecek yerler arasında gösterilir.
mustafa çağrıcı
câhiliye döneminde ve islâm’ın ilk yıllarında insanlar birbirinin evine girerken, “iyi sabahlar, iyi akşamlar!” gibi ifadeleri kullanmakla birlikte görgü kurallarına yeterince önem verilmiyor, baskın yapar gibi evlere dalanlar oluyor, rahatsız edici, hatta utanç
mustafa çağrıcı
verici durumlarla karşılaşılıyordu.
mustafa çağrıcı
izin isteyen kişi kendini açıkça tanıtmalıdır. nitekim resûl-i ekrem içeri girmek isteyen birine kim olduğunu sorunca bu kişinin “benim” demesine karşılık, “sen de kimsin?” diyerek yaptığının yanlış olduğunu hatırlatmıştır.
h. yunus apaydın
fıkıhta bir kimsenin hukuken tâbi olduğu kısıtlılık halinin kaldırılmasını ifade eden izin, fıkıh usulünde teknik anlamda bir terim olmamakla beraber cevaz ve ibâha terimleri ile yakından ilişkilidir.
h. yunus apaydın
hukukî mahiyeti. izin, borçlar hukuku alanında birçok hukukî işlemle ilişkili olduğu gibi bazı işlemlerin de mahiyeti gereği tanımında yer alan bir kavramdır.
süleyman uludağ
tasavvuf. tasavvuf literatüründe izin “bir velînin allah’ın ve peygamber’in izniyle konuşması, hareket etmesi” veya “bir müridin önemli bir iş yapacağı zaman mürşidinden izin alması” anlamında kullanılır.
süleyman uludağ
tasavvufta allah’tan ve peygamber’den keşif ve ilham yoluyla izin alındığına inanılır ve bu anlamdaki izne büyük önem verilir.
süleyman uludağ
ebû nasr es-serrâc sûfîlerin, mallarını allah’tan aldıkları izinle harcadıklarını veya harcamayıp elde tuttuklarını, izinle hareket etmeyen sûfîlerin kemal mertebesine varamadıklarını belirtir.
süleyman uludağ
tasavvufta izin çok defa edep ve ahlâk bakımından emir telakki edilmiş, allah ve resulünün izniyle konuştuklarını ve yazdıklarını ileri süren birçok kişinin sözleri ve yazdıkları mutlak doğrular sayılmıştır.
süleyman uludağ
izin tekkede disiplin sağlamanın en etkili aracıdır. bir mevlevî hücresine varan kişi kapıda durup “destur!” diye seslenir ve içeriden “hû!” sesi gelmeden hücreye giremez.
velioğlu erbay avukatlık bürosu
iş kanunu'na göre
izin, tatil ve ücret
halil çeçen
tariku’l-edeb’de
değer eğitimi
halil çeçen
amasî; sakalı, bıyığı çıktıktan sonra çocuğun akşamları dışarıda kalmasına izin verilmemesini ve geceleyin kimsenin evinde kalmamasını tavsiye eder.
halil çeçen
ergenlik çağına gelen çocukların dışarıda ve aile dışındaki yerlerde kalmalarına izin
verilmemesi de ergen psikolojisi açısından araştırılmaya değerdir.
semerkand gençlik
alışverişte, izin almadan satıcının malına dokunulmaz.
psikiyatrik sosyal hizmet
ahlak gelişimi
psikiyatrik sosyal hizmet
adam öldürmek bir cinayettir; ama beni öldürmeye gelen birisini öldürmeme izin verilmemektedir.
ismail güleç
hz. peygamber’in
şiire karşı
tutumu
ismail güleç
müslümanlar hicve hicivle karşılık vermek istediler ve bunun için peygamber’den izin istediler. ....... böylece hz. peygamber, müşrikleri hicvetmesi için bir şaire izin vermiş oldu. (yıldırım 2003: 551)
cemalettin taşken
modern iran şiiri,
nîmâ yûsic ve takipçileri
cemalettin taşken
roman, sürekli olarak kendi geçmişine öykünmek zorunda bırakılan ve geleceğin kendisi için ne getireceğini öğrenmesine asla izin verilmeyen bir halkın haklı isyanını dile getirmektedir.
cemalettin taşken
iran müziğinden çok batı müziği ile hemhal olan şair, saf şiire ulaşmak için şiirin ahengini, ritmini oluşturan unsurları terk etmesi ile şiire vezni dayatmadan veznin kendiliğinden doğuşuna izin verir.
yalçın armağan
türk şiirinde modernizm
yalçın armağan
türkiye’de edebiyat kurumu, estetik özerklik karşıtlığı, geleneksizleşme ve halk edebiyatının ....... bu edebiyat kurumunun inşası sürecinde şiir, toplumsal fayda noktasında tanımlanmış ve dilin bireysel kullanımını öne çıkaracak girişimlere izin verilmemiştir.
yalçın armağan
edebiyat kurumunun estetik özerklik karşıtlığı nedeniyle izin vermediği modernist şiir, özerk şiir diline dayanan ikinci yeni tarafından yazılabilmiştir.
fâzıl hüsnü dağlarca
benimle ve edebiyatımla meşgul olana lânet olsun.
yücel terkanlıoğlu
her gün bir çikolata iyi gelir,
tabi yersen!
ama yediğin çikolata kaç gram gelir?
onu da bilirsen!
çikolata stres giderir,
tabi evli değilsen!
çikolata mutluluk verir,
tabi üzgün değilsen!
attilâ ilhan
bu belâ, sağ/sol çatışması değildir
lezîzî
evṣāf-ı mey-i la‘l-i lebiñ dillere ṣıġmaz
bir bāde bu kim ḳaṭresi biñ sāġara ṣıġmaz
+
la’liñden iki būse kerem görse leẓīẓī
ol şād ile bu şehre degil bir yire ṣıġmaz
lezîzî
boşnak gelmiş der ki: severim dilden
sana sırrım açsam korkarım elden
ben seni severim can u gönülden
noşt toruya şıtikudaş munınaha
+
gürcü der: as beni zülfün teline
mail oldum senin dudu diline
kuzum sarılayım ince beline
ak modi abicu iryi mokosna
m. ihsan karaman
sosyokültürel, etik, tıbbi ve islami
perspektiften
kız çocuklarda ve kadınlarda
sünnet
m. ihsan karaman
öz
tarih boyunca kadın sünnetine gerekçe gösterilen sosyokültürel nedenlerden hiçbirinin bilimsel geçerliliği yoktur.
m. ihsan karaman
kadın sünneti sıhhi hiçbir yarar sağlamaz, aksine, erken ve geç dönemde kadının fiziksel, ruhsal ve sosyal sağlığına ciddi bir darbe vurur. cinsel sağlık ve mutluluk açısından ise, tam bir felaket tablosudur.
duru şahyar akdemir
insan hakları ihlali olarak
kadın sünneti
duru şahyar akdemir
öz
yirminci yüzyılın ortalarından itibaren uluslararası alanda “kadın” konusu önemli bir tartışma ve düşünme alanı haline gelmiştir.
duru şahyar akdemir
bu tartışma ve düşünme alanının içinde “kadına yönelik şiddet” ve “kadına yönelik ayrımcılık” önemli başlıklar olarak belirmektedir.
duru şahyar akdemir
söz konusu başlıklar uluslararası alanda olduğu gibi ülkemizde de akademik bakımdan üzerinde durulan konuların başında gelmektedir.
duru şahyar akdemir
ancak ülkemizde kadına yönelik şiddetin bir türü, kadına yönelik ayrımcılığın bir görünümü olan ve bu bakımdan da insan hakkı ihlali olarak değerlendirebileceğimiz “kadın sünneti” konusunu ele alan çalışma sayısı oldukça azdır.
duru şahyar akdemir
var olan çalışmaların büyük bir kısmı da konuyu medikal bakımdan ele alan çalışmalardır. bu çalışmada “kadın sünneti” insan hakları bakışıyla ele alınacaktır.
duru şahyar akdemir
kadın sünneti (female circumcision) dünyanın birçok yerinde gerçekleştirilen bir uygulamadır. kadın sünnetini savunanlar söz konusu uygulamanın kültürel bir pratik olduğunu, rızaya dayalı gerçekleştirildiği takdirde bir hak olduğunu savunmaktadırlar.
duru şahyar akdemir
insan hakları yaklaşımından hareket eden çalışmada ise söz konusu uygulamanın kişilerin tercihlerine bırakılmaması gereken zira birçok hakkı ihlal eden bir olgu olduğu savunulacaktır.
çöl çiçeği - waris dirie ( liya kebede )
aileler 3000 yıldan daha uzun süredir sünnet edilmemiş bir kızın pis olduğuna inanır. çünkü bacaklarımızın arasındaki şey temiz değildir. bu nedenle alınması gerekir…
çöl çiçeği - waris dirie ( liya kebede )
düğün gecesi acı dolu ilk cinsel ilişkiye girmeden önce damat bir bıçak kullanarak bu dikişi açar. sünnet edilmemiş bir kızla asla evlenmez. fark edildiğindeyse köyünden kovulup fahişelerle bir tutulur.
çöl çiçeği - waris dirie ( liya kebede )
kuranda yazmıyor belki ama bu işlem devam ediyor…
çöl çiçeği - waris dirie ( liya kebede )
ben yaşadım, kız kardeşim dayanamadı. sofya sünnetten sonra kan kaybından öldü. amina ise doğumda bebeğiyle birlikte öldü... ben çocukken kadın olmak istemiyorum derdim. büyük acılar çekmemek ve mutsuz olmamak için…
duru şahyar akdemir
sonuç
farklı şekillerde ve farklı kimselerce uygulanan kültürel bir pratik olan kadın sünnetinin bugüne kadar fark edilen hiçbir faydası bulunmazken uygulama birçok sağlık riski barındırmaktadır.
duru şahyar akdemir
uygulama ile ihlal edilen haklar arasında ise en başta yaşama hakkı olmak üzere, sağlık hakkı, özgürlük ve kişi güvenliği hakkını sayabiliriz.
duru şahyar akdemir
kadın sünnetinin uygulandığı toplumlarda söz konusu uygulama “kadın üzerinde ataerkil kontrolün bir tezahürü” olarak gelişim göstermiştir (unıcef 2013:115).
duru şahyar akdemir
doğal halinde kadın “pis” ve “çirkin” olan kadının güzel ve temiz olabilmesi için sünnet edilmesi ve vücudundan bazı parçaların kesilip çıkarılması gerekmektedir.
duru şahyar akdemir
kadının genital olarak sakatlanması, kesilmesi ya da sünnet edilmesi birçok bakımdan insan haklarını ihlal eden bir uygulamadır.
duru şahyar akdemir
uygulama ile kişinin birçok hakkı ihlal edilmekte ve uygulamanın yaygın olduğu toplumlar göz önünde tutulduğunda kadın “insandan az” hale gelmektedir.
adnan menevşe
hastalıklara karşı tutumların
evrimi
adnan menevşe
özet
tıbbi sorunların evrimsel anlamda çalışılması, evrimsel (darwinyen) tıp adını almaktadır. daha açık bir ifadeyle evrimsel tıp, hastalıklara karşı insan bedeninin açık olmasının evrimsel açıklamasını aramaktadır.
adnan menevşe
insan bedeninin sahip olduğu bazı kusurlar, evrimsel anlamda hastalıklara karşı geliştirilmiş tutumlar olarak değerlendirilmektedir. bu savunma yetenekleri, doğal seleksiyonla ayıklanarak gerektiğinde kullanılmaktadır.
adnan menevşe
sonuç
evrimsel tıp, insana özgü normal işlevlerle hastalıklar arasında ilişki kurarak genetik değere sahip tutumların hastalıklara karşı bir koruma getirdiğini savunmaktadır.
adnan menevşe
binlerce yıldır kültürel evrimlerin beşiği olan anadolu’da yaşayan insanların, çeşitli hastalıklar karşısında çeşitli tutumlara sahip olmaları doğaldır; bunların araştırılması, yayımlanması gerekmektedir.
adnan menevşe
kültürel evrimin biyolojik evrim üzerinde etkileri vardır; bu evrimler, devam eden süreçlerdir.
adnan menevşe
evrimin güçleri olan mutasyon ve doğal seleksiyon, yeni hastalıklar ortaya çıkarırken, eski hastalıklar yeniden gündeme girmekte, bunların karşısında yeni koşullar, yeni tutumlar evrimleşmektedir.
adnan menevşe
mutasyonları önleyemeyiz; doğal seleksiyon ise, çevresel değişikliği gerektirdiğinden, teorik olarak çevreyi düzenlemekle etkilerini değiştirebiliriz.
adnan menevşe
insan çevresini etkilediği, değiştirdiği sürece kültürel evrimine destek olacak; çevre de bu kez, insan üzerinde etkili olacaktır. bu bir kısır döngüdür ve açıktır ki, çevreye, kültürel evrime en uyanlar, biyolojik yönden en evrimleşenler olacaktır.
ertan daş
izmir mezar taşlarında
hastalık ve sağlık
ertan daş
sabiha hanım fenadan azm-i beka eyledi
masivadan el çekip menzil-i ukba eyledi
bu cihanda bulmadı derdine asla bir deva
emr-i hakka taaten ol nezl-i dünya eyledi…
1223/1809 süleyman ağanın eşi sabiha hanım, ali ağa camii haziresi
ertan daş
ahla zar kılarım gençliğime doymadım
derdime derman aradım bir ilacın bulmadım…
1226/1811, seyyid ismail reis, hacı mahmud camii haziresi.
ertan daş
… hayli müddet pay-ı bendsiz alam idi
akibet ke’s-i ecelden derdine buldu deva…
1269/1852-53, kadri paşanın eşi üftade hanım, hacı mahmud camii haziresi.
ertan daş
…ecel geldi her nedense doktor çare bulmadan…
1945, hasan karabekir oğlu mehmed ali, seferihisar mezarlığı
ertan daş
tahammül idüp sabr ile büküldü belim ayağım baş parmağımda
mercimek danesi şişim ömr vefa etmedi otuz yaşım…..
1290/1878, hafız hüseyin kızı cemile hanım, ali ağa camii haziresi
ertan daş
sonuç olarak, mezar taşları yalnızca üzerlerindeki bezemelerle değil, kitabelerin içerdiği bilgilerle de önemli belgelerdir. biraz abartılı olarak algılansa bile mezar taşları, üzerlerindeki yazı ve bezemelerle, bir yandan toplumun inanç ve ahlaksal yapısının görünümü
ertan daş
olarak ortaya çıkarken diğer yandan, sembollere yüklenen anlamların gizli ifadesiyle, ölümü korkulan son olmaktan uzaklaştırıp “öbür dünya”- “bu dünya” çizgisinde birleştirmektedir.
mehmet oruç
meşhur rus yazarı, tolstoy ...... cehennem hayatı, içindeki huzuru tarumar etti. karlı bir gecede soğuk karanlığa doğru atıldı. evinden uzaklaştı. onbir gün sonra bir istasyonda zatürreden ölürken, yine tek isteği vardı: “karımı yanıma sokmayın! mezarıma da gelmesin!”
mehmet oruç
istanbul’da yirmi yıl boşanma da’vâlarına bakan meşhûr bir avukat diyor ki:
kocaların evlerini terketmelerinin en önemli sebebinin, karılarının dırdırı olduğunu gördüm. çoğu kadın, işte evliliklerinin mezarını böyle kazıyorlar.
mehmet oruç
mezarına gittiler. ismini söyliyerek kızı çağırdı. kabir içinden ses işitildi. "dünyaya gelmek ister misin?" buyurdu. "yâ resûlallah! dünyaya gelmek istemem. burada babamın evinden daha rahatım. âhıret, dünyadan daha iyi" sesi işitildi.
mehmet oruç
....... tarafından bir nidâ gelir:
ey benim kulum! yalnız kaldın şu karanlık mezarda, seni yalnız bırakıp gittiler. bunlar senin dostların, kardeşlerin, evlâtların ve candan adamların idi. hâlbuki hiçbirinin sana faydası olmadı.
mehmet oruç
tasavvufçulardan bazıları, hergün bir kere hatırlamayı âdet edinmişti.muhammed behaeddini buharî hergün yirmi kere kendini ölmüş, mezara konmuş düşünürdü.
mehmet oruç
eskiden, mezarlıklar ana yollar, ana caddeler üzerinde olur; buralardan gelip geçenler mevtalara fatiha okurlar, dua ederler; kendileri de ölümü hatırlayarak buna hazırlanmaya çalışırlardı.şimdi mezarlıklar şehir dışında olduğu için çoğumuz bunlardan mahrum kalıyoruz.
kur'an / allah / tanrı - çev : edip yüksel
mezarların içi dışına çevrildiği zaman
gülmira ospanova
yunus emre divanı’nda
ölümü güzelleştiren
ifadeler
gülmira ospanova
ölümü çağrıştıran herşey dilde örtülü anlatım kapsamına girer. doğrudan ölümle ilişkili olan tabut sözcüğü de örtük ifadelendirilir.“evinden mezara kadar olan yolculukta o, ölünün bir binek aracıdır.ona kendisi binemez, bindirilir ve dört kişi tarafından taşınır.
midhat cemal kuntay
geçen gün tarsus vapurunun isviçreden istanbula getirdiği prens sabahaddinin tabutu ikinci osmanlı meşrutiyetinin tarihinden bir sayfadır. bir başka tabut vardı: babası damat mahmut paşanın tabutu.
hasan aktaş
klasik ve modern
türk şiirinde
anne ve çocuk
imgesi
hasan aktaş
ceviz ağacından yapılmış sağlam ve kaliteli tabut geleceğe dair umudu imler. denize bırakılan sağlam bir tabut ölüyü selamete çıkartabilir.
m.turhan tan
atatürk’ü bir tabuta sığmış görmek de bir inkılâp idi.
akşam
halkın sonsuz matemi
+
dün on binlerce halk mukaddes tabutun önünde huşû ve hürmetle eğildi
+
izciler büyük şefin mukaddes tabutu önünden huşû ile geçiyorlar
ibrahim kaypakkaya
sünnilik, alevilik, kürtlük, türklük diye ayrım yapmak yanlıştır. bu kavga yoksul-zengin kavgasıdır. kimden olursa olsun bütün yoksulların birleşmesi şarttır.
ali turalı / kul sefili
azmış ibrahim'in mavzer yarası
zalim doktor yarayı da açmıyor
güvercinler kanat çırpıp uçmuyor
hüseyin kahya
durdu beni sarıçiçek aldı götürüyor. sana vasiyetim, benim küçük yavrularıma şaplak vurdurmayacaksın. öbür dünyada elim yakanda olur. ben ölünce avradımı sen alacaksın bu iki vasiyetimi yerine getir.
+
durdu çetin
vaki olursa söz veriyorum.
yılmaz ılık
hüseyin, durdu evine gittikten sonra karısı ve çocuklarının uyumasını bekledi. onlar uyuduktan sonra sürüne sürüne ahıra gitti ve kendisini asarak intihar etti.
hüseyin kahya
hasanca gelmiş de merhem yazıyor
başhemşire, başucumda geziyor
zalim doktor, dizlerimi kesiyor
sebebim sarıçiçek kime ne deyim
s. zerrin aktaş
zalim doktor
+
neşteri silah yapıp meleğe kurşun sıktın
iki yakan gelmesin bir araya ey doktor
ana, ağabey başta kaç can evini yıktın
hipokratı satmışsın beş paraya ey doktor
? / anonim
trene bindim de tren salladı
zalim doktor ciğerimi elledi
iyi olursun dedi geri yolladı
vefa taşdelen
felsefi
bir söylem biçimi olarak
susku
british american tobacco
100 yılı aşkın süredir faaliyet gösteren, 200'ün üzerinde markası bulunan british american tobacco grubu, dünyadaki bir milyar yetişkin sigara kullanıcısının sekizde birinin tercihidir.
british american tobacco
tütün sektörü 150'yi aşkın ülkenin ekonomisine katkıda bulunmakta ve dünya çapında 100 milyon kişiye istihdam sağlamaktadır.
british american tobacco
amacımız topluma karşı sorumlu bir şirket olmayı sürdürürken, çalışanlarımızın yeteneklerini ve markalarımızın gücünü ortaya çıkarmak ve böylelikle işimize değer katarak vizyonumuza giden yolda emin adımlarla ilerlemek.
british american tobacco
tütün yaklaşık 400 yıl önce iri yapraklı, kaba dokulu, ari, ilkel, tipte bir bitki olarak türkiye’ye girmiş,
british american tobacco
türk topraklarının kendine has özelliği, ekolojik şartları, türk çiftçisinin mahareti, titiz, azimli ve sebatkar çalışması sonucu yeni bir kültür ortaya çıkmıştır.
british american tobacco
türk tütünü adını alan bu yeni tütün; yeni bir kalite getirmiş ve nefaseti bakımından yükselmiş, incelmiş, güzel kokulu, tatlı içimli, düşük nikotinli renkli bir tütün haline gelmiş, dünyada haklı bir şöhret kazanmıştır.
british american tobacco
türk tütünü ismi, yalnızca bir tipin ismi veya basit bir tasnifin ismi değildir. türk tütünleri nefis kokuları, tatlı içimleri, güzel renkleri iyi yanmaları ve harmanların kalitesini artırmaları nedeniyle uzun yıllar rağbet görmüş ve daima aranmıştır.
british american tobacco
sigaranın tadına karar verilince, diğer üretim özelikleriyle bu tadın sertliği değiştirilebilir ve standart makine yöntemiyle ölçülebilen çeşitli duman bileşenlerinin miktarı düşürülebilir.
british american tobacco
tütün formülü, yüksek kaliteli keten lifli kâğıda tütünü yüksek hızda uzun bir çubuk biçiminde saran sigara üretim makinesine aktarılır. sonra bu sigara çubuğu doğru uzunlukta kesilir ve filtreyle birleştirilir.
british american tobacco
tütün dünyanın en çok yetiştirilen gıda dışı mahsulüdür.
british american tobacco
tütün yetiştirmeyi tercih eden çiftçiler (bunların çoğu gelişmekte olan ülkelerdedir), dayanıklı ve zayıf topraklarda ve değişken hava koşullarında iyi yetişen ve istikrarlı fiyatlarla satılabilen bir ürün olduğu için bu seçimi yaparlar.
british american tobacco
çiftçiler topraklarının çok küçük bir kısmını tütüne ayırarak iyi verim elde edebilirler ve tütünden elde ettikleri parayı başka mahsullere, örneğin gıda mahsullerine ayırabilirler.
british american tobacco
kaliteli tütün üretmekte kullanılan teknikler, diğer ürünleri iyileştirmeye de yardımcı olur.
british american tobacco
bugün 100’den fazla ülkede tütün yetiştiriliyor. en yüklü üretimi çin yapıyor ve onu amerika, brezilya, hindistan, zimbabve ve türkiye takip ediyor.
british american tobacco
tüketiciler genelikle farklı lezzetteki ve sertlikteki sigaraları tercih eder. farklı beğenilere hitap eden şirketlerimiz, üretimin her adımında mükemmelliği hedeflemektedir.
brand finance
marlboro – “thank you for smoking”
nazmi bilir
sigara kullanımının
kadın sağlığına
etkileri ve kontrolu
tayfun bavbek
glokom hastalığı ....... glokom kelimesi m.ö. 400 lü yıllarda hipokrat metinlerinde geçmektedir. etimolojik olarak akdeniz kıyılarımızda o hayran olduğumuz yeşilmavi deniz rengini ifade etmektedir.
ramazan ege
arap dilinde
"s-l-m" maddesi
ve
kur'ân'daki anlamları
ramazan ege
cennete "dâru's-selâm" denmesi konusunda aşağıdaki görüşler ileri sürülmüştür.
.......
hakiki selâmetin orada bulunmasındandır.
çünkü gerçek bekâ, zenginlik, izzet, ve sıhhat oradadır.
ramazan ege
zira cennet'teki bekâ'dan sonra fena, zenginlikfen sonra fakirlik, izzetten sonra zillet ve sıhhatten sonra hastalık bulunmamaktadır.
orada ölüm, yaşlılık ve hastalık yoktur.
ebû sülmâ (ebû büceyr) züheyr bin ebî sülmâ (rebîa) bin riyâh el-müzenî
siz demiştiniz: barışa ulaşacaksak eğer bol
para ile ve güzel sözle, barış yaparız
abdülkādir bin ömer bin bâyezîd el-bağdâdî
misafiri ağırlarız, eğer gece bize konuk olursa,
hastalık ve illetlerden uzak yağlı develerden
saim dayan
sıtma, dünya tarihine diğer enfeksiyonlara oranla daha fazla damgasını vurmuş bir hastalıktır.
saim dayan
eski yunan ve roma’da bataklıklardan yükselen kötü havanın (mal-air) solunmasıyla hastalığın çıktığı düşünülürdü.
saim dayan
hastalığın etimolojik kökeni de buradan gelmektedir. kinin kullanımının hastalığı iyileştirdiğinin saptanmasıyla etkenden önce tedavisi bulunan bir hastalıktır.
esîrüddîn el-mufaddal bin ömer es-semerkandî el-ebherî
poetik (eş-şi'r), ruhun rahatlamasına veya sıkılmasına yol açan hayalî öncüllerden oluşan kıyastır.
esîrüddîn el-mufaddal bin ömer es-semerkandî el-ebherî
zaman hareketin ölçüsüdür, çünkü o niceliktir veya sabit bir ölçüsüdür ya da sabit olmayan bir hareketin ölçüsüdür. birinci ihtimal mümkün değildir, çünkü sabit olmayan bir heyettir. sabit olmayan bir şey de sabit olan bir
esîrüddîn el-mufaddal bin ömer es-semerkandî el-ebherî
heyetin ölçüsü olamaz. dolayısıyla zaman sabit olmayan bir heyetin ölçüsüdür. sabit olmayan heyet hareket olduğuna göre zaman da hareketin ölçüsüdür.
zeynelabidin hüseyni
esîrüddin ebherî
felsefesinde
insanî nefs
ebherî ....... insanın bilinçli olup olmaması fark etmeksizin sağlıklı ve hasta olduğu bütün durumlarda bile kendi benliğine ilişkin bilgiden mahrum kalması söz konusu değildir.
cevdet kılıç
ebherî'nin
hidâyetü'l-hikme'sinde
tabiat felsefesi'nin
temel kavramları
ve
kaynakları
cevdet kılıç
ebherî ....... gök cisimlerinin oluş ve bozuluşu, birleşme ve ayrılmayı kabul etmediğini söyler.
cevdet kılıç
zaman içeren hareketin düz ve dairevi olmak üzere iki tür hareket içerdiğini söyler. ancak feleğin hareketinin düz değil dairevi hareket olduğunu kabul eder.
cevdet kılıç
gök kuşağının güneş ışınlarının su damlacıklarına yansımasıyla meydana geldiğini, halenin ise aynı şekilde ay ışınlarının su darnlacıklannda yansımasıyla oluştuğunu söyler.
cevdet kılıç
kayan yıldızların sebebini, dumanın ateşin hayyizine ulaşması olarak açıklar. yani duman latif olduğunda orada yanmaya başlar ve yanıcı bir şeye dönüşür. sönmüş gibi görülene kadar da hızla yanar.
cevdet kılıç
depremi tanımlarken; suyun yerin kanallarından çıkamayacak kadar katılaşmasıyla birikir ve dışan çıkması mümkün olmaz, sonuçta da, yer sarsılır, demektedir.
cevdet kılıç
madenierin oluşumunu, yeraltında toprağın içinde kilitlenip kalan dumanlar ve buharların mineralleri meydana getirdiğini söylemiştir.
cevdet kılıç
akletmenin cismani organlarla olmadığını söyleyen ebherî, aksi takdirde ona bedeni zayıf düşüren bitkinlik arız olduğunda; mesela kırk yaşından sonra akıl kuvveti kemale erişirken beden güçsüzleşmeye başlar, demektedir.
kamil kömürcü
esirüddin el-ebheri'nin
muğalata'ya (safsata)
bakışı
+
sühreverdî el-maktül’ün
muğalata'ya (safsata)
bakışı
ibrahim emiroğlu
muğalata nedir?
ibrahim emiroğlu
islam mantıkçıları muğalatayı, burhan, cedel, hitabet ve şiirden sonra beş san'atın sonuncusu olarak ele almış ve onu en değersiz (edna) kıyas olarak tanıtmışlardır.
vikipedi
curt hennig
güreşçi
44 yaşında kalp krizi sonucu öldü
+
brian knighton
güreşçi
mcdonald's restoranında geçirdiği kalp rahatsızlığı sonucu 44 yaşında ölmüştür
+
atilla kaya
taverna müziği sanatçısı
ameliyattan çıkamayıp 44 yaşında istanbul'da vefat etmiştir
vikipedi
igor anatolyeviç paşkeviç
buz patencisi ve çalıştırıcısı
44 yaşında ölmüştür
+
francisco jozenilton veloso
çizgi film yapımcısı, çizer, komedyen, oyuncu ve televizyon programcısı
kalp krizi sonucu 44 yaşında öldü
vikipedi
kevin christopher randleman
dövüş sporcusu ve güreşçi
kalp yetmezliğine bağlı sorunlar nedeniyle 44 yaşında ölmüştür
+
olga vital'evna yakovleva
kadın şarkıcı
akciğer kanserinden 44 yaşında öldü
+
dean francis
boksör ve antrenör
kansere yenilerek 44 yaşında ölmüştür
vikipedi
lisa sheridan
aktris
evinde 44 yaşında ölü olarak bulunmuştur
+
yavuzer çetinkaya
oyuncu ve yazar.
kalp krizi nedeniyle 44 yaşındayken öldü
didem demiralp
ilkçağ’da
homeros şiirine
farklı bir gözle bakmak:
yeniplatoncu porphyrios’un
odysseia’daki
“su perileri -nymphalar- mağarası”
tasvirine
getirdiği yorum
mehmet ulukütük
türkiye’de
bir mantık geleneğinden
söz edilebilir mi?
tematik ve bibliyografik
bir soruşturma
salim öğüt
sözlükte “uzaklaşmak” mânasına gelen cenâbet kelimesi, fıkıh terimi olarak cinsî münasebette bulunan veya başka sebeplerle cinsî zevk duyarak menisi akan kimsenin durumunu ifade eder.
salim öğüt
kadının âdet görmesi de ayrı bir kirlilik sebebidir ve bu durumdaki kadın yedi gün kirli kabul edilir. onun kirliliği dokunduğu kimselere de geçer.
salim öğüt
mânevî kirlilik cinsî tatmin esasına dayanır ve başlıca iki şekilde, cinsî münasebette bulunulması veya meninin herhangi bir sebeple cinsî zevk vererek gelmesi (inzâl vâki olması) şeklinde gerçekleşir.
salim öğüt
islâm dininde kadın erkek bütün insanların doğuştan mânevî bir temizliğe (fıtratullah) sahip oldukları kabul edilmekle birlikte temel ibadetler için bazı maddî temizliklerin yerine getirilmesi şart koşulmuştur.
salim öğüt
gerek hayız gerekse cünüplük hali kişiyi necis kılmaz. bu sebeple cünüplük veya hayız halinde bulunan kişilerle birlikte bir mecliste oturup sohbet etmenin, yemek pişirmenin, beraber yiyip içmenin vb. muaşerette bulunmanın herhangi bir sakıncası yoktur.
yeter mengükan
biz müslüman değiliz, çünkü herkes cenabettir. su yok, kimse abdest alamıyor, namaz kılamıyor. eşek sırtında taşıdığımız su, kıl ve çamur dolu. suyumuz yok, biz cenabetiz. ölüleri bile yıkayamıyoruz, temiz suyumuz yoktur. biz müslüman değiliz, gavuruz.
tahir baykurt / fakir baykurt
biz bu cenabet topraklarda ne buğdaylar gördük bacaksız, ne arpalar biçtik cüce !
yakup kadri karaosmanoğlu
ah, bu insan, ah bu insan denilen mahluk! tabiatı ne cenabet bir zindan haline sokmuş.
kemal tahir
gerçek dost kazandın mı, aileyi, geçmişi geleceğiyle birkaç kat büyütüyorsun. dostlar da olmasa çekilmez bu cenabet dünya.
süleyman çalışıcı
ayıbını sakladığın ince yorgan altında,
sevişirken sevgilinin koynunda
çığlık çığlığa
dili dolaşırken dudaklarında
gül memelerin tadı varken ağzında
zevkin duvarlarını tırmalarken kan ter içinde
cenabettir geceler…
abdullah rûmî bin seyyid ahmed eşref bin seyyid muhammed süyûfî (mısrî) / eşrefoğlu rûmî
cenabettir gönüle gayrı koymak
taharet oldur kim hakkı sevesin
ekşi sözlük
ateistlerin hepsi cenabettir
uludağ sözlük
kozmetik sektörü komple cenabettir
hüseyin hilmi ışık
dişi dolgulu hanefiler cenabettir.
eylem tok
alevilere olduk olası tüm çevremde dahil hep iğrenç insanlarmış gibi baktık, cenabet ve allahsız olduklarını düşündüğümüzdendi bu, halbuki dinlerine bizden daha düşkün insanlardı ama cahillik işte,kalıplaşmış bir beyin taşırken farklı düşünmenin imkânsızlığı içindeydik.
hülya bayrak akyıldız , seçil efe
erken cumhuriyet dönemi romanlarında
kadın imgesi, dil ve cinsiyetçilik
hülya bayrak akyıldız , seçil efe
bunların dıģında roman boyunca kadınlarla ilgili geçen tanımlar şunlardır: “cenabet karı, bu nevi kızlar, alelade kadın, cıvık-hoppa kız, yırtık kız, salon kızı, sözde kızlar, tango”.
h. ibrahim şener
edebiyatta ve medeniyet tarihinde çokça kullanıldığı görülen eşref-i saat (eşref saat) tabirinin ifade ettiği kavramın temeli, mezopotamya’nın ilk medenî sakinleri olan sumerler’e dayanmaktadır.
h. ibrahim şener
sumerler semavî cisimlere taptıkları için yıldızların hareketlerinden ve aldıkları değişik konumlardan birtakım hükümler çıkarmaya çalışmışlar ve böylece ortadoğu’nun ilk astrolojik tesbitlerini ortaya koymuşlardır.
h. ibrahim şener
sonraları islâm dünyasında ilm-i ahkâm-ı nücûm* (astroloji) adı verilen bu çalışmaların önemli bir kısmını da eşref-i sâatin tesbit edilmesi oluşturmuştur.
h. ibrahim şener
bugün de yıldız falına inananlar açısından gezegen ve burçlardan her birinin duygular, ahlâk, tabiat ve sağlık üzerinde farklı etkileri vardır; ayrıca delâlet ettikleri renk ve özellikler de farklıdır.
h. ibrahim şener
dolayısıyla insanlar etkisi altında bulundukları gök cismine atfedilen karaktere göre doğuştan iyi veya kötü, cömert veya cimri, talihli veya talihsizdirler.
h. ibrahim şener
gezegenlerin burçlarla olan münasebetleri genelde uğurlu (sa‘d) veya uğursuz (nahs) zamanları gösterir; eşref-i sâat ise bir işin yapılacağı en uygun, en uğurlu zamanı ifade eder.
ibrahim usta
arap edebiyatında
eşkiya şairler
kadri yıldırım
câhiliye dönemi
arap edebiyatında
"su'lûk" şâirler hareketi
kadri yıldırım
başlangıçta sadece dtişünce bazında şiirlerinde fakirlik probleminin ve bu problemin zarurl çözüm yolu olarak kabul ettikleri sosyal adaletin propagandasını yapan bu yoksul şairler, aradan bir süre geçtikten sonra bu tür düşüncelerinin zenginler tarafından
kadri yıldırım
önemsenmediğini gördüklerinde, bu kez grup kurarak şiddet eylemlerine başladılar.
kadri yıldırım
bir akından dönerken has'am kabilesinin konakladığı yerden geçen süleyk'in burada gördüğü güzel bir kadını taciz ettiği gerekçesiyle kabilenin savaşçıları tarafından yakalanıp öldürüldüğü rivayet edilmektedir.
süleyk bin es-süleke
kolan halinde otlanarak yürüyen nice develere korku saldım,
ortalarında kılıç kesilen öldürücü kamçımla önüme kattım.
+
ben bunları elde edene dek uzun süre fakir yaşıyordum;
neredeyse (bu sürede) ölümcül etkenlerle tanışıyordum.
kadri yıldırım
bir gece kendisine bir grup misafir gelmiş, yemek yedikten sonra susayan misafirler o esnada evinde su bulunmayan ebû hirâş'tan, ısrarla gidip dışardan kendilerine su getirmesini istemişlerdir. bunun üzerine gecenin karanlığında dışarı çıkıp su getiren şairi yılan
kadri yıldırım
ısırmış, fakat kendisi bunu misafirlerine hissettirmeden onlara suyu verdikten sonra uyumuşlardır. ancak sabah olduğunda, ebû hirâş'ın, etkisini sonradan gösteren zehirden dolayı yatağında öldüğü görülmüş ve olay hz. ömer'e bildirilmiştir. habere canı sıkılan
kadri yıldırım
hz. ömer, şairin ölümüne neden olan ınisafirlere onun kan bedelini ödetmiştir.
ebû hırâş huveylid bin mürre el-hüzelî
beni canımdan bezdirinceye dek açlığı içimde hapsederim;
açlık kendi kendine geçer, ne vücut kirlenir ne elbiselerim.
+
olmuşken cimrilerin malı tat veren azık ve yemekler,
ben saf suyu içmekle yetiniyorum, ve o bana yeter.
kadri yıldırım
su'lûkların en karizmatik lideri olmuştur.
urve, aşiretleri kıtlığa uğradığı için ortada çaresiz kalan hastaları, fakirleri, zayıfları ve yaşlıları himayesine alarak onlar için barınaklar hazırlar, yiyecek ve içecek temin ederdi.
urve bin el-verd bin zeyd
allah fakirin belasını versin! gecesi çekince karanlıktan perde
alışıktır kemik parçalarını seçmeye devenin kesildiği her yerde
+
her gece zengin bir dost sayesinde elde etti mi bir misafirlik
(sonrasını düşünmeden) sayar bunu kendisi için bir zenginlik
urve bin el-verd bin zeyd
yatsı zamanı oldu mu yatar, sabahleyin uyuklayarak kalkar;
toz dumana bulaşmış yanlarından hep taş parçalarını ayıklar.
+
kendisinden yardım isteyen kabilenin kadınlarına yardım eder;
bu yaptıklarından sonra da yorgun bir deve gibi bitkin düşer.
urve bin el-verd bin zeyd
ancak bir fakir daha vardır ki, onun aydın olan yüzü;
andırıyor nurlar saçan ve ışık toplayan parlak yıldızı.
+
bir gün ölümle karşılaşsa, bu şerefli bir rastlayıştır;
bir gün gelir de zengin olsa, o zaten buna en layıktır.
necati kara
ebü’t-tamahân’ın klasik kaynaklarda ölüm tarihi hakkında bilgi verilmeden 200 yıl gibi uzun bir ömür sürdüğü belirtilirken bazı çağdaş kaynaklarda 30 (650) yılı civarında öldüğü kaydedilir.
kadri yıldırım
tamahân ....... bir şiirinde, öldürülmesiyle sonuçlanacak diye kendisini tehlikeli baskın maceralarından vazgeçirmeye çalışan hanımına şöyle cevap vermiştir:
ebü’t-tamahân hanzala bin eş-şarkī el-kaynî
olsam reymân sarayı'nda, muhafız olarak da kapısında
hem yaya zenciler hem yerli köpekler olsa da bir arada:
+
yine de bulunduğum yerde ölümüm bana gelecektir;
izimi süren ve beni tanıyan biri o ölümü getirecektir.
ebü’t-tamahân hanzala bin eş-şarkī el-kaynî
zamanın bel bükücü musibetleri belimi büktü, ta ki;
av tuzağına yaklaşmış bir pir-i faniyim artık sanki.
+
adımlar artık (yaşlılığın etkisiyle) birbirine yakın atıyor;
prangalı olmadığım halde beni gören prangalı sanıyor.
yücel demiral
iş hijyeni
temel kavramlar ve uygulamalar
dünya ve türkiye'de iş hijyeni
murat özveri
işçi sağlığı
iş güvenliği
ve
iş cinayetleri
zeynep dinçer berdibek
dil yarası
en acı
bir yara
imiş
zeynep dinçer berdibek
öz
dil” sözcüğü, türkçe sözlüklerde; “gönül, kalp, dil, yürek, niyet ve esir” olarak anlamlandırılmaktadır.
zeynep dinçer berdibek
ancak sözcük, her ne kadar bu anlamların tümünü karşılasa da klasik türk edebiyatında daha çok “duygunun merkezi olan gönül” manasıyla yorumlanmış; hatta sözcükle oluşan pek çok tamlamada da bu anlam ön plana çıkmıştır.
zeynep dinçer berdibek
ancak kimi şiir örnekleri incelendiğinde “dil”in sözlüklerde yer alan bu anlamları karşılamadığı düşünülmüştür. bu amaçla birçok sözlük ve kaynak taranmış ve “dil”in “karın” anlamına da geldiği tespit edilmiştir.
zeynep dinçer berdibek
bu anlam, klasik türk edebiyatında geçen hemen her şiirde sözcüğün yeniden yorumlanmasına imkân tanımakla kalmamış; dil ile ilgili tamlamaların da yeniden ele alınması gerektiğini göstermiştir.
zeynep dinçer berdibek
örneğin “dil yarası” (puhte-i dil, zahm-ı dil, dil-i mecrûh, dilefgâr), pek çok beyitte bir hastalığa işaret etmekte ve “karında oluşan yara” olarak nitelendirilmektedir.
zeynep dinçer berdibek
çalışmayı sınırlandırmak açısından söz konusu makalede “dil yarası”nın bu anlamı üzerinde durulmuş ve yaranın nasıl oluştuğu, neye benzediği ve tedavisinin neler olduğu araştırılmıştır.
zeynep dinçer berdibek
sonuç
klasik türk şirinde hemen her metinde karşılaşılan “dil” sözcüğünün “yürek, gönül, esir, dil, niyet ve istek” anlamlarının yanı sıra “karın” anlamının da olduğu ve pek çok şiirde bu hâliyle ele alındığı görülmektedir.
zeynep dinçer berdibek
özellikle bu sözcükle kurulan tamlamalarda da dil’in “karın” anlamı farklı bakış açıları sunmaktadır.
zeynep dinçer berdibek
mesela çalışmanın kapsamını oluşturan dil yarasının (dil-i mecrûh, dil-efgâr, dil-figâr, zahm-ı dil, dil-hûn, dil-haste, dil-rîş, dil-i pâre pâre, dil-âzâr) “gönül yarası, gönül kırgınlığı” olmakla birlikte
zeynep dinçer berdibek
“karında oluşan yara” anlamında ve bir hastalığı temsil etmek üzere kullanıldığı anlaşılmaktadır.
zeynep dinçer berdibek
bu bağlamda düşünüldüğünde karın, dert merkezidir ve burada oluşan yaraların çoğu üzüntü, sıkıntı, sevgiliye duyulan hasret ve dert kaynaklıdır. karnında yarası olan kimse de çoğunlukla âşık olarak tasvir edilmiştir.
zeynep dinçer berdibek
yaraların şekli halka veya daireye benzer. içi, irin veya kanla doludur. acının dinmesi için kimi zaman neşterle yarıklar oluşturulur ve yaranın içi boşaltılarak hastayı rahatlatması beklenir.
zeynep dinçer berdibek
bu durumdaki bir kişinin vücudunda ısı oranı arttığı için de yaralardan bazen buhar yani hararet çıkabilmektedir. hastalığın tedavisine bakıldığında kişinin gücünün yerine gelmesi için ona ara ara su verilmektedir.
zeynep dinçer berdibek
tütsüler, kokular veya gülbeşeker başta olmak üzere kan yapan ve hastanın enerjisini toplayan çeşitli içecekler ve şekerler de tedavide kullanılır.
zeynep dinçer berdibek
aynı zamanda yaranın iyileşmesini hızlandırmak için üstüne merhem sürmek ve temiz bir bez veya pamukla örtmek de bilinen tedavi yöntemleri arasındadır.
zeynep dinçer berdibek
tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda “dil” sözcüğünün “karın” anlamının başta osmanlı türkçesi sözlükleri olmak üzere pek çok yazılı kaynağa ilave edilmesi gerektiği düşünülmektedir.
zeynep dinçer berdibek
zira bu hem oldukça zengin ve derin bir edebiyatı algılamamıza hem de yapılması planlanan sözlük çalışmalarına katkı sağlayacaktır.
celal sılay
ne kadar kelime bulmuş insan aklı
sudan, topraktan doğduğu halde.
ben kime harcayacağım bu kadar kelimeyi
şu daralan istikbalde.
hikmet koraş
rauf parfi’nin
şiirlerinde
intikam duygusu
hikmet koraş
parfi, bağımsızlık sonrası da umduğu özgürlük ortamını bulamamış ve kendisi gibi düşünen arkadaşları hapiste olduğu gerekçesi ile devlet başkanının kendisine verdiği “halk şairi” ödülünü almayı reddetmiştir.
hikmet koraş
parfi, bahsedilen mitinge katıldığı için meçhul kişiler tarafından öldürülesiye dövülür ve hastanede tedavi görerek ölümden döner. 1966 yılında yine dört meçhul genç parfi’nin ellerini bağlayıp ağzına pis bir bez tıkayarak dostunun evleneceği kızına tecavüz ederler.
hikmet koraş
yine şairin tarihini veremediği bir zamanda, yalnız yaşayan annesi sakine hanım tartaklanarak yerlerde sürüklenir (özbay 2007: 34-42). parfi’nin fikirleri ve yazdığı şiirlerden dolayı yaşadığı bu gibi olaylar oldukça fazladır.
hikmet koraş
parfi’nin bütün sıkıntısı da düşüncelerini açıkça ifade edememektir.
rauf parfi
bir şiirimin, bakın, başı yok,
kesilmiştir bakın, ayağı,
muharrire baktım, gözümü dikip,
ahir nasıl olur bu düşmanlık?
+
dilini tut, dedi muharrir,
iyiliği bilmeyen ahmak.
affediniz lakin çok ağır
yalnız mide ile yaşamak.
rauf parfi
acı sözler yüreğe yetti yeter,
bıçakları kemiğe yetti yeter,
deyin, kimler emele yetti yeter,
yalnız ahım semaya yetti yeter,
halime hudayberdiyeva
sedef elbiseliler arasında bez giyemiyenler hakkı,
havzı kevser ortasında su içemiyenler hakkı,
bin kere ölmüş, bir defa bahta ermiyenler hakkı,
bahar feslinde yara yetmiyenler hakkı,
ben bugün sazımı düzenleyim erilmemiş arzular hakkı.
halime hudayberdiyeva
soğuya soğuya buzlamıştır yüreklerim,
erimektedir, söz açmakta sözlüklerim.
gitse dönmez gitmiş giden özlüklerim,
türk, turanı şahlandırmağı bana ver.
azat şerefütdinov
halimenin şiirleri bizleri uyanık bulunmaya çağırır, vicdanımızı uyandırır, vücudumuzdan lakaytlık belasını kovmaya yardım eder.
fatih öztürk
halime hudayberdiyeva’nın
şiirlerinde
kadın
abdulhamit çolpan
bu genç kadın söğüdün kurumuş bir budağı
hanği baharı – bilmiyorum, yoklamaktadır!
kime hasretini anlatacak?!
eyvah!..
vikipedi
1937'de tutuklanan abdülhamid süleyman çopan hapishanede gördüğü yoğun işkencelerden 1 yıl sonra kurşuna dizilerek infaz edildi.
tahir kahhar
bahar geçer, geleceğe,
çiçekler kalır bu dünyada.
ateşi sönmüş ocaklardan
küller kalır du dünyada.
abdulla aripov
bahar günlerinde güzün havası,
vucutumu titreter akşamki ruzgar.
niye bu kadar hüzünlü neyin nevası,
niye kalbimi doldurmuş nedametler?
aylin koç
argoda kadın
jean paul gustave ricœur - çev : gökhan yavuz demir
....... probleminin yazan içselleştirme problemi kadar paradoksal olduğu sonucu çıkar. okur hakkı ile metin hakkı, yorumun dinamiğini oluşturan önemli bir mücadelede örtüşür. hermenoytik diyalogun bittiği yerde başlar.
gül san
korsan yayında bir ceza söz konusu ise okur hakkı da düşünülmeli.
murad bin bayezid / yıldırım bayezid
devlet işleri karışıktır, can sıkar.
gürol cantürk
tıp hukuku
tanım tarihçe
aydın gülan
tıp hukuku açısından
hasta ve hekim
hakları
arif çavdar
zakkum - laetrile
tıp ve hukuk
özcan nevres
zakkum olayı
ve
gerçekler
vikipedi
zakkum (nerium oleander), apocynaceae familyasından haziran-eylül ayları arasında beyaz, pembe, kırmızı, sar